2 – แม่เลี้ยงดวงฤทัย สินธุเจริญพาณิช

2 – แม่เลี้ยงดวงฤทัย สินธุเจริญพาณิช

เสียงทุ้มต่ำอย่างชายสูงวัยของผู้ใหญ่บ้านดังลอดมาถึงโถงทางเดินของบ้านยกสูง ซึ่งตอนนี้ดัดแปลงชั้นล่างเป็นห้องรับแขกและห้องทานอาหาร ดวงฤทัยพาร่างบอบบางในชุดกางเกงทำงานผ้าสีเข้มเสื้อผ้าฝ้ายสีอ่อน ซึ่งเป็นชุดที่เธอใส่ทำงานปกติที่หม่อนไหม ลงบันไดไม้สักลงสีทองเนื้อมัน

“สวัสดีค่ะผู้ใหญ่พราน ไม่ทราบมาแต่เช้ามีเรื่องด่วนหรือเปล่าคะ”

“คุณดวง”

ผู้ใหญ่บ้านห้วยแตงลุกขึ้นยืนเมื่อเห็นดวงฤทัยเดินลงมาจากบ้าน ก่อนนั่งลงอีกครั้งเมื่อเธอหย่อนร่างลงบนเก้าอี้ไม้มะค่าตัวยาวตรงข้ามกับผู้ใหญ่บ้าน

“อันที่จริงมันไม่ใช่เรื่องด่วนอะไรหรอกครับ แต่ผมต้องเข้าเมืองไปประชุมผู้ใหญ่บ้านเลยแวะมาหาคุณดวงเสียก่อน เรื่องงานยี่เป็งปีนี้”

“งานยี่เป็ง มีอะไรหรือเปล่าคะ?”

“ปีนี้เป็นปีแรกที่คุณดวงได้เข้ามาดูแลฟาร์มหม่อนไหมสินธุ อาจไม่ทราบว่าทุกปีพ่อเลี้ยงนฤนารทจะเป็นพ่องานแห่โคมยี่เป็งร่วมกับทางจังหวัดครับ”

“อ้อ ดวงก็นึกว่าเรื่องอะไรค่ะ ดวงไม่ทราบมาก่อนเหมือนกัน แล้วนี่ดวงต้องทำอะไรบ้างคะ”

“ตามปกติพ่อเลี้ยงเขาจะจัดการเองทั้งหมดครับ แต่ปีนี้ผมคิดว่าอยากดึงกลับไปให้ทางหมู่บ้านทำเองจะดีกว่า แล้วให้ทางคุณดวงคอยช่วย พวกชาวบ้านจะได้รู้สึกมีส่วนร่วมงานประเพณีมากกว่าครับ”

ดวงฤทัยพยักหน้าเห็นด้วย หน้างามยิ้มแย้มจนผู้ใหญ่บ้านแม้อายุสูงวัยแล้วยังขัดเขิน

“ได้ค่ะ ถ้ามีอะไรให้ดวงช่วยก็แจ้งมาเลยค่ะ ดวงพร้อมช่วยทุกอย่าง”

“ครับ ผมจะให้แม่บ้าน เออ ผมหมายถึงภรรยาผมน่ะครับ มาแจ้งกับทางคุณดวงอีกที เช้านี้ผมเห็นต้องขอตัวก่อน เดี๋ยวจะเข้าเมืองไปไม่ทันประชุมครับ”

ดวงฤทัยเดินไปส่งผู้ใหญ่ตรงชายคาของบ้าน ให้เด็กช่วยกางร่มคันใหญ่ไปส่งถึงรถก่อนเดินกลับมายังห้องทานข้าว เห็นแม่กำลังวุ่นวายอยู่หน้าเตา

“เช้านี้ดวงของ่าย ๆ นะคะคุณแม่ กาแฟดำกับขนมปังปิ้งก็พอ”

“ได้อย่างไรลูก ทำงานหนักขนาดนี้ถ้าทานน้อยจะเอาเรี่ยวแรงมาจากไหน”

“โธ่แม่ค่ะ ดวงแทบไม่ได้ใช้แรงเลยสักหน่อยนึง มีแต่ชาวบ้านเขาใช้แรง”

พูดจบดวงฤทัยรีบคว้าแก้วกาแฟร้อนและขนมปังปิ้งเดินออกจากห้องอาหารโดยมีเสียงดวงใจบ่นตามหลัง ผู้เป็นแม่ได้แต่มองร่างอันบอบบางของดวงฤทัย แม้ว่าลูกสาวของเธอไม่ได้ผอมมากนักทั้งยังมีส่วนเว้าส่วนโค้งงดงาม แต่ใจของแม่ยังคงกังวล ยิ่งลักษณะนิสัยของดวงฤทัยเปลี่ยนไปตั้งแต่พ่อเลี้ยงนฤนารทเสียชีวิตลง

ลูกสาวเธอไม่เคยร้องไห้ หรือปรากฎร่องรอยความเศร้าหมองแม้แต่น้อย บางครั้งเหมือนมีแววยิ้มในดวงตาเสียด้วยซ้ำ ยิ่งช่วงครึ่งปีหลังมานี้ถือว่าเอาแต่ใจตัวมากขึ้น

หรือเป็นเพราะเข้าช่วงอายุยี่สิบห้า เบญจเพสพอดี ดวงใจขมวดคิ้วเล็กน้อยพลันคิดหาทางพาลูกสาวไปรดน้ำมนต์เสียหน่อย สะเดาะเคราะห์ต่อดวงชะตา

ดวงฤทัยเดินออกมานอกตัวบ้านไปยังอาคารหลังเล็กที่อยู่ติดกัน อาคารชั้นเดียวธรรมดาซึ่งเป็นทั้งสำนักงานและโรงทอไหมพื้นเมืองโดยเฉพาะ เธอวางร่มลงด้านหน้าแล้วเปิดประตูเข้าไปในอาคาร

ร่วมเกือบปีมาแล้วที่ดวงฤทัยเข้ามาดูแลจัดการฟาร์มหม่อนไหมของพ่อเลี้ยงสินธุ และพบว่าฟาร์มหม่อนไหมถูกทิ้งไม่ใส่ใจมาเป็นเวลานานจนขาดทุนทุกปี ทั้งยังทรุดโทรม เธอจึงนำเงินมรดกที่พ่อเลี้ยงนฤนารททิ้งไว้ให้บางส่วนมาปรับปรุงและจ้างคนเพิ่ม

ตัวอาคารหม่อมไหมเองสร้างมาตั้งแต่หลายสิบปีก่อน เธอจ้างช่างมาปรับปรุงจนสามารถใช้การได้

“แม่เลี้ยงมาแล้วกะเจ้า”

“เช้านี้ทางผู้ใหญ่บ้านจะส่งคนมาปรึกษาเรื่องจัดงานยี่เป็ง ถ้ายังไงให้เข้าไปในห้องทำงานของดวงได้เลยนะแม่อุ๊ย”

“เจ้า”

ดวงฤทัยเดินเลยเข้าไปในห้องทำงานด้านหลัง เช้านี้เธอมีแผนงานสำหรับการฟื้นฟูหม่อนไหมเรื่องการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ร่างเล็กหย่อนตัวลงเก้าอี้ทำงานบุนวมนุ่ม วางแก้วกาแฟร้อนที่ถือติดมาด้วยลงบนโต๊ะและเปิดคอมพิวเตอร์

ตอนนี้รายจ่ายของที่นี่ยังมากกว่ารายรับ เธอจึงวางแผนทำให้หม่อนไหมเป็นสถานที่ท่องเที่ยว คิดวไว้แล้วว่าอาจมีร้านกาแฟเล็ก ๆ สักร้าน ร้านขายของที่ระลึกซึ่งผลิตขึ้นจากไหมของเราเอง และอาจนำของชาวบ้านมาขายร่วมด้วย

ในหัวหญิงสาวหน้างามยังครุ่นคิดแผนการไปอีกสักพักใหญ่  ทั้งหาแหล่งข้อมูล พลันคิดได้ว่าถ้าเธอร่วมงานกับทางโรงแรมในตัวเมืองทำทัวร์เชิงอนุรักษ์ โดยมีฟาร์มหม่อนไหมของเธอเป็นหนึ่งในเส้นทางคงมีนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นมาอีกมาก

มือเปิดเข้าระบบค้นหาในโลกอินเทอร์เน็ตและพบโรงแรมระดับเกินสี่ดาวขึ้นไปอยู่สี่แห่งที่ดูเหมือนว่าเหมาะกับหม่อนไหมแห่งนี้ โรงแรมบูติกโฮเท็ลเน้นรับนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติกระเป๋าหนัก และมีโปรแกรมท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์อยู่แล้ว ดวงฤทัยค่อยยิ้มออกมาอย่างมั่นใจและภูมิใจในโรงไหมของเธอ เพียงเข้าไปยื่นข้อเสนอกับทางโรงแรม แบ่งรายได้ต่อหัว หรือรายได้จากการขายสินค้า ทางโรงแรมต้องไม่ปฏิเสธอย่างแน่นอน

คิดได้ดังนั้นดวงฤทัยจึงหยิบสมุดจนบันทึกเล่มเล็กที่เธอมักมีพกติดตัวไว้จดขึ้นมาเขียนรายชื่อโรงแรมที่เธอต้องการเข้าพบ

ก๊อก ก๊อก!!

“แม่เลี้ยงเจ้า เมียปู้ใหญ่บ้านมาแล้วเจ้า”

“เชิญเข้ามาได้เลยค่ะ”

ดวงฤทัยเก็บสมุดจดลงลิ้นชักแล้วเงยหน้ายิ้มให้ภรรยาผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งเป็นหญิงสาววัยกลางคนอายุราวสี่สิบกว่าปี ดูแล้วผู้ใหญ่บ้านและภรรยาอายุคงห่างกันพอสมควร

“แม่เลี้ยงคะ ฉันเป็นเมียผู้ใหญ่บ้านชื่อสาวิตรี เรียกฉันว่าสาก็ได้ค่ะ”

“สวัสดีค่ะน้าสา นั่งก่อนนะคะ”

ดวงฤทัยรอกระทั่งเมียผู้ใหญ่บ้านนั่งลงจึงค่อยเอ่ยถาม

“น้าสาต้องการให้ทางเราช่วยอะไรบ้างคะ”

“คือยังงี้ค่ะแม่เลี้ยง หมู่บ้านเราทุกปีก็ให้ทางพ่อเลี้ยงจัดการ แต่มาปีนี้ก็อยากดึงกลับมาทำเอง เพื่อให้ลูกบ้านมีส่วนร่วม งบประมาณทำก็พอมีอาจเรี่ยไรกันบ้างไม่มากเท่าไร แต่ที่เราขาดก็เห็นจะเป็นคนขึ้นนั่งบนรถแห่โคมค่ะแม่เลี้ยง”

เธอยังยิ้มใสซื่อมองหน้าสาวิตรีแม้ว่าในใจจะพอรู้แล้วว่าทางผู้ใหญ่บ้านต้องการอะไร

“ไม่ยากอะไรนี่คะ ในหมู่บ้านเรามีเด็กสาวสวย ๆ มากมาย ดวงคิดว่าเด็ก ๆ ก็คงเต็มใจช่วยหมู่บ้านของเราอย่างยิ่ง เอาแบบนี้ไหมคะ ดวงยินดีช่วยเรื่องผ้าซิ่นไหมแท้หายาก จะได้ยิ่งเสริมให้เด็กของเราสวยไม่แพ้หมู่บ้านอื่น”

“เด็กสาวมันก็ดีค่ะแม่เลี้ยง แต่แม่เลี้ยงเป็นที่นับหน้าถือตาของคนในจังหวัด งามหาตัวจับยาก ถ้าแม่เลี้ยงยินยอมขึ้นขบวนจะทำให้หมู่บ้านเรามีชื่อเสียง คนจะรู้จักหมู่บ้านเรายิ่งขึ้น ดีต่อเศรษฐกิจชุมชนอีกด้วย”

ดวงฤทัยยิ้มหวานในขณะที่พยายามหาทางเลี่ยง แต่ดูเหมือนเมียผู้ใหญ่บ้านคงตกลงใจมาแล้วว่าต้องการตัวเธอ

“ดวงว่ามันไม่ค่อยเหมาะสมเท่าไรนะคะ”

“ไม่เหมาะอย่างไรคะ ดีเสียอีก ไม่กี่วันก็วันงานแล้วจะให้หาคนอื่นก็คงไม่ทันกาล เอาแม่เลี้ยงนี่ล่ะค่ะ ถ้าอย่างนั้นฉันขอตัวลาไปบอกพวกคนในหมู่บ้านก่อนนะคะ”

ดวงฤทัยได้แต่มองตามสาวิตรีที่พอพูดเองเออเองเรียบร้อย ก็พาตัวเองออกจากห้องทำงานของเธอไป แม้ว่าเธอไม่เต็มใจเลยสักนิด แต่ปีนี้เป็นปีแรกที่เธอย้ายเข้ามาทำหม่อนไหมในหมู่บ้านนี้ จึงไม่กล้าทักท้วงมากนัก คนงานของหม่อนไหมก็เป็นคนในหมู่บ้าน และยังต้องขอความช่วยเหลือผู้ใหญ่บ้านในบางครั้ง จึงจำต้องทำใจ

มันก็ไม่แน่นะ การนั่งขบวนแห่อาจเป็นข้อดีก็เป็นได้ เธอจะใช้เรื่องนี้คุยกับโรงแรม ให้พวกเขาเห็นว่าหมู่บ้านของเรามีดีและมีผู้คนสนใจมากพอที่จะแทรกเข้าไปอยู่ในเส้นทางท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์

แม้ว่าการขึ้นไปนั่งบนรถอาจทำให้คนในตระกูลสินธุพาณิชย์ขุ่นเคือง เธอนึกภาพลูกเลี้ยงนฤเบศร์ที่คงหน้าแดงก่ำด้วยใบหน้าหล่ออย่างคนจีนออกจนนึกขำในใจ ก็ดีถ้าเธอจะทำอะไรตามใจตัวเองบ้างหลังจากที่เธอตามใจคนอื่นมาตลอดชีวิต