Gumagana na ang insenso! Nagkunwari si Irene. “Naiinitan ka ba, Mateo?” Tumango si Mateo. “Mm.” “Bakit hindi mo tanggalin ang jacket mo?” Suhestyon ni Irene. Hindi pa nasiyahan, tumayo siya para alalayan ito sa pagtanggal ng jacket. Ngunit bago pa niya tuluyang maalis ang suot nito, nahila ni Mateo ang kamau niya. Galit ito, halos mag-apoy ang mga mata nito. “Anong ginagawa mo?” Imbes na matakot, lalong lumapit si Irene. Ang boses niya ang mas matamis, mas mapang-aakit. “Mateo…tinutulungan lang naman kitang tanggalin ang jacket mo. Naiinitan ka, diba?” Nakahanap ng buwelo si Irene. Nagpatumba siya sa kandungan ni Mateo. Sinamantala na niya ang pagkakataon at pinulupot ang kanyang mga braso sa leeg nito para tuluyan ng dumampi ang katawan niya dito. Nag-init ang buong katawan ni Mateo. Parang nasusunog ang kanyang lalamunan. Nauuhaw siya. Pero ibang klaseng uhaw iyon. Alam niyang hindi iyon mahuhupa ng pag-inom ng tubig lang. “
Wala nang ibang pagpipilian pa si Mateo kundi ang gumamit ng lakas. Bigla siyang tumayo sa kinuupuan. Si Irene naman ay naupo at humagulgol ng iyakNatulak siya ni Mateo at bumagsak siya sa sahig. Hindi siya makapaniwala na ginawa iyon ng lalaki. Galit na galit pa rin ito. “Hindi ko gustong saktan ka, Irene pero sa lahat ng ayaw ko ay ang mga taong gustong manipulahin ako!” Mabilis na umalis si Mateo kahit na tinatawag siya ni Irene ng paulit-ulit. “Mateo! Sandali!” Sinubukan pa nyang habulin sana ang lalaki pero natapilok siya at muling natumba sa sahig. Kahit na nasaktan ay patuloy pa rin siya sa pagtawag kay Mateo. Naiinis si Irene dahil konti na lang sana at magtatagumpay na sana siya! Samantala… Nasa labas ng isang sikat na hotel si Natalie. Hawak niya ang cellphone niya ng mahigpit. Masama ang kutob niya. “Bakit dito mo gustong magkita?” Sa kabilang linya ay si Janet. [Ang dami mo namang tanong, Natalie. Ano na? Gusto mo bang makuha ang mga gamit ng nanay mo o hindi?]
Kumulo ang dugo ni Mateo, at mas lalong sumeryoso at naging kontrolado ang kanyang kilos. Mahina siyang natawa, pero halata ang inis sa kanyang boses. “Isaac, bilisan mo ang pagmamaneho.” “Opo, Sir.” Pinadyak ni Isaac ang gas pedal ng sasakyan, mabilis na pinatakbo ang kotse. Bigla niyang nakita si Natalie na inaakay papasok sa sasakyan ni Mr. Chen. Anong ginagawa niya? Wala na ba siyang tirahan? Bakit siya naroon at tila umaasa sa ibang lalaki? Kailangan ba niya ng pera? Kung oo, bakit hindi siya lumapit sa kanya? Iniisip pa kaya niya ang dinadala niyang bata? Napailing si Mateo. Kung hindi siya nakialam, matagal na sana niyang pinaalis ito. Ano kaya ang mangyayari? Kumawala ang galit sa puso ni Mateo nang maisip ang posibleng gawin ni Mr. Chen kay Natalie. Palihim na sinulyapan ni Isaac ang mukha ng kanyang amo at napansin ang madilim nitong ekspresyon. “Sir, parang may kakaiba po.” “Oh?” Ngumisi si Mateo. Bakas ang sarkasmo sa kanyang boses. “Ipinagtatang
Dahan-dahang inilapit ni Mr. Chen ang mukha niya sa leeg ni Natalie, at naamoy niya ang pabango nito na mas lalong nagpainit sa kanya. “Mmm, ang bango mo. Nakakaakit ka…” Nagningning ang kanyang mga mata na para bang nakakita ng isang kayamanan. Hinagod niya ng marahan ang pisnge ni Natalie gamit ang kanyang diliri, at nakakapanindig balahibo ang kanyang mga malisyosong ngiti. “Huwag kang mag-alala, magiging mahaba ang gabi natin. Sisiguraduhin kong mag-eenjoy ka. Pag natikman mo, babalik at babalik ka pa. Hahaha!” Ang kabastusan ng mga salita niya ay nagdulot ng matinding pandidiri na dumaloy sa katawan ni Natalie. Wala na bang paraan para makatakas sa bangungot na ito?Habang papalapit ang pangit na mukha ni Mr. Chen sa kanya, napasigaw si Natalie at pilit na nagpupumiglas. “Tulong! May tao ba diyan? Tulungan niyo ako! Wag kang lumapit! Ahh!” Ang mga sigaw niya ay umalingawngaw sa silid habang patuloy siyang nagpupumiglas, ngunit agad na tinakpan ni Mr. Chen ang b
Nagpalitan ng tingin sina Isaac at ang iba pang mga kasama, at tahimik nilang napagkasunduan ang isang bagay. Sabay-sabay silang kumilos upang pigilan si Mateo. “Sir! Mapapatay mo siya kung itutuloy mo ito!” Ang dating kalmado na pigura ng lalaki ay naglabas ngayon ng isang awra ng karahasan, at ang kanyang imahe ay tila nabalot ng kadiliman. Nakakatakot itong pagmasdan. “Tama, Sir! Hindi siya karapat-dapat!” Kahit pa ang kanilang mga pakiusap, nanatiling malamig at hindi gumagalaw ang ekspresyon ni Mateo. Biglang may naisip si Alex. “Sir, mukhang hindi na mabuti ang lagay ni Miss Natalie—parang may sinasabi siya.” Ang pagbanggit kay Natalie ay nagpatigil kay Mateo sa kanyang galit. Nag-atubili siya bago ituloy ang isang malupit na huling sipa. “Ahh!” Ang sigaw ni Mr. Chen ay umabot sa buong kwarto, at nakahinga ng maluwag ang tatlong lalaki. Mukhang si Natalie lang ang makakapagpatigil sa kanya. ---Bumalik si Mateo at nagmadali patungo sa kama kung saan nak
Umupo si Mateo sa gilid ng kama, pinagmamasdan ang bahagyang panginginig ng mga mahahabang pilikmata ni Natalie, na pilit pinipigilan ang pagngiti. “Nat, gising na.” “Mm...” Nagkunwari si Natalie na nagising, unti-unting binuksan ang mga mata, ngunit hindi ito tumingin sa kanya. Pinigil niya ang labi ng ilang saglit, ngunit hindi pa rin nagsalita. “Dahil gising ka na, bumangon ka na at maghanda. Naghihintay na si Grandpa para mag-agahan tayo.” “Opo.” Tumango si Natalie, tinitigan siya ng may pag-asa. Nang hindi siya gumalaw, nagmadali siya. “Kailangan ko pang magbihis, baka pwede ka nang umalis.” Ang dalawang pangungusap na iyon ay sapat na para mag-init ang kanyang mga pisngi. Natawa si Mateo. Nag-aalala pa rin ba siya na makita siya? Matapos ang lahat ng nangyari kagabi, may natira pa ba sa kanya na hindi niya nakita? Hindi lang nakita... Hmm, at nahalikan pa. At marami pang iba... Ngunit sumunod siya, tumayo. “Sige, aalis ako.” Habang isin
Namayani ang katahimikan sa kotse.Walang ekspresyon si Mateo habang pinagmamasdan niya si Natalie, madilim at matalim ang kan’yang mga tingin sa dalaga na para bang binabasa ng binata ang iniisip nito. Ang babaeng ito, ipinanganak upang pahirapan ang buhay niya!Noong ayaw niyang magpakasal sa dalaga, galit na galit ito. Ngayon namang magkasama na sila, galit pa rin ang babae!Ginawa na niya ang lahat ngunit hindi pa rin maintindihan ni Natalie kung ano ang sinabi nitong mali sa kan’ya.Hindi naman siya galit sa babae kaya bakit hindi pa rin ito masaya?"Nat," tawag niya sa dalaga.Pigil na pigil siya na makaramdam ng galit sa kan’yang dibdib para ba itong sasabog na. Ngunit biglang tumunog ang kan’yang telepono. Ang kan’yang Lolo pala ang tumatawag at pinapamadali sila. "Nasaan kayo? Hindi ba’t napagkasunduan natin na tayo ay maghahapunan?" "Lolo, malapit na kami." Pagkatapos niyang ibaba ang telepono, pumasok ang kotseng sinasakyan nila sa bayan ng Antipolo at bum
Kinagat ni Natalie ang kan’yang labi’t nagsalita ng may pag-aalinlangan. "Alam mo na ang tungkol sa aking nakaraan, ‘di ba?”Ang tinutukoy ng dalaga ay ang pagiging komplikado ng nakaraan niya. Malinaw na malinaw pa sa kanyang alaala kung gaano siya kinamumuhian ni Mateo noon.Dumilim ng bahagya ang mata niya. Kung sasabihin ng lalaki na wala naman itong pakialam sa nakaraan ng dalaga ay tiyak na magsisinungaling lamang siya ngunit ano ang magagawa niya? Mahal niya si Natalie."Lahat naman tayo ay may nakaraan, Mayroon ka at mayroon din ako. Pareho lang tayo."Hindi niya na kailangang alamin pa ang nakaraan ni Natalie at hindi rin niya hahatulan ang nakaraan niya. "Hindi, hindi tayo pareho.” Umiling si Natalie habang ang boses ng dalaga ay nanginginig.Nagsimulang mainis si Mateo, umigting ang panga ng lalaki at nagtanong ng mariin, "Anong naman ang kaibahan ng nakaraan nating dalawa?""Ako... ako..." Dahan-dahang inilapat ni Natalie ang mga kamay sa tiyan. "May anak ako..."
May kakaibang katangian si Antonio Garcia. Magaling itong magbasa ng mga tao---minsan pati pagbasa ng mga puso ay kaya rin nito. Mula ng tumapak si Natalie sa pintuan, nakita na niya ang lahat.Subukan man na itago ni Natalie at nagawa niyang panatilihin ang kalmadong panlabas na anyo, ang mabigat na bumabagabag sa puso ay mahirap na maitago. Maaring matagumpay niyang malinlang alng ibang tao pero hindi si Antonio.Hindi kailanman.“Apo, sabihin mo sa akin kung ano ang nangyari.”Mabini at puno ng kabaitan ang tinig ng matanda. May dalang karunungan para sa isang taong napakarami ng nakita sa buhay. “Ano man ang mangyari sa inyo ni Mateo, ito ang pakakatandaan mo---ako pa rin ang Lolo Antonio mo. Okay?”Ang pagmamalasakit na iyon ay sapat na para bumigay si Natalie.Nagsimulang manikip ang kanyang lalamunan at lumabo ang kanyang paningin dahil sa mga luhang pilit niyang pinipigilan. Mariin niyang nakagat ang ibabang labi pero lumabas pa rin ang kanyang tinig na punong-puno ng hilaw na
“Makinig ka sa akin, Natalie, dahil ako ang masusunod dahil---”“Irene!” Pigil ni Rigor sa anak dahil tila alam na niya kung ano ang sasabihin nito. Matigas ang kanyang tinig ngunit may bahid ng pag-aatubili at hindi niya maitago iyon. “Tama na.”Ngunit hindi nagpatinag si Irene. Humarap ito kay Rigor ng may huwad na pag-aalala at kawalan ng pag-asa sa mukha. “Dad, hindi mo ako pwedeng sisihin. Sa puntong ito, wala ng ibang paraan. Kitang-kita mo naman---kahit anong kabutihan pa ang ipakita mo sa kanila, wala pa rin silang konsensya at wala silang puso.”Mabagal na umiling si Irene, habang bumubuntong-hininga na tila ipinapakitang lubos siyang nadismaya sa kawalan ng utang ng loob ni Natalie sa ama nila. Ngunit ang kakaibang kislap sa kanyang mga mata ay nagsasabi ng totoong nararamdaman niya---nag-eenjoy si Irene sa ginagawa niya.Saglit na nag-atubili si Rigor, kitang-kita ang pag-aalangan niya. Ngunit sa huli, mas nanaig ang kagustuhan niyang mabuhay.Dahan-dahang ipinikit ni Rigor
“Ang kapal ng mukha mo para sabihin ‘yan sa akin, Natalie!” Halos sumabog sa galit si Irene. Ang mukha nito ay namumula at namumutla ng sabay, halatang pinipigilan ang matinding poot. “Naturingan kang doktor pero ganyan ang mga lumalabas sa bibig mo! Karumaldumal ‘yang mga sinasabi mo!”Humalukipkip si Natalie at isang tusong ngiti ang sumilay sa mga labi niya habang pinagmamasdan ng maigi si Irene. “Karumaldumal? Baka hindi mo alam ang ibig sabihin ng salitang ‘yan, mahal kong kapatid.”Tumikhim si Natalie, puno ng panunuya ang kanyang tinig. “Oh, anong problema? Bobo ka pa talaga kahit noon pa? Hindi mo pa rin ba maintindihan ang konsepto ng ‘cause and effect’? Kawawa ka naman---isang walang pag-asang mangmang. Kaya ka siguro nag-artista kasi wala kang tsansa sa akademya. Matanong ko lang, mabuti at nababasa mo ang script mo, ano?”“Sumosobra ka na!” Nanginginig sa matinding galit si Irene, halos kapusin ito sa hininga at ang mga kamao ay mahigpit na nakakuyom.“Ay, naiinis ka na ni
Agad na umayos ng pagkakaupo si Janet. Ang tono ng pananalita ay naging matalim at may hindi matitibag na paninindigan. “Ano pa ang hinihintay natin? Kausapin na natin si Natalie. Hayaan natin siyang siya ang magdonate ng atay. Nang makabawi naman siya sayo bilang ama niya!”Ngunit hindi sang-ayon si Rigor sa ideyang iyon. Nag-aalinlangan sita at napakapit ng mahigpit sa kumot ng ospital. Ang mga pagod niyang mata ang nagpakita ng pagdadalawang-isip niya.“Pero hindi ko pa nasabi kay Natalie ang tungkol dito…”“Dad,” kalkulado ang tinig ni Irene. Nag-isip muna siya bago siya muling magsalita. “Kung nahihirapan kang sabihin kay Natalie ang tungkol sa bagay na ito, hayaan mong ako na ang kumausap sa kanya.”Muling nangibabaw ang pag-aalinlangan ni Rigor. “Alam niyo, siguro mas mas mabuti kung maghintay muna tayo.”Umiling si Irene, hindi niya nagustuhan ang mungkahi ng ama. “Dad, ang sabi ng doktor mo, wala na tayong panahon para maghintay. Sinabi din niya na kung mas maagang magagawa a
Ikinagulat ni Janet ang tanong na iyon. Bumuka ang kanyang labi, ngunit sa loob ng ilang sandali, wala ni isang salita ang lumabas. Pagkatapos, pilit itong ngunit ngunit halatang hindi ito komportable.“Bakit mo naman natanong ‘yan?” Napalunok ito. “Alam mo…ang pagdodonate ng atay ay hindi basta-basta. Kailangan ng masusing pag-aaral dyan kung hindi ako nagkakamali…” May takot sa boses ni Janet at hind iyon nakaligtas sa pandinig ni Rigor.Ang totoo, inaasahan na niya ang ganitong reaksyon mula sa asawa.Nang banggitin pa lang sa kanya ang posibilidad ng pagdodonate, nagsimula na itong mautal at pagpawisan. Hindi maitago ni Janet ang kanyang kaba.Humigpit ang pagkakakapit ni Rigor sa kumot. Ito mismo ang dahilan kung bakit hindi niya sinabi sa dalawa ang kanyang sakit mula ng malaman niya.Naramdaman ni Irene ang tensyon sa pagitan ng mga magulang kaya mabilis siyang sumingit sa usapan. “Dad, anak mo ako. Malamang, tugma ang atak ko sa atay mo, hindi ba?”Nabuhayan ng pag-asa si Rigo
Pagkalapag niya ng kanyang maleta, ang unang ginawa ni Natalie ay ang maligo. Hinayaan niyang bumalot sa kanya ang mainit na tubig at nilinis nito ang pagod ng isang mahabang biyahe. Ngunit kahit gaano pa kainit ang tubig, hindi naman nito nagawang payapain ang gulo sa kanyang isipan.Pagkatapos niyang maligo at magpatuyo ng buhok, hinayaan niyang igiya siya ng katawan sa kamay. Doon, ilang oras din siyang nakatingin lang sa kisame habang binabagabag ng iisang tanong.“Bakit ka nagbago, Rigor? Hindi pwedeng wala kang dahilan. Alam kong mayroon.” Iyon ang huling naisip niya bago siya nilamon ng antok at tuluyang nakatulog ng mahimbing.**Sa tahanan ng mga Natividad.Nang dumating si Rigor sa bahay, pagod na pagod ito mula sa mahabang biyahe. Idagdag pa ang bigat ng stress sa kanyang katawan nitong mga nagdaang araw.Halos hindi pa siya nakakatapak sa loob ng pintuan ay sinalubong na siya ni Janet. Nakapamewang at ang mga mata ay naglalagablab sa tindi at dami ng hinala.“Aba, mabuti n
Hindi naman hinimatay si Natalie dahil sa tindi ng halikan nil ani Mateo gaya ng inaakala ni Tomas. Matapos siyang madala sa ospital at sinuri ng doktor, doon pa lang nila nalaman ang diagnosis niya.“Nakaranas siya ng matinding emotional stress. Dahil sa kanyang pagbubuntis, ang labis na pag-iyak ay naging sanhi ng dehydration at matinding pagod. Sa ngayon, bukod sa IV, ang kailangan niya ay mahabang pahinga, tamang hydration at emosyonal na katatagan sa mga susunod na araw.”Tumango si Mateo, hindi mabasa ang emosyon na mayroon siya. “Thank you, doc.”Sa loob ng tahimik na silid ng ospital, nakahiga si Natalie at gaya ng sabi ng doktor, may IV line siya para sa karagdagang nutrisyonal na suporta. Namumutla pa rin ito at nanunuyo ang labi, ngunit kalmado na ang paghinga.Naupo si Mateo sa tabi ng kama at hindi inalis ang tingin kay Natalie. Bahagyang gumalaw ang mga daliri nito at maingat na nilapat ang kanilang mga daliri.“Nag-aalala ka para sa akin, Natalie. Dahil kung hindi, wala
Pagkalito at gulat. Yan ang mga bagay na naramdaman ni Mateo habang nakaluhod si Natalie a sa semento at tuloy-tuloy ang pagbagsak ng masaganang luha mula sa mga mata at tinatawag ng paulit-ulit ang pangalan niyaHindi makapaniwala si Mateo.Isa lang ang sigurado niya sa mga sandaling iyon---ang taong natatabunan ng putting kumot sa stretcher ay hindi siya.Dahil buhay na buhay siya.At kasalukuyang nagatataka.“Bakit niya iniiyakan ang bangkay na ito, pero pangalan ko ang tinatawag niya? Maliban na lang kung…” Ilang segundo ang lumipas bago naunawaan ni Mateo kung ano ang nangyayari. “Ang akala niya ay patay na ako…na ako ang taong iniiyakan niya…”Palakas ng palakas ang tibok ng puso ni Mateo hindi pantay at hindi mapigil. Habang pinagtatagpi-tagpi ang mga maaaring nangyari.Maaring nakita ni Natalie ang balita sa TV at nagmadali itong pumunta doon at hinanap siya. At ng makita niya ang stretcher kasabay ng pangalang maaring tugma ng kanya---inakala nitong wala na siya.Kaya ganoon
Halos hindi makahinga si Natalie. Parang pinipiga ang puso niya at hindi niya maintindihan. Ilang oras lang ang nakaraan ng huli silang magkita ni Mateo---maayos pa ito.Paano ito nangyari?Muling nanumbalik sa alaala ni Natalie ang huling beses na nakita niya ito---nang alukin siya nito na ihatid siya sa hotel na tinutuluyan niya pero tinanggihan niya ito.Kung alam lang niya na iyon na ang huling pagkakataon na magkakasama sila, sana ay pumayag na siya. Sana ay hinayaan niya itong ihatid siya, sana hindi siya dumistansya dito, sana hinayaan niyang magkausap silang dalawa ng mas matagal. Sana hinayaan niyang manatili ito sa tabi niya kahit sandali pa.Pero kabaligtaran ang lahat ng ginawa niya at ngayon ay huli na ang lahat.“Hindi…hindi…” nanginginig ang boses niya habang mahigpit pa ring nakakapit sa bakal ng stretcher.Malalaking patak ng mainit na luha ang nagsipagbagsakan sa mainit na semento at humalo sa alikabok at abo. Hindi makontrol ni Natalie ang panginginig niya. “Hindi i