“Bakit mo nagawa iyon, Paulina?” tanong ni Don Fernan sa asawa. Naiwan na silang dalawa sa loob ng silid. Hindi pa rin siya makapaniwala na ginawang ipakasal ng kaniyang asawa ang kanilang bunso. Masyado pa itong bata para magkaroon ng sariling pamilya.“Ginawa ko ‘yon dahil kailangan natin ng pera, Fernan. Hindi ba tama naman ang ginawa ko?”Huminga nang malalim si Don Fernan. “Ipinakasal mo si Lirah! Mali iyon!”Napasinghap si Donya Paulina. “Bakit parang kasalanan ko pa itong nangyari? Ginawa ko lang naman kung ano sa tingin ko ang makatutulong sa pamilya natin, ah? Nagagalit ka lang dahil si Lirah ang kinasal. Bakit ba masyado mong kinakampihan ‘yan anak mo?!”“I can’t believe you, Paulina!”“Fernan! Hindi ba matagal niyo nang plano ‘to ng kumpadre mo? Ano’ng mal isa pagpapakasal sa kanilang dalawa ngayon?!”“Oo! Pero hindi si Lirah!”Nag-iwas ng tingin si Donya Paulina. Ilang sandali pa ay napailing-iling na siya. “Sinasabi ko na nga ba. Nagagalit ka dahil si Lirah ang ikinasal a
“I hope everything is okay with my daughter, Matias,” ani Don Fernan kay Matias. Naiwan silang dalawa sa loob ng silid nito. Inihatid kasi ni Lirah sila Paulina palabas ng ospital. Uuwi muna kasi ang mga ito para makapagpahinga.Ngumiti si Matias. “Yes, Tito. Don’t worry. I will take care of your daughter.”Bumuntonghininga si Don Fernan. “Hindi pa rin ako makapaniwala na ikinasal kayo. But I trust you. I know that you’re a good child, Matias. Ang hiling ko lang ay h’wag mong sasaktan ang anak ko. Wala siyang alam sa mga bagay na ito. Lumaki siya sa hacienda at buong-buhay niya ay roon lang nakatuon.”“I see that you are worried at her. I promise, Tito. I will take care of her.”“Salamat. Pero may tanong ako, bakit ka pumayag na makasal sa kaniya?”Biglang nawala ang mga ngiti ni Matias. Nag-iwas siya ng tingin at bumuga ng mahinang hangin. “I don’t really have a choice. You know, Dad.”Marahang tumango si Don Fernan. Hindi lingid sa kaniyang kaalaman ang sitwasyon ni Matias. At iyon
“Mukhang hindi ko na kailangang kausapin ang Ninong mo, Hija,” pabirong sabi ni Don Fernan.Natigilan si Lirah sa pag-aayos ng pagkain nito sa maliit na lamesa. Tiningnan niya ang ama at nakitang nakangiti ito nang malapad habang nakatanaw sa ibaba— kay Matias kasalukuyang nagpapakain ng mga aso. Dahil hindi pa pwedeng gumalaw-galaw si Don Fernan ay dinalhan na lamang ito ng pagkain sa silid nito. At gusto nitong kumain sa teresa kung saan matatanaw ang halos kabuoan ng kanilang hacienda.“Bakit naman, Papa? Ano ang sasabihin mo kay Ninong?”“Mukhang masaya naman si Matias. Ngayon ko lang siya nakitang ganiyan.”“Ho? Paano niyo naman nasabi? Eh parang gusto lang manggulo niyan. Ayaw niya lang magluto para sa sarili niya.” Sumimangot si Lirah.Natawa si Don Fernan. “Kakaibang bata si Matias, Anak. Sa lahat ng anak ng Ninong mo ay siya lang ang malayo sa mga tao. Pero napaka masunuring bata. Bibihira ko nga iyang makita noon, at sa tuwing makikita ko pa nga ay tahimik lang at nakasimang
“Kanina ka pa tahimik, ah? May problema ka ba?” Natigilan si Lirah noong marinig niya ang boses ni Matias. Tumikhim siya at umayos ng upo. Tumabi naman ito sa kaniya kaya sinarado na niya ang librong binabasa niya. “Bakit hindi ka pa natutulog? Maaga ka pa bukas, ‘di ba?” balik-tanong niya. Nagkibit ng balikat ang binata. “Hindi pa ako inaantok.” “Dapat kasi hindi ka na sumunod pa rito. Baka naninibago ka sa higaan mo.” Ngumiti si Matias. “Okay lang.” Sumandig ito. “Ang ganda pala rito tuwing gabi.” Nangunot ang noo ni Lirah. “Ha? Oo. Kasi fresh pa ang hangin?” “Kasi napaka payapa ng gabi. Unlike in the city. Dito kahit sobrang dilim ng paligid ay hindi ka makakaramdam ng takot.” Napatingin si Lirah sa paligid. Tanging ang ilaw lamang mula sa kanilang hacienda at ilang mga kulungan ng hayop ang liwanag sa paligid. Bukod doon ay wala nang ibang makikita kundi ang kadiliman ng gabi. Napaka tahimik na rin ng paligid kaya ito talaga ang oras nang pagbabasa ni Lirah. “Tama ka nama
“Oh my, Gosh! Ang ganda naman dito!” patiling sabi ni Kiray.Napangiwi na lamang si Lirah habang sinusundan ng tingin ang kaibigan. Tumakbo ito papunta sa may beach at agad na nag-selfie. Napailing siya.“Ito talaga si Kiray,” bulong niya. Tiningnan niya si Matias na kausap ang receptionist para sa kanilang magiging kwarto. Hindi niya inakala na ang ibig sabihin pala nitong honeymoon ay bakasyon nila. Nagulat pa siya noong una at agad niya itong napagalitan. Kaya naman ay narito sila ngayon sa isang private resort sa Palawan.“Thank you.”Agad na tumingin sa labas si Lirah noong pumihit na paharap sa kaniya ang binata. “Okay na?”“Yes. Where’s Kiray?”“Ayon oh. Nagsi-selfie na naman.” Nginuso niya ang kaibigan. “Tawagin ko lang.”“Okay. I’ll wait for you here.”Agad na naglakad si Lirah papalapit sa kaibigan. “Kiray! Halika na! Pupunta na tayo sa kwarto natin.”“Sandali, bessy! Halika rito! Picture tayo!”“Ha? Ayaw ko!”Biglang hinila ni Kiray si Lirah. Wala na siyang nagawa pa kundi
“Bakit mo naman ginawa ‘yon?” nakakunot ang noo na tanong ni Lirah kay Kiray. Kasalukuyan silang namimili ng susuoting bathing suit sa kwarto nito. Mabuti na lamang ay pinagbuksan din siya nito sa wakas. Ngumisi si Kiray. “Para sa ‘yo ‘yon, bessy! Ano ka ba?” “Anong para sa akin? Nakakahiya kaya! Ngayon paano kami matutulog? Alangan naman na hayaan ko siya sa sahig mamayang gabi?” “Bakit ka naman mahihiga sa sahig kung meron namang kama? Tsaka, ano bang kinatatakot mo? Eh asawa mo na ‘yon.” “Parang hindi mo naman alam kung ano ang sitwasyon namin.” “Sus! Bakit? Iniisip mo kung may girlfriend siya? Eh ‘di ba nga matagal na silang walang komunikasyon?” Bumuga ng hangin si Lirah. “Kahit kailan talaga hindi ako mananalo sa ‘yo.” Tumawa si Kiray. Naupo siya sa tabi ni Lirah. “Alam mo, Senyora. Hindi ka dapat mag-alangan kay Matias. Asawa mo na ‘yon. Eh ano kung biglang sumulpot ‘yong dati niyang girlfriend? Eh ikaw na naman ang asawa.” “Hindi naman kasi gano’n kadali lang ang lahat,
“Here. Take this.”Inabot ni Matias ang isang baso ng malamig na orange juice kay Lirah. Nasa terrace na sila ng villa at nakatanaw sa beach. Tanging silang dalawa lamang ang bumalik sa villa dahil nagpaiwan pa si Kiray doon.“Kumusta ang pakiramdam mo?” tanong ni Matias.Huminga nang malalim si Lirah. “M-Medyo okay na.” Uminom siya mula sa baso.“Sorry. Dapat pala hindi kita iniwan doon.”“Okay lang. Mukha namang importante ‘yong kausap mo. Tsaka hindi naman niya ako nasaktan. Medyo nakakatakot lang kasi bigla niyang hinawakan ang kamay ko.”“He did?”Tumango si Lirah.“That prick! Don’t worry. I’ll take care of him!”“Ano ka ba? Ayos na ‘yon. Importante ay narito na tayo.” Muling tumingin si Lirah sa karagatan. “S-Sino ba kayo ‘yong kausap mo kanina? Mukhang close kayo, niyakap ka pa niya.”Nangunot ang noo ni Matias. “You saw it?” Ngumiti siya. “It’s Adelle. Naging business partners namin noon. It just happened na narito rin sila sa isla.”“Talaga? Eh bakit may pagyakap pa? Tapos k
Paggising ni Lirah ay masakit ang buong katawan niya. Napapaungol pa siya dahil para bang binibiyak ang kaniyang ulo. “Good morning, Sunshine! It’s time to wake up!” Nangunot si Lirah noong maamoy niya ang aroma ng mainit na kape. Iminulat niya ang kaniyang mga mata at doon nakita niya si Matias na nakaupo sa gilid ng kama. Sa tabi nito ay ang isang tray na may lamang pagkain. Piniritong itlog at bacon. May tinapay din at butter. At dalawang tasa ng maiinit na kape. Lalo siyang nagtaka noong makitang walang pang-itaas si Matias. Napansin niya pang naka-boxer lang ito. Ibang-iba rin ang aura nito ngayon kaysa kahapon. Malapad ang mga ngiti nito sa kaniya at maging ang mga mata ay para bang masayang-masaya. “Here’s a medicine for your hangover.” Naupo si Lirah habang nakapikit pa ang mga mata. Nakaramdam pa siya ng ginaw dahil bumaba na ang kumot na nakatakit sa kaniyang katawan. “Salamat,” paos ang boses na sabi niya. Inabot ni Lirah ang gamot at baso ng tubig kay Matias. “Nagluto
“Sumagot na ba?” tanong ni Lirah sa kaibigan.“Hindi pa rin, bess, eh. Mukhang hindi niya hawak ang cellphone,” sagot ni Kiray. Tiningnan niya ang kaibigan na panay ang ngiwi habang nakaupo sa kaniyang tabi. “Sigurado ka bang kaya mo na? Baka naman duguin ka dahil sa ginagawa nating ito,” nag-aalalang sabi niya.“Wala akong pakealam, Kiray. Kailangan kong maabutan si Matias!” ani Lirah.Kinabukasan, noong tanghali ay napagdesisyonan ni Lirah na harapin si Matias. Ngunit noong tumawag siya sa mansyon ng mga ito ay wala na ito roon. Hindi rin niya ma-contact ang byenan kaya wala siyang magawa kundi ang puntahan ito sa airport.“Pero, bess. Nag-aalala ako sa ‘yo, eh!”“Kiray, please! Hindi ko pwedeng hayaan na umalis siya nang hindi manlang kami nakakapag-usap!” maluha-luha nang sabi ni Lirah. Kanina pa siya hindi mapakali sa kaniyang kinauupuan. Para bang gusto na niyang palitan ang driver nilang nagmamaneho ng sasakyan at paliparin ang kotse makarating lang agad sa airport. Ngayon na m
“Bessy, gising ka ba?” tanong ni Kiray sa kaibigan. Inaayos niya ang pagkaing nabili sa lamesita malapit sa higaan nito. Nakahiga patalikod sa kaniya si Lirah kaya hindi niya makita kung tulog ba ito. “Nakabili na ako ng pagkain mo. Halika na. Kailangan mong magpalakas.”Suminghot-singhot si Lirah. “N-Nakita mo ba siya, Kiray?”Natigilan si Kiray. Bumuga siya ng hangin. “Sino? Si Matias ba?”“Oo.”“Oo. Kaso hindi siya pwedeng pumunta rito. Pinagbabawalan siya ni Don Manuel. Nakakatakot pala iyon kapag galit, ‘no?”Muling nangilid ang mga luha ni Lirah. “G-Ginawa ba talaga niya, ‘yon, Kiray? T-Talaga bang siya ang pinipili niya?”“Lirah.” Tumayo si Kiray at lumapit sa kaibigan. Naupo siya sa gilid ng kama at hinagod ang balikat nito. “Hindi ko rin alam, bess. Pero nahuli ko sila sa iisang kwarto. Walang saplot si Jenia at ang asawa mo naman ay nagbibihis pa lang.” Napapikit siya nang mariin. “Pero hindi naman tayo sigurado. Nadala lang ako sag alit kaya nasaktan ko ‘yong babae.”“Paano
“Dad, don’t do this! I need to see my family!” pakiusap ni Matias sa ama. Nasa hallway sila ng ospital na pinagdalhan kay Lirah. Kanina pa siya nagpupumilit na makita ang mag-ina.“No! I won’t do that! Para ano? Para ipahamak na naman ang sarili mong anak?” ani Don Manuel. “Hindi mo sila pwedeng makita!”“I’m his father! Asawa ako ni Lirah! Hindi mo ako pwedeng ilayo sa mag-ina ko!”Galit na sinuntok sa kaliwang pisngi ni Don Manuel ang anak. “You dare to call them your family?! Pagkatapos nang ginawa mo?!”“I told you I didn’t know what happened!”“Umalis ka na, Matias! Bago pa ako ang kumastigo sa ‘yo!” sabat naman ni Don Fernan. “Hinding-hindi kita mapapatawad kapag may masamang mangyari sa anak ko at apo ko!”Napabuga ng hangin si Matias. Pinahid niya ang gilid ng labi at naluluhang tiningnan ang pamilya. Nasa delivery room ngayon si Lirah at kasalukuyang nanganganak. Dahil sa nangyari ay napaaga ang panganganak nito. Sabi ng doctor ay maaring mangyari talaga iyon kapag sobrang na
Unti-unting nagising si Lirah mula sa kaniyang pagtulog. Agad niyang kinapa ang gilid niya ngunit hindi niya na abot ang asawa. “Nasaan siya?” Dahan-dahang naupo si Lirah at inilibot ang paningin sa paligid. Ngunit wala si Matias kahit saan. Ang huli niyang na aalala ay gabi na pero nagkakasiyahan pa rin ang kanilang mga bisita. Napainom si Matias kasama ang mga kaibigan nito. Pero hindi niya ito pinigilan dahil sa kagustuhan niyang makapag-relax din ito. “Hindi na ata nakaakyat si Matias.” Sapo-sapo ang balakang na tumayo siya mula sa kama. Inayos niya muna ang sarili bago minabuti nang bumaba sa sala. Doon ay nakita niya ang ilang mga staff nang nag-ayos ng kanilang party. Nililinis na nila ang mga ginamit nila. Pati ang catering staff ay nandoon na rin. “Oh, Hija. Gising ka na pala!” bati ni Myrna. “Gustom ka na ba? Pumunta ka na roon sa kusina at ipagtitimpla kita ng gatas.” “Sige po, ‘Nay. Narito pa ba sila Papa?” “Oo. Pero hindi pa pumapanhik. Pati sila Don Manuel ay nari
Matapos ang naging pag-uusap nila Lirah ay mas tumibay ang samahan nilang mag-asawa. Sa bawat nangyayari sa kaniya ay palaging nakaagapay si Matias sa kaniyang tabi. Nalaman na lang nila Lirah na bumalik si Jenia sa Italy makalipas ang isang linggo. Nagkita pa sila ulit bago umalis ang dalaga at nagkapatawaran. Kaya naman ay mas lalong naging panatag si Lirah na hindi na ito ulit manggugulo sa kanila. “Excited na ako! Yieeh!” masayang sabi ni Kiray. Nasa loob sila ng kwarto nila Lirah at tinutulungang ayusan ang kaibigan. “Mukha ngang mas excited ka pa sa akin eh,” nakangiting sabi ni Lirah. Hinagod niya ang walong buwan niyang tiyan. Halatang-halata na ito dahil nalalapit na rin ang kabuwanan niya. “Syempre naman! Baby shower slash gender reveal ng pamangkin ko! Ikaw, besh? Ano ba ang gusto mong maging anak? Babae o lalake?” Napaisip si Lirah. “Hindi naman importante sa akin iyon. Ang mahalaga ay maipanganak ko siya nang maayos at lumabas siyang masigla.” Napanguso si Kiray. “Ay,
Hindi maiwasang kabahan ni Lirah habang naghihintay silang dalawa ni Matias sa waiting area sa airport. Panay ang paghagod niya sa tiyan habang palinga-linga. Si Matias naman ay tahimik na nakaupo sa tabi niya. Hindi niya mahulaan kung ano ba ang nararamdaman nito sa pagdating ni Jenia dahil deretso lang itong nakatingin sa unahan. Wala manlang kahit na anong ekspresyon sa mukha.“Matagal pa ba siya?” tanong ni Lirah.Agad na nilingon ni Matias ang asawa. “Her plane already landed. We should see her any minute now.” Nangunot ang noo niya. “Why? Are you okay?”Pinilit na ngumiti ni Lirah. “O-Oo. Ayos lang ako.”“Nagugutom ka ba?”“Hindi. Ayos lang ako,” pag-uulit niya.“Sige. Kung may kailangan ka, sabihin mo agad sa akin.”Tumango na lang si Lirah kay Matias bilang sagot. Minabuti niyang kuhain ang cellphone at kalikutin iyon kahit hindi naman siya masyadong maalam. Ka-text niya si Kiray na nagagalit dahil hindi niya ito isinama. Ilang sandali pa ay biglang tumunog ang cellphone ni Ma
Naupo si Lirah sa upuan at humagulhol. Ito na nga ba ang kaniyang kinatatakot. Kaya ayaw niyang muling pagbuksan ang puso kay Matias. Ngayon ay nalaman na niya ang totoo. Ang masakit pa ay kay Jenia niya nalaman na sa anak pala niya ang ipinapamana ang lahat ng dapat ay kay Matias.“Lirah?” Naalimpungatan si Matias. Naupo siya at binuksan ang ilaw. Dali-dali siyang lumapit kay Lirah noong makita itong umiiyak. “Hey… what’s wrong?” Akmang hahawakan ni Matias si Lirah ngunit iwinaksi nito ang kaniyang kamay. “M-May problema ba?” nag-aalalang tanong niya. Napatingin siya sa paanan nito at doon nakita ang cellphone niya. Umiilaw pa iyon kaya agad niyang kinuha. Nanlaki ang mga mata niya noong makita ang pangalan ni Jenia. Agad niya iyong pinatay. “W-What did she said to you?”Nagpunas ng mga luha si Lirah at humikbi-hikbi. “Bakit hindi siya ang tanungin mo?”“I don’t want to talk with her anymore. Tinapos ko na ang kung ano man ang mayroon sa amin bago ako umalis ng Italy.”Ilang sandalin
“I’m excited to tell you that your baby is finally safe,” masayang sabi ng doctor ni Lirah. Napasinghap si Lirah at maluha-luhang tumingin sa monitor. Kitang-kita ang maliit na hugis doon. Mayroong maliit na bagay na pumipintig doon at naririnig na rin nila ang pagpintig ng puso nito. “Talaga po? Diyos ko! Maraming salamat po!” “Yes, Mommy. But please, kailangan mo pa ring mag-ingat, ha? H’wag pa ring magkikilos-kilos. Good thing na rin at binigyan ka ng personal nurse mo para umalalay sa ‘yo.” Tumingin ito kay Matias na nakaupo sa tabi ni Lirah. “Are you the father? Mister Gomez, right?” Tumingin si Matias sa doctor. “Yes, Doc. Thank you for assuring us.” “Walang anuman. But I just meet you now. Mukhang sobrang busy talaga ng mga businessman.” “Yeah.” Matipid na ngumiti si Matias. Tumingin siya kay Lirah na nakatitig pa rin sa monitor. Napangiti siya noong makita ang labis na kasiyahan sa mga mata nito. Kinuha niya ang kamay ng asawa at hahawakan sana iyon. Ngunit mabilis na bu
“M-Matias? Ano ang ginagawa mo rito?” gulat na tanong ni Lirah. Napaatras pa siya noong naglakad na ito palapit sa kaniya. “Papunta ka na raw sa check-up mo. Samahan na kita?” nakangiting sabi ni Matias. Nalilito pa ring tiningnan ni Lirah ang asawa. Tumingin siya kay Myrna na nasa tabi niya lang. Maging ito ay nagtataka rin dahil si Matias ang nasa harapan nila. Huminga nang malalim si Lirah at pinakalma ang sarili. Bigla kasing bumilis ang pagpintig ng kaniyang puso. “B-Bakit?” “I’m… back. Hindi na ako aalis, Lirah.” “Ha?” Lalong nangunot ang noo ni Lirah. “A-Ano ang ibig mong sabihin? Akala ko ba sila na pinipili mo?” Napabuga ng hangin si Matias. “Can we talk first?” “Hep!” Biglang may boses na nagsalita sa may likuran nila Lirah. Dali-daling lumapit si Kiray at hinarang ang sarili niya sa harap ni Lirah. “Sinasabi ko na nga ba at bumalik ka na! No! Hindi pwede!” “Huh? Please, Kiray. I need to talk with my wife.” “Wife? Eh ‘di ba nga pinagpalit mo na siya sa ex mo? Naku! H