Ang mga salitang binitiwan ng kaniyang ama ay tila kutsilyo na tumatarak sa kaniyang dibdib. Gusto man niyang ipagtanggol ang sarili ay totoo naman ang mga sinabi nito. Nagdurugo ngayon ang kaniyang puso. Wala siyang magagawa kundi tanggapin ang lahat ng mga masasakit na salita na nagmumula sa kaniyang ama.
“Maghunos-dili ka! Anak mo pa rin s’ya!” pagsaway ng kaniyang ina rito.
“Sino ang kakalma, aber? You're daughter is pregnant for petty’s sake! At kung sino man ang poncio pilatong iyon ay mapapatay ko siya.” Napasabunot ito sa kaniyang mga buhok at puno ng eksaherasyon winaslik ang mga kamay, na kung hindi nakidikit sa katawan ay siguradong matitilapon.
Hanggang ngayon ay hindi pa rin nila kilala kung sino ang nobyong nanloko sa kaniya dahil nanatili siyang walang kibo tungkol dito. At kahit kailan ay hindi niya ito sasabihin sa kaniyang pamilya. Hindi ito karapat-dapat na kilalanin pa ng kaniyang pamilya dahil sa ginawa nito sa kaniya na hanggang ngayon ay sariwang-sariwa pa rin. Buong akala niya ay kakaiba ito sa lahat, pero hindi. Ilang araw na rin siyang liban sa klase dahil sa nagkasakit siya at ngayon ay may dagdag pasanin pa. She’s pregnant and how she wish that everything was just a dream. Ilang ulit ba nilang ginawa iyon ni Vicente? Isa, dalawa, tatlo. Tatlong beses siyang nagpauto sa lalaking iyon. Naniwala siyang ‘everything will always be okay’ ayon sa lalaki. Kailangan lang daw na mag-enjoy siya at ito na ang bahala. Tatanga-tanga siya sa bagay na iyon. Hindi man lang niya pinansin ang pagiging mahusay nito sa bagay na iyon at ngayon lang niya napagtanto na baka nga ay marami na rin itong nauto. At siya pa ang iniwanan nito ng pasanin.
“Paalisin n’yo sa pamamahay ko ang babaeng iyan dahil wala akong anak na suwail at disgrasyada. Simula ngayon isa lang ang anak ko at si Katarina lang iyon.”
Halos matigilan ang lahat maging siya sa naging deklara ng kaniyang ama.
“Mama?” Awtomatiko siyang napatingin sa kaniyang ina
“Carlo!” gulat na tawag ng kaniyang ina sa kaniyang ama.
“Ate.” Pagyakap sa kaniya ng kakambal at nagsiiyakan silang muli.
“Carlo, maawa ka naman sa anak mo! Saan siya pupunta? Kailangan niya tayo ngayon,” pakiusap ng kaniyang ina nang lapitan nito ang kaniyang ama.
“Pinili niya iyan, Jennelyn. Ginusto niya iyan. Bilang isang padre de pamilya sa pamamahay na ito, isa iyong kalapastanganan sa pamilyang ’to lalo na sa apelyido ko. Isa siyang kahiya-hiyang anak na dapat itapon,” matigas nitong turan. “Pagbalik na pagbalik ko dapat ay wala na ang babaeng iyan. Walang ni isang tutulong sa kaniya sa loob ng pamamahay na ito dahil paparusahan ko. Nagkakaintindihan ba tayo?” Hinintay nito ang magiging tugon ng lahat na nag-aalinlangan sa kung ano ang isasagot. “Nagkakaintindihan ba tayo?” Nabigla ang lahat sa ginawa nitong pagsigaw kaya’t mabilis na napatango ang lahat.
Naglakad na papaalis ang kaniyang ama. Hindi man lang siya nito tinapunan ng tingin. Napahilamos na lamang siya gamit ang sariling mga palad at doon ay binuhos ang lahat ng sakit sa pag-iyak. Sa tanang buhay niya ay ngayon lang nagalit ng ganito ang kaniyang ama at tama nga ang sinabi sa kanila ng kanilang ina na iba ito kung magalit. Kakaibang tao rin kapag sinira mo ang tiwala. Sinimulan niya ito sa pagsisinungaling at ngayon ay isang kahihiyan ang ginawa niya. Kaya ang ginawa nitong pagtatapos ng usapan patungkol sa kaniya ay malabo ng bawiin. Saan na siya pupulutin kung gayon? Umiiyak na rin ang kapatid niya at kaniyang ina habang niyayakap siya.
“I’m so sorry, Katalina. Wala akong nagawa,” paghingi sa kaniya ng patawad ng ina.
Wala sa sarili at malayo ang tingin niya habang nakaupo sa terminal ng bus. Hinatid siya ng kaniyang ina at kapatid sa sakayan ng bus at labis ang kalungkutan ng dalawa ng iwan nila siya rito. Isang bag lamang ang bitbit niya at binigyan siya ng ina ng limang libong piso. Malaki na iyon para sa pamasahe niya patungong Maynila at panigurado na matutustusan pa nito ang isa at kalahating buwan niyang pangangailangan doon. Matipid naman siyang tao.
Napabalik siya sa kasalukuyang oras nang may tumayo sa kaniyang harapan. Dahan-dahan siyang tumingala sa taong iyon at nanubig na lang ang kaniyang mga mata nang tuluyan itong makilala.
“Tiya Jessica.” Kaagad siyang tumayo at yumakap rito. Napahikbi na rin siya kaya hinagod nito ang kaniyang likod. Ang Tiya Jessica niya ay kapatid ng kaniyang ina, sabihin na lang nating kakambal ng kaniyang ina. Kagaya ng ina ay napakabuti nito. Sa ngayon ay wala pa itong asawa at mukhang tatandang-dalaga dahil abala ito sa negosyo. Sa Maynila ito naninirahan kaya anong gulat niya nang makita niya ito sa kaniyang harapan. Mahal na mahal kasi sila nito ng kaniyang kakambal kaya minsan ay nagiging spoiled sila rito.
“Tahan na. Inaayos ko na ang lahat bago ka umalis sa bayang ito. Aalis kang malinis at walang isyu. Ibabaon natin ito sa limot at kahit sino man sa bayang ito ay walang makakaalam. Iiwan nating panatag ang loob ng iyong ama. Huwag kang mag-aalala, Katalina,” pagpapagaan nito sa kaniyang kalooban.
Afterall what happened to her, God never failed to give her guardian angel despite of what she have done. Sa pamamagitan ng pagbibigay sa kaniya ng taong tutulong para makabangon. Kaya doon siya nagkaroon ng magandang pagtanto na ang batang nasa sinapupunan niya ay isang regalo na dapat ingatan. Wala siyang karapatan na isisi ang lahat sa bata kung naranasan man niya ito dahil una pa lang ay siya ang gumawa ng kapalarang ito. She is in a legal age after all however not mentally ready and financially stable. Pero para sa kaniya at sa kaniyang magiging anak, kakayanin niya.
“KATALINA!”
Napabaling siya sa sumigaw pagkababa nila ng kaniyang anak sa bus.
“Celestina.” Iminuwestra niya ang kaniyang mga kamay nang sunggaban siya nito ng yakap.
“Grabe! Sobrang na-miss kita. Pasensya na’t hindi ulit kita nabisita sa Maynila. Kahit kasi nakakausap kita sa phone ay iba pa rin iyong nakikita at nakakasama kita.” Pagyakap nito sa kaniya ng mahigpit.
“Okay lang. Ano ka ba,” naging tugon niya.
Minsan kasi itong tumungo sa Maynila matapos ang dalawang buwan nang malamang pinalayas siya ng sariling ama. Hindi ito makapaniwala sa kinahantungan ng kaibigan. Wala itong ideya kaya nang makita ang medyo umbok na niyang tiyan ay siyang gulat nito. Tatlong buwan na siyang buntis noon. Binalita rin sa kaniya na ilang ulit na raw itong pinakiusapan ni Vicente na samahan ito sa kaniya para makausap siya. Anong kaba niya nang sabihin pa nito sa kaniya na gusto rin daw ng lalaki na tumungo sa kanilang tahanan para doon siya kausapin, pero buti na lang ay pinigilan ito ng kaibigan. Hindi nito gugustuhin ang pumunta sa tahanan nila at baka kung ano pa ang gawin rito ng kaniyang ama. Kahit sabihin pang anak siya ng alkalde ng bayan.
“Mama, sino po siya?”
Naibaba nila ang kanilang tingin sa kaniyang anak na ngayon ay nakatingala na sa kanilang dalawa.
“Katalina, ito na ba si Angie?” Nanlalaki ang mga matang tanong ni Celestina sa kaniya.
Marahan siyang natawa. “Oo,” tugon niya sa kaibigan at saka bumaba ang tingin sa anak, “Angie, siya ang Tita-ninang Celestina mo. Magmano ka, anak.”
Nagmano nga ang anak niya sa tita-ninang nito. Natuwa naman si Celestina at paluhod na naupo sa harap ni Angie upang pantayan ang bata.
“Napaka-cute mo namang bata. Kasing ganda mo ang iyong mama, mestizang-mestiza.” Pinisil pa nito ang pisngi ng anak na ikinalawak ng ngiti ng bata.
“Salamat po.”
Napahinto ang kaniyang kaibigan nang lumabas ang dalawang malalalim na biloy sa pisngi ng kaniyang anak at tiningala siya. Tumayo ng tuwid si Celestina para harapin siya.
“Mukhang ang hirap itago, Katalina. Malalaman at malalaman niyang anak niya ito,” bulong nito sa kaniya.
Matapos sabihin iyon ni Celestina kay Katalina ay bumaba ang kaniyang tingin sa anak. Nakangiti na ito ngayon sa kaniya. Gumanti rin siya ng ngiti rito.“Madali lang namang itanggi.”Nagkibit-balikat na lang si Celestina sa kaniya. “Tara, Angie. Sumunod ka sa akin. Sasakay tayo sa bagong awto ni tita-ninang,” sabi lang nito sa anak at kinuha ang ilan nilang gamit. Hinawakan nito maging ang kamay ng kaniyang anak.Nang malaman kasi nito na uuwi sila ay nag-boluntaryo na ang kaibigan niya na ito na raw ang susundo sa kanila para naman sila ang unang sasakay sa bagong pundar nitong kotse.Tumingala muli sa kaniya ang anak at tinanguan na lang niya ito bago sumabay sa tita-ninang nito. Kapagdaka’y sumunod siya sa dalawa.“Hindi ka ba natatakot sa posibleng mangyari kung makita niya ang anak ninyo?”Mula sa panonood sa labas ng sasakyan kung saan sila lulan ay napabaling siya sa kaniyang kaibigan nang tanungin nito iyon. Napatingin pa siya sa likuran kung saan inookupahan ng kaniyang anak
“Angie?” Si Jennelyn na nagniningning ang mga mata ng makita si Angielyn, ang kaniyang apo.Nakita na lamang ni Katalina ang ina at ang kapatid na nakalapit na sa kaniyang anak. Tuwang-tuwa ang mga ito gayon din ang kaniyang anak.“Mama-lola. Tita Katarina.” Lumabas ang dalawang malalalim na biloy sa mga pisngi ng kaniyang anak nang ngumiti ito, lalo na nang makita ang lola at tita nito.Wala siyang nagawa kundi ang tumahimik na lang sa sulok kahit na ramdam niyang mariing nakatitig sa kaniya si Vicente. “Tara na. Pumasok na tayo,” pag-imbita sa kanila ng kaniyang inang si Jennelyn habang karga-karga na ang apo. “Mama, pasok na raw po tayo,” nasasabik namang wika ng kaniyang anak. Tumango at ngumiti siya rito.“Tara na, Love. Ate Celestina, sumunod ka na rin. May hinandang meryenda si mama.” Si Katarina.“Sige, susunod ako,” rinig niyang sabat ng kaibigan.Samantalang siya ay napayuko na lang at dumaan sa harapan ni Vicente na alam niyang hanggang ngayon ay nakatitig pa rin sa kaniy
“O-Oo. May nagsabi kasi sa akin na iyon daw ang mabisang gamot sa may sakit sa puso,” naging dahilan niya.Pagak itong natawa. “Seriously, Katalina?” halos hindi ito makapaniwala sa sinabi niya. Para bang isa iyong malaking kahibangan.“Sabi kasi nila—”“Don’t listen to them. The doctor doesn't refer that kind of exercise to a sick person. Dahil kung iyon man ang gamot ay baka matagal ko nang ibinigay sa kapatid mo ang bagay na iyon, pero hindi.”“Sorry.” Napayuko siya dahil sa kahihiyang sinabi. “Gusto ko lang din namang gumaling ang kapatid ko. Masyado na siyang nahihirapan.”Tumahimik ito. “Don’t mention that again because it drives me crazy especially if those words came from you.”Biglang nag-init ang kaniyang mukha. “Ano ba ang pinagsasabi mo?” Pero hindi sa hiya o kilig kundi dahil sa inis.Humakbang ito papalapit sa kaniya na ikinaatras niya. “Katalina, that kid. She’s mine, right?”Kahit nagulat siya ay hindi niya ipinahalata ang damdaming bigla niyang naramdaman. “Sino ka pa
Bigla na lang nalusaw ang pagkakangiti niya habang pinapanood ang dalawa nang dumaan si Vicente sa harapan niya at umupo sa dulo ng tela, para magkaharap sila.“Her smiles looks like mine,” purong pahayag nito at hindi isang tanong na kailangan pa ng kumpirmasyon. Tumahimik na lang siya at hindi pinansin ang lalaki. “Hanggang kailan mo ako iignorahin, Katalina?”Napahinto siya sa kaniyang ginagawa at tumingin ng diretso sa lalaki. “Sino ka ba para pukulan ng atensyon?”“Hindi ako kung sino lang,” entrada naman nito.“Ah, oo, ikaw ang lalaking mapapangasawa ng kapatid ko,” pagtatapos niya at hinayaan na lang ang kahibangan ng kasama. Nagsisimula na rin kasing kumulo ang kaniyang dugo at baka kung ano pa ang magawa niya rito kapag hindi siya nakapagtimpi. Kung hindi lang dahil sa kapatid niya, una pa lang ay kinompronta na niya ito sa sobrang kapal ng pagmumukha. Matapos siya nitong lokohin, ngayon ay balak na naman nitong gawin sa kapatid niya. Doon ay hindi na siya makapapayag pa.“H
“I’m no longer young and too busy person. Wala akong panahon para sa mga walang kabuluhang bagay,” wika nito bago muling sumubo ng pagkain.Napatingin siya sa anak na biglang yumuko bago itinaas ang tingin sa kaniyang kapatid at ina. Tila humihingi ng pasensya ang mga ito para sa kaniyang anak dahil sa hindi kanais-nais na ugaling ipinakita ng lolo sa apo. Nang muling bumaba ang tingin niya sa bata ay bahagya na itong nakatingala sa kaniya at binigyan siya ng tipid na ngiti. Ngunit nabahiran na ng lungkot ang mga mata nitong kumikislap kanina. Nagtama rin ang tingin nila ni Vicente nang tumingin siya sa gawi nito at bumaba rin ang tingin sa bata.“PAPA,” TAWAG niya sa ama nang pagkalabas ng silid ay akma itong bababa pa lamang sa hagdan. Tumingin muna ito sa kaniya bago lumagpas ang tingin sa nakabukas pa ring pinto ng kuwarto kung saan siya lumabas. Nakita nito ang anak niya na natutulog na. Hapon na at oras na para sa siesta na nakasanayan din ng kaniyang anak. Sa Maynila pa lang.
“MAMA, P’WEDE po ba akong bumili ng marshmallows?” Turo ng anak nang makita ang mga marshmallow sa stante na naroroon. Narito sila ngayon sa isang grocery store sa bayan. Nagyaya kasi ang anak na mamili pagkagising. Mahilig kasing kumain nang kumain ang anak kaya lumulobo na ang katawan.“Oo naman,” ngiti niya at nagdiwang naman ang anak.Tumungo siya sa mga pagkaing may halong keso dahil paborito rin ito ng kaniyang anak. Maliban doon ay paborito rin niya ito. Hindi nawala ang pagkahumaling niya sa mga keso simula nang bata pa siya. Kukuhanin na sana niya ang crackers na may halong keso nang may taong kumuha rin niyon kaya napatingin siya sa taong iyon. Natigilan siya nang muling makita ang taong hindi niya inaasahan na makikita ngayong araw.“Katalina? Oh my gash! How are you?” Bahagyang napataas ang kaniyang kilay nang kumustahin siya nito na para bang close sila. Hindi man lang nahiya sa ginawa nito o sabihin na lang na ‘nila’ sa kaniya noon.“Ayos lang. Gusto mo rin pala ito?”
NAPAKUNOT-NOO SIYA. “Ano ba ’tong pinaggagawa mo sa akin, Katarina?” Naguguluhan siya nang matapos nitong bawasan ang buhok niya kapantay sa haba ng buhok ni Katarina, ngayon ay nilagyan siya ng bangs ng kapatid.“Ops! Walang atrasan kundi hindi papantay ’tong bangs mo. Saka um-oo ka nang tanungin ko kung p’wede ko bang pakailaman ang buhok mo.” Tuwang-tuwa ito.“Baka malito sa atin ang tao kapag tinitigan tayong parehong-pareho.” Natawa naman siya sa sinabing iyon.Minsan kasi ay ginawa na nila ito noon, kaya sobrang nalito ang mga taong nakasasalamuha nila sa loob ng bahay kung sino si Katarina at si Katalina—pareho pa man din silang mahinhin. Kaya nga binigyan talaga sila ng pagkakaiba ng mga magulang nila para hindi malito; nilagyan nila ng bangs si Katarina samantalang siya ay wala. Palaging nakatali ang buhok ni Katarina, siya ay nakalugay lang ang mga buhok.“Iyon nga ang gusto ko, e. Na-miss ko na tuloy ang mga kakulitan natin noon.” Si Katarina.“Oo, iyong tinatawag kang Kat
Pagkatapos nga niyon ay sinimulan na nga silang sukatan ni Ruby. Pink and violet ang color motif ng kasal nina Vicente at Katarina kaya magkahalo ang kulay lila at rosas sa kanilang susuotin sa kasal ng mga ito. At nang matapos kunan ay nagpaalam muna ang dalawa—sina Katarina at Ruby—upang tingnan ang itaas na bahagi ng natahi na nitong gown. Hindi nga makapaniwala ang kakambal niyang si Katarina dahil kamakailan lang siya sinukatan pero kaagad nitong natapos ang pang-itaas na bahagi ng isusuot nitong bridal gown.“Mama, p’wede po ba akong pumunta roon? Gusto ko pong matingnan ’yong mga gowns po, ang gaganda po kasi,” paalam ni Angie sa kaniya sabay turo sa unahang bahagi, kung saan nakasabit at nakasuot sa mga manikin ang pambatang mga gown.“Sure. Basta tingin lang, huwag mangialam ng kung ano-ano,” habilin niya.“Yes, Mama.” At masaya itong tumakbo sa lugar na kanina pa nito gustong puntahan. “Totoo pala ang sinasabi nila na alam ng puso kung sino ang itinatangi nito.”Napakunot-n