Nagulat si Sebastian. Hindi niya inasahan ang pagdating ni Jude, lalo na ang nag-aalab na galit sa mga mata nito. Ang mahigpit na pagkakahawak ni Jude sa kanyang kwelyo ay nagpapahiwatig ng matinding poot—isang galit na tila kay tagal nang naipon.“Ano'ng ginawa mo kay Seraphina?” mariing tanong ni Jude, ang kanyang boses ay puno ng pagpipigil.Napansin ni Seraphina kung paano nagdilim ang mukha ng kanyang asawa. Ngunit sa kabila ng lahat, nanatili siyang tahimik. Wala siyang balak makialam. Para sa kanya, ito ang pagkakataon ni Sebastian na marinig mula sa iba kung gaano siya kadesperadong ipinagtatanggol ang maling tao.Sa unang pagkakataon, may isang taong lumalaban para sa kanya—isang taong hindi niya kailangang ipaglaban ang sarili niya sa harap ng mga maling akala at kasinungalingan.Tahimik niyang pinagmasdan ang dalawa, habang ang kanyang puso ay punong-puno pa rin ng hinanakit. Ngunit bago pa man tuluyang umabot sa suntukan ang dalawa, isang sigaw ang pumunit sa hangin.“Seba
Nagkatitigan si Sebastian at Chantal, parehong hindi alam kung paano sasagutin ang matinding tanong na bumagsak sa kanila. Alam ni Sebastian ang naging pagkakamali niya—ngunit paano niya ipapaliwanag ito nang hindi lalong gumulo ang sitwasyon?Samantala, si Chantal, sa kabila ng bata niyang edad, ay walang pag-aalinlangang nagsalita.“I invited Mom too! Nagkita kami sa restaurant. Pero bakit niyo tinatanong kung sino ang dapat kong imbitahin? This is my celebration! Why are you stopping me from choosing who I want to be with?”Nagulantang ang kanyang lola sa sagot niya—maging si Sebastian ay hindi inaasahan ang diretsahang sagot ng anak niya.Hindi kailanman sumagot pabalik si Sebastian sa kanyang ina, lagi niyang tiniis at kinontrol ang sarili upang manatiling maayos ang kanilang relasyon. Ngunit iba si Chantal—siya ay isang prangkang tao, walang takot na ihayag ang nasa isip niya.At ngayon, wala siyang alinlangan sa pagsasabi ng nararamdaman niya.“You’re just like Mom,” matalim na
“Ma, stop it, please. I’ll talk to Seraphina in case she wants something—a settlement.”Biglang sumabat si Jude, ang kanyang tinig ay malamig at puno ng awtoridad.Napatingin si Sebastian sa kanyang kapatid, bahagyang nagulat sa naging pahayag nito. Sa isang iglap, nawala sa kanyang isipan ang naunang tanong tungkol sa sinabi ng kanilang ina. Ngayon, mas nakatuon na ang kanyang pansin sa naging tugon ni Jude.“I’ll talk to her—” sinimulan ni Sebastian, ngunit agad siyang pinutol ni Jude.“No, Sebastian. Ako ang kakausap sa kanya.” Madiin at walang pag-aalinlangan ang boses ng kanyang kapatid. “Alam ko naman kung saan patutunguhan ang usapan kung ikaw ang kakausap kay Seraphina. Ipaglalaban mo pa rin si Diane, at lalo lang lalala ang lahat.”Napalunok si Sebastian. Alam niyang may katotohanan ang sinabi ng kanyang kapatid, ngunit hindi niya maiwasang sumagot.“Alangan namang hindi ko ipagtatanggol si Diane?” sagot niya, pilit na pinapakalma ang sarili. “Wala naman siyang kasalanan dito
“Best friend, ayos ka lang?” tanong ni Althea habang pinagmamasdan si Seraphina na nakatanaw sa langit. Napansin niyang bahagyang nanginginig ang balikat nito, tila pilit pinipigilan ang anumang emosyon na gustong kumawala.Dahan-dahang ibinaba ni Seraphina ang kanyang tingin at tiningnan ang kaibigan. Isang tipid na ngiti ang iginuhit niya sa kanyang labi, isang ngiting halatang pilit. Kahit natatakpan ng mask ang kalahati ng kanyang mukha, kitang-kita pa rin ito sa kanyang mga mata.“Ayos lang ako,” sagot niya sa mahina at bahagyang nanginginig na tinig.Ngunit hindi iyon binili ni Althea. Kilala niya si Seraphina—kung paano ito ngumiti kahit wasak na sa loob, kung paano ito magkunwaring matatag kahit halos hindi na makahinga sa bigat ng nararamdaman.“You can file a case, Seraphina,” malumanay ngunit may diin na sabi ni Althea. “To be honest, dapat matagal mo na iyong ginawa. Alam kong hindi ka okay.”Napabuntong-hininga si Seraphina at nag-umpisang maglakad. Para bang sa bawat hak
“I just want to settle everything in private. Hindi naman kailangang umabot pa sa ganito, Seraphina,” paliwanag ni Jude, ang boses niya ay puno ng pagsusumamo.Ngunit imbes na makuha ang simpatiya ng dalawa, lalo lamang nitong ikinairita si Seraphina at Althea. Pinilit ni Seraphina na panatilihing kalmado ang kanyang sarili, kaya't tumango-tango lang siya habang nakikinig, ngunit ramdam niya ang nag-aapoy na galit ng kaibigan.Hindi na napigilan ni Althea ang sarili. Matalim ang tingin niyang ibinato kay Jude habang mariing bumuntong-hininga.“Oh, here we go again! ‘I just want to settle everything in private, hindi naman kailangang umabot pa sa ganito, Seraphina.’” Inulit ni Althea ang sinabi ni Jude, ginagaya ang tono nito na may halong panunuya. “Cut your clout, Jude, kasi nakakarindi! Settle everything in private? And what about my best friend’s dignity? Private lang din ba iyon pagkatapos ng lahat ng nangyari? Nag-iisip ba kayo?”Puno ng poot ang boses ni Althea, ramdam ang matin
Malinaw. Malinaw pa sa sikat ng araw ang naging pahayag ni Ms. Ynez. Ang bawat salitang binitiwan nito ay tila patalim na tumarak sa sitwasyon, nag-iiwan ng hindi maitatangging epekto sa bawat isa sa silid.Napapikit na lamang si Romulo, ang ama ni Diane. Ramdam niya ang matinding bigat ng pangyayari, isang pagkadismayang hindi niya inaasahang mararanasan mula sa sariling anak. Wala na siyang alam kung ano pa ang maaari niyang gawin upang baguhin ang sitwasyon. Alam niyang hindi niya maaaring pwersahin o takutin ang dalaga upang makuha ang gusto niya—hindi kung ayaw niyang makalaban ang tiyuhin nito, isang taong hindi niya gugustuhing maging kaaway. Ang pangalan pa lamang nito ay sapat ng magpabigat sa kanyang loob.Huminga siya ng malalim bago tumayo. May hinanakit man sa dibdib, kinailangan niyang panatilihin ang anyo ng isang mahinahong tao. "I’m sorry again, Ms. Ynez. Aalis na ho kami," aniya, may bahagyang paggalang sa tinig.Walang imik si Seraphina. Tanging pagtango lamang ang
“You have them? Are you delusional?!” mariing sigaw ni Mari, hindi makapaniwala sa naririnig. “Diane, you are madly in love—blinded! Stop this insanity before it’s too late!”Ngunit hindi natinag si Diane. Bagkus, mas lalo pang tumibay ang determinasyon sa kanyang mga mata. Tumindig siya ng tuwid, ipinapakita ang paninindigan sa kabila ng galit at panghuhusga ng kanyang ina.“No one can stop me, Mom,” madiin niyang sagot, malamig ang kanyang tinig. “Kahit ikaw. Kaya please, huwag mo nang subukang pigilan ako. I don’t need your support or anything else.”Nanlumo si Mari sa sinabi ng anak. Kitang-kita niya ang pagiging matigas ng ulo nito, ang lubusang paniniwala na kaya nitong ipaglaban ang isang bagay na sa tingin ng lahat ay mali. Ilang beses na ba niya itong pinagbilinan? Ilang beses na ba niyang sinubukang ipaintindi sa anak ang tama at mali?Napatingin na lamang siya kay Diane, tila hinuhukay sa mga mata nito ang kahit katiting na pagsisisi—ngunit wala siyang nakita. Isang malamig
Napansin ni Seraphina ang malinaw na pagkakaiba ng ugali nina Austin at Sebastian. Si Austin ay kalmado at tila palaging may hinahon sa bawat kilos, samantalang si Sebastian ay hindi mapakali—parang laging may kinikimkim na galit sa mundo. Siguro nga, naisip niya, may kinalaman ito sa pananaw nila sa buhay o sa kung paano sila pinalaki. Habang iniisip niya ito, napabalik ang kanyang pansin sa kasalukuyang nangyayari sa paligid.Biglang napatalon sa tuwa ang kanyang anak na si Chantal, kasama ang kaibigan nito, habang todo hiyaw sa excitement. Hindi niya maiwasang mapatingin kay Althea, na ngayon ay sobrang abala sa pagsuporta sa paborito nitong manlalaro. Tila ba wala na itong pakialam sa kanya, lubos na nahahatak ng init ng laban.“Magbanyo muna ako, beh,” mahinahong wika ni Seraphina kay Althea. Ngunit tulad ng inaasahan, hindi siya nito pinansin, kaya napagdesisyunan niyang umalis na lang.Pagdating sa banyo, agad niyang napansin ang mahabang pila ng mga taong naghihintay. Mabuti n
Bukas ng umaga, aalis na si Seraphina patungong Italy. Hindi niya alam kung kailan siya babalik, kaya napagdesisyunan niyang bumalik muna sa kanyang nirentahang apartment upang ayusin ang mga natitira niyang gamit. Habang nakaupo sa kanyang kama, pinagmasdan niya ang mga gamit na kanyang binili—mga gamit na hindi na niya madadala sa kanyang pag-alis.Napabuntong-hininga siya, halatang nag-aalangan kung ano ang dapat niyang gawin."Sayang naman kung hindi ko magagamit ang mga ito…" bulong niya sa sarili habang nakatingin sa kanyang kapatid na abala sa pag-aayos ng ibang gamit.Napansin nito ang kanyang pagkadismaya at agad siyang tinapik sa balikat. “Let me take care of that. Huwag ka nang mabahala,” anito, may bahagyang ngiti. “Yung laman ng ref mo, ipamigay mo na lang sa mga kapitbahay mo. Sayang kung masisira lang.”Napatingin siya sa refrigerator. Binuksan niya ito at napansin niyang puno pa ito ng pagkain—may mga sariwang gulay, karne, at iba't ibang klase ng processed food. Hindi
Kasama ngayon ni Seraphina ang kanyang kapatid habang naglalakad patungo sa korte. Huling araw na niya ito para asikasuhin ang kaso, at ngayong araw na rin ilalabas ang pinal na desisyon ng hukuman. Ramdam niya ang bigat ng sitwasyon, kaya hindi niya napigilan ang pagbuntong-hininga habang papasok sa court hall. Pilit niyang pinapanatili ang kanyang kumpiyansa, ngunit hindi niya maikakaila ang kaba na bumabalot sa kanyang dibdib.Habang nililibot ng kanyang paningin ang paligid, agad niyang napansin si Diane na nakaupo sa kabilang bahagi ng hall, kasama ang kanyang ina. Tahimik lang itong nakamasid, halatang nag-aalala rin sa magiging hatol. Gayunpaman, isang bagay ang kapansin-pansin—wala doon ang ama ni Diane."I guess his father never showed. Nakakahiya naman kasi," bulong ng kanyang kapatid, may bahid ng pangungutya sa tinig nito.Napakunot-noo si Seraphina at agad siyang sumulyap ng masama sa kanyang kapatid, na tila sinasaway ito sa pagiging mapanuri sa sitwasyon ng iba. Hindi n
“Finally, tapos na din,” wika ni Seraphina matapos niyang ligpitin ang kanyang mga kagamitan.Katatapos lang ng exam, at ngayon, isang mabigat na desisyon ang kanyang nagawa—magre-resign siya upang makapag-focus sa kaso laban kay Diane. Matagal niyang pinag-isipan ito, at kahit mahirap iwan ang trabahong minahal niya, alam niyang kailangan niyang unahin ang laban na matagal na niyang gustong tapusin.Nagpatuloy ang mga hearings, at sa bawat pagharap niya sa korte, ramdam niya ang pagod—hindi lamang sa pisikal kundi pati na rin sa emosyonal. Minsan, gusto na niyang sumuko, gusto na niyang iurong ang kaso para lang matapos na ang lahat ng sakit na dulot nito. Pero sa tuwing naiisip niya ang nangyari, ang mga alaala ng kawalang-hustisyang natanggap niya, napipilitan siyang ipagpatuloy ang laban.“Ms. Sep, talagang aalis ka na talaga?” tanong ni Ma’am Ge, isa sa kanyang mga kasamahan sa trabaho. Kita sa mukha nito ang lungkot at panghihinayang.Napangiti si Seraphina kahit may bahagyang p
“Let’s go,” wika ni Seraphina, kasabay ng pagtango ni Althea bilang pagsang-ayon. Hindi na sila nag-aksaya ng oras at tuluyang lumabas ng arena. Sa paglabas nila, kaagad silang pumara ng taxi upang makaalis.“Punta muna tayo sa isang burger house,” suhestiyon ni Althea habang inaayos ang kanyang buhok. Tumango lang si Seraphina, halatang walang reklamo sa mungkahi ng kaibigan. Pagdating nila sa burger house, agad na nagtungo si Althea sa counter upang umorder ng pagkain, samantalang si Seraphina naman ay nanatiling nakatayo at tahimik na inilibot ang paningin sa paligid.Habang abala si Althea sa pagpili ng kanilang kakainin, si Seraphina naman ay tila nalulunod sa sarili niyang isipan. Maraming tao sa paligid—mga magkakaibigang nagtatawanan, mga pamilya na masayang nagsasalu-salo, at ilang magkasintahang punong-puno ng lambing sa isa’t isa. Isang malalim na buntong-hininga ang pinakawalan niya. Hindi niya maiwasang maalala ang isang bagay—o isang tao.Kailan nga ba ang huling beses n
Napataas ang kilay ni Seraphina habang nakatingin kay Gorge. Ramdam niyang para bang hinuhusgahan siya nito, ngunit wala siyang pakialam. Hindi niya kailangang ipaliwanag ang sarili niya, lalo na sa isang taong mahilig makialam sa hindi naman niya dapat pinapakialaman.“Si Sebastian ba ang hinahanap mo?” tanong ni Gorge, may bahid ng panunuyang nakapaloob sa kanyang tinig. Ang ngisi nito ay nagpapahiwatig ng kung anong iniisip na tila nais niyang iparamdam kay Seraphina.Mabilis siyang sumagot, hindi pinapahalata ang inis na unti-unting nabubuo sa kanyang dibdib. “I’m not looking for him, at saka ano ba ang pakialam mo?” madiin niyang wika, nakatingin nang diretso sa mga mata ni Gorge. Hindi niya gusto ang tono nito, ang paraang ginagamit nito upang painitin ang ulo niya.Ngunit sa halip na umurong o tumigil, mas lalo pang lumapad ang ngiti ng lalaki, tila ba natutuwa na nakikita siyang naiinis. “Oh, a loving wife is here—”Bago pa man matapos ang kanyang pangungutya, hindi na nakapag
Napansin ni Seraphina ang malinaw na pagkakaiba ng ugali nina Austin at Sebastian. Si Austin ay kalmado at tila palaging may hinahon sa bawat kilos, samantalang si Sebastian ay hindi mapakali—parang laging may kinikimkim na galit sa mundo. Siguro nga, naisip niya, may kinalaman ito sa pananaw nila sa buhay o sa kung paano sila pinalaki. Habang iniisip niya ito, napabalik ang kanyang pansin sa kasalukuyang nangyayari sa paligid.Biglang napatalon sa tuwa ang kanyang anak na si Chantal, kasama ang kaibigan nito, habang todo hiyaw sa excitement. Hindi niya maiwasang mapatingin kay Althea, na ngayon ay sobrang abala sa pagsuporta sa paborito nitong manlalaro. Tila ba wala na itong pakialam sa kanya, lubos na nahahatak ng init ng laban.“Magbanyo muna ako, beh,” mahinahong wika ni Seraphina kay Althea. Ngunit tulad ng inaasahan, hindi siya nito pinansin, kaya napagdesisyunan niyang umalis na lang.Pagdating sa banyo, agad niyang napansin ang mahabang pila ng mga taong naghihintay. Mabuti n
“You have them? Are you delusional?!” mariing sigaw ni Mari, hindi makapaniwala sa naririnig. “Diane, you are madly in love—blinded! Stop this insanity before it’s too late!”Ngunit hindi natinag si Diane. Bagkus, mas lalo pang tumibay ang determinasyon sa kanyang mga mata. Tumindig siya ng tuwid, ipinapakita ang paninindigan sa kabila ng galit at panghuhusga ng kanyang ina.“No one can stop me, Mom,” madiin niyang sagot, malamig ang kanyang tinig. “Kahit ikaw. Kaya please, huwag mo nang subukang pigilan ako. I don’t need your support or anything else.”Nanlumo si Mari sa sinabi ng anak. Kitang-kita niya ang pagiging matigas ng ulo nito, ang lubusang paniniwala na kaya nitong ipaglaban ang isang bagay na sa tingin ng lahat ay mali. Ilang beses na ba niya itong pinagbilinan? Ilang beses na ba niyang sinubukang ipaintindi sa anak ang tama at mali?Napatingin na lamang siya kay Diane, tila hinuhukay sa mga mata nito ang kahit katiting na pagsisisi—ngunit wala siyang nakita. Isang malamig
Malinaw. Malinaw pa sa sikat ng araw ang naging pahayag ni Ms. Ynez. Ang bawat salitang binitiwan nito ay tila patalim na tumarak sa sitwasyon, nag-iiwan ng hindi maitatangging epekto sa bawat isa sa silid.Napapikit na lamang si Romulo, ang ama ni Diane. Ramdam niya ang matinding bigat ng pangyayari, isang pagkadismayang hindi niya inaasahang mararanasan mula sa sariling anak. Wala na siyang alam kung ano pa ang maaari niyang gawin upang baguhin ang sitwasyon. Alam niyang hindi niya maaaring pwersahin o takutin ang dalaga upang makuha ang gusto niya—hindi kung ayaw niyang makalaban ang tiyuhin nito, isang taong hindi niya gugustuhing maging kaaway. Ang pangalan pa lamang nito ay sapat ng magpabigat sa kanyang loob.Huminga siya ng malalim bago tumayo. May hinanakit man sa dibdib, kinailangan niyang panatilihin ang anyo ng isang mahinahong tao. "I’m sorry again, Ms. Ynez. Aalis na ho kami," aniya, may bahagyang paggalang sa tinig.Walang imik si Seraphina. Tanging pagtango lamang ang
“I just want to settle everything in private. Hindi naman kailangang umabot pa sa ganito, Seraphina,” paliwanag ni Jude, ang boses niya ay puno ng pagsusumamo.Ngunit imbes na makuha ang simpatiya ng dalawa, lalo lamang nitong ikinairita si Seraphina at Althea. Pinilit ni Seraphina na panatilihing kalmado ang kanyang sarili, kaya't tumango-tango lang siya habang nakikinig, ngunit ramdam niya ang nag-aapoy na galit ng kaibigan.Hindi na napigilan ni Althea ang sarili. Matalim ang tingin niyang ibinato kay Jude habang mariing bumuntong-hininga.“Oh, here we go again! ‘I just want to settle everything in private, hindi naman kailangang umabot pa sa ganito, Seraphina.’” Inulit ni Althea ang sinabi ni Jude, ginagaya ang tono nito na may halong panunuya. “Cut your clout, Jude, kasi nakakarindi! Settle everything in private? And what about my best friend’s dignity? Private lang din ba iyon pagkatapos ng lahat ng nangyari? Nag-iisip ba kayo?”Puno ng poot ang boses ni Althea, ramdam ang matin