"CAREFUL," paalala ni Jass habang pinasasakay ako ng kotse. Nakaalalay pa siya sa braso at bewang ko. "Good?" tanong niya pa nang tuluyan na ngang lumapat ang pang-upo ko sa may upuan. Tumango lang ako. Mayamaya, siya naman ang sumakay sa may driver's seat.Pauwi na kami.After a long day of staying in my bed sa ospital, sa wakas ay uuwi na rin kami. Umuwi na rin sina doktora at isinabay nila si tatay. Sa wakas natapos ang araw na 'yon na may ngiti sa aming mga labi. Akala ko talaga ay katapusan na naming mag-iina. I felt a very hard pain inside my stomach, noong may umaagos na dugo sa mga hita ko. Nahimatay ako dahil sa matinding takot. Ngunit buti na lang, hindi madamot ang himala sa amin. Ligtas daw ang babies. "Jass..." tawag ko sa asawa ko na kanina ko pa napapansing panay ang sulyap sa akin habang nagda-drive."Hmmm?" "Gusto ko rin sana humingi ng sorry sa nangyari. It was my fault too. Kahit alam kong madadamay sina baby sa sinapupunan ko ay ini-stress ko pa talaga ang sari
"ANO 'TO?!" paasik na tanong ko. "AYOKO NITO!" Inis na itinulak ko pabalik kay Jass ang dala-dala niyang plastic. Unang silip ko pa lang kasi sa laman niyon ay alam ko nang hindi iyon ang hinahanap ko."Bakit? 'Di ba? Ito 'yong pinabibili mo?" nagtatakang tanong niya."Sabi ko apple... na star! Hindi ganiyan. " Humalukipkip ako."Kaya nga. Star apple."Nandilat ang mga mata ko. "Caimito ang tawag diyan. Hindi 'yan apple... na hugis star!"Napapantastikuhang tumawa si Jass. "Ang gulo mo! Star apple talaga sa English ang caimito.""Ikaw ang magulo! Sabi ko kasi apple na hugis star, 'di ba? Pero ano 'yang binili mo? Hugis star ba 'yan? Alam mong bilog 'yan eh. Akala ko naman naintindihan mo. Ang bilis-bilis mong lumayas kanina tapos mali pala ang pagkakaintindi mo? Hay. Ang sakit mo sa ulo."Lalong hindi na maipinta ang mukha ko.Nanabik pa naman ako sa pagbabalik ni Jass only to be disappointed like this."At saang planet naman ako maghahanap ng sinasabi mo, aber?" Ngunit ang lalo pang
JASS"JASS! JASS! Tingnan mo!"Mula sa mahimbing na pagkakatulog ay bigla akong napabalikwas ng bangon. Bukod sa nakakabinging sigaw, ay ang malalakas na yugyog ng asawa ko ang walang habas na gumising sa akin."Ano ba 'yon, sweetheart?" Accidentally akong napatingin sa digital clock at alas-dos pa lang iyon ng madaling araw."Ayan! Wala na. Antagal mo kasing tumingin.""Ano ba 'yon?"Kahit antok na antok ay pinilit ko ang sariling bumangon. "Ano'ng oras na? Bakit hindi ka pa rin natutulog?" usisa ko.Nakaupo si Jen at nakasandal sa headboard ng kama. Himas-himas niya ang tiyan na kitang-kita dahil itinaas niya ang suot na duster."Ano ba 'yan? Anlamig-lamig. Itago mo 'yang tiy-"Pero bigla niyang inipit ang mga labi ko gamit ang mga daliri niya. Sinenyasan niya rin akong huwag mag-iingay. May itinuturo ang mga mata niya na sinundan ko naman ng tingin. Ang kaniyang tiyan."Tingnan mong maigi. Ang mga anak mo, nagre-wrestling yata sa loob," pabulong na sabi niya habang natatawa. "Nag
JEN"I'M so proud of you!" madamdaming pahayag ko habang inaayos ang pagkakakabit ng necktie ni Jass. Pormal na pormal ang suot niya dahil may dadaluhan siyang importanteng event. Isang sikat na morning talkshow ang nag-imbita kay Jass na mag-guest para sa isang health segment ng programa nito. Ako lang yata ang hindi pa masyadong nakakaalam at appreciate na kabilang pala sa pinakamahuhusay na doktor sa buong Pilipinas ang asawa ko. Ang alam ko lang kasi sa kaniya, ay napakahusay niyang mag-alaga at magpaligaya sa kama."Nahihiya nga akong humarap sa camera eh," natatawang saad ni Jass. "Natatakot ako. Paano kung ma-discover ako at kunin akong artista? Hays! Nakaka-pressure."Nahampas ko ang balikat niya. "Asyumero ka naman masyado. Bakit? Kung sakali ba? Papayag ka?"May panlalaki ang mga mata niya nang tumingin sa akin. "Ikaw ang tatanungin ko. Kung papayag ka ba? Paano kung itambal ako sa mga sexy at magagandang artista? Paano kung may intimate scen --- Aray!!!"Isang gigil at mat
JENSA muling pagmulat ng mga mata ko, nakahiga na ako habang may mga unipormadong tao sa paligid ko na nagtutulak sa stretcher kung saan ako nakahiga. May ikinakabit na ring kung ano sa may ilong ko. Kasabay niyon ang hindi maipaliwanag na sakit na nagmumula sa balakang ko. Umikot-ikot pa ang mga mata ko sa paligid. I think I know where I am now. Nasa ospital ako. Ngunit sa kabila ng sakit na nararamdaman ko, may isang tao akong naalala. Sinubukan kong tanggalin ang bagay na nakatakip sa ilong ko. "'Yong asawa ko po. N-Nasaan ang asawa ko?!" halos mamaos at histerikal na sigaw ko."Misis, ang alalahanin ninyo ay ang dinadala n'yo sa sinapupunan n'yo," iyon lang ang sinabi ng doktor saka muling ikinabit ang oxygen sa tapat ng ilong ko. Ipinasok na nila ako sa emergency room. Nagkakagulo sila. May naghubad agad ng damit ko at pinaltan iyon ng hospital gown. Napapaigik na ako sa sobrang sakit dahil ito na yata ang labor na sinasabi nila. Manganganak na siguro ako. Nakita ko ang hinu
SA mansion nina Jass sa Tagaytay kami iniuwing mag-iina ng aking mga in-laws. Isinama na rin si Mina na siyang magiging katuwang ko sa pag-aalaga ng kambal. Bukas ng umaga ay may darating pa raw na private nurse na tutulong upang magkaroon ako ng sapat na pahinga.Pero sa totoo lang, makakapagpahinga nga ba ako? Kung bawat minutong lumilipas, si Jass ang nasa isip ko? "Tay..." umiiyak na pahayag ko. Kausap ko sa cellphone si Tatay at halos isang linggo na rin ang lumipas mula nang makauwi kami sa mansion. "Tay, h-hindi kaya si D-Dino ang may gawa niyon? S-Siya lang ang naisip kong may motibo para gawin iyon eh. B-Baka hindi niya lubos na tanggap na wala na talaga kaming pag-asang magbalikan pa," sabi ko."Anak, huwag kang basta-basta mag-aakusa," mahinahong tutol ni tatay."Bakit hindi puwedeng siya eh siya lang naman ang may dahilan para gawin 'yon? N-Noong huling usap namin, m-mukhang hindi niya tanggap ang nangyari. N-Napangakuan ko siya at umasa siya. N-Naghintay siya sa akin nang
JEN"NOONG nakaraang buwan pa nailibing si Dino," halos pabulong na sabi ni Tatay habang pareho kaming nakatingin sa makintab at halatang bagong gawa pa lang na lapida. Nakasulat doon ang buong pangalan ng dati kong nobyo.Sandino June dela Cruz. Pati ang petsa ng kaniyang kapanganakan at ang araw ng kaniyang kamatayan. Hindi magkamayaw ang luha ko habang pinagmamasdan ang nitso nito. Parang kailan lang. Ambilis ng pangyayari. Hindi ko akalaing magagawa niya ito sa kaniyang sarili. At dahil pa sa akin!"Isang linggo, bago ko nabalitaan ang nangyari, nakita ko pa siya no'ng nagbibiyahe ng kanilang traysikel. Antagal ko siyang hindi nakita. Malamang kauuwi niya lang no'n galing Maynila. Anlaki ng ibinagsak ng katawan niya," patuloy lang ni Tatay. "Tapos isang araw, may nasagap na lang akong balita, wala na nga raw. Ang sabi, iyon nga... natagpuan na lang nilang walang buhay sa loob ng kuwarto."Lalo lang nadurog ang puso ko. Had I known that this would happen, dapat first day pa lang
JEN"Ma'am Jen, nandito na po ang pagkain n'yo," ani Mina matapos ilapag sa side table ng kinahihigaan ko ang isang tray. Mahina ang pagkakasabi nito dahil tulog pa nang mga oras na 'yon ang kambal ko."Salamat," matipid kong sagot. "Pasensya na, Ma'am. Ito lang kasi ang meron."Tutong na naman. At halos sabaw na lang ng sinigang ang dala niya. Tira-tira na naman ang aking magiging hapunan. Kung hindi tira-tira, kung minsan ay bahaw lang. That's how they used to treat me here for the last eight months. Mas masarap pa ang pagkain ng mga katulong kaysa sa idinudulot nila sa akin. Maging ang kuwartong tinutulugan ko sa umaga ay gano'n din. Pinalipat na ako ni Doktora sa baba, specifically sa sobrang kuwarto ng mga katulong. They never talked to me anymore na para akong hindi nag-e-exist doon.At marami akong bawal gawin. Bawal magpagala-gala sa loob ng mansion. Bawal makisabay sa kanilang kumain. At higit sa lahat, bawal ko ring dalhin sa labas ang mga anak ko.Sa gabi ko na lang din
JENNANG dumating ang araw na pinakahihintay namin ay napuno ng kasiyahan ang lahat. Mula Quezon, bumiyahe sina Tatay at mga kapatid ko pati na rin sina Tita Luz upang bumalik dito at para makadalo na rin sa birthday ng kambal. May mga bisita ring dumating mula sa ospital kung saan nagtatrabaho si Jass. Maraming pinalutong handa sina Mommy Juli at nagrenta pa ng clowns para sa mga bata.Noon ko lang nalaman na matagal na palang may asawa si Doktora Yngrid at mayroon na rin itong dalawang anak na isinama rin nito sa party. Ang minsang lihim na pinagselosan ko nang dalhin ni Jass sa bahay ay totoo lang pala nitong matalik na kaibigan. Noon ko lang din pormal na nakilala ang ilan pa niyang mga katrabaho. Dahil maraming bisita ay tumutulong-tulong ako minsan sa paglalabas ng pagkain at paghuhugas ng plato. Habang busy si Jass sa pag-e-entertain sa mga ito habang bitbit sina Daniella at Jessamine. Masasabi kong isa ito sa mga masasayang selebrasyong naranasan ko. Magkakasundo na ang bawa
JENNAUNANG bumaba si Jass ng sasakyan. Lumiban siya sa kabilang side upang pagbuksan ako ng pinto. Inabot ko ang kaniyang nakalahad na kamay habang pilit pinakakalma ang aking dibdib. Ngumiti siya sa akin at hindi nagsalita. Hinapit niya ang bewang ko at nagsimula na kaming maglakad. Upang ibsan ang takot ay sa gawi ako ng mga anak namin tumingin. Oh, I miss these two so much. Ilang araw na lang, mag-iisang taon na ang dalawa. "Good morning, Mommy, Daddy!" si Jass ang bumasag ng tensyon. Kasalukuyan noong nag-aalmusal sa garden ang mga in-laws ko. Dito talaga nila nakagawian mag-agahan dahil nakaka-refresh ang lamig na hanging sinasabayan ng magandang sikat ng araw.Tuluyan kaming lumapit sa mga ito."Good morning," kaswal pero halatang balisang balik na bati ni doktora. Sumang-ayon lang sa amin ang asawa nito."So you see... I came back with my wife. I'm glad I didn't listen to you, Mommy," ani Jass sabay hapit pa sa beywang ko. "Now that I'm back, I'll make sure na hinding-hindi
JENMASAKIT na balakang at mga hita ang sumalubong sa akin pagkagising ko kinabukasan. Gayunpaman, pinilit kong bumangon nang hindi makita si Jass sa aking tabi. Dumeretso ako ng banyo kahit paika-ika para maghilamos at magbihis ng bagong damit. Tiningnan ko siya sa sala ngunit wala rin doon ang asawa ko. Napasinghap ako. Pati ang mga damit niya na nilabhan ko kahapon ay wala na rin doon sa pinagsampayan ko. Ang sapatos niya na itinabi ko sa sulok sa likod ng pinto ay wala na rin. Umalis na si Jass? Matapos ng kahapon, iiwan niya ako?Dali-dali akong lumabas ng pinto. Makulimlim pa rin ang paligid at umuulan-ulan pa. Kinuha ko ang nakasabit na payong sa likod ng pinto at naglakad palabas ng compound.Kapag wala sa pinagparadahan ang kotse niya, malamang umalis na nga si Jass. Iniisip pa lang iyon ay parang pinipiga na ang puso ko. At gano'n na nga lang ang panlulumo ko nang makita ngang bakante na ang espasyong 'yon. Parang kahapon lang, tumatakbo pa kami rito habang basang-basa s
JENDAHIL sa tindi ng traffic ay halos gabihin na kami bago nakarating sa tinutuluyan ko. Nakisabay pa ang masungit na panahon. Buti na lang, dito sa napili kong lugar ay hindi binabaha kahit malakas ang buhos ng ulan. Pinaparada ko na lang sa labas ng gate ng apartment na inuupahan ko ang sasakyan ni Jass."Nakakainis naman kung kailan nandito na tayo saka naman bumuhos ang malakas na ulan," himutok ko pa. Walang bubungan sa daraanan namin at nasa dulong bahagi pa ng compound ang tinutuluyan ko. "Okay lang 'yan, magpatila muna tayo." Wala ring dalang payong si Jass. Sumang-ayon na lang ako kaysa naman sumugod kami at mabasa sa malakas na ulan. Pero sadya yatang nananadya ang panahon. Hindi pa talaga tumigil bagkus ay lalo lang itong lumakas.Almost thirty minutes na kaming stuck sa sasakyan. Kahit pinatay na ni Jass ang aircon ay nagsisimula na akong lamigin."Gusto mo takbuhin na lang natin? Tutal hindi naman masyadong malayo," suhestyon niya. Sandali pang sinilip ko ang mga patak
JEN"J-JASS...?" Hindi makapaniwalang sambit ko sa pangalan niya habang matamang nakatitig sa kaniyang mukha. Hinaplos ko pa ang kaniyang pisngi para alamin kung totoo ba siyang nasa harap ko ngayon at hindi lang likha ng aking imahinasyon. "Ako nga." Ginagap niya ang aking mga kamay at hinalik-halikan iyon. Ngunit hirap na hirap pa rin akong maniwala. "G-Gising ka na talaga? K-Kailan pa? P-Paano mo ako nakita rito? Nagkataon lang ba?" sunud-sunod kong tanong. Pero hindi ko na nahintay pa ang sagot niya dahil awtomatiko akong napayakap muli sa kaniya. Sobrang saya na hindi ko maipaliwanag ang nararamdaman ko. At dahil sa halo-halong emosyong nararamdaman ko nang mga sandaling iyon ay bigla na lang akong napahagulhol sa tapat ng dibdib niya. "B-Buti naman nagising ka na. Antagal-tagal kitang hinintay." Halata iyon dahil sa garalgal kong tono.Gumanti siya ng yakap sa akin. "I'm sorry that it took me a year to wake up. I'm sorry that I let you wait for so long." Ramdam ko ang sinsero
JENANG UNA kong binili nang matanggap ko na ang sahod ko ay mga grocery ko rito sa bahay. Nag-stock ako ng mga makakain ko at mga personal na gamit na tatagal hanggang sa muling pagdating ng sahod. Bumili na rin ako ng initan ng tubig para hindi na ako masyadong magastos sa gasul. Dahil weekend bukas, plano kong maglaba ng damit. "Mina?" Tumawag na naman ito. Kasalukuyan na akong kumakain ng hapunan ko. Dahil bagong sahod, t-in-reat ko ang sarili ko na makakain ng pagkain galing sa isang fastfood."Magandang gabi, Ma'am." Kumagat muna ako ng fried chicken. "Magandang gabi rin. Napatawag ka?" Ngunit agad natigilan ako sa pangnguya nang makarinig ako ng paghikbi sa kabilang linya. "Umiiyak ka ba, Mina?"Napasinghot ito. "I'm sorry, Ma'am Jen. Naririnig mo pala? Patapos na 'tong luha ko, saglit lang, sisinga lang ako."Narinig ko nga ang malakas na pagsinga nito. "Bakit?" nagtatakang tanong ko."M-May pasok ka ba bukas, Ma'am?" instead ay balik tanong nito. Mas kalmado na ang boses.
JEN"ANAK, kumusta ka naman diyan?" may pag-aalalang tanong ni Tatay sa kabilang linya. "Ayos naman ako rito, 'Tay. Nakapagsimula na ako ng trabaho ko," tugon ko."Buti naman. Eh 'yong tinutuluyan mo? Komportable ka ba riyan? Baka maraming adik diyan ah. Sabi ko naman sa 'yo, isama mo muna ang mga kapatid mo habang bakasyon pa sila para may kasa-kasama at kausap ka riyan. Hindi 'yong nagsosolo ka."Umiling ako. "Okay naman dito, Tay. Tahimik naman saka mabait naman 'yong nakatira sa katabi kong apartment. Ayoko po muna ng kasama dahil gusto ko muna pong mag-isa. Gusto ko rin pong matutong tumayo sa sarili kong mga paa.""Pero, 'nak, huwag mong ipilit kung hindi mo kaya. Makakalapit ka naman sa amin.""Kaya ko, 'Tay. Magtiwala kayo sa akin." "O, siya sige. Sabi mo eh. Basta palagi kang mag-iingat diyan."Tumango ako. "Opo. Kayo rin po."Nagpaalam na ako. Sakto niyon ay natapos na ang breaktime ko kaya balik trabaho na ulit ako. Dito ako ngayon sa isang malaking construction firm sa
JASS"JASS, saan ang punta mo?" tanong ni mommy nang matapos ang ilang oras na pagkukulong sa kuwarto ay bumaba rin ako. Hindi tulad kanina, maaaliwalas na ang ayos ko ngayon. Nakaligo na rin at medyo basa pa nga ang buhok. I've found them sa may sala. My babies are playing on the matted floor. Lumapit ako sa mga ito at binuhat silang pareho."Papa papa papa papa," they both said while clapping their hands. May parte ro'n na parang gusto kong maluha. Tunay ngang kay tagal kong nawala. Andami kong mga na-miss na bagay. I wasn't there when their mom gave birth to them. Noong mga unang araw na tiyak kong pagod at puyat si Jennifer. I missed their first month. 'Yong time na kailangan silang pabakunahan sa center. No'ng first time nilang makadapa, masambit ang una nilang salita. Ano kaya iyon? Mama o Papa? Dati ay nasa tiyan pa lang sila ng mommy nila, pero ngayo'y heto na't ang lilikot at malapit nang maglakad. But why is your mommy not home? Ngunit ang mas masakit sa akin, nandito na
JASS "IS he alright? Is my son gonna be okay?" may kahalong takot ang tono ng nagsalita. "Don't worry, Misis. He's stable now. Wala na kayong dapat ipag-alala pa," tugon naman ng kung sino mang kausap nito. "Thank God! Thank God!" May kasama pang paghikbi ang boses na 'yon. At sobrang pamilyar ng boses na iyon sa akin. Sobra. "Magdahan-dahan ka sa emosyon mo. Ang altapresyon mo na naman, ha?" boses naman ng isang lalaki."I'm alright now, Jaime. You need not to worry a thing. Magkakahalong takot at galit kasi ang naramdaman ko nang mga oras na 'yon kaya iyon nangyari."Then I heard their gasps. And a sudden cry of babies from afar. Biglang bumilis ang tibok ng puso ko sa hindi ko malamang dahilan. Kaya dahan-dahan kong sinubukan imulat ang aking mga mata. Hindi ko alam kung bakit ganoon na lang ang kagustuhan ko silang makita. Kaya kahit hirap na hirap ako ay pilit kong inaangat ang talukap ng mga iyon. Para akong nagising sa isang napakahimbing na pagkakatulog. Everything was so