7.

Naapektuhan yata ang tenga ko sa pagsabog kaya nabibingi na ako at kung ano-ano na ang naririnig ko. “Iha, kung gusto mong bumawi sa anak ko, tulungan mo ako at magpanggap kang siya.”

“Magpanggap? Hindi ko ho kayo maintindihan,” naguguluhan ako.

“H-hindi kita gustong sisihan, iha.” Tumulo ang luha nito. “Pe-Pero dahil sayo nawala si Rayana… dahil sayo nawalan ako ng anak. I-ikaw ang may kasalanan kaya nawalan ako ng anak… ikaw.” Puno ng sakit at pagdadalamhating paninisi nito.

Tumulo ang luha ko. Tama ito, ako ang dahilan kaya namatay si Rayana. Wala nang dapat sisihin kundi ako. “P-patawad po… patawad po…” kasalanan ko nga. Kung hindi dahil sa akin ay kasama pa sana nito si Rayana.

“Hindi ko kailangan ng sorry mo, iha. Ang kailangan ko ay tulong… at magagawa mo lang iyon kung magpapanggap kang anak ko.”

Natigilan ako sa huling sinabi nito. Hanggang ngayon ay naguguluhan ako. “P-pero paano po? Anong klaseng pagpapanggap po ba ang kailangan na gawin ko?”

Maingat nitong hinawakan ang aking mukha. Sa nanlalabo kong mga mata ay nakita ko ang sumasamo at nakikiusap nitong mata. “Gagamitin mo ang mukha ng aking anak, iha… gagamitin mo ang kanyang mukha para makuha ang hustisya na nararapat sa kanila. Tulungan mo ako na pagbayarin ang mga tao na pumaslang sa kanya.”

“P-Po?” Napaawang ang labi ko sa narinig ko. Akala ko ay nabibingi lang ako kanina pero mali ako, tama pala ang narinig ko.

Sinabi nito sa akin na ipapa-opera nito ang aking mukha. Gulat na gulat ako pero inaamin ko na nakaramdam ako ng kaunting tuwa. Matagal ko ng gusto na gumanda. Pedo hindi ko kaya na magpanggap na ibang tao sa katauhan ng iba, lalo na kung mukha pa ng kaibigan ko ang gagamitin ko. Saka sinabi nito na kailangan ko daw magpakasal sa fiancee ni Rayana.

Ayoko… hindi ko gustong magpakasal sa isang lalaki na ibang mukha ang gamit. Ang sabi nga ng lola ko, may lalaki na magmamahal sa akin balang araw sa kabila ng aking itsura. Gusto ko sana na hintayin na dumating ang araw na iyon. Pero sa aking kalagayan ay malabo.

Naalala ko bigla si Rayana… naalala ko kung gaano ito kasaya no’ng ikwento niya sa amin ni Mariz ang tungkol sa fiancee nito. Mahal na mahal ng kaibigan ko ang fiancee nito kaya hindi ko kaya na magpanggap na gamit ang mukha nito at magpakasal sa lalaking mahal nito.

“Pasensya na ho kayo, ma’am. Pero hindi ko matatanggap ang alok mo. Gusto ko hong tumulong pero hindi ho sa ganitong paraan. Wala akong balak na magpalit ng mukha at gamitin ang mukha ng iba para mabuhay. Kontento na ako sa panget kong itsura.” Sunod-sunod na pumatak ang luha ko, “P-Patawarin niyo po ako… alam kong masakit para sa inyo na mawalan ng anak, hindi ko na po maibabalik ang buhay ni Rayana kaya patawarin niyo po sana ako… patawad po dahil sa akin ay nawalan kayo ng anak… patawad po…” mamamatay na rin naman ako. Sapat na siguro itong kabayaran sa pagdamay ko sa kaibigan ko.

Mapait akong ngumiti.

Lumaban ako ng patas, naging matapang at hindi sumuko sa laban ng buhay. Pero sa bandang huli ito pala ang kahihinatnan ko.

Naramdaman ko na pinahid nito ang luha ko. May awa ang mata na tiningnan ako nito. “Iha, alam kong sobra ang hinihingi ko sayo. Pero ito lang ang tanging paraan para mapanagot natin ang mga taong nasa likod ng kanilang pagkamatay. Ang mayor na gusto mo… hindi mo ba gustong mabigyan ng hustisya ang pagkamatay niya? Kaibigan ka ng anak ko… ikaw ang dahilan kaya namatay siya. Dapat lang na tulungan mo ako na mabigyan ng hustisya ang pagkamatay niya. Na-Nakikiusap ako sayo, iha… tulungan mo ako…” pakiusap nito.

“Hindi ba’t gusto mo na mabuhay ng normal? Sa oras na gamitin mo ang mukha ng aking anak ay makakamit mo ang lahat ng gusto mo. Magiging malaya ka at masaya.” Magtulungan tayo, iha. Lilinisin ko ang pangalan mo at babayaran ang lahat ng utang ng mga magulang mo, basta tulungan mo lang ako na mabigyan ng hustisya ang pagkamay ng anak ko.” Dagdag ng ginang.

“Pa-Pasensya na po pero hindi ko magagawa ang gusto niyo…” sabi ko na ikinabagsak ng balikat nito.

*****Buong gabi akong hindi nakatulog dahil sa matinding sakit. Tahimik akong lumuluha at namimilipit, para akong mamamatay… hindi ko na yata kakayanin pa, gusto ko ng sumuko ng katawan ko.

Kinaumagahan ay may mga lalaking pumasok sa kwarto ko. Rinig ko ang pag-uusap ng mga ito. “Sigurado ka na sa hospital na ito dinala ang bababeng ‘yon? Kanina pa tayo naglilibot pero hanggang ngayon ay hindi parin natin siya nakikita dito, baka maling impormasyon ang natanggap mo!”

Nanigas ang aking katawan ng mabosesan ko ito. Hindi ako pwedeng magkamali, isa ito sa tauhan ng pumatay kay mayor.

Narinig ko ang paglapit ng yabag nila sa akin kaya pumikit ako at nagpanggap na natutulog. Nanginginig ako at nanlalamig sa takot.

Sinabi ko na tanggap ko na ang kamatayan ko, pero hindi gano’n ang nararamdaman ko ngayon. Natatakot ako, kinakabahan, at nanginginig sa takot. Malayo sa pagiging handa ng harapin ang kamatayan katulad ng sinasabi ko.

“Tara na, maghanap tayo sa ibang kwarto. Sigurado ako na mahahanap natin ang babaeng ‘yon dito!” Sabi ng kasama nito.

Nang makalabas ang mga ito ay saka ko lamang pinakawalan ang aking hininga. Sa sobrang takot ay hindi na pala ako humihinga sa takot na baka marinig nila.

Habang naririnig ko silang nag-uusap kanina ay may napagtanto ako. Gusto ko pang mabuhay… gusto ko pang maranasan na maging masaya at maging malaya. Gusto ko pang lumaban sa buhay at ayoko pang mamatay.

Humagulhol ako ng iyak. Natatakot ako na mamatay at iyon ang totoo. Hindi pa ako handang mamatay, gusto ko pang mabuhay.