Eumerriah’s Point of ViewHindi ako makatulog ng maayos kagabi dahil sa mga binitawang salita ni Gabrielle. Hindi ko maintindihan kung paano niya nasasabi ang mga bagay na iyon. Hinanda ko naman ang sarili ko na darating ang panahong ito, darating ang araw na hahanapin ni Gabrielle ang anak niya, na hindi siya maniniwala sa lahat ng magiging dahilan ko dahil tanging lukso lang ng kaniyang dugo ang papakinggan niya.“Oh? Anong mukha iyan? Mukhang wala kang tulog ah?” salubong sa akin ni Shaira.Bumuntong hininga ako. “Ang hirap makatulog.” Tanging nasabi ko. Hindi ako handing sabihin sa kaniya kung ano ang nalalaman ni Gabrielle o ang hinala niya tungkol sa anak niyang si Justine. Alam ko kasing mas masasaktan siya at babalik sa kaniya ang pangyayaring hindi niya ginusto pero nag-iwan sa kaniya ng trauma.“Anong niluluto mo?” tanong ko sa kaniya. Sa may sala kasi kami nagkasalubong pero sabay kaming pumasok sa kusina. Kumuha ako ng malamig na tubig sa reff habang siya naman ay dumiritso
Eumerriah's Point of View Nagmadali akong pumasok sa opisina dahil may pinapagawa daw si Daddy. Ayon sa sekretarya niya, kailangan kong umattend sa isang meeting kung saan magkakaroon ng bagong business partner. Hindi ko maintindihan kung bakit ako ang inatasan, lalo na’t humingi ako ng two days off. Naiinis ako, pero wala akong magawa—kailangan kong sumunod. Suot ang aking two-inch heels at mini skirt, tinungo ko ang office. Nagmamadali akong tumakbo papunta sa elevator."Sandali, sandali!" sigaw ko habang pilit kong pinipigilan ang pagsara ng elevator. Nang makapasok ako, nagulat ako sa aking nakita. Si Gabrielle, mag-isa sa loob ng elevator."Oh, anong ginagawa mo dito?" tanong ko sa kanya, nanlaki ang mga mata sa gulat."Bakit? Bawal ba akong pumunta dito?" balik-tanong niya sa akin, may halong pangungutya."Hindi naman bawal, pero bakit ka nandito? Anong kailangan mo? Hindi ba sinabi ko sa'yo, layuan mo kami—layuan mo ang pamilya ko!" sagot ko, lumalabas na ang inis sa boses ko.
Nagulat ako nang makita si Gabrielle na naupo sa kabilang dulo ng conference table. Para akong binuhusan ng malamig na tubig habang pinipilit kong iproseso ang sitwasyon. Ang buong akala ko, sandaling pagtatagpo lamang sa elevator ang mangyayari sa amin kanina, pero eto na kami ngayon—magkasama sa iisang proyekto. Hindi ko alam kung ano ang iniisip ni Daddy para maisipang isama si Gabrielle dito. Hindi ba niya alam ang lahat ng nangyari sa amin noon? O baka alam niya, pero pinili niyang ipagwalang-bahala? Wala akong ideya. Ang tanging alam ko lang ay hindi ako handa para dito. Napansin kong tumingin sa akin si Gabrielle mula sa kabilang dulo ng mesa, may bahagyang ngiti sa kanyang labi. Parang naiinis ako sa ngiting iyon—parang alam niya ang nangyayari sa akin, at nasisiyahan pa siya dahil dito. Hindi ko mapigilang mapakunot ang noo, pero agad ko ring binawi ang tingin ko bago niya pa ito mapansin."Dad," sabay tanong ko habang pinipilit na gawing natural ang tono ng boses ko. "Ano
Eumerriah's Point of View Pagdating ko sa bahay, halos hindi ko na mabitawan ang bag ko habang nagmamadali akong pumasok sa sala. Naabutan ko si Shaira na naglalaro kasama ang mga bata sa sofa, pero agad niyang napansin ang tila hindi mapakali kong kilos. “Yumi, anong nangyari?” tanong niya agad, habang nilalapitan ako. “Mukhang may something na nangyari sa trabaho.”Huminga ako nang malalim, pilit na pinapakalma ang sarili, pero hindi ko mapigilan ang panginginig ng mga kamay ko. “Shaira, hindi mo alam kung anong pinagdaanan ko ngayong araw,” simula ko, habang hinahaplos ang noo ko. “Si Gabrielle, Shaira! Si Gabrielle ang bagong business partner namin.”Napatigil si Shaira, at saglit na napakunot ang noo bago unti-unting lumitaw ang ngiti sa labi niya. “Wait, Gabrielle? As in, ex mo na Gabrielle?”Tumango ako, sabay upo sa tabi niya, ramdam ang gigil na kanina ko pa pinipigil. “Oo, siya nga. At hindi lang basta business partner, Shaira. Magkakatrabaho kami sa isang malaking project
Eumerriah's Point of View Habang nasa gitna kami ng discussion tungkol sa proyekto, napansin ko agad na hindi kami magkasundo ni Gabrielle sa direksyon na gusto naming tahakin. Pareho kaming may matitinding opinyon, pero parang mas tumitindi ang tensyon sa bawat salita na binibitawan namin. “Hindi pwedeng ganito, Gabrielle,” sabi ko, pilit na pinapaliwanag ang panig ko. “Kung ipipilit natin ang gusto mo, mawawala yung essence ng project. Kailangan natin itong gawin ng tama, at ito yung tamang approach.” Huminga siya nang malalim, halatang pigil ang inis. “Yumi, I understand your point, but you're missing the bigger picture. Kung hindi natin irerevise, hindi magiging sustainable itong project na 'to in the long run.” Umiling ako, mas lalong nainis sa tono niya. “You're not listening to me, Gabrielle. This project isn’t just about numbers or sustainability. It’s about the people we’re trying to help. Kailangan nating mag-focus sa impact nito sa kanila.” Bigla siyang nagcross n
**Gabrielle's Point of View**Hindi ko maiwasang mapangiti habang pinagmamasdan ko si Eumerriah sa kabilang dulo ng mesa. Sa kabila ng lahat ng nangyari sa amin, narito kami ngayon, magkasama muli sa isang proyekto. Hindi ko alam kung ano ang iniisip niya tungkol dito, pero ako—masaya ako. Masaya akong makatrabaho siya ulit, kahit alam kong masalimuot ang sitwasyon.Bakit nga ba ako masaya? Siguro dahil alam kong sa bawat sandaling magkasama kami, may pag-asa akong mas mapalapit sa kanya—at sa katotohanan. Hindi ako naniniwala sa sinabi niyang patay na ang anak namin. Sa loob ng mahabang panahon, kinumbinsi ko ang sarili ko na totoo iyon, pero ngayon, hindi na. Instinct ko ang nagsasabi na may tinatago si Eumerriah, at sa kabila ng lahat, alam kong malapit ko na itong matuklasan.Itong proyektong ito ang magiging daan ko. Hindi ko man gusto ang paraan ng pagsasama namin muli, alam kong ito na ang pagkakataon ko. Kung hindi si Justine ang anak namin, sino siya? Ano ang itinatago ni Eum
**Eumerriah's Point of View**Inis na inis ako kay Gabrielle. Sa bawat meeting, sa bawat ideya na lumalabas sa bibig niya, nararamdaman ko ang init ng ulo ko. Hindi ko naman maitatanggi—alam niya kung ano ang gusto ng mga tao. Alam niya kung paano magpakitang gilas, kung paano pukawin ang atensyon ng mga kliyente. Pero bakit siya? Bakit kailangan pa akong itulak ng tadhana na makatrabaho ang taong ito?Habang nag-e-explain siya ng latest pitch, pilit kong iniintindi ang mga sinasabi niya. Hindi ako makapag-focus nang maayos, lalo na kapag nagtuturo siya sa harapan ng presentation board at lahat ng mata, pati ang sa akin, ay nakatutok sa kanya. “Eumerriah, ano sa tingin mo?” tanong niya, at napatingin ako bigla, napatigil sa sarili kong pag-iisip. Tumikhim ako at pilit na nag-compose ng sagot na parang hindi siya ang dahilan ng pagka-distract ko.“Maganda. Sa tingin ko, makaka-engganyo ito ng mga clients,” sagot ko, kahit totoo namang magaling siya. Naiinis ako sa sarili ko dahil kahit
**Eumerriah's Point of View**Nagsimula ang araw ko gaya ng dati—isang tahimik na umaga sa bahay, kasama ang mga bata at si Shaira. Pagbaba ko ng hagdan, nadatnan ko na silang nakaupo sa dining table. Si Justine, masiglang kumakain ng cereal, habang si Dustine ay kalmadong humihigop ng gatas mula sa kanyang tasa. Nakaupo si Shaira sa tabi nila, pinapanood silang kumain habang siya mismo ay may hawak na kape."Good morning, Mommy," bati ni Justine, sabay ngiti. Hindi ko maiwasang gumaan ang pakiramdam ko sa bawat umaga na ganito—simple, tahimik, pero puno ng pagmamahal."Good morning, anak," sagot ko, ngumiti rin kay Dustine bago umupo sa harap nila. Tumabi sa akin si Shaira at nagsimulang iabot ang piniritong itlog at pandesal."Ready ka na ba sa araw na ‘to?" tanong ni Shaira, alam niyang marami pa akong gagawin sa trabaho, lalo na’t malapit na kaming matapos sa project ni Gabrielle. Hindi ko maiwasang mapabuntong-hininga sa bigat ng inaasahan sa amin."Oo, malapit na rin matapos ‘yu
15 years ago,Eumerriah's Point of View "Pakasalanan mo si Jerome!" galit na sabi ni Daddy, habang tinitigan ako ng mariin.Huminga ako ng malalim bago sumagot. "Pero, Dad, alam naman nating hindi ko na siya kayang balikan.""Dahil ano? Dahil sa kapatid niya? Alam mo bang nilalagay mo sa kapahamakan si Gabrielle?" Lumalim ang mga mata niya, at may bigat sa bawat salitang binibitiwan niya.Napatingin ako sa kanya, litong-lito. "Ano pong ibig niyong sabihin?"Nag-aalangan si Mommy, biglang hinawakan ang braso ni Daddy. "Mahal, wag mo na sabihin kay Yumi ang bagay na iyan," pakiusap niya, tila may pag-aalala sa kanyang boses.Pero matatag si Daddy, hindi nagpatinag. "Hindi, kailangan niyang malaman para matauhan siya. Ang lakas ng loob magpabuntis sa lalaking iyon."Napalunok ako, unti-unti nang tumitindi ang kaba sa aking dibdib. "Ano po ba kasi iyon?!"Lumapit si Daddy, malamig ang tingin niya sa akin. "Kaya nilang patayin si Gabrielle, huwag lang kayong magkatuluyan."Parang nabingi
Eumerriah's Point of ViewSa tagal naming nag-uusap ni Gabrielle, hindi kami magkasundo. Hindi ko maunawaan kung bakit niya kailangang ilayo ang sarili niya sa amin. Lumabas na ang lahat ng katotohanan—ang tungkol sa kasal nila ni Kristine at ang naging takbo ng buhay niya kasama si Paul. Nagsisisi na rin siya, at maging si Paul ay tila napansin ang kanyang mga pagkakamali."Hindi mo talaga ako nauunawaan," sabi ni Gabrielle, may halong frustration sa boses."Edi ipa-intindi mo sa akin!" sagot ko, hindi na rin nakapagpigil."Sige, matanong kita. Bakit pinili mong lumayo at magtago, aber? Labing limang taon! Labing limang taon kong hindi nakita at nakasama ang anak ko, tapos malalaman kong legally anak siya ni Shaira! Paano mo ipapaliwanag sa akin ang bagay na iyon, ha?" tanong niya, puno ng galit at pagkabigo."Makinig ka!" sabi ko, halos hindi ko na maitago ang sakit sa boses ko. "Nawalan ng anak si Shaira dahil sa naging asawa mo! Ano sa tingin mo ang gagawin ko? Natural, inisip ko
Eumerriah's Point of View"Nasaan siya?" tanong ko kay Kate, diretso at puno ng curiosity."Kung gusto mong malaman, sumunod ka sa akin," sagot niya, sabay pasok sa kanyang kotse. Tumango ako, ngunit imbes na mag-drive ng sarili kong sasakyan, nagmadali akong pumasok sa passenger seat ng kotse niya.Napakunot ang noo niya at binigyan ako ng tingin na parang nagtatanong. "Bakit ang tamad mong mag-drive?" tanong niya, may halong inis."Gusto kong sumakay sa kotse ng babaeng gustong-gusto ako dati," sabi ko, nagpapatawa na rin para mawala ang tensyon."Tsk! Kung hindi dahil kay Kuya Gabrielle, hindi kita magugustuhan," bawi niya, pero may nakakalokong ngiti sa mga labi."What do you mean?" tanong ko, medyo naguguluhan pero alam kong may something siyang tinatago."Secret," sagot niya, sabay tawa habang nagmamaneho.Napatingin ako sa labas ng bintana, pero di ko mapigilan ang ngiti sa mukha ko. Hindi ko akalain na ang masiyahing bata noon na palaging nakadikit sa akin, gustong gusto ako,
"Eumerriah!" Tinawag ako ni Kate, ang boses niya ay puno ng alalahanin.Lumingon ako sa kaniya, at nakita ko ang seryosong ekspresyon sa kanyang mukha."Naiisip mo pa din ba siya?" Tanong niya, ang tinig ay puno ng pag-aalala. "Kung kamusta man lang ba siya?"Tahimik akong tumayo at binugaw ang mga tao sa paligid, tila may nararamdaman akong bigat. Naisip ko si Gabrielle. Sa lahat ng nangyari, siya pa rin ang nagbigay ng damdamin sa aking puso, pero hindi ko alam kung paano ko siya haharapin ngayon."Ano bang nais mong iparating?" tanong ko, pilit na tinatago ang nararamdaman."I just wanted you to know," sabi ni Kate, ang kanyang boses ay seryoso, "na noon pa lang nahirapan na siyang tanggapin na nawala ka ng ganoon lang. Tapos bigla kang bumalik at inisip na pinabayaan ka niya, na hindi ka man lang hinanap?"Habang binabasa ko ang kanyang mga salita, parang sumabog ang sakit sa aking dibdib. Naramdaman ko ang pighati ni Gabrielle sa mga taon ng pagkawala ko, ngunit hindi ko rin kaya
"Another movie you slay!" bati ni Shaira, habang yakap ako ng mahigpit."Napakagaling talaga ng mommy ko," puri ni Justine na ngayon ay nakaayos na parang ganap na binata na, ang buhok ay maayos, at ang suot na amerikana ay tumatakip sa kanyang buong katawan. Tumingin siya sa akin ng may labis na paghanga, at para bang natutunan niya ang mga bagay na ito mula sa akin."You always pretty, Mommy," sabi ni Dustine, na kahit bata pa, may mga simpleng salita na kayang magpasaya sa puso ko. Nakangiti siya sa akin, ang mga mata ay puno ng kasiyahan at pagmamahal."Ang napakaganda at walang kupas sa galing," papuri naman ni Jayson, na tumayo sa aking tabi, ang mga mata ay puno ng paggalang.Kakatapos lang ng premier night ng isa sa mga pinakamatagumpay naming pelikula ni Jerome. Ang kwento namin sa pelikula ay punong-puno ng emosyon, at hindi ko inisip na magiging ganito ang lahat. Matapos ang ilang linggong hirap at pagod, ang pagkakataon na ito ay nagbigay saya at tagumpay sa amin.Nasa git
Eumerriah's Point of View Sa loob ng anim na buwan, nasa maayos ang lahat. Walang gulo, walang away, kahit madalas ko nang katrabaho si Jerome."Siya pa din ba hanggang ngayon?" tanong ni Jerome."Eh, ano naman sa'yo?" Sagot ko, medyo matalim ang tono.Para bang wala siyang pakialam sa mga nangyari noon. Na parang hindi siya ang lalaking minsang kinabaliwan ko."Kung sana pinagpatuloy mo lang ang pagiging baliw sa'kin, baka natutunan ko pa 'yang mahalin ka," biro ko."Sabi mo e," sagot niya, tila walang malasakit."Ang tigas mo na ngayon, ah. Parang hindi ka nabaliw sa'kin noon," patuloy ko."It's been 17 years and still? Hindi ka pa rin ba nakaka-move on? Hindi mo nga nagawang ipaglaban ang bestfriend kong una mong minahal, ako pa kaya na ginamit mo lang?""Eh, hindi ko kasalanan kung hindi siya matanggap ng pamilya ko.""Kasalanan mong pinaasa mo siya at hindi minahal ng totoo.""Anong alam mo sa pagmamahal ng totoo?""Eh, ikaw? Anong alam mo? Hindi na tayo mga bata para dyan! Kung
Eumerriah's Point of View Tatlong buwan na ang lumipas simula nang biglaang pagkawala ni Gabrielle, at walang sinuman ang nakarinig ng balita mula sa kanya. Lahat sila'y nag-aalala—pati sina Kristine at Kimberly ay naguguluhan na rin sa nangyayari. Hindi ko alam kung paano sasabihin sa kanila na pati ako’y wala ring ideya kung nasaan siya o kung kailan siya babalik.Sa kabila ng lahat ng ito, ang buhay namin ni Shaira ay unti-unting bumalik sa dati. Ako ang patuloy na nagtatrabaho para sa aming pamilya, habang si Shaira naman ang naiiwan sa bahay upang asikasuhin ang mga gawain at si Justine. Naging maayos ang daloy ng mga araw, ngunit ang bigat ng mga tanong na walang kasagutan ay laging naroon."Hanggang ngayon ba, wala pa ring paramdam si Gabrielle?" tanong ni Shaira, habang iniayos ang mga laruan ni Dustine sa sahig.Umiling ako, naramdaman ko ang lungkot sa aking dibdib. "Kahit si Kristine ay nagtatanong na rin sa akin. Nagkakagulo na daw sa kumpanya nila dahil sa biglaan niyang
Eumerriah's Point of ViewNakarecover na si Justine mula sa kanyang karamdaman, at sa kabila ng lahat ng nangyari, malaki ang pasasalamat ko kay Gabrielle. Ang kanyang suporta sa amin ay hindi ko malilimutan. Ngunit pagkatapos ng aming pagkikita at nang malaman kong ang matalik niyang kaibigan na si Paul ang tunay na ama ni Kimberly, parang isang matinding tinik ang naalis mula sa kaniya, ngunit hindi ko pa rin maipaliwanag ang tunay na nararamdaman niyang nararamdamanDalawang linggo na ang nakalipas mula nang matuklasan ko ang katotohanan, ngunit wala na akong balita mula kay Gabrielle. Nawawala siya, at kahit anong gawin ko, hindi ko siya matagpuan. Ang kanyang pagkawala ay tila isang bagong pahirap na dumagdag sa aking mga pagsubok.Sa gitna ng lahat ng ito, napapadalas ang pagbisita ni Jayson sa aming bahay. Ayaw ni Justine na magpaligo sa ibang tao, kaya't mas pinili naming huwag mag-hire ng personal nurse. Minsan, nakikita ko siyang nag-aalala at nagtatago ng kanyang tunay na n
Gabrielle's Point of ViewHindi ko alam kung paano ko nagawang iwan ang lahat. Minsan, parang panaginip lang ang lahat ng ito—ang buhay na iniwan ko, ang pamilya na sinira ko. Pero ito ang realidad na ginawa ko sa sarili ko, at sa bawat araw na lumilipas, mas nagiging malinaw sa akin kung gaano kalaking pagkakamali ang nagawa ko.Si Kristine, ang babaeng nakasama ko ng maraming taon, ang ina ng anak kong si Kimberly. Bumuo kami ng pamilya, isang pamilya na minsan kong pinangarap na magiging masaya at buo hanggang sa huli. Pero ngayon, wala na iyon. At ako ang may kasalanan. Nagsimula ang lahat nang bumalik si Eumerriah sa buhay ko. Hindi ko inasahan na makikita ko pa siya muli, na mararamdaman ko ulit ang mga damdamin na matagal ko nang inilibing. Akala ko, tapos na ang lahat sa amin ni Eumerriah. Akala ko, kaya ko na siyang kalimutan, kaya kong magpatuloy sa buhay kasama si Kristine at si Kimberly. Pero nang makita ko si Eumerriah, biglang bumalik ang lahat ng damdamin na iyon—mga d