“Oh my! Is this my daughter-in-law? She's…gorgeously stunning!” wika ni Mrs. Buenavista nang bumaba si Victorina mula sa engrandeng sasakyan na pagmamay-ari ni Mrs. Solano.
Lumapit si Victorina sa kanya at nagmano. Napangiti naman ng abot tenga ang ina ni Ford dahil sa pagiging magalang ng batang ito. Dahil kadalasan ng mga nakikilala niyang babae ng kanyang mga anak ay parang hindi tinuruan ng tamang asal sa kanilang bahay.
“Good morning po, madam. I'm Victorina Khae—”
“Shh! No need to introduce your name. I have known you for a very long time. Sadly, dahil busy, ngayon lang kita nakita. You're more beautiful than on photos,” pahayag ni Mrs. Solano.
“Additionally, no need to call me madam, ha. I'm your mother-in-law, so call me mom or mother. Is that okay with you, my dear Khae?” Napangiti si Victorina sa kanyang narinig at hindi na mahanap ang tamang salita upang masabi ang kanyang nararamdaman kaya’t tumango na lamang siya.
Maliban sa kanyang Nanay sa probinsya ay ngayon na lamang siya nakaranas ng pagmamahal mula sa isang ina, kahit hindi man niya ito kadugo. Isa rin namang ina ang kanyang pinagsisilbihan na si Mrs. Solano ngunit, ni minsan ay hindi siya nakaramdam ng pagmamahal mula rito kahit kakarampot man lang.
“How are you, Mathilda? It's been a while,” singit ni Mrs. Solano.
“I’m good, everything's fine. Ikaw? Kumusta ang business?” tanong naman ni Mrs. Buenavista sa kanya habang naglalakad patungo sa loob ng kanilang tahanan na siya namang sinundan ng dalawa.
“There have been a lot of competitors rising above us and we feel like we are running behind them. But I'm pretty sure we'll get through this,” seryosong wika ni Mrs. Solano.
“In a business, it’s not always on top. There will be a new trend and then magsasawa ‘yong mga tao then there's one again. It's just a cycle, but hindi ibig-sabihin noon is we should stop. It's just a matter of consistency.”
Alam ni Mrs. Buenavista kung anong landas ang gustong tahakin ni Mrs. Solano sa kanilang usapan ngunit, pagod na siyang makipag-usap rito na wala na lamang inintindi kundi ang sarili niyang pamilya at kung paano gagamitin niya ang pamilyang Buenavista upang umahon mula sa pagkakabaon nila sa putik, kaya’t nililihis niya ito upang matapos ang usapan.
Unang hakbang pa lamang ng hagdan papasok sa mansyon ay napatigil na agad si Victorina at naiwang nakabukas ang kanyang bibig habang manghang-mangha sa ganda at kakaibang disenyo ng bahay na ito.
Ngunit, ang pumukaw sa kanyang atensyon ay, kung bakit napakaraming baril ang nakasabit sa bawat sulok ng dingding. Iba't-ibang klase ng baril na dati ay nakikita niya lamang sa palabas.
Naramdaman ni Victorina ang lamig na gumagapang mula sa kanyang paa patungo sa kanyang mga kamay kaya’t napatigil siya at hindi na makagalaw. Hindi niya alam kung anong klaseng pamilya ang kanyang pinapasok. Kung may mga kulang o dagdag ba sa mga kwentong kanyang narinig o sadyang, nagsinungaling lamang sila upang siya’y kanilang mapaniwala?
Bumalik na lamang siya sa katinuan noong hinawakan ng mahigpit ni Mrs. Solano ang kanyang kamay upang hilahin siya papasok.
“What happened to you? ‘Wag ka namang tatanga-tanga rito, Victorina!” Sa kabila ng nakabibinging sigaw nito sa kanya, tanging ang tibok lamang ng kanyang puso ang kanyang naririnig. Gusto niya na lamang tumakbo palabas at bumalik sa probinsyang kanyang kinalakihan sa hindi malamang dahilan.
“Oh my God, my dear Khae! Umupo ka muna. Here, drink this water.”
Hindi niya mawari kung anong nangyayari sa kanya dahil hindi naman siya takot sa kahit anong armas at hindi rin naman siya mahilig manood ng bakbakan dahil wala naman silang telebisyon sa probinsya. Nalaman niya lamang ang mga modernong teknolohiya noong siya'y tumapak na sa Maynila.
“Siguro po, dala lang ‘to ng kulang sa tulog. Hindi po kasi ako nakatulog ng maayos kagabi kasi excited po ako para sa araw na ‘to,” palusot niya habang pekeng ngumiti upang mabaling ang kanilang atensyon.
“I didn't know you were this excited at hindi ka na nakatulog. You're so excited to meet your husband, huh?” tukso sa kanya ni Mrs. Solano na alam niyang hindi totoo at nagpapakitang-tao lamang. Tumango na lamang siya bilang sagot.
“So, what are we waiting for? Let's go this way. This leads to Ford's room.” Kinakabahan man ay sumunod pa rin si Victorina at nilapatan ng panandaliang tingin ang mga armas bago tumuloy sa paglalakad.
Huminto sila sa harap ng isang malaking pinto kung saan pinagbuksan ito ng kanilang kasambahay. Tumambad sa kanila ang isang silid na halos kasing laki ng buong bahay ni Victorina sa kanilang probinsya.
Hindi niya alam ang dahilan ngunit tumitibok ng mabilis ang kanyang dibdib papasok sa silid. Doon ay natagpuan niya ang nakahigang katawan ni Ricardo Ford sa isang kama at mayroong monitor sa gilid nito.
“That’s him. He's been in a coma for a year now. The doctors couldn't find a cure for his condition, so we were told that…his life might not be long.” Ramdam sa boses ni Mrs. Buenavista ang pait ng pagiging isang ina na makita ang iyong anak sa ganoong kalagayan.
Hinarap ni Mrs. Buenavista si Victorina at hinawakan ang kamay nito at nagsalita, “Pero alam ko, the moment I saw you, your presence could lighten up one's day. And I believe you are a lucky charm to us. So, please stay by his side from now on. I beg you,” pagmamakaawa ni Mrs Buenavista kay Victorina na siya namang kumalabit sa malambot na puso ng dalaga. Pinipigilan niyang umiyak dahil ayaw na niyang dumagdag pa sa bigat ng dinadala ng kanyang pangalawang ina.
Nagyakapan ang dalawa pagkatapos ay naglakad na papalabas ng silid si Mrs. Buenavista at naiwan sa loob sina Victorina at Mrs. Solano.
“Don’t ever make anything that could ruin my family, tandaan mo ‘yan. Dapat every information na iikot sa apat na sulok ng bahay ay alam ko. Naiintindihan mo?” wika niya.
“Yes po, madam.”
Ni hindi man lang tiningnan muli ang nakakaawang sitwasyon ni Ford ay naglakad na ito papalayo at sumara na ang pinto ng silid.
Napatingin muli si Victorina sa buong silid nang napansin ang isang larawan na nakapatong sa isang lamesa. Kinuha niya ito at tiningnang mabuti.
“Bakit putol?” tanong niya sa sarili dahil kalahati lamang ng litrato ang nakalagay sa loob ng frame at ang kanyang hula ay si Ford ito noong siya’y bata pa lamang.
“Cute naman siya.” Nang sambitin niya ang mga salitang iyon, hindi niya napigilan ang sarili na lumapit nang dahan-dahan sa pwesto ni Ford at masdan ang bawat bahagi ng kanyang mukha. Mayroon itong matangos at matulis na ilong, mga pilikmata na humahagod sa kanyang mukha, at mga labing kapanapanabik pagmasdan dahil sa kanilang kulay.
Ang tingin ni Victorina ay nakatutok lamang sa labi nito na tila ba’y may humihila sa kanyang halikan ito kahit pa’y ni isang beses ay hindi niya pa ito nagawa. Halos magdikit na ang kanilang mga labi nang biglang bumukas ang pinto.
“Anong ginagawa mo?” tanong ni Victorina nang tumambad sa kanya ang katawan ni Ford pagkabukas niya ng pinto na walang saplot at tanging kumot lamang ang tumatakip sa pribadong parte ng katawan nito. “This is my everyday routine as his caregiver.” Tuloy lamang ang kanyang pagpunas at paglilinis sa matipunong katawan ng lalaki habang hindi man lang binalingan ng tingin si Victorina. “I’m Leila, his caregiver.” Matapos niyang sabihin iyon ay lumapit siya sa kinatatayuan ni Victorina at nakipag kamay na siya namang nagpaginhawa sa pakiramdam ng dalaga. Lumingon si Leila at itinuro ang lalaki, “Even though he's in a vegetative stage, we need to maintain his cleanliness dahil once he wakes up and find himself unclean, hindi mo gugustuhin ang mangyayari.” Napaisip ang dalaga kung gaano ba kahimagsik magalit ang isang Ford Buenavista dahil base sa pagkakasabi at tono ng boses ni Leila ay hindi maayos ang magiging resulta sa oras na ito'y magalit. “Simula no’ng na-comatose siya, ikaw n
Biglaang nagising si Victorina sa kalagitnaan ng gabi nang maramdaman niya ang pagsakit ng kanyang puson. Sa pagtayo niya, agad siyang tumungo sa banyo, subalit huminto siya nang biglang marinig ang mga boses sa labas. Parang bulong lamang ang mga ito, ngunit sapat na upang kumalabog ang kanyang damdamin. Hindi niya inasahan na ang pinaguusapan ay tungkol kay Ford, ang kanyang asawa.“Ugh. How long should we keep up this charade? Pagod na ‘kong magpanggap, tita.” Nang marinig iyon ni Victorina ay biglang bumilis ang tibok ng kanyang puso habang nakikinig sa kung ano ang pwedeng niyang malaman sa pamilyang ito.“We have no choice, Leila,” wika ng isang pamilyar na boses.Si Mathilda.“If the word gets out that he is awake, it would be the end of us,” dagdag pa nito.Nang marinig ang mga salitang iyon, parang binagsakan si Victorina ng isang malaking bomba. Hindi niya maisip kung paano niya ito haharapin. Hindi ba't si Mathilda, na akala niya'y tulad ng isang ina, ay kasabwat pala sa p
“It's 2 am, dude! What are you doing up at this late hour?!” sigaw ni Warren dahil bigla na lamang siyang tinawagan ni Ford sa kalagitnaan ng kanyang pagtulog at pinapunta sa kanilang masyon.“Get in the car,” utos ni Ford sa kanya. Napabuntong-hininga naman si Warren at nagsalita, “You didn't even answer my question—”“Get in the car, or you'll never see the sunrise,” sigaw nito at padabog na sumakay sa driver's seat at hinampas ang manibela ng sasakyan dahil sa pagkainis.“I'm as confused as you are. So, please, shut your mouth,” wika ni Ford at nagmaneho patungo sa kanyang opisina. Siya'y nagugulumihanan sa nangyari at sa kanyang ginawa. Hindi niya nagawang pigilan ang sarili nang hinalikan siya ng kanyang asawa na si Victorina. Dahil dito, nalaman tuloy niya na hindi totoo ang lahat.Nang siya'y matauhan nang mga sandaling dinadama nila ang pagmamahal na umuusbong sa pagitan nila ay dali-daling humugot si Ford ng isang syringe sa ilalim ng kanyang kama at itinusok ito sa kanyang
Tatlong araw nang nananatili si Victorina sa loob ng kanyang silid. Ni hindi kumakain o umiinom man lang ng tubig ni minsan. Magang-maga na ang kanyang mga mata dahil sa patuloy niyang pag-iyak. Hindi niya mawari kung bakit gano’n na lang kagalit ang kanyang asawa. Kung bakit galit na galit ito kung sakali mang totoong hindi siya isang Robles?Imposible ring hindi niya totoong apelyido ang kanyang dala-dala dahil wala namang nabanggit sa kanya ang kanyang mga magulang na siya ay ampon lamang. Kaya’t marahil, isa lamang palabas ang ginawa ng kanyang asawa kamakailan.Napapikit siya ng mga mata at nagkunwaring natutulog nang marinig niya ang pagkatok sa pinto ng kanyang silid. “Honey. I brought you food. Kainin mo ‘to, ha. Eveline said adobong manok is your favorite, kaya nilutuan kita,” wika ni Mathilda. Palagi niya itong ginagawa magmula nang magkulong si Victorina sa kanyang silid. Sinisigurado niyang siya’y may pagkain tatlong beses sa isang araw, kasama na rin ang mga panghimagas,
“Manong Tsoy, baka pwedeng hindi muna ako magbayad ng utang ko? Hirap na hirap kasi ako ngayon magbenta ng mga gulay dahil sa tagtuyot. Parang awa mo na,” wika ng isang magsasaka.Si Manong Tsoy ay ang ama ni Victorina na nakatira sa probinsya. Isa siyang magsasaka. Kahit na matanda na, patuloy pa rin siyang nagtatrabaho nang may makain sila ng kanyang asawa. Hindi naman kasi sila binibigyan ng pagkain ni Eveline buwan-buwan.Nagtayo rin sila ng munting tindahan para kahit papaano’y malibang ang kanyang asawa.“Walang problema, dong. Tsaka mo na ako bayaran kapag nakaluwag-luwag na kayo,” aniya habang nakangiti. Masaya na siya na malamang kahit papaano’y nakatutulong siya sa ibang tao.“Siya nga pala, Nong. Kailan pa huling bisita ni Vikvik? Kay tagal ko na siyang ‘di nakita.” Biglang namasa ang mga mata ni Manong Tsoy nang marinig ito dahil napakatagal nga naman talaga nang huling bumisita si Victorina sa kanilang probinsiya.“Ganoon talaga ang buhay. Wala tayong magagawa,” wika niya
“Are we going to spend the night here?” tanong ni Ford kay Victorina. Napatingin naman ang babae nang may kunot sa noo dahil sa narinig. Ang tahimik ng paligid, at ang tunog ng kuliglig lamang ang kanilang naririnig.“Yes, sir. Ayaw mo ba? Pwede naman na mauna kang umuwi. Susunod na lang ako kinabukasan.” Sinubukan ni Victorina na maging kalmado at mahinahon. Alam niyang hindi sanay si Ford sa ganitong simpleng pamumuhay sa probinsiya.Tila hindi makapaniwala ang lalaki sa narinig. Ni minsan sa buhay niya ay hindi niya pa naranasang mahiga sa sahig at matulog sa kwartong walang aircon. Tila ba isang malaking kahihiyan para sa kanya ang ganoong sitwasyon.“Not to brag, but hindi pa ako nakakatulog sa sahig at hindi king-sized mattress. This? A single-sized bed? Dito ako matutulog? No.” Halatang hindi komportable si Ford. Nakikita ito sa kanyang mukha at naririnig sa kanyang boses.“Wala namang lamok dito kaya ‘wag kang mag-alala. Malamig din ang simoy ng hangin dahil nga nasa probinsiy
Isang malakas na sampal ang natanggap ni Victorina mula kay Eveline. Pagkatapos ng isang araw na panunuluyan nila Victorina at Ford sa probinsya, ay nakatanggap ng tawag mula kay Eveline si Victorina at pinapapunta ito sa kanilang mansyon.Hindi niya akalain na isang mainit na sampal pala ang bubungad sa kanya.“Ang kapal ng mukha mo, ‘no? Hindi kita ipinagkasundo sa pamilyang Buenavista para mamuhay ng sosyal. Tandaan mo, sa akin nakasalalay ang buhay ng pamilya mo!” sigaw ni Eveline habang dinuduro ang kawawang babae na si Victorina.“Anong sabi ko sa ‘yo? Make me updated kung ano mang nangyayari sa bahay na ‘yon! Pero anong ginawa mo? Tinago mo sa amin na buhay na buhay na si Ford!” dagdag pa ni Eveline.“Pasensya na po. Sobrang dami po kasing tumatakbo sa isipan ko–” naputol ang sinasabi ni Victorina nang sumingit muli si Eveline.“Here we go again with your excuses! I don’t care kung ano man ang iniisip mo! Hindi ‘yan ‘yong inuutos kong gawin mo–”“Hindi raw po ako isang Robles,”
“Victorina!” muntik na niyang mabitawan ang hawak na plorera nang marinig niya ang sigaw ni Magdalena, “Didn’t I tell you to be careful while washing this dress of mine?! Are you sabotaging me? Ito ang susuotin ko para sa family dinner namin with the Buenavista family. Nag-iisip ka ba?!” “Pasensya na ho. Hindi ko po napansin. Baka po natuluan ng chlorine no’ng nilalabhan ko—” “I don’t care! Babayaran mo ‘tong dress or else you will pack your things in the middle of the night and get your freaking ass out of this house! Got it?” wika ni Magdalena. “Opo.” Hindi man sigurado kung kaya niyang bayaran ang libo-libong halaga ng damit na ito, pumayag siya dahil saan na siya kukuha ng pera para sa kanyang magulang sa probinsya? Hindi niya kayang mangyari ito dahil siya lamang ang bumubuhay sa kanilang pamilya. Halos tatlong taon nang nagtitiis si Victorina Khae Robles sa ilalim ng bubong ng pamilya ng mga Solano bilang kasambahay. Bawat galaw ng miyembro ng pamilyang ito ay hindi nagawa