Isa pang litrato ang kanyang tiningnan—ang larawan ni Luke sa kanyang kasal. Nakatingin ito kay Ana nang may pagmamahal, isang tingin na kailanman ay hindi niya naranasan mula rito. Humigpit ang hawak ni Shiela sa litrato, at sa isang iglap ay inihagis niya ito sa pader. "Hindi siya ang nararapat para sa'yo, Luke. Ako ang dapat na nasa tabi mo. Ako!" sigaw niya, habang bumagsak ang baso ng alak mula sa kanyang kamay at nabasag sa sahig.Lumapit siya sa mesa kung saan nakalagay ang isang maliit na kahon. Binuksan niya ito, at mula rito ay kinuha ang isang bagay—isang lumang kwintas na ibinigay sa kanya ni Luke noong high school pa sila. "Ikaw ang nagbigay sa akin ng pag-asa noon, Luke. Hindi mo ba naalala? Sinabi mo sa akin na ako ang espesyal sa puso mo." Ang tinig niya ay nanginginig, isang pinaghalong lungkot at galit ang bumalot sa kanya.Habang tumutungga ng alak, bumuo ng isang plano si Shiela sa kanyang isipan. "Kung hindi kita makuha nang maayos, mapipilitan akong kunin ka kahi
Kinabukasan, habang tahimik na kumakain ng almusal sina Belle at Luke, nagdesisyon si Belle na basagin ang katahimikan. "Mahal, kailangan natin mag-grocery mamaya. Wala na ring diapers si Anabella," sabi niya habang nilalaro ang baso ng orange juice sa kanyang mga kamay. Nagtama ang kanilang mga mata, at tumango si Luke, tila nag-iisip pa rin ng malalim."Oo, Ana. Mamaya pagkatapos ng meeting ko sa opisina, mag-stop tayo sa grocery," sagot ni Luke, sabay subo ng kanyang pagkain. "Ayoko naman na maubusan si Anabella ng kailangan niya."Habang nag-uusap sila, nakaupo si Shiela sa kabilang dulo ng mesa. Nakikinig siya nang mabuti habang dahan-dahang nilalaro ang kanyang kutsara, ngunit ang mukha niya’y puno ng ngiting hindi kayang basahin. Sa kanyang isipan, iniisip niya ang susunod na hakbang."Mag-grocery kayo, ha?" singit ni Shiela, na may mapanuksong ngiti. "Baka gusto niyong isama na rin ako. Para makatulong naman."Nagkatinginan si Belle at Luke. "Ah, mukhang hindi na siguro kailan
"Luke, hindi mo naiintindihan. Kung mawala si Ana, magiging malaya ka. Magiging malaya tayo. Kaya kong ibigay sa’yo ang lahat, ang pagmamahal na hindi kayang ibigay ng kahit sino!"Tila nawalan na ng pasensya si Luke. "Shiela, tigilan mo na ito! Ayokong mas lalong mawala ang respeto ko sa’yo! Kung talagang mahal mo ako bilang pamilya, hihinto ka na. Hindi kailanman mangyayari ang iniisip mo!"Sa puntong iyon, hindi na napigilan ni Shiela ang kanyang emosyon. Napaupo siya sa sahig ng grocery store, hawak ang ulo, habang umiiyak nang malakas. "Hindi mo naiintindihan, Luke. Hindi mo naiintindihan kung gaano kasakit na makita kang masaya sa piling ng iba. Hindi mo alam kung gaano kabigat ang pakiramdam na malaman na kahit kailan, hindi ako magiging sapat para sa’yo."Habang nakatitig si Luke kay Shiela, isang halo ng galit, awa, at pagkabigo ang makikita sa kanyang mukha. Tumalikod siya, pilit iniipon ang sarili, bago muling nagsalita. "Shiela, ito na ang huling beses na pag-uusapan nati
Nang makita ang ekspresyon ni Belle, agad niyang nilapitan ito. "Ana," tawag niya, ang boses niya’y puno ng pag-aalala. "Narinig mo ba ang nangyari?"Nagkunwaring naguluhan si Belle habang iniwas ang tingin, pilit na pinipigilang lumuha. "Ano iyon, Luke? May pinag-usapan ba kayo ni Shiela?" tanong niya, pilit na binibigkas ang mga salita sa kabila ng bigat sa kanyang dibdib.Agad namang umayos si Luke, tila nag-iisip ng paraan para mapagaan ang sitwasyon. "Wala, Ana. Nag-uusap lang kami tungkol sa gatas ni Anabella," mabilis niyang sagot, pilit na ngumingiti kahit halatang may tensyon.Sumabay naman si Shiela sa palabas ni Luke, agad na nagkunwari rin. "Oo nga, Ana," sabi nito, habang kunwaring abala sa pagtitingin ng mga gatas sa baby section. "Kasi lumalaki na rin si Anabella, baka kailangan na nating palitan ang gatas niya ng mas angkop para sa edad niya."Bahagyang natigilan si Belle, ngunit pinilit niyang panatilihing kalmado ang ekspresyon niya. "Ganun ba? Mabuti naman at pinag-
Habang nakaupo sa sala, tahimik na nag-iisip si Luke. Hawak niya ang isang baso ng tubig, ngunit hindi niya magawang uminom. Paulit-ulit na bumabalik sa kanyang isipan ang mga sinabi ni Shiela noong bata pa sila. Noon, inakala niyang ang pagtatapat nito ng “crush” sa kanya ay simpleng ihip ng kabataan—isang bagay na maaaring kalimutan habang tumatanda. Ngunit ngayon, malinaw na hindi na iyon simpleng paghanga.“Bakit hindi siya nagbabago?” tanong niya sa sarili, habang pinagmamasdan ang liwanag ng araw na pumapasok sa bintana. “Sa tagal ng panahon, hindi niya ba natutunang tanggapin na magkapatid kami, kahit hindi man kami magkadugo? Pamilya ang turing ko sa kanya. Paano niya nagawang ilagay ang ganitong bigat sa pagitan namin?”Sinubukan niyang balikan ang mga alaala nila noong bata pa sila. Napabuntong-hininga siya habang naiisip ang masayang mga tagpo—si Shiela, laging masayahin, laging sumusunod sa kanya saanman siya magpunta. “Kuya Luke, balang araw gusto kong maging tulad mo. Gu
Sa kabilang banda, si Shiela ay nasa kwarto nito, nakaupo sa gilid ng kama habang hawak ang isang picture frame na naglalaman ng litrato nila ni Luke noong bata pa sila. Napuno ng luha ang kanyang mga mata habang kinakausap ang larawan.“Bakit hindi mo makita kung gaano kita kamahal, Luke? Bakit hindi mo maibigay sa akin ang pagmamahal na kaya kong ibigay sa’yo nang buo?” Ang kanyang boses ay puno ng sakit at desperasyon.Binaba niya ang larawan at tumingin sa salamin. “Kung hindi kita makuha nang maayos, ano pa bang dapat kong gawin? Ano pa bang paraan para mapansin mo ako?” Napuno ng galit ang kanyang mukha, at isang mapait na ngiti ang gumuhit sa kanyang labi. “Hindi ko hahayaan na si Belle ang magpatuloy na maghari sa buhay mo, Luke. Ako ang nararapat sa'yo. Ako.”Si Shiela ay galit na galit, tila nawawala sa sarili. Ang kanyang mga mata ay puno ng luha at poot habang isa-isa niyang pinagbabasag ang mga gamit sa paligid. “Bakit? Bakit hindi niya ako kayang mahalin?” sigaw niya hab
Madilim ang paligid, tanging ilaw mula sa lampshade ang nagbibigay liwanag. Si Belle ay nakaupo sa rocking chair, hawak ang natutulog na si Baby Annabella. Sa kabilang bahagi ng bahay, naririnig ang mahinang tunog ng mga papel na binubuklat ni Luke sa study room.Belle (mahina, halos pabulong habang pinapatulog si Annabella):"Anak, patawarin mo si Tita Belle. Hindi ko ginusto ang lahat ng ito. Pero kailangan kong gawin ito para sa'yo... para sa atin."Tinitigan niya ang inosenteng mukha ng bata, tila may bigat sa kanyang dibdib.Tumunog ang cellphone ni Belle. Agad niyang sinilip ito at sinagot nang walang ingay.Belle (mahina ang boses):"Hector, anong balita? May nakikita ka pa bang mga tauhan ni Shiela sa paligid?"Hector (sa kabilang linya, seryoso ang tono):"Belle, andito pa rin sila. Tatlong lalaki ang nakapuwesto sa labas ng bakod. Mukhang nagmamatyag. Pero hindi sila basta-basta kikilos. Malinis ang galaw nila, parang mga propesyonal."Belle (napatingin sa natutulog na bata,
Madilim ang paligid habang mabilis na naglalakad sina Tomas at Mario sa makipot na eskinita. Ang bawat yapak nila’y parang dumadagundong sa tahimik na gabi. Tanging liwanag ng buwan ang nagbibigay gabay sa kanilang daan. Halata ang kaba sa mukha ni Mario habang palinga-linga ito, waring naghahanap ng anino ng panganib."Umalis na tayo, Mario," sabi ni Tomas, mahigpit na hinawakan ang braso ng kaibigan. "Kung magtatagal pa tayo dito, baka pati tayo madamay. Hindi natin pwedeng ilagay ang buhay natin sa peligro.""Hindi mo ba naiisip si Rico?" tanong ni Mario, halatang nag-aalala. "Paano kung bumalik siya? Hindi ba niya tayo mahahanap? Alam niyang hindi natin kayang tapusin ang ganitong klaseng gawain."Napabuntong-hininga si Tomas. Nilingon niya si Mario, halata ang bigat ng desisyon sa kanyang mga mata. "Kung gusto mong mahuli at makulong, sige, magpaiwan ka. Pero ako, Mario? Hindi ko kayang hayaan na mauwi sa wala ang desisyon nating ito. Hayaan mo na si Rico. Pinili niyang sundin si
Masayang-masaya ang buong mansyon para sa unang kaarawan ni Anabella. Puno ng dekorasyon ang paligid—mga pastel-colored na lobo, eleganteng bulaklak sa bawat mesa, at isang napakalaking cake na gawa ng isang sikat na pastry chef.Ang mga bisita ay abala sa pag-uusap at pag-aasikaso sa mga regalo, habang ang masasarap na pagkain ay nakahanda sa isang mahabang buffet table. Sa gitna ng lahat ng ito, si Belle, na nagpapanggap bilang si Ana, ay abala sa pangangasiwa ng selebrasyon.Sa mata ng lahat, siya si Ana. Ngunit ang totoo, siya ay si Belle—ang kakambal ni Ana, na bumalik upang alamin ang katotohanan tungkol sa pagkamatay ng kanyang kapatid.Si Anabella, sa kanyang munting pink na damit at may gintong tiara, ay nakaupo sa kanyang high chair, masiglang nakatingin sa mga bisitang nagmamahal sa kanya."Ang bilis ng panahon," emosyonal na sabi ni Belinda, ang ina nina Ana at Belle, habang nakatitig sa kanyang apo. "Parang kahapon lang nang ipanganak siya.""Hindi ko akalaing makikita ko
Sumagot si Sara, ang kanyang mga mata'y namamasa sa luha habang nakatingin sa dagat. "Tatay, sino kaya ako? Kung may magulang ba ako? Kapatid? Asawa o anak? Wala ako maalala." Ang kanyang boses ay nanginginig, puno ng pangamba at kalungkutan.Lumapit si Glenda at hinawakan ang mga kamay ni Sara. "Huwag mo pilitin, anak. Kusang darating yan," malambing na sabi niya. "Minsan, ang mga bagay na pilit nating hinahanap ay kusang dumarating sa tamang panahon. Ang mga alaala mo ay parang mga alon sa dagat – darating at darating din sa tamang panahon."Tumayo si Romero mula sa kanyang kinauupuan at nilapitan ang dalawa. Ang kanyang mukha'y puno ng pag-unawa at pagmamahal. "Huwag ka na malungkot. Magiging okay din ang lahat. Andito kami, tumatayong magulang mo, at hinding-hindi ka namin pababayaan," may tibay ng loob na sagot ni Romero habang hinahaplos ang buhok ni Sara.Tumulo ang luha ni Sara, hindi sa kalungkutan kundi sa pasasalamat. "Salamat po, Ma, Pa. Hindi ko alam kung ano ang mangyaya
Sa ilalim ng maputlang sikat ng araw sa maliit na baryo ng San Rafael, namumuo ang isang kuwento ng pag-ibig, pag-asa, at matinding damdamin na tila ba binuo ng tadhana. Ang mga puso ng mga tao sa baryo ay paulit-ulit na sinasalubong ng halakhak at ungol ng mga alon sa baybayin, na parang awit ng buhay.Si Sara, isang dalagang nag-aalab ang kagandahan at may pusong punong-puno ng hiwaga, ay namumukod-tangi sa gitna ng mga simpleng tao. Hindi niya alam kung sino siya sa kabila ng napakalalim na amnesia na dulot ng mahabang car accident. Ngunit sa gitna ng kanyang pagkalito, ang kanyang kapalaran ay biglang nagbago nung matagpuan siya nina Glenda at Romero, ang mag-asawang mangingisda na may pusong handang umamping sa kanya bilang sariling anak."Anak, lalong lalo kang mag-ingat sa paglakad sa tabing-dagat," mahina ngunit may tibay na tinuran ni Glenda habang pinapahagkan ang kanyang anak na parang tunay na anak. Ang tinig ni Glenda, na puno ng pagmamahal at pang-unawa, ay parang musika
Sa payak ngunit puno ng pagmamahal na tahanan nina Glenda at Mang Romero, ang simpleng hapunan ay nagiging isang espesyal na okasyon. Ang liwanag ng gasera ay nagbibigay ng mainit na sinag sa kanilang maliit na hapag-kainan, habang ang hangin mula sa dalampasigan ay nagpapalamig sa kanilang paligid.Si Ana—na ngayo’y kilala bilang Sara—ay abala sa paghahanda ng hapag habang pinagmamasdan ang masayang kulitan ng mag-asawa. Hindi niya maalala ang kanyang nakaraan, ngunit sa kabila nito, ramdam niya ang init ng pamilya sa piling ng dalawang taong umampon at umaruga sa kanya."Halika na at tikman natin ang gatang alimango ko!" pagmamalaki ni Mang Romero habang inilalapag ang malaking kaldero sa hapag. "Bagong huli ‘yan, siguradong mataba!""Ikaw talaga, asawa ko," natatawang sabi ni Glenda habang binuksan ang takip ng kaldero at naamoy ang masarap na gata. "Sara, tikman mo rin at sabihin mo kung masarap."Kumuha si Sara ng isang maliit na piraso ng alimango at isinubo ito. Napapikit siya
Ngumisi si Shiela habang nagbabayad sa pamamagitan ng bank transfer, tiniyak na ang bawat hakbang ay maayos at kontrolado. Hindi siya titigil hangga't hindi niya nakakamtan ang gusto niya. Nang matapos ang transaksyon, tumayo siya mula sa kanyang upuan, nilapag ang baso ng alak, at nagsimulang maglakad papunta sa bintana. Tinutok niya ang kanyang mga mata sa mga ilaw sa labas ng mansion—ang mga ito’y nagsisilbing mga paalala ng lahat ng bagay na maaaring mawalan sa kanya.Matapos ang ilang sandali, tinawagan ni Shiela si Orlando, ang matagal nang kasamahan ni Ana, upang siguraduhin na ang kanilang plano ay umuusad ayon sa balak.Shiela: "Orlando, kumusta na? Nakuha ko na ang kalahati ng bayad, kaya magtulungan tayo para matuloy ang lahat. Alamin mo kung paano magagamit si Ana sa ating plano."Orlando: "Wala na akong ibang choice, Shiela. Nandiyan na ako, at handa akong gawin ang lahat para matapos na ito. Aasikasuhin ko na siya."Ngunit hindi alam ni Shiela na may mga mata na nagmamas
Ang mga mata ni Sara ay tila naglalaman ng hindi mailarawang saloobin. Ang takot at pagkalito ay tila magkasabay na dumapo sa kanya, ngunit naramdaman din niyang may bahagi ng kanyang pagkatao ang nagsisilibing gabay. Hindi man niya alam ang buong kwento, hindi man niya matandaan ang lahat, tila may mga taong tulad ni Glenda na handang magsimula muli kasama siya.Dahan-dahan niyang tiningnan si Tonyo at nagsalita ng mahina, "Mahalaga po sa akin na malaman ko ang totoo. Pero hindi ko po kayang sagutin ngayon. Baka isang araw, maaalala ko. Ngunit, hindi pa ngayon."Sumang-ayon si Glenda sa mga sinabi ni Sara, "Tama, Sara. Magtiwala ka. Malalaman mo din ang lahat, basta't maghintay tayo. Baka isang araw, lahat ng piraso ng iyong nakaraan ay magtataglay ng mga sagot."Si Tonyo, na ngayon ay mas tahimik, ay tumango na parang may kasunduan sa sinabi ni Glenda."Pasensya na uli, Sara. Huwag mong alalahanin." Ang mga salitang iyon ni Tonyo ay tumagos kay Sara na para bang may mga pangako at m
Sa maliit na baryo ng Bayang Silangan, ang mga alon ay tahimik na humahaplos sa dalampasigan, at ang hangin ay malamig, dala ang amoy ng dagat. Sa ilalim ng lilim ng isang puno ng niyog, si Sara—ang bagong pangalan ng dating Ana—ay abala sa paglilinis ng mga isda sa harap ng kanyang maliit na tindahan. Sa kanyang mga mata ay makikita ang kalinawan ng isang bagong buhay, ngunit ang puso niya ay puno ng mga tanong na hindi kayang sagutin ng simpleng paghinga.Hindi niya alam kung paano siya napadpad sa baybaying iyon. Walang alaala sa mga nakaraang taon ng kanyang buhay. Ang pangalan niyang "Sara" ay isang bagong simula, at sa mga kamay ng mag-asawang Glenda at Romero Pamplana, natutunan niyang yakapin ang buhay na ito. Pinangalanan siyang Sara ng mag-asawa matapos siyang matagpuan sa dalampasigan, halos isang buwan ng nakaratay sa higaan, halos mamatay mula sa isang aksidente na hindi niya matandaan."Tulungan mo na lang ang sarili mo, Sara. Huwag mong alalahanin ang mga bagay na wala
Naglakad si Shiela patungo sa kanila, ang kanyang mga mata ay puno ng pagkabighani at pagtataka. "Luke," tawag niya, ang boses ay medyo mataas kaysa karaniwan, "Bakit kayo nandito? Ano bang meron sa lugar na 'to?"Napatingin si Belle kay Shiela, at agad niyang naramdaman ang tensyon na parang may pader na bumangon sa pagitan nila. Si Luke naman ay medyo nagulat, ngunit hindi na ito nagbigay ng sagot agad. Sa halip, dahan-dahan niyang iniiwas ang kanyang tingin kay Ana at tumingin kay Shiela."Shiela," sabi ni Luke, "bakit andito ka? May kailangan ka ba? Namamasyal lang kami sa garden ni Ana." "Wala lang, gusto ko rin magpahangin at nakita ko kayo kaya sinundan ko kayo. Masama ba?" pabirong sabi ni Shiela. "Hindi naman masama, Shiela. Nagbonding moments lang kami ni Luke. Nagulat kami ng bigla kang sumulpot na para kang kapote," sarkastikong sabi ni Belle. "Parang hindi ka na nasanay sa akin, Ana," sarkastikong sagot nito."Syempre naman, Shiela," sagot ni Belle, ang mga mata niya ay n
Tahimik ang buong bahay. Tanging ang mahinang ugong ng electric fan ang maririnig sa kwarto ni Belle. Nakaupo siya sa gilid ng kama, pilit nilalabanan ang bigat ng kanyang emosyon. Sa kanyang mga kamay ay ang lumang diary ni Ana—ang natatanging alaala ng kanyang kakambal. Binuksan niya ito, at agad na tumambad ang pamilyar na sulat-kamay ni Ana. Ang bawat pahina ay tila isang patalim na tumutusok sa kanyang puso, bawat salita'y nag-iiwan ng masakit na bakas sa kanyang konsensya."Luke ang mundo ko. Siya ang lahat ng lakas ko, kahit pa minsan hindi niya ito napapansin," nabasa niya. Napapikit si Belle, pilit pinipigil ang pagpatak ng luha. Ngunit hindi niya napigilan ang bahagyang paghikbi nang basahin ang susunod na linya:"Kahit anong mangyari, gusto kong ipaglaban ang pagmamahalan namin. Hindi ko kayang mabuhay nang wala si Luke."Hindi niya malaman kung paano ipoproseso ang lahat ng ito. Sa bawat salaysay ni Ana, parang mas nadarama niya ang bigat ng pagmamahal ng kakambal para kay