Chapter 1

"Bili na mga suki! Sariwang-sariwa ang mga isda! Fresh from the ocean!"

"Kamatis kayo diyan! Bagsak presyo na!"

"Ate, magkano po ang isang kilo nito?"

Maingay. Malansa. Magulo.

Ganun ang araw-araw na buhay ni Jillian sa palengke. Dapat ay nag-aaral pa siya pero dahil sa hirap ng buhay ay tumigil na siya at nagpasya na lang na tulungan ang ina niya sa paghahanap buhay.

Hanggang third year college lang ang inabot niya sa kursong Business Management. Magtatapos na sana siya noong nakaraang taon ngunit heto siya at nagkikilo ng mga gulay na binibili ng mga mamimili. Wala naman siyang ibang pagpipilian. Kailangan ng ina niya ng makakasama dito sa pwesto dahil mahina na ang katawan nito. Kailangan nito ng katulong sa paglalako.

Binalingan ni Jillian ang ina nang marinig ang pag-ubo nito. Kasalukuyan nitong pinaghihiwalay ang mga gulay na hindi na pwedeng ibenta pa.

Kumuha siya ng mineral water at ibinigay dito. "Ako na diyan mamaya, ma. Umupo na lang kayo."

"Kaya ko naman ito, anak. Hindi naman masyadong mabigat."

Aalma pa sana si Jillian pero may costumer na sa tapat nila.

"Ineng, magkano itong sayote?"

"40 po isang kilo."

"Mas mababa dito sa inyo ng sampong piso ah. Bigyan mo nga ako ng dalawang kilo, ineng."

Tipid lang na ngumiti si Jillian habang nagkikilo ng sayote. Kung hindi nila bababaan ang presyo ng kanilang mga paninda ay mas lalong wala silang kikitain. Matumal ngayon ang benta. Kaysa sa masira lang ang mga ito ay bababaan na lang nila ang presyo. Okay lang kahit kaunti na lang ang matubo nila.

Kahit na kumakain sila ng tanghalian ay sige pa rin sa paglalako. Nagbabaon sila. Mas tipid kasi iyon kaysa sa bumili pa sila.

"Umuwi na lang kaya kayo siguro, ma? Kaya ko naman na dito," aniya nang marinig ang sunod-sunod na pag-ubo ng kanyang ina.

Umiling si Carmela. "Ano ka ba. Ayos lang ako. Mas lalong sasama ang pakiramdam ko kapag nandoon lang ako sa bahay at walang ginagawa."

Mariin na itinikom ni Jillian any kanyang bibig. Ilang beses na niyang iminungkahi sa ina na magpacheck-up sila ngunit mariin itong tumatanggi. Sayang lang daw ang pera. Ilang linggo na itong inuubo na siyang lubos na ipinag-aalala ni Jillian. Ayaw din nitong magpahinga at sige lang sa trabaho. Ayaw naman niyang magpilit dahil baka iyon pa ang pag-awayan nila. May sakit kasi ito sa puso. Hindi pwede sa ina ang mataas na emosyon.

"Patuloy po ba kayong umiinom ng maintenance niyo?"

"Oo naman."

"Wala naman po kayong ibang nararamdaman?" dagdag pa niya.

Nag-iwas ito ng tingin. "Wala, anak. Ayos lang ako."

Naningkit ang ma mata ni Jillian ngunit hindi na nagsalita pa. Buong araw ay busy si Jillian at ang ina nito sa paglalako. Alas sais y media ng gabi nang makauwi sila.

Pagkapasok nila ng bahay ay naabutan ni Jillian ang nakakatanda niyang kapatid at si Mara na kinakasama nito. Nanunuod ang mga ito ng pelikula sa may sala. Tumatawa pa ang mga ito na parang walang problema sa buhay. May mga chichirya at coke din sa lamesa, pinapapak ng mga ito habang nanunuod.

May kung anong kumulo sa loob ni Jillian dahil sa naabutan na eksena. Ngunit imbes na magsalita ay tahimik na lang niyang nilagpasan ang mga ito.

Nang makita ni Ruben si Carmela ay dali-dali itong tumayo at nagmano. "Gusto niyo ba ng soft drinks, ma? Meron ding chichirya."

Umikot ang mga mata ni Jillian sa narinig. Alam na ngang bawal sa kanilang ina ang mga ganoong klase ng pagkain pero parang tanga na inalok pa ito. Sinulyapan ulit ni Jillian ang lamesa na kahirap ng mga ito. Ang daming junk foods. Hindi tuloy niya maiwasan na isipin na sinasadya ng mga ito na ganun ang bilhin upang ang mga ito lang ang kumain. Dahil kung gusto talaga nilang bigyan ang kanilang ina ay bumili sana ang mga ito ng pagkain na makakain ng kanilang ina.

"Alam mo namang bawal sa akin ang mga ganyan, Ruben," sagot ni Carmela at sinamahan ang mga ito sa panunuod upang magpahinga.

Lalo pa siyang nainis nang makitang hindi man lang binati o tinapunan man lang ng isang tingin ni Mara ang kanyang ina.

Kaya bago pa magwala si Jillian ay nagtungo na siya sa kusina upang maghanda ng hapunan. Sobrang napagod siya ngayong araw at gusto na niya agad magpahinga. Ngunit pagbukas ni Jillian ng kaldero ay wala man lang itong kalaman-laman! Sunod niyang binuksan ang rice cooker dahil nagbabakasakali siyang nandoon ang kanin.

Kinalma ni Jillian ang kanyang sarili nang wala talaga siyang makitang kanin doon.

Wala man lang nagsaing!

Nagmartsa si Jillian papuntang sala upang kausapin ang kuya Ruben niya.

"Bakit hindi man lang kayo nagsaing, kuya? Kayo itong naiwan dito sa bahay. Nagluto lang naman sana kayo."

"Walang bigas eh," sagot naman nito.

Nangunot ang noo niya. "Eh diba ay sweldo mo ngayon? Hindi ka man lang bumili ng bigas na kakainin natin?"

"Naubos na eh."

Hilaw na tumawa si Jillian. "Ubos na? Kakasahod mo pa lang, ubos na agad?"

Doon na bumaling sa kanya si Mara. "Pinangbili ko ng bagong cellphone. Luma na kasi kaya kailangan nang palitan. May problema ka ba doon?" mataray nitong tanong.

Umawang ang labi ni Jillian at binalingan ang kuya Ruben niya.

"Kuya?" aniya dito, umaasa na nagbibiro lang si Mara.

Nag-iwas ng tingin si Ruben kay Jillian. "Kailangan ng ate Mara mo ng bagong cellphone eh."

"Seryoso ba kayo? Mas importante ba ang cellphone na iyan kaysa sa bigas na kakainin natin??" Tumaas na ang boses niya.

Galit naman siyang hinarap ng kapatid. "Huwag na huwag kang magtataas ng boses sa akin, Jillian! Kuya mo pa rin ako!"

"Kuya nga pero wala namang pinagkatandaan!"

"Anong sinabi mo?!"

Sumingit na si Carmela sa pagitan ng mga nag-aaway na anak. "Ano ba kayo. Itigil niyo na nga iyan. Nakakahiya sa mga kapitbahay natin."

"Iyang anak mong 'yan ang pagsabihan mo, ma! Akala mo naman kung sinong makapagsalita!"

Sasagot pa sana si Jillian ngunit hinawakan ng ina ang kanyang kamay at malumanay na nagsalita. "Jillian." Umiling ito. "Huwag mo nang sagutin ang kuya mo. Ayaw kong nag-aaway kayong dalawa."

Nagngingitngit ang ngipin niya dahil hindi na siya makapalag kapag ang nanay na nila ang nagsalita. Ngali-ngali pa niyang hilahin ang buhok ni Mara nang makita ang pagngisi nito sa kanya.

"Kumain na ba kayo, Ruben? May inuwi kami na ulam," baling ni Carmela sa panganay na anak.

"Tapos na kami, ma," sagot naman ni Ruben na lalong ikinagalit ni Jillian.

Tapos na? Kumain na naman ang mga ito sa labas pero wala man lang iniuwi para sa kanila! Anong kabalbalan ito?!

Bumalik sa kusina si Jillian sa mga mabibigat na hakbang. Sumunod naman si Carmela sa anak.

Padaskol siyang umupo sa isang silya at sinapo ang buong mukha. Gusto niyang umiyak at magwala sa matinding inis. Sobrang makasarili ng dalawang iyon! Hindi naman ganun ang kuya Ruben niya pero nang makilala nito si Mara ay para na itong naging tuta! Kumakawag ang buntot kapag ang babaeng iyon na ang nagsalita!

"Nakakainis si kuya, ma! Kakapiranggot na nga lang ang kinikita niya, sa mga hindi importanteng bagay pa niya ito pinagbibili! Masyado na siyang makasarili! Palayasin mo na kasi ang babaeng 'yan dito sa bahay natin!"

Hinaplos ni Carmela ang likod ni Jillian. "Hayaan mo na. Pasasaan ba at matatauhan din ang kapatid mo."

At kailan iyon mangyayari?

Sa construction nagtatrabaho ang kuya Ruben niya. Hindi pa full time. Kapag wala itong trabaho ay kung saan-saan ito nagbubulakbol kasama si Mara. Ang laki-laki ng katawan nito pero hindi naman alam kung paano gamitin! Kung tutuusin ay umaasa pa ito sa kanilang ina para kumain at mabuhay!

"Saan ka pupunta?"

"Bibili lang ako ng bigas diyan sa may kanto. Maligo na kayo at magbihis, ma. Tatawagin ko na lang kayo kapag handa na ang kanin."

"Teka," pigil nito sa kanya at dumukot sa bulsa. "Oh heto, pambili mo."

"Huwag na, ma. Itabi mo na lang iyan. May natira pa naman sa ipon ko. Iyon na lang ang ipambibili ko ng bigas."

Noong nag-aaral pa kasi siya ay nagbebenta siya ng mga kakanin sa kanilang paaralan. Pandagdag din sa mga bayarin niya noon.

Pagdating ni Jillian sa kanto ay naabutan niya ang kaibigan niyang si Barbie na naghihintay ng masasakyan papunta sa trabaho nito. Makapal ang suot nitong make-up. Sobrang iksi at fitted din ang suot nitong dress. Malayo pa siya pero amoy na amoy na niya ang halimuyak ng pabango nito. Nangingiti at napapailing si Jillian habang pinagmamasdan ang kaibigan.

"Huy." Siniko niya kay Barbie upang kunin ang atensyon nito.

"Uy Jillian!" ngisi nito nang makita siya. "Anong bibilhin mo?"

Sumimangot siya. "Bigas. Kainis kasi si kuya at ang Mara na iyon." Ikwinento niya sa kaibigan ang mga nangyari na siyang ikinasama ng timplada ng mukha nito.

"Ewan ko ba kasi diyan sa kuya Ruben mo! Ang gwapo naman niya pero pumatol pa sa mukhang kuhol! Ang malala pa doon ay pabigat pa! Dagdag palamunin!"

Tumango si Jillian upang sang-ayunan ang sinabi ng kaibigan. Mahirap na nga na tatatlo sila pero may dumagdag pang isa. Ang lakas pa namang kumain ng isang iyon lalo na kapag masarap ang ulam.

"Bestie, bakit hindi ka na lang pumasok sa pinagtatrabahuan ko? Sinasabi ko na sa iyo, malaki ang kita doon."

"Sa club?"

"Oo! Malaki rin na mag-tip ang mga customers doon lalo na ang mga regulars at VIP!" suhol pa ni Barbie.

Matagal na nag-isip si Jillian. Wala naman sigurong masama kung susubukan niya.