Chapter 4.

Masigasig at walang tigil sa pagtatanong ang kuya niya. Nang dumating ang asawa nitong si Bea ay sumingit ito at nagsalita ng may patuya.

"Randy, bente-kwatro na 'yang kapatid mo. Matanda na siya kaya sigurado akong alam niya ang ginagawa niya. At ikaw naman, Jane, ibang klase ka rin noh? Porke ba matanda ka na ay basta mo nalang papalagpasin at hindi sasabihin sa amin ang ganito kahalagang desisyon mo? Hindi mo na ginalang ang matatanda sa pamilyang 'to. Paano mo hindi nagawang ipaalam kay Mama ang tungkol sa pagpapakasal mo? Aba yumayabang ka na yata."

Kumuyom ang kamay ni Jane. Yumabang? At saka para saan pa? Para hintayin na maipagbili siya ng Mama niya sa halagang dalawang milyon?

"Kumukupas ang ganda, Jane. Kapag tumanda ka ay kukulubot ka din. Kaya bakit ang arte mo at ayaw mong pakasalan 'yong sinasabi ni Mama na lalaki? Sinayang mo ang dalawang milyon na makukuha ng pamilya natin. Anong inaarte-arte mo? Porke diborsyado 'yong lalaki ayaw mo na? Hindi naman big deal kung hiwalay ang lalaki. Sana inisip mo nalang ang malaking halaga ng kapalit ng pagpapakasal mo sa kanya. Hindi biro ang dalawang milyon, Jane... kaya nilang magbigay ng gano'ng halaga, ibig sabihin may kaya ang pamilya nila. Kung nagpakasal ka sana sa kanya magkakaro'n ka sana ng maginhawang buhay."

Maginhawang buhay? Pinigilan ni Jane ang mapait na ngumiti sa sinabi ng hipag. Maging ito pala ay handa siyang ibenta sa halagang dalawang milyon. Sabagay wala ng bago rito. Magkaugali kasi ito at ang kanyang ina.

Mula pagkabata, ang Mama niya ang may boses sa kanilang pamilya. Ito ang halos nasusunod sa lahat, habang ang kanyang ama ay walang pakialam. Malinaw na pareho ang pananaw ng magulang niya, ang mga lalaking anak ay yaman ng pamilya, samantalang ang babaeng katulad niya ay parang kalakal lang na pwedeng ipagbili sa ibang pamilya balang araw.

Masakit dahil anak din siya. Minsan nga naisip niya na baka may mali siyang nagawa kaya hindi siya pinakitaan ng pagmamalasakit ng magulang niya. Ginawa naman niya ang lahat para makita nito ang pagsisikap at halaga niya, ngunit sa huli ay wala siyang napala.

Naalala niya noong highschool siya. Pinilit siyang huminto ng Mama niya at mamasukan sa pabrika. Mas may silbi daw siya kung magta-trabaho at makakapagbigay siya ng pera. Nang tumanggi siyang huminto ay pinalayas siya nito. Wala siyang choice kundi ang matulog sa lansangan. Kinailangan niyang maghanap ng kahit anong trabaho upang may makain. At muntik pa siyang hindi makapagpatuloy sa pag-aaral. Mabuti nalang at kinupkop siya ng kanyang tiyahin sa loob ng dalawang taon kahit labag sa loob nito. Sa loob ng dalawang taon ay nagsakripisyo ang Kuya Randy niya. Palihim siyang tinulungan nito. Isusubo nalang ng kapatid niya ay ibibigay pa nito sa kanya.

Kaya nangako siya sa sarili niya na magsisikap siya para hindi na maranasan na mahirapan. Nag aral siya ng mabuti hanggang sa makakuha siya ng scholarship at makatapos sa kolehiyo, at ngayon nga mayro'n na siyang maayos na trabaho.

"Sayang ang ganda at kaseksihan mo, Jane! Pera na naging bato pa!" Dagdag pa ni Bea.

Kaseksihan? Gustong matawa ni Jane sa sinabi ng hipag. Oo payat siya at seksi ayon sa iba. Hindi kasi siya tumataba kahit anong dami ang kainin niya, bukod pa ro'n ay maliit siya. Pero para sa kanya ay sanhi ito ng gutom at hapdi ng sikmura na naranasan niya no'n. Dulot ng matinding gutom dahil sa kapabayaan ng magulang nila.

Hindi na siya nito sinuportahan at minahal ng tama, ngayon ay handa pa itong ipagbili siya sa pera? Sobra na 'to! Wala ng pag asa na magbago pa ito!

Wala talaga siyang maituturing na pamilya bukod sa nakatatandang kapatid niya. Ito lamang ang matatawag niya na tunay na pamilyang mayro'n siya. Ginawa na niya ang obligasyon bilang anak sa magulang niya simula ng makapagtrabaho siya. Pero sa pagkakataong 'to ay hindi siya magpapadikta sa kanila.

Nang makita ni Bea na parang balewala kay Jane ang sinabi niya ay umismid siya. Gaano man kalupit ang ginawa ng biyenan niya noon rito, sana ay tinanggap nito ang kasal. Isang katangahan para sa kanya ang pagtanggi na magpakasal kapalit ang dalawang milyon.

"Hmp! Hindi nag iisip!" Tumayo siya at inis na iniwan ang asawa at kapatid nito.

Nang makaalis si Bea ay bumaling si Randy kay Jane at ginanap ang kamay nito. "Pagpasensyahan mo na ang asawa ko. Wag mong intindihin ang sinabi niya. Alam mo naman ang bunganga no’n."

Tumango si Jane at pilit na ngumiti. "Okay lang, Kuya." Sanay na ako sa kanya.' Ngunit ang huling sinabi niya ay sa isip lang niya dinugtong. Siya naman ang gumanap sa kamay nito. "Kuya, wag mo na akong alalahanin ha? Hindi na ako bata, kaya ko na ang sarili ko. Maniwala ka man sa hindi, mabuting tao ang napangasawa ko. Hindi naman ako mag aasawa ng masamang tao noh." sabi niya para pagaanin ang loob nito.

Ilang beses nagpakawala ng malalim na buntonghininga si Randy. Wala na siyang magagawa dahil kasal na ang kapatid.

Dumukot sa bulsa si Randy, mula rito ay nilabas nito ang isang ATM card at inabot kay Jane.

“Kuya, ano ito?”

“May 500 thousand na laman ang ATM na ‘yan. Sinimulan kong ipunin 'yan noong nagsisimula pa lang ako sa pagtitinda. Nagtatabi ako kapag nakakaluwag ako. Pati ang perang binigay mo sa akin noon ay nilagak ko di'yan. Naisip ko kasi na kapag kinasal ka at nagkapamilya ay kakailanganin mo 'yan. Kuya mo ako, Jane. Obligasyon ko noon na tulungan ka hindi mo ako kailangan bayaran ng utang na loob."

"Kuya, hindi ko matatanggap 'to!"

“Tanggapin mo nalang, Jane. Para talaga sa'yo 'yan. Kung hindi ka sana nagpakasal ng madalian ay saka ko ibibigay sa'yo ang perang 'yan. Saka simula ngayon, huwag ka nang magbigay ng malaking halaga kay Mama buwan-buwan. Kung kapos siya sa pera, ako na ang bahala sa kanya. Sa mga okasyon ka lang magbigay, huwag rin masyadong malaki, baka kung ano pa ang isipin ng asawa mo at ng pamilya niya.”

“Magkakaroon ka na ng sarili mong pamilya, Jane. Ang bubuohin mong pamilya ang tutukan mo, ako na ang bahala sa kila Mama. Kung tutuusin kulang pa 'to. Sa akin lahat napunta ang pera ng pamilya natin, walang tinira sila Mama sa'yo. Sana wag mo ng tanggihan 'to, bibigat lang ang dibdib ko kapag ginawa mo ‘yon.”

Nag init ang sulok ng mata ni Jane. Mula noon hanggang ngayon ay palagi siyang iniisip ng Kuya niya. Alam niya na under ito ng hipag niya pero nakuha pa rin nito na magtabi para sa kanya. May malaking Fruit shop ito at may kalakihan ang kita pero lahat ng kita ng tindahan ay napupunta sa asawa nito. Narinig niya sa mga tauhan sa Shop na swerte pa kung bigyan ito ng limang libo ang Kuya niya kada buwan.

"500 thousand? Ibig sabihin ay hindi nito ginagastos ang binibigay ko?" May mainit na pakiramdam na humaplos sa puso niya sa ginawa ng kapatid. Ang swerte niyang magkaro'n ng Kuyang kagaya nito.