Nang bagong kasal pa lang sila, puno ng matatamis na salita ang asawa niya. Nang kumbinsihin siyang magbitiw sa trabaho, sinabi nitong andiyan siya, at kahit bumagsak pa ang langit, hinding hindi siya nito iiwan. Sinabi rin nitong kaya niyang suportahan siya at hayaang manatili sa bahay bilang pinakamaganda niyang asawa.Maaga pa lang ay ipinagbuntis na siya, kaya napilitan siyang mag-resign dahil sa pagbubuntis.Sa pag-aalaga ng bata, nagbago ang hugis ng katawan niya. Para magkaroon ng gatas na maipapakain sa anak, kumain siya nang marami, kaya lalo siyang lumaki at tumaba.At dahil doon, nag-umpisa siyang pandirihan ng asawa niya.Tiningnan ni Bea ang anak niyang nasa stroller. Parang naramdaman ni Jack ang nararamdaman ng ina. Lumingon siya rito at tinawag ito sa malambing na boses ng isang sanggol."Mommy."Mahinang tumugon si Bea, hinaplos ang ulo ng anak, at malambing na sinabi, "Ang bait-bait naman ni Jack.""Mommy, Tita.""Gusto mo bang makita si Tita? Tatawagin ni Mommy si T
"Hindi mo ba sinabi na paunang bayad lang ang ibibigay mo?"Mahinang tanong ni Alex sa kanya."Hindi naman mahal ang napili mong sasakyan, kaya kung kayang bayaran nang buo, mas mabuting bayaran na lang nang buo."Sabi ni Alex, "Ire-remit ko sa'yo ang kalahati ng pera mamaya."Tiningnan siya ni Morgan. "Hindi na kailangan."Napakurap si Alex."Hindi na kailangan"—ibig sabihin, binigyan lang siya nito ng kotse?Bagaman hindi ganoon kamahal ang pinili niyang sasakyan, nagkakahalaga pa rin ito ng daan-daang libong piso. Kahit pa mag-asawa sila, bago pa lang silang kasal at halos hindi pa lubos na magkakilala. Ang pinaka-mahalaga, may pinirmahan silang kasunduan na maghihiwalay sila pagkalipas ng kalahating taon.Bigla na lang siyang binigyan ng kotse na ganoong halaga? Hindi niya matatanggap nang basta-basta ang isang regalong wala siyang pinaghirapan, kaya bumilis ang tibok ng kanyang puso. Hindi niya napigilan ang sarili at hinila si Morgan palabas ng dealership, saka nagtanong sa laba
"Kapag dumating ang oras ng diborsyo, aalis ako sa parehong paraan ng pagpasok ko.""Nang bumili kami ng kotse kanina, sinabi ko rin sa kanya nang malinaw na ibabalik ko ang pera sa kanya. Mukhang hindi siya natuwa at iniwan akong mag-isa. Kung hindi siya masaya, edi hindi. Mas mabuting linawin ang lahat ngayon kaysa magkaroon ng malaking gulo sa hinaharap."Matagal siyang natahimik bago tinapik ang noo ng kaibigan gamit ang daliri at sinabing, "Alex, anong tumatakbo sa isip mo? Sinabi rin ni Sir Morgan na maghihiwalay lang kayo kung hindi kayo magkakagustuhan sa loob ng anim na buwan. Hindi mo man lang ba susubukan?""Masyado siyang seryoso sa buhay, at sa tingin ko hindi siya masalita. Ang ganitong klase ng lalaki ay talagang malambot ang puso. Kung makuha mo ang loob niya, sigurado akong magiging masaya ang buhay mo sa hinaharap. Sa tingin mo ba masaya ang diborsyo? Nasabi mo rin ba sa kanya ang tungkol sa plano mo pagkatapos ng diborsyo?"Hindi sumagot si Alex.Alam na ni Carol an
Matapos iparada ni Alex ang bagong kotse at sumakay sa sasakyan ni Morgan, lumambot ang tono ni Morgan at tinanong siya "Ito ang unang beses kong kakain sa bahay ng kapatid mo. Dapat akong bumili ng puwede kong dalhin. Ano ang gusto ng kapatid at bayaw mo?"Ikinabit ni Alex ang kanyang seat belt. "Bumili ka ng laruan para kay Jack. Ang bayaw ko ay naninigarilyo, kaya bilhan mo siya ng dalawang pakete ng sigarilyo at ilang prutas."Tumango si Morgan.Umalis ang sasakyan mula sa High View Village, at muli niyang tinanong ang kanyang asawa "Saan tayo bibili?""May mall malapit dito. Pwede nating iparada ang sasakyan doon at mamili para makuha ang mga kailangan natin. Sir Morgan, bago pa ako lumipat, hindi ka ba nakatira doon? Napansin kong hindi ka pamilyar sa paligid."Tahimik si Morgan sandali bago sinabi "Matagal ko nang binili ang bahay na ito, pero pina-ventilate ko muna kaya hindi ako nakatira doon noon. Sa halip, kasama ko ang mga magulang ko. Pagkatapos nating maikasal, hindi mag
Maagang bumangon si Alex at naghanda ng almusal para sa pamilya ng kanyang kapatid. Pagkatapos, inilagay niya ang kanyang mga importanteng dokumento sa bag at tahimik na umalis."Mula ngayon, hahatiin na natin ang mga gastusin, kahit na para sa mga gastusin sa bahay, pagkain, at mga bayarin, kailangan natin maghati! Nakatira ang kapatid mo sa bahay namin, at kailangan niyang magbayad ng kalahati. Anong silbi ng pagbibigay niya ng limang libong piso bawat buwan? Ano ang kaibahan noon sa libreng pagkain at libreng tirahan? Mahal ang mga gastusin ngayon."Ito ang narinig ni Alex na sinabi ng kanyang bayaw nang mag-away ang kanyang kapatid at bayaw kagabi.Kailangan niyang lumipat mula sa bahay ng kanyang kapatid.Pero para mapakalma ang kanyang kapatid, isa lang ang daan, magpakasal. Kilala niya ito. Hindi ito basta basta papayag na umalis nalang siya.Gusto niyang magpakasal sa lalong madaling panahon. Wala pa siyang boyfriend. Nagpasya siyang sumang-ayon sa kahilingan ni Lola Paula at
"Pumayag na ako kaya hindi na ako aatras."Nag-isip si Alex ng ilang araw bago gawin ang desisyon. At dahil nakapagdesisyon na siya, hindi na siya uurong.Narinig ni Morgan ang sinabi niya at hindi na siya pinilit pa. Kinuha niya ang kanyang ID at inilagay ito sa harap ng staff.Ginaya rin ito ni Alex.Mabilis na natapos ang proseso ng kanilang kasal, na tumagal nang wala pang sampung minuto.Nang matanggap ni Alex ang marriage certificate mula sa staff, kinuha ni Morgan ang isang bungkos ng susi na matagal na niyang inihanda mula sa bulsa ng kanyang pantalon, iniabot ito kay Alex, at sinabi, "Ang bahay na binili ko ay nasa High View Village. Narinig ko kay Lola na nagbukas ka ng bookstore sa tapat ng Manila Science High school. Hindi kalayuan ang bahay ko mula doon. Kung sasakay ka ng bus, aabutin lang ito ng mahigit ten minutes.""May lisensya ka ba? Kung meron, puwede kang bumili ng kotse. Matutulungan kitang bayaran ang down payment, at ikaw na ang magbayad ng buwanang hulog. Mas
"Opo Lola, gagawin ko po."Kaswal lang ang naging sagot ni Alex.Bagamat mabait si Lola Paula sa kanya, apo pa rin nito si Morgan, at siya ay asawa lamang ng apo nito. Kung sakaling magkaroon ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan nilang mag-asawa, kakampi kaya ang pamilya Villamor sa kanya?Hindi naniniwala si Alex.Katulad na lang ng mga magulang ng bayaw ng kanyang kapatid.Bago ang kasal, napakabait nila sa kanyang kapatid, sa puntong nagselos pa ang tunay nilang anak.Pagkatapos ng kasal, nagbago ang pakikitungo nila. Sa tuwing nagkakaroon ng alitan ang kanyang kapatid at ang bayaw niya, laging sinisisi ng biyenan ang kapatid niya sa pagiging masamang asawa.Ganito talaga—ang anak ng iba ay laging itinuturing na kamag-anak, at ang manugang ay laging taga-labas."May trabaho ka, kaya hindi na kita iistorbohin. Papupuntahin ko si Morgan para sunduin ka mamaya para sabay kayong maghapunan sa bahay.""Lola, hindi ko po puwedeng iwanan ang bookstore hanggang gabi. Hindi po kakayanin ng or
"Opo Lola, gagawin ko po."Kaswal lang ang naging sagot ni Alex.Bagamat mabait si Lola Paula sa kanya, apo pa rin nito si Morgan, at siya ay asawa lamang ng apo nito. Kung sakaling magkaroon ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan nilang mag-asawa, kakampi kaya ang pamilya Villamor sa kanya?Hindi naniniwala si Alex.Katulad na lang ng mga magulang ng bayaw ng kanyang kapatid.Bago ang kasal, napakabait nila sa kanyang kapatid, sa puntong nagselos pa ang tunay nilang anak.Pagkatapos ng kasal, nagbago ang pakikitungo nila. Sa tuwing nagkakaroon ng alitan ang kanyang kapatid at ang bayaw niya, laging sinisisi ng biyenan ang kapatid niya sa pagiging masamang asawa.Ganito talaga—ang anak ng iba ay laging itinuturing na kamag-anak, at ang manugang ay laging taga-labas."May trabaho ka, kaya hindi na kita iistorbohin. Papupuntahin ko si Morgan para sunduin ka mamaya para sabay kayong maghapunan sa bahay.""Lola, hindi ko po puwedeng iwanan ang bookstore hanggang gabi. Hindi po kakayanin ng or
Matapos iparada ni Alex ang bagong kotse at sumakay sa sasakyan ni Morgan, lumambot ang tono ni Morgan at tinanong siya "Ito ang unang beses kong kakain sa bahay ng kapatid mo. Dapat akong bumili ng puwede kong dalhin. Ano ang gusto ng kapatid at bayaw mo?"Ikinabit ni Alex ang kanyang seat belt. "Bumili ka ng laruan para kay Jack. Ang bayaw ko ay naninigarilyo, kaya bilhan mo siya ng dalawang pakete ng sigarilyo at ilang prutas."Tumango si Morgan.Umalis ang sasakyan mula sa High View Village, at muli niyang tinanong ang kanyang asawa "Saan tayo bibili?""May mall malapit dito. Pwede nating iparada ang sasakyan doon at mamili para makuha ang mga kailangan natin. Sir Morgan, bago pa ako lumipat, hindi ka ba nakatira doon? Napansin kong hindi ka pamilyar sa paligid."Tahimik si Morgan sandali bago sinabi "Matagal ko nang binili ang bahay na ito, pero pina-ventilate ko muna kaya hindi ako nakatira doon noon. Sa halip, kasama ko ang mga magulang ko. Pagkatapos nating maikasal, hindi mag
"Kapag dumating ang oras ng diborsyo, aalis ako sa parehong paraan ng pagpasok ko.""Nang bumili kami ng kotse kanina, sinabi ko rin sa kanya nang malinaw na ibabalik ko ang pera sa kanya. Mukhang hindi siya natuwa at iniwan akong mag-isa. Kung hindi siya masaya, edi hindi. Mas mabuting linawin ang lahat ngayon kaysa magkaroon ng malaking gulo sa hinaharap."Matagal siyang natahimik bago tinapik ang noo ng kaibigan gamit ang daliri at sinabing, "Alex, anong tumatakbo sa isip mo? Sinabi rin ni Sir Morgan na maghihiwalay lang kayo kung hindi kayo magkakagustuhan sa loob ng anim na buwan. Hindi mo man lang ba susubukan?""Masyado siyang seryoso sa buhay, at sa tingin ko hindi siya masalita. Ang ganitong klase ng lalaki ay talagang malambot ang puso. Kung makuha mo ang loob niya, sigurado akong magiging masaya ang buhay mo sa hinaharap. Sa tingin mo ba masaya ang diborsyo? Nasabi mo rin ba sa kanya ang tungkol sa plano mo pagkatapos ng diborsyo?"Hindi sumagot si Alex.Alam na ni Carol an
"Hindi mo ba sinabi na paunang bayad lang ang ibibigay mo?"Mahinang tanong ni Alex sa kanya."Hindi naman mahal ang napili mong sasakyan, kaya kung kayang bayaran nang buo, mas mabuting bayaran na lang nang buo."Sabi ni Alex, "Ire-remit ko sa'yo ang kalahati ng pera mamaya."Tiningnan siya ni Morgan. "Hindi na kailangan."Napakurap si Alex."Hindi na kailangan"—ibig sabihin, binigyan lang siya nito ng kotse?Bagaman hindi ganoon kamahal ang pinili niyang sasakyan, nagkakahalaga pa rin ito ng daan-daang libong piso. Kahit pa mag-asawa sila, bago pa lang silang kasal at halos hindi pa lubos na magkakilala. Ang pinaka-mahalaga, may pinirmahan silang kasunduan na maghihiwalay sila pagkalipas ng kalahating taon.Bigla na lang siyang binigyan ng kotse na ganoong halaga? Hindi niya matatanggap nang basta-basta ang isang regalong wala siyang pinaghirapan, kaya bumilis ang tibok ng kanyang puso. Hindi niya napigilan ang sarili at hinila si Morgan palabas ng dealership, saka nagtanong sa laba
Nang bagong kasal pa lang sila, puno ng matatamis na salita ang asawa niya. Nang kumbinsihin siyang magbitiw sa trabaho, sinabi nitong andiyan siya, at kahit bumagsak pa ang langit, hinding hindi siya nito iiwan. Sinabi rin nitong kaya niyang suportahan siya at hayaang manatili sa bahay bilang pinakamaganda niyang asawa.Maaga pa lang ay ipinagbuntis na siya, kaya napilitan siyang mag-resign dahil sa pagbubuntis.Sa pag-aalaga ng bata, nagbago ang hugis ng katawan niya. Para magkaroon ng gatas na maipapakain sa anak, kumain siya nang marami, kaya lalo siyang lumaki at tumaba.At dahil doon, nag-umpisa siyang pandirihan ng asawa niya.Tiningnan ni Bea ang anak niyang nasa stroller. Parang naramdaman ni Jack ang nararamdaman ng ina. Lumingon siya rito at tinawag ito sa malambing na boses ng isang sanggol."Mommy."Mahinang tumugon si Bea, hinaplos ang ulo ng anak, at malambing na sinabi, "Ang bait-bait naman ni Jack.""Mommy, Tita.""Gusto mo bang makita si Tita? Tatawagin ni Mommy si T
Hindi yata kayang magsabi ng magagandang salita ni Morgan.Mas mabuting magpakumbaba siya gamit ang mga konkretong aksyon.“Bakit, nagkamali ka ba ng akala sa asawa mo? Ano bang naging maling akala mo tungkol sa kanya? Na umabot pa at naisipan mong magbigay ng regalo para humingi ng tawad,” ani Samuel, na biglang umusbong ang pagka-usisero.“Wala kang pakialam. Bumalik ka na sa trabaho. Makipag-usap ka kay Assistant Director tungkol sa kooperasyon ngayong gabi. Wala akong oras mamaya.”Kailangan kong samahan ang asawa ko sa bahay ng tiyahin ko para maghapunan.“Bakit wala ka na namang oras? Ano na naman ang gagawin mo?”“Dapat mong malaman, ang lalaking may pamilya ay hindi puwedeng ibuhos lahat ng oras sa kumpanya. Madali siyang lokohin.”Hindi siya makapagsalita. Tumagal pa ng ilang segundo bago niya naunawaan na iniwasan ng boss niya ang lakad para lang samahan ang asawa nito.Ang mag-asawa ba talaga ay sobrang espesyal?Siya, si Samuel, ay pwede ring magpakasal. Sa hinaharap, hind
"Ang lola ko, hindi tumitigil sa pangungulit na pakasalan ko raw si Alex. Sinabi ko na sa'yo 'yun.""E hindi ba pinakasalan mo na siya? Kinukulit ka ba ulit ni Lola na magpakasal naman sa iba?"Biro ni Samuel habang nagsasalita.Nagdilim ang mukha ni Morgan, "Isa lang ang kaya kong pakasalan. Walang pangalawang babae para sa mga lalaki sa pamilya namin maliban sa kanilang asawa.""Interesado ka ba sa asawa mo kaya gusto mong paimbestigahan ang nakaraan niya?""Hindi ko masasabing interesado ako. Iniisip ko lang na dahil mag-asawa kami, kailangang malaman ko ang ilang bagay tungkol sa kanya. Tulungan mo lang akong alamin ang background ng pamilya niya."Ibinahagi ni Alex ang ilang bagay tungkol sa pamilya nila, pero hindi lahat. Naisip niyang humingi ng tulong kay Samuel para alamin ang iba pa, para magkaroon siya ng ideya at matulungan si Alex kapag nagkaroon ito ng problema.Sa hinaharap, huwag na sanang maging padalos-dalos sa mga bagay, huwag magkamaling maghusga at manisi ng basta
"Hindi ba kayo pinagtanggol ng mga lolo at lola ninyo?"Sa pangkalahatan, mahal ng mga lolo’t lola ang kanilang mga apo.Mapait na sinabi ni Alex, "Mahirap ang buhay ng nanay ko. Inampon siya at ilang beses ipinasa-pasa bago tuluyang inampon ng lolo’t lola ko. Hindi siya tunay na anak. Kaya’t imposibleng asahan na ibibigay nila ang lahat para sa amin. Pakiramdam nila, pinalaki na nila ang nanay ko, pero bago nila natamasa ang biyaya mula sa kanya, namatay na siya. Malaki raw ang kanilang kawalan.""Kumuha rin sila ng pera mula sa kompensasyon. Ang natira na lang sa amin ng ate ko ay isang daang libo nalang mahigit. Sino ba ang mag-aalala para sa amin? Sino ang susuporta sa amin? Lahat sila, iniisip lang ang sarili nilang interes. Takot na takot silang mawalan. Kung hindi dahil sa konsensya ng mga opisyal ng baryo na tumangging pumayag, baka wala ni isang kusing na nakuha kami ng ate ko."Habang inaalala ang nakaraan, tumingin si Alex sa bintana. Dalawang linya ng luha ang pumatak mula
"May sakit si Lola, may liver cancer siya. Buti na lang nasa early stage pa lang," sabi ni Paolo sa telepono. "Ang sabi ng doktor, mas mabuti kung ma-confine siya sa ospital sa lungsod. Kayo ng kapatid mo ay naka-settle na sa lungsod at pamilyar na sa lugar doon. Kayo na ang mag-asikaso ng appointment ni Lola at mag-arrange ng lahat. Papunta na kami doon para dalhin si Lola sa ospital." "Para pagdating niya, maipasok agad siya sa ospital at maumpisahan ang gamutan. Narinig ko rin na kailangang magbayad ng deposit sa ospital, kaya kayo na ang magbayad. Kahit wala na ang mga magulang ninyo, may bahagi rin kayo sa pamilya. Sa loob ng maraming taon, wala kayong naibigay na suporta sa kanila. Ngayong may sakit si Lola, kayo na ang sasagot sa gastos bilang kabayaran sa mga taon ng hindi ninyo pagbibigay ng suporta." Pagkarinig ni Alex sa sinabi ng pinsan niya, nanlumo siya at namutla ang mukha. Namatay ang mga magulang niya noong siya’y sampung taong gulang. Ang perang kompensasyon m
Tensiyonado ang mukha ni Morgan, ngunit tahimik na namumula ang kanyang mga tainga. Dahil iyon sa maling pagkakaintindi niya kay Alex, at hindi dahil nahihiya siya. Hindi siya nahihiya! Paano magiging mahiyain si Morgan?"Ito ay usapin ng dignidad ng isang lalaki!"Napairap si Alex.Sa pagkakataong ito, namula nang husto ang gwapong mukha ni Morgan."Hindi kita gusto, lalo nang hindi kita mahal. Paano ako magseselos? Basta’t hindi ka magtataksil habang kasal tayo, wala akong pakialam kung sino ang kasama mo.""Hindi mo kailangang ulit-ulitin na hindi mo ako gusto at hindi mo ako mahal, na para bang sobra kitang gusto at mahal. Kinasal tayo, pero magkasama lang tayong nakatira. Sasabihin ko sa’yo ang totoo. Hindi ko gustong magmadaling umalis ang kapatid ko dahil sa alitan nila ng bayaw ko, kaya pumayag akong magpakasal sa’yo para lang magkaroon ako ng matitirahan.""Kung tungkol sa intensyon, ito ang intensyon ko para sa’yo. May condo ka, kaya libre akong makatira doon, makatipid ng u