EP.02 หัวอกพ่อ

‘ยิ่งโตแม่กำไลก็ยิ่งหน้าเหมือนคุณพี่กานดานะคะ’

‘ยิ่งเหมือนก็ยิ่งแสลงใจนะคุณน้อง เถ้าแก่ถึงได้เกลียดหลานสาวในไส้นัก’

‘แต่เรื่องเจ็บป่วย จะมาโทษเด็กได้อย่างไรกันคะ แม่กำไลไม่รู้ความเลย’

‘เราเป็นคนอื่นก็พูดได้ แต่นั่นลูกท่านตายนะ ซ้ำยังจำเพาะคลอดลูกตายเสียอีก ใครเป็นพ่อเป็นแม่ก็คงทำใจลำบาก’

‘แล้วไม่สงสารหลานหรือคะ พอลืมตาดูโลก แม่ก็มาตาย ไม่มีใครให้นมให้น้ำ แทนที่จะสงสาร กลับมาชังน้ำหน้าหลาน กล่าวหาว่าหลานทำให้ลูกสาวตาย น้องไม่เข้าใจค่ะ’

‘เราไม่เข้าใจความคิดเถ้าแก่หรอก ท่านย่อมมีเหตุผลของท่าน แต่พี่ล่ะเห็นใจพ่ออรรถนัก ครองตัวเป็นม่ายไม่ยอมแต่งเมียใหม่ ไม่ว่าคุณพ่อคุณแม่จะไหว้วานแม่สื่อให้หาผู้หญิงมาดูตัวเท่าไร พ่ออรรถก็ไม่สนใจ เกรงแต่ว่าแม่ใหม่จะเข้ากับลูกสาวไม่ได้’

‘ก็ส่วนหนึ่งนั่นล่ะค่ะคุณพี่ แต่น้องเคยถามคุณพี่อรรถตรงๆ แล้วนะคะ คุณพี่ท่านว่า ท่านรักคุณพี่กานดาเหลือเกิน เกรงว่าถ้ามีเมียใหม่ คุณพี่กานดาจะเสียใจ’

ถ้อยคำสนทนาเหล่านั้นทำให้รู้เหตุที่คุณตาเกลียดหล่อนนัก นั่นเพราะคุณแม่ไม่ได้จากไปเพราะเจ็บป่วย แต่จากไปเพราะคุณแม่ตกเลือดหลังคลอด และหลังจากคุณแม่เสียไม่นาน คุณยายก็มาตรอมใจตายตามคุณแม่ไปอีกคน

นั่นทำให้หล่อนไม่โกรธเคืองคุณตาเลยที่ท่านเกลียดหล่อน หล่อนกลับเข้าใจความรู้สึกของพ่อแม่ที่ต้องสูญเสียลูกไป เพราะคุณพ่อเองก็คงไม่ยอมสูญเสียหล่อนเช่นกัน

กำไลนึกถึงเรื่องราวที่เกิดขึ้นในหลายวันนี้ คุณพ่อวิ่งเต้นเข้าออกตามเรือนของผู้มีอำนาจ เรือนของผู้ที่ท่านเรียกว่าเป็นเพื่อน หวังให้ช่วยเหลือหล่อน ช่วยพูด หรือช่วยอย่างไรก็ได้ให้หล่อนไม่ต้องตกไปเป็นเมียของกำนันเดช ทว่าไม่มีเรือนใดเลยที่ตกปากรับคำ มีแต่ไม่กล้า กับแบ่งรับแบ่งสู้

แต่เมื่อคุณพ่อพบหน้าหล่อน ใบหน้าที่อมทุกข์ก็แสร้งยิ้มแย้มว่าไม่มีอะไร ปลอบใจว่าเรื่องนี้ท่านแก้ไขได้แน่ ให้หล่อนวางใจ ให้หล่อนไม่ต้องห่วง แต่หล่อนซึ่งเป็นลูกจะปล่อยให้คุณพ่อทุกข์เพียงลำพังได้อย่างไร

‘พ่อไม่น่าไปช่วยนังนวลมันเลย แม่กำไลเลยต้องเดือดร้อนแบบนี้ พ่อน่าจะปล่อยให้คุณพระนพท่านจัดการกันเอง เนื้อไม่ได้กิน หนังไม่ได้ลองนั่ง ดันเอากระดูกมาแขวนคอเสียอีก แล้วดูนี่สิไอ้กำนันมันไม่ยอม อย่างไรมันก็จะบีบให้พ่อยกแม่กำไลให้มันให้ได้ มันขู่พ่อ ถ้าไม่ได้คำตอบในก่อนวันพระหน้า มันจะยื่นหนังสือไปที่ยกกระบัตร’

ในเรื่องเงินสินบน แม้จะผิดแต่หล่อนก็ไม่โทษคุณพ่อ เพราะข้าราชการบางครั้งก็ไม่อาจต่อกรกับผู้มีอิทธิพลท้องถิ่นได้ เช่นเรื่องพ่อแม่ของนวลที่กู้เงินกำนันเดช แม้คุณพ่อของหล่อนจะรู้ว่ากำนันโกง แต่ท่านก็จำต้องเงียบไว้เพราะไม่อยากให้มีเรื่องเดือดร้อน ซึ่งก็เห็นได้ชัดเจนเมื่อท่านยื่นมือเข้าไปช่วยนวล เรื่องราวก็กลับกลายเป็นแบบนี้ คือกำนันยกมาเป็นข้ออ้างต้องการแต่งหล่อนเป็นเมีย

‘คุณพ่ออย่าคิดเช่นนั้นเลยค่ะ คนคดอย่างกำนันเดช ก็ทำได้ทุกอย่างนั่นแหละค่ะ แล้วเรื่องนี้ก็ไม่ได้เกี่ยวกับนวลด้วย คุณพ่อคิดดูนะคะ กำนันเดชมีเงินมากมายไม่จำเป็นเลยที่ต้องบีบบังคับนวลแบบนั้น จะว่าหมายใจนวลมากจนอยากได้เป็นเมียก็มีส่วน แต่ถ้ารู้ว่าเสี่ยงไปก็จะเสียมากกว่าได้ คนอย่างกำนันจะยอมหรือคะ ลูกว่ากำนันถือโอกาสที่จะบีบบังคับคุณพ่อเรื่องลูกต่างหาก ลำพังเสียนวลไปคนหนึ่ง กำนันหรือคะจะเสียดาย ในขณะที่หน้าที่การงานของตัวเองยังมั่นคง แต่กำนันกลับเอาเรื่องนี้มาบีบคุณพ่อ เพื่อให้ลูกแต่งงานด้วย นั่นจะเพื่ออะไรล่ะคะ ถ้าไม่ใช่เพื่อให้ฐานะของกำนันมั่นคงขึ้นไปอีก ใช่หรือไม่คะคุณพ่อ’

‘จริงอย่างคำลูกว่า ไอ้กำนันเดชมันคงวางแผนไว้แล้ว มันต้องทำทุกทาง บีบพ่อให้ยกแม่กำไลให้มันแน่’

‘แม้ไม่มีเรื่องนวลมาเกี่ยวข้อง กำนันก็ต้องหาเหตุอื่นมาให้คุณพ่อ จำยอมยกลูกให้เป็นเมียอย่างแน่นอน’

‘ให้ตาย พ่อก็ไม่ยอมยกแม่กำไลให้กำนันหรอก’

ในยามนั้นคำหนักแน่นของคุณพ่อกับหยาดน้ำตาที่เจิ่งนองใบหน้าของท่าน หล่อนไม่สงสัยความรักที่คุณพ่อมีแต่หล่อนเลย หรือหากคุณพ่อตกลงปลงใจจะให้หล่อนแต่งงานกับกำนันเดชจริงๆ หล่อนก็คงไม่ขัดท่าน เพราะสิ่งที่ท่านเลือกให้ย่อมดีกับหล่อนที่สุดแล้ว

แต่เมื่อท่านเห็นพร้องกับหล่อน ที่ไม่อยากเป็นเมียของคนไม่ดี เพราะหากเป็นคนดี แม้ไม่ได้รักชอบ หล่อนก็จะไม่ขัด เช่นครั้งที่คุณพ่อพาหล่อนไปที่เรือนคุณพระนพ ด้วยหวังให้ท่านพึงพอใจหล่อน

แม้จะรู้อยู่เต็มอกว่าบากหน้าไปให้ผู้ชายดูตัวถึงเรือน แต่หล่อนก็ไม่ขัดไม่ทักท้วง ด้วยคุณพระนพไม่มีสิ่งใดเสียหาย และก็ไม่ขัดกับความตั้งใจเดิมที่หล่อนต้องการแต่งงานกับชายที่พึงใจ แต่เมื่อคุณพระนพไม่ได้พึงใจในตัวหล่อน หล่อนก็ไม่ได้เสียใจ เพราะอย่างไรเสียการดูตัวก็เป็นสิ่งเหมาะสมสำหรับคู่ครองที่คู่ควรกัน