“K-Kailangang operahan ang anak ko dahil may namuong dugo sa utak niya pagkatapos ng aksidente . . .”
Nanginginig ang mga kamay ko habang inaabot kay Arden ang envelope na naglalaman ng medical records ng anak ko na hindi manlang nagawang tapunan ng tingin ni Bryant kanina. “B-Baka hindi ka naniniwala—” “W-Where is your son?” Hindi na ako pinatapos pa na magsalita ni Arden. Agad niya akong pinasakay sa kotse niya at pinatakbo 'yon palayo sa mansyon. Bumilis ang pagpapatakbo ng lalaki pagkatapos kong ibigay ang address ng ospital kung saan kasalukuyang naka-confine ang anak ko. Tila nabawasan ang bigat na nararamdaman ko noong mga oras na 'yon at nakahinga ako nang maluwag. Alam kong tutulungan ako ni Arden dahil sa kasunduan namin. Maooperahan na ang anak ko. “You should've told me you have a son, Iyana.” May diin at seryoso ang pagkakasabi niyon ni Arden habang nasa daan ang tingin at nagmamaneho. “Hindi sana kita hinayaang umalis na lang basta-basta noon.” Bakas ang panghihinayang at pagsisisi sa boses ng lalaki. “S-Sinadya ko 'yon dahil . . . ang akala ko ay hindi na ako babalik dito.” Napailing si Arden. “Fuck. If only I knew . . .” Anim na oras ang inabot ng biyahe ko papunta sa mansyon ng mga Gromeo. Ngunit dahil mabilis ang pagpapatakbo ni Arden at ibang route ang dinaanan niya, mahigit isang oras lang at nakarating agad kami sa ospital kung nasaan ang anak ko. Naging mabilis ang pangyayari. I don't know how Arden managed to move my son into a private hospital at the same day. Siya na rin ang nagbayad ng bill sa ospital kung saan galing ang anak ko. Walang nasayang na oras at agad naoperahan si Aeon pagkalipat na pagkalipat sa bagong ospital. “Hush now, Iyana. Your son will be fine. Sinigurado ko na mga magagaling na doktor ang mag-oopera sa kaniya.” Hindi ko na napigilang yakapin si Arden dahil sa tuwang nararamdaman ko. “Maraming salamat, Arden. Hinding-hindi ko makakalimutan ang pagtulong mo sa anak ko. Hindi ko kakayanin ang mangyayari sa anak ko kung wala ka . . .” Wala akong ibang inisip kundi ang anak ko. Wala akong ibang pinagdasal kundi maging matagumpay ang operasyon ni Aeon. Mula sa ilang oras na paghagulgol ko sa loob ng chapel ng ospital hanggang sa paghihintay ko sa labas ng operating room habang inooperahan ang anak ko, hindi ako hinayaang mag-isa ni Arden. “Maraming salamat talaga, Arden. Huwag kang mag-alala, I'll do my part on our deal. Iyon lang ang magagawa ko upang suklian ang pagtulong mo sa anak ko.” Nakapikit ang lalaki habang nakaupo sa tabi ko at nakasandal ang ulo sa pader na nasa likod namin. “Don't think about it for now, Iyana.” Ilang oras ang nakalipas at natupad ang panalangin ko. Halos bitayin na ako sa kaba nang makita ang pagbukas ng pinto at ang paglabas ng mga doktor mula sa operating room. “The operation went successful. Hihintayin na lang magising ang bata.” Muli akong napahagulgol, pero sa pagkakataong ito, dahil na sa hindi matutumbasang saya na nararamdaman ko. Ligtas na ang anak ko. Nilipat si Aeon sa isang private room mula sa operating room. Noong puwede na ay agad akong pumasok sa kuwarto ng anak ko kasama si Arden. I couldn't stop crying when I saw his situation. May mga nakakabit pa rin sa kaniya na mga medical apparatus pero nabawasan na. “B-Bakit ang anak ko pa? Sana ako na lang.” Ako na lang sana ang naaksidente. I could feel Arden's deep breathing behind me. Titig na titig siya kay Aeon. “How old is he?” His voice was hoarse. Umupo siya sa tabi ko habang hindi inaalis ang mga mata sa anak ko. “T-Turning four next month.” “Can you tell me what exactly happened to him?” Nilahad ko kay Arden ang nangyaring aksidente sa anak ko gaya ng sinabi sa akin ni Karl. I saw how his fists clenched while seriously listening on what I was saying. “Una sa lahat, hindi dapat nila pinalabas ang isang preschooler dahil wala pa siyang sundo.” Humikbi ako. “S-Si Karl sana ang susundo sa kaniya. H-Hindi ko siya nasundo noon dahil may trabaho ako. K-Kasalanan ko . . . m-mas inuna ko ang pera kaysa sa anak ko.” “Stop blaming yourself, Iyana. Hindi mo kasalanan ang nangyari.” Ramdam ko ang paghagod ng mainit na palad ni Arden sa likod ko. “Can you tell me the name of the school? And also, nahabol ba yung kotseng nakabangga?” Umiling ako. “Hindi raw huminto. Hindi manlang daw hinintuan ang mga nabangga. Sobrang bilis daw ng patakbo kaya hindi na rin nahabol.” Pagkatapos kong sabihin sa kaniya ang pangalan ng eskwelahan kung saan nag-aaral ang anak ko, tumayo mula sa tabi ko si Arden. “Dito ka lang. I'll just make some phone calls. Bibili na rin ako ng pagkain. Anong gusto mong kainin?” “Kahit ano, Arden. Maraming salamat talaga.” Tumango siya. “Wait for me here.” Hinayaan ko siyang umalis at muli kong binaling ang atensyon ko sa anak ko. Buong pag-iingat kong inabot ang kamay niya upang halikan nang paulit-ulit. “G-Gising ka na, anak ko. Nandito lang si Mommy . . .” Kalahating oras mula noong umalis si Arden ay dumating si Karl. “Ate, kumusta? Okay na ba ang poging pamangkin ko?” Niyakap ako ni Karl na agad kong sinuklian. Isa ang yakap sa mga kailangan ko ngayon. Si Karl, gagawin niya ang lahat upang tulungan kami ng anak ko. Mula noong nalaman niya na buntis ako pag-uwi ko hanggang sa panganganak ko, hindi niya ako pinabayaan. Kasama ko rin siya sa pagpapalaki kay Aeon. Akala ng lahat, patay na ang anak ko pagkatapos ng aksidente. Pero si Karl? Nang makita niya si Aeon ay agad niyang tinakbo si Aeon sa ospital. Hindi makakaligtas ang anak ko kung hindi rin dahil sa kapatid ko. “Hinihintay na lang magising si Aeon, Karl.” Nilingon niya si Aeon kasabay ng pagpapakawala ng isang malalim na hininga. “Salamat sa Diyos.” Inabot niya sa akin ang paper bag na hawak niya. “Kumain ka na ba, ate?” Umiling ako bilang sagot. Napakamot naman siya bigla sa ulo. “Kanin lang ang dala ko, ate. Sandali at bibili ako ng ulam sa—” “Hindi na, Karl. Bumaba na si Arden para bumili. Magpahinga ka na lang muna rito.” Umupo ang kapatid ko sa tabi ko. Lumipas ang ilang minuto at katahimikan ang namagitan sa amin. Ramdam ko na hindi mapakali si Karl sa tabi ko at lingon nang lingon sa akin na tila may nais sabihin. Bumuntong-hininga ako. “Ano 'yon, Karl?” Alanganin siyang ngumiti sa akin. “K-Kamukha ni Aeon yung lalaki, Ate Iyana. Siya ba ang tatay ng anak mo?”May pagkakahawig si Arden at Bryant kaya malamang ay hindi imposibleng maging kamukha rin ng anak ko si Arden. Dugong Gromeo ang nananalaytay sa anak ko. Agad akong umiling sa tanong ng kapatid ko. “Si Arden ay kapatid ni Bryant, Karl. Hindi siya ang ama ni Aeon.”Nalukot ang mukha ng lalaki. “Bakit siya ang tumutulong sa anak mo, Ate Iyana? Hindi ba dapat yung magaling niyang tatay? Nasaan ba ang lalaking 'yon? Bakit hindi niya manlang magawang panagutan ang anak niya?” Hindi ako agad nakapagsalita. Bakas ang galit sa boses ni Karl. Nabahala ako na baka totohanin niya talaga ang banta niya na ipapakulam niya si Bryant sa oras na malaman niya ang dahilan. Bago pa man muling makapagtanong si Karl ay dahan-dahang bumukas ang pinto. Iniluwa niyon si Arden na may dala-dalang mga paper bag galing sa isang kilalang fast food chain. Agad kaming tumayo ni Karl. Tutulungan ko sana ang lalaki sa mga bitbit niya pero hindi niya ako hinayaan. Nakita ko kung paano tumingin si Karl kay Arden na
'Yon ang oras na hindi pa ako handang harapin. 'Yon ang unang pagkakataon na nagtanong si Aeon tungkol sa kaniyang ama. I wasn't ready to answer his question. Hindi ko alam kung sasabihin ko ba sa kaniya ang totoo o magsisinungaling ako at gagawa ng ibang kuwento.Bata pa ang anak ko, hindi ko siya mapipigilan sa pagtatanong ng mga bagay na tungkol sa kaniyang ama. Alam ko na sa paglaki niya, maghahanap at maghahanap siya ng isang ama. Ngunit, hindi ko alam kung maiintindihan niya ba kapag sinabi ko ang totoo dahil . . . napakabata niya pa.My lips parted but no words came out from my mouth. Nakagat ko ang ibabang labi ko habang nakatingin sa anak ko na tila naghihintay ng sagot mula sa akin.Pareho kaming napalingon sa pinto nang bumukas 'yon. Iniluwa niyon si Arden na may dala-dalang tray na naglalaman ng pagkain, ilang prutas, at tubig.“D-Daddy!” Napalingon ako sa anak ko. Lumiwanag ang mga mata ni Aeon nang makita si Arden. My son even raised his left arm to reach for him. Pagka
Ang mga bagay na kaakibat ng pagpapakasal ko kay Arden ay hindi ko naisip noong tinanong ko siya tungkol sa alok niya sa akin dati. Ang tanging pumasok sa isip ko ay gagamitin niya ako upang makuha ang kumpanya niya. Hindi ko agad naisip ang malalalim na kapalit ng desisyon ko. Hindi lang ako ang bibitbit ng apilyedo niya kundi pati ang anak ko. Sampung araw ang itinagal ni Aeon sa ospital bago siya tuluyang ma-discharge. Sa loob ng sampung araw na 'yon, kasama ko si Arden sa pagbabantay. Parang wala ngang naging silbi ang pag-book niya ng hotel dahil dalawang beses lang siyang natulog doon. Sa mga sumunod na araw, sa hospital na siya natulog kasama ko. Ang dahilan ng lalaki, hindi raw siya makatulog sa hotel. Isa pa, mabilis na na-attach ang anak ko sa kaniya. Paanong hindi kung hanggang ngayon, hindi ko pa rin nasasabi sa anak ko na hindi niya tunay na ama si Arden. Ang dahilan? Pinigilan ako ng lalaki. “Aeon is too young for a heartbreak. Hindi rin maganda ang lagay ng bata ng
“Do you want it cash or through bank?”“Cash, hijo. Wala akong bangko.”Hindi na ako nakasingit nang mag-usap sina Aling Mildred at Arden. Ang babae na rin mismo ang nagsabi sa lalaki ng tungkol sa utang ko. Nakaramdam ako ng hiya habang nakatayo sa tabi ni Arden at nakikinig sa kanilang usapan.Nilabas ni Arden ang wallet niya. Binuksan niya 'yon at hindi ko nabilang kung ilang cards meron ang lalaki. Bumunot siya ng isa sa mga 'yon at sinenyasan ang isa sa mga tauhan niya na lumapit.“There's a bank five minutes away from here. Please withdraw one hundred thousand pesos and give it to her.”Lumingon si Arden kay Aling Mildred na mukhang nagulat. Mukhang hindi siya makapaniwala na pagkatapos ng halos apat na taon ay mababayaran na ang utang ko sa kaniya kasama ang pinatong niyang interes, sinobrahan pa nga ni Arden. “You may come with him, Aling Mildred.” Walang sinayang na oras si Aling Mildred. Agad siyang umalis kasama ang tauhan ni Arden. Kagat ko ang ibabang labi ko habang pin
Bakit naman ako matutulog sa iisang kuwarto kasama si Arden?“H-Hindi, ah!”Ikakasal kami, oo, pero sa tingin ko ay hindi naman namin kailangang magsama sa iisang kuwarto. That would be awkward for the both of us, sigurado ako.Tumango si Arden sa akin at umiwas ng tingin. Ibinaling niya ang atensyon sa loob ng buong kuwarto. “Saan mo gusto?” “Nasaan ang mga gamit ko?” “Sa kuwarto sa tabi ng kuwarto ni Aeon.” Dali-dali akong tumayo sa kama at lumabas ng master bedroom. Nasa isang regular room ang mga gamit ko, tanda na 'yon naman talaga ang kuwartong nakalaan para sa akin kaya dapat lang na ro'n ako manatili. Agad akong pumasok doon at sinimulang ayusin ang mga gamit ko. Naramdaman ko ang pagsilip ni Arden sa loob ngunit hindi na siya nagsalita pa. Sandali lang 'yon at agad ding umalis ang lalaki.Ilang mga damit ko lang muna ang nilabas at inayos ko. Nang dumating ang alas sais ay pinuntahan ko ang anak ko sa kuwarto niya.Hayon, abala pa rin si Aeon sa paglalaro. Binabawi yata
Wala naman akong balak umatras. Alam ko naman na kailangan ko siyang bayaran. Nakuha ko na ang gusto ko mula sa kaniya, kaya dapat makuha niya rin ang gusto niya. Pagkatapos ng pag-uusap namin ni Arden, tila wala nang balak pa ang antok na dalawin ako. Gusto ko pa siyang tanungin. Gusto ko pang makausap si Arden tungkol sa bagay na kanina pa gumugulo sa isip ko, ngunit hindi sapat ang lakas ng loob ko noong kaharap ko pa ang lalaki kaya ako na mismo ang nagpaalam na matutulog na. Gusto niya akong maging handa emotionally . . . and physically, para sa kasal namin. Ibig sabihin ba niyon ay . . . Napapikit ako at napalunok dahil sa kaba. I shouldn't be thinking about it at this point of time. Kinabukasan, nagising ako na wala na si Arden. Mahimbing pa rin na natutulog ang anak ko nang iwanan ko siya sa kuwarto niya. Bumaba ako at nagulat nang pagpasok ko sa kusina ay may babae nang nagluluto ro'n. Base sa hitsura ay nasa early 50's na siguro siya. Agad itong ngumiti nang makita
“We cooked chicken adobo with pineapples. Meron pa sa kusina.” “I'm too tired to eat, Iyana.” Maging sa boses ng lalaki ay halata ang pagod. Mabibigat ang hakbang niya paakyat sa hagdan hanggang sa maabutan niya ako.“Matutulog na ako. Matulog ka na rin, Iyana.”Inunahan na akong umakyat ni Arden sa taas. Napailing na lang ako habang papunta sa sarili kong kuwarto. Hindi ko naman siya pipilitin kung gano'n. Sayang lang dahil gusto ko sana siyang makausap. Kinabukasan, nagising ulit ako nang hindi na naabutan pa si Arden. Gaya kahapon ay naabutan ko ulit si Nanay Lina sa kusina. Sa araw na 'to, ako ang nagluluto habang si Nanay Lina naman ay nag-aayos ng mga groceries na pinamili ni Tatay Rico. Noong dumating kami rito ay walang kalaman-laman ang kusina, ngunit halos dalawang araw pa lang kami rito ay punong-puno na ito. “Maaga na ako pumunta rito pero hindi ko pa rin siya naabutan. Napanis din ang itinira nating ulam kagabi para sa kaniya. Hindi ba 'yon kumain, hija?”Umiling ako
Ako naman ngayon ang gutom! Maaga akong nagising kinabukasan dahil sa gutom. Hindi kasi ako kumain kagabi para sana sabayan si Arden sa pagkain. Hindi ko naman alam na uuwi pala ang lalaki na nakakain na.Kung alam ko lang talaga na gano'n ang mangyayari, sumabay na lang sana ako sa dinner namin kagabi. Kaya ko lang naman sinadyang hindi kumain ay para gumawa ng paraan upang makausap ko si Arden.Sana pala ay hindi ko na lang ginawa!Paggising ko ay diretso agad ako sa kusina. Masiyadong maaga ang gising ko dahil wala pa si Nanay Lina. Nang tignan ko ang orasan na nakasabit sa pader sa kusina, nakita ko na alas singko pa lang ng umaga.Masiyadong maaga para magluto ako ng umagahan kaya naman sliced bread with nutella na lang muna ang kinain ko. Halos maubos ko na ang isang plastic ng tinapay nang biglang may pumasok sa kusina.I was shocked when I saw Arden. Mukhang hindi rin inaasahan ng lalaki na makikita niya ako sa kusina nang ganito kaaga.“Good morning, Iyana.”“G-Good morning.