“Nakikipaghiwalay?” Tanong ni Mateo sa sarili. Pakiramdam niya hindi naman talaga sila naging opisyal na mag-nobyo. Ang pagkakamali lang niya ay pinangakuan niya ito ng kasal. “Yes, ganoon na nga.” Nagbago bigla ang timpla ni Irene, namutla siya. “Hindi, ayokong maghiwalay tayo…” “Irene, hindi ko alam kung hanggang kailan ka maghihintay.” Para kay Mateo, ang paghihintay ng walang kasiguraduhan ay hindi nararapat. Pinagmasdan niya ang babae. “Gusto kong malaman mo na hindi maapektuhan ng paghihiwalay natin ang future projects mo.” Iyon na lang ang magagawa niya para rito----parang bayad na din niya sa sakit na ibinigay niya sa babae. Iniwan na siya ni Mateo, nagpahid ng luha si Irene. Sa sobrang galit niya ay binalibag niya ang lamesa at nagliparan ang mga baso at plato sa kung saan-saan. Puno siya ng galit at paghihiganta habang pinagtitinginan siya ng mga taong naroon sa café. “Hindi pa tayo tapos, Natalie!” … Pagkatapos ng mahabang meeting ni Mateo, bumalik na siya sa
Tiningnan lamang ni Antonio ang apo matapos ipaalam dito ang hindi pag-uwi ni Natalie. “Hmm, wala ka pa ring pinagbago, apo. Paano mo nagagawang pagsalitaan ng ganyan ang asawa mo?”Iniwas ni Mateo ang mga mata. “Lo, w-wala naman po akong sinabing masama. Pero saan ba kasi siya nagpunta?” “Tinatanong mo ako?” Napaismid si Antonio. “Sa pagkakaalam ko, ikaw ang asawa. Kung hindi niya sinabi sa 'yo kung saan siya pupunta----siguro panahon na para magnilay-nilay ka, baka may nagawa ka.” “Ako, magnilay-nilay?” Natawa si Mateo. “Syempre alam ko kung saan siya nagpunta. Tinawagan niya ako pero nasa meeting ako kaya hindi ko nasagot…” Hindi inaalis ni Antonio ang tingin sa apo. Hindi na matiis ni Mateo ang ginagawa sa kaniya ng lolo niya. “Lolo, bakit ganyan kayo makatingin?” “Kasi hindi ka magaling magsinungaling, Mateo.” Napikon siya sa sinabi ng matanda kaya umakyat na siya sa kwarto nila. Ang una niyang ginawa matapos isara ang pinto ay ang tawagan ang babae. “Tingnan ko lang ku
Magulo at maingay sa maliit na ospital ng maliit na bayan na iyon sa Zambales. Lahat ng naroon ay naghahanda para magbigay ng agarang atensyong medical sa mga naapektuhan ng pagguho ng lupa doon. Malayo ito sa kinaroroonan nina Natalie pero isa siya sa mga reresponde sa pinangyarihan kasama sina Nilly at Marlo. “Natalie! Okay ka na? Akyat na sa truck!” Utos ni Marlo sa kanila ni Nilly. “Eto na!” Nagmamadali si Natalie, bitbit niya ang medical kit at sterilization kit sa mga bisig niya. “Akin na yung iba, Nat,” alok ni Nilly. Maagap nitong kinuha ang mga dala niya. Sa tulong ng dalawa niyang kasama ay nakaayat siya sa itaas ng malaking truck ng walang kahirap-hirap. Ilang minuto lang ay nasa paanan na sila ng bundok. Makapal pa ang mga puno sa bahaging iyon at wala pang konkretong daan paakyat. “Mula dito, maglalakad na tayo,” paliwanag ni Marlo, dinampot nito ang mga mabibigat na dala nila na parang wala lang ito. Dumikit si Nilly kay Natalie at bahagya siyang siniko, “alam
Nauutal si Nilly ng masigurong hindi nga siya namalikmata. “A-anong…M-ateo…a-anong…gina..” Maiksi ang pisi ni Mateo. Salubong ang kilay nito ng muling magsalita. “Nilly, tinatanong kita, anong nangyari kay Natalie?” Ramdam ni Marlo na kailangan na nilang kumilos kaya siya na ang nagpaliwanag sa bagong dating. Wala siyang iniwang detalye, lahat ay ikinwento niya. “Hindi namin siya matawagan at sigurado akong walang signal doon.” Habang nakikinig si Mateo, unti-unting nagdilim ang ekspresyon nito sa mukha. Kahit sino ay masasabing hindi ito natutuwa sa mga nangyari, lalo na sa taong may pakana ng lahat. “Tsk. Hindi man lang nag-iingat.” Hindi na siya nag-aksaya pa ng isang segundo. Tiningnan niya ang mga kasama. “Ivan, Tomas, Alex, pupunta tayo sa danger zone.” “Yes, sir.” Sabay-sabay na sagot ng tatlo. Narating ng grupo nina Mateo ang danger zone ng landslide at nagsimulang magtanong-tanong. Gaya nga ng sabi ni Marlo, wala sa mga naroon ang nakakita kay Natalie. Wala ni isa
Wala ni isa sa kanila ang nagsalita ng magtama ang mga mata nila. Parehong malakas ang tibok ng mga puso nila, sa sobrang lakas ay halos dinig nila ang isa’t-isa. “Ayaw mo ba?” Mababa ang boses ni Mateo habang hinahaplos ng hinlalaki niya ang labi ni Natalie. “Tinatanong kita, Nat. Hindi mo ba gusto kapag hinahalikan kita?” Malakas pa rin ang kabog ng dibdib ni Natalie, parang wala siyang boses kaya wala siyang masabi. Ng wala siyang maisagot sa tanong sa kanya, muling sinakop ng labi ng Mateo ang labi niya. Kahit na ilang oras na sa loob ng gubat na iyon---mabango pa rin si Natalie, halos mabaliw siya sa amoy ng babae. Isang boses ang nanggambala sa espesyal na sandali nila. “Mr. Garcia!” Si Natalie ang unang bumalik sa realidad. Itinulak pa niya ng marahan palayo si Mateo sa kanya. Dahil sa ginawa niyang iyon, napaismid ang lalaki at napagbuntungan ng inis niya ang lalaking umistorbo sa kanila. “Ano!?” Ang lalaking iyon ay isang local guide na kasama ng rescue team. Dahil
Nawala ang antok ni Nilly sa pagsulpot ni Mateo sa sleeping quarters nila at karga-karga si Natalie. Hindi pa siya nakaka-recover ay bumalik na naman ito para magtanong. Hindi lang basta tanong ang mga iyon. Personal ito at may aura si Mateo na mahirap tanggihan kaya tumango na lang siya. “O-oo. May karelasyon siya dati.” Ang unang naisip ni Mateo ay marahil ang lalaking iyon ang ama ng batang dinadala ni Natalie. Aminin man niya o hindi, nakaramdam siya ng paninikip ng dibdib. Para hindi mahalatang apektado siya, pinilit niyang maging kalmado at ngumiti ng sapilitan. “Nillly, kilala mo ba kung sino ang lalaking ito? I need a name.” Nag-alinlangan muna si Nilly, “hindi mo siya kilala, pero ang pangalan niya ay Drake Pascual. Siya ang bunsong anak ng may-ari ng Pascual Tech. Pamilyar ka ba sa kanila?” “Drake Pascual.” Ang pangalang iyon ay parang isang malakas na daloy ng kuryente na tumama sa kanya. Syempre kilala niya ang lalaking ‘yon. Nagkuyom ang mga kamao niya habang pin
Sa affiliated hospital… Pababa na sana si Natalie ng sasakyan. Pero napansin niyang tila may gustong sabihin sa kanya si Mateo. Minabuti niyang maging mabagal para bigyan ito ng panahon at hindi nga siya nagkamali. “Nat…” Bakas sa mukha nito ang pag-aalangan. “May sasabihin ako.” “Ano ‘yon?” Pero hindi pa nakakabwelo ng sagot ang lalaki ay may tumawag na kay Natalie mula sa labas. “Natalie! Halika na! Male-late na tayo!” Nakagat ni Natalie ang labi. Kailangan na niyang bumaba. “Mauna na ako, kailangan ko nang mag-duty, eh. Kung gusto mo, pagkatapos ng duty, pwede nating pag-usapan ulit kung ano man ang sasabihin mo. May sasabihin din naman ako sa ‘yo.” Biglang bumalik ang gana sa mga mata ni Mateo dahil sa narinig. “Sige. Sabi mo ‘yan, ha?” Hindi na nag-aksaya pa ng oras si Natalie. Bumaba na siya ng sasakyan at pinuntahan ang mga kasamang intern. Marami silang gagawin ngayon kaya kailangan nila ang lahat ng tao na meron sila para sa registration at patient transfers. Nar
Mahigpit ang pagkakakapit ni Irene sa bewang ni Mateo. “Nagisip-isip ako over the past two days, Mateo. Hindi ko talaga kaya…” Tinitigan ni Mateo ang babaeng nasa mga bisig niya. Gusto niyang maawa pero nagkunot lang ang noo niya. “Irene…” Bigla na lang pumasok si Natalie sa opisina niya at mabilis ding lumabas. Marahil ay dahil sa naabutan niya sa loob. Nagulat pa si Alex ng makita ang babae dahil namumutla ito. “Miss Natalie, galing po kayo sa loob?” Pinilit ni Natalie ang ngumiti pero ang ngiting iyon ay hindi umabot sa mga mata niya. “Ha, oo. Pero paalis na din ako. Busy siya. Huwag mo na lang sabihin na nandito ako.” Mabilis niyang linisan ang lugar na iyon. Hindi niya kayang manatili doon kahit na isang segundo lang. Kung tutuusin ay isang minuto lang ang itinagal niya doon pero sa loob ng isang minutong iyon----sinampal na siya ng katotohanan. Galing siya sa ospital bago dumaan doon, puno pa siya ng pag-asa at ngayon ay durog na durog ang pag-asang iyon. Dahil lang s
May kakaibang katangian si Antonio Garcia. Magaling itong magbasa ng mga tao---minsan pati pagbasa ng mga puso ay kaya rin nito. Mula ng tumapak si Natalie sa pintuan, nakita na niya ang lahat.Subukan man na itago ni Natalie at nagawa niyang panatilihin ang kalmadong panlabas na anyo, ang mabigat na bumabagabag sa puso ay mahirap na maitago. Maaring matagumpay niyang malinlang alng ibang tao pero hindi si Antonio.Hindi kailanman.“Apo, sabihin mo sa akin kung ano ang nangyari.”Mabini at puno ng kabaitan ang tinig ng matanda. May dalang karunungan para sa isang taong napakarami ng nakita sa buhay. “Ano man ang mangyari sa inyo ni Mateo, ito ang pakakatandaan mo---ako pa rin ang Lolo Antonio mo. Okay?”Ang pagmamalasakit na iyon ay sapat na para bumigay si Natalie.Nagsimulang manikip ang kanyang lalamunan at lumabo ang kanyang paningin dahil sa mga luhang pilit niyang pinipigilan. Mariin niyang nakagat ang ibabang labi pero lumabas pa rin ang kanyang tinig na punong-puno ng hilaw na
“Makinig ka sa akin, Natalie, dahil ako ang masusunod dahil---”“Irene!” Pigil ni Rigor sa anak dahil tila alam na niya kung ano ang sasabihin nito. Matigas ang kanyang tinig ngunit may bahid ng pag-aatubili at hindi niya maitago iyon. “Tama na.”Ngunit hindi nagpatinag si Irene. Humarap ito kay Rigor ng may huwad na pag-aalala at kawalan ng pag-asa sa mukha. “Dad, hindi mo ako pwedeng sisihin. Sa puntong ito, wala ng ibang paraan. Kitang-kita mo naman---kahit anong kabutihan pa ang ipakita mo sa kanila, wala pa rin silang konsensya at wala silang puso.”Mabagal na umiling si Irene, habang bumubuntong-hininga na tila ipinapakitang lubos siyang nadismaya sa kawalan ng utang ng loob ni Natalie sa ama nila. Ngunit ang kakaibang kislap sa kanyang mga mata ay nagsasabi ng totoong nararamdaman niya---nag-eenjoy si Irene sa ginagawa niya.Saglit na nag-atubili si Rigor, kitang-kita ang pag-aalangan niya. Ngunit sa huli, mas nanaig ang kagustuhan niyang mabuhay.Dahan-dahang ipinikit ni Rigor
“Ang kapal ng mukha mo para sabihin ‘yan sa akin, Natalie!” Halos sumabog sa galit si Irene. Ang mukha nito ay namumula at namumutla ng sabay, halatang pinipigilan ang matinding poot. “Naturingan kang doktor pero ganyan ang mga lumalabas sa bibig mo! Karumaldumal ‘yang mga sinasabi mo!”Humalukipkip si Natalie at isang tusong ngiti ang sumilay sa mga labi niya habang pinagmamasdan ng maigi si Irene. “Karumaldumal? Baka hindi mo alam ang ibig sabihin ng salitang ‘yan, mahal kong kapatid.”Tumikhim si Natalie, puno ng panunuya ang kanyang tinig. “Oh, anong problema? Bobo ka pa talaga kahit noon pa? Hindi mo pa rin ba maintindihan ang konsepto ng ‘cause and effect’? Kawawa ka naman---isang walang pag-asang mangmang. Kaya ka siguro nag-artista kasi wala kang tsansa sa akademya. Matanong ko lang, mabuti at nababasa mo ang script mo, ano?”“Sumosobra ka na!” Nanginginig sa matinding galit si Irene, halos kapusin ito sa hininga at ang mga kamao ay mahigpit na nakakuyom.“Ay, naiinis ka na ni
Agad na umayos ng pagkakaupo si Janet. Ang tono ng pananalita ay naging matalim at may hindi matitibag na paninindigan. “Ano pa ang hinihintay natin? Kausapin na natin si Natalie. Hayaan natin siyang siya ang magdonate ng atay. Nang makabawi naman siya sayo bilang ama niya!”Ngunit hindi sang-ayon si Rigor sa ideyang iyon. Nag-aalinlangan sita at napakapit ng mahigpit sa kumot ng ospital. Ang mga pagod niyang mata ang nagpakita ng pagdadalawang-isip niya.“Pero hindi ko pa nasabi kay Natalie ang tungkol dito…”“Dad,” kalkulado ang tinig ni Irene. Nag-isip muna siya bago siya muling magsalita. “Kung nahihirapan kang sabihin kay Natalie ang tungkol sa bagay na ito, hayaan mong ako na ang kumausap sa kanya.”Muling nangibabaw ang pag-aalinlangan ni Rigor. “Alam niyo, siguro mas mas mabuti kung maghintay muna tayo.”Umiling si Irene, hindi niya nagustuhan ang mungkahi ng ama. “Dad, ang sabi ng doktor mo, wala na tayong panahon para maghintay. Sinabi din niya na kung mas maagang magagawa a
Ikinagulat ni Janet ang tanong na iyon. Bumuka ang kanyang labi, ngunit sa loob ng ilang sandali, wala ni isang salita ang lumabas. Pagkatapos, pilit itong ngunit ngunit halatang hindi ito komportable.“Bakit mo naman natanong ‘yan?” Napalunok ito. “Alam mo…ang pagdodonate ng atay ay hindi basta-basta. Kailangan ng masusing pag-aaral dyan kung hindi ako nagkakamali…” May takot sa boses ni Janet at hind iyon nakaligtas sa pandinig ni Rigor.Ang totoo, inaasahan na niya ang ganitong reaksyon mula sa asawa.Nang banggitin pa lang sa kanya ang posibilidad ng pagdodonate, nagsimula na itong mautal at pagpawisan. Hindi maitago ni Janet ang kanyang kaba.Humigpit ang pagkakakapit ni Rigor sa kumot. Ito mismo ang dahilan kung bakit hindi niya sinabi sa dalawa ang kanyang sakit mula ng malaman niya.Naramdaman ni Irene ang tensyon sa pagitan ng mga magulang kaya mabilis siyang sumingit sa usapan. “Dad, anak mo ako. Malamang, tugma ang atak ko sa atay mo, hindi ba?”Nabuhayan ng pag-asa si Rigo
Pagkalapag niya ng kanyang maleta, ang unang ginawa ni Natalie ay ang maligo. Hinayaan niyang bumalot sa kanya ang mainit na tubig at nilinis nito ang pagod ng isang mahabang biyahe. Ngunit kahit gaano pa kainit ang tubig, hindi naman nito nagawang payapain ang gulo sa kanyang isipan.Pagkatapos niyang maligo at magpatuyo ng buhok, hinayaan niyang igiya siya ng katawan sa kamay. Doon, ilang oras din siyang nakatingin lang sa kisame habang binabagabag ng iisang tanong.“Bakit ka nagbago, Rigor? Hindi pwedeng wala kang dahilan. Alam kong mayroon.” Iyon ang huling naisip niya bago siya nilamon ng antok at tuluyang nakatulog ng mahimbing.**Sa tahanan ng mga Natividad.Nang dumating si Rigor sa bahay, pagod na pagod ito mula sa mahabang biyahe. Idagdag pa ang bigat ng stress sa kanyang katawan nitong mga nagdaang araw.Halos hindi pa siya nakakatapak sa loob ng pintuan ay sinalubong na siya ni Janet. Nakapamewang at ang mga mata ay naglalagablab sa tindi at dami ng hinala.“Aba, mabuti n
Hindi naman hinimatay si Natalie dahil sa tindi ng halikan nil ani Mateo gaya ng inaakala ni Tomas. Matapos siyang madala sa ospital at sinuri ng doktor, doon pa lang nila nalaman ang diagnosis niya.“Nakaranas siya ng matinding emotional stress. Dahil sa kanyang pagbubuntis, ang labis na pag-iyak ay naging sanhi ng dehydration at matinding pagod. Sa ngayon, bukod sa IV, ang kailangan niya ay mahabang pahinga, tamang hydration at emosyonal na katatagan sa mga susunod na araw.”Tumango si Mateo, hindi mabasa ang emosyon na mayroon siya. “Thank you, doc.”Sa loob ng tahimik na silid ng ospital, nakahiga si Natalie at gaya ng sabi ng doktor, may IV line siya para sa karagdagang nutrisyonal na suporta. Namumutla pa rin ito at nanunuyo ang labi, ngunit kalmado na ang paghinga.Naupo si Mateo sa tabi ng kama at hindi inalis ang tingin kay Natalie. Bahagyang gumalaw ang mga daliri nito at maingat na nilapat ang kanilang mga daliri.“Nag-aalala ka para sa akin, Natalie. Dahil kung hindi, wala
Pagkalito at gulat. Yan ang mga bagay na naramdaman ni Mateo habang nakaluhod si Natalie a sa semento at tuloy-tuloy ang pagbagsak ng masaganang luha mula sa mga mata at tinatawag ng paulit-ulit ang pangalan niyaHindi makapaniwala si Mateo.Isa lang ang sigurado niya sa mga sandaling iyon---ang taong natatabunan ng putting kumot sa stretcher ay hindi siya.Dahil buhay na buhay siya.At kasalukuyang nagatataka.“Bakit niya iniiyakan ang bangkay na ito, pero pangalan ko ang tinatawag niya? Maliban na lang kung…” Ilang segundo ang lumipas bago naunawaan ni Mateo kung ano ang nangyayari. “Ang akala niya ay patay na ako…na ako ang taong iniiyakan niya…”Palakas ng palakas ang tibok ng puso ni Mateo hindi pantay at hindi mapigil. Habang pinagtatagpi-tagpi ang mga maaaring nangyari.Maaring nakita ni Natalie ang balita sa TV at nagmadali itong pumunta doon at hinanap siya. At ng makita niya ang stretcher kasabay ng pangalang maaring tugma ng kanya---inakala nitong wala na siya.Kaya ganoon
Halos hindi makahinga si Natalie. Parang pinipiga ang puso niya at hindi niya maintindihan. Ilang oras lang ang nakaraan ng huli silang magkita ni Mateo---maayos pa ito.Paano ito nangyari?Muling nanumbalik sa alaala ni Natalie ang huling beses na nakita niya ito---nang alukin siya nito na ihatid siya sa hotel na tinutuluyan niya pero tinanggihan niya ito.Kung alam lang niya na iyon na ang huling pagkakataon na magkakasama sila, sana ay pumayag na siya. Sana ay hinayaan niya itong ihatid siya, sana hindi siya dumistansya dito, sana hinayaan niyang magkausap silang dalawa ng mas matagal. Sana hinayaan niyang manatili ito sa tabi niya kahit sandali pa.Pero kabaligtaran ang lahat ng ginawa niya at ngayon ay huli na ang lahat.“Hindi…hindi…” nanginginig ang boses niya habang mahigpit pa ring nakakapit sa bakal ng stretcher.Malalaking patak ng mainit na luha ang nagsipagbagsakan sa mainit na semento at humalo sa alikabok at abo. Hindi makontrol ni Natalie ang panginginig niya. “Hindi i