“Patawarin mo ako.”Humihikbing ipinatong ni Cianne ang bulaklak na Chrysanthemum sa ibabaw ng lapida at nanginginig na sinindihan ang kandila. Mula sa pagluhod ay umupo siya at hinaplos ang pangalan na nakaukit doon.Higit apat na taon na ang nakaraan, ngunit ngayon lang siya nagkaroon ng lakas ng loob na bisitahin ang puntod. ‘Ni hindi niya nagawang pumunta sa libing upang kahit sa huling sandali ay masilayan man lang ang mukha nito. Gayunpaman, malinaw pa din sa isipan niya ang itsura nito.Inalis niya ang ilang tuyong dahon na kumalat sa ibabaw ng lapida. Sa kabila nito, ang puntod pa din na iyon ang pinakamalinis, halatang tila madalas na mayroong dumadalaw. Dahil sa isiping iyon ay tumayo na siya kahit hindi pa umiinit ang damong inuupuan n’ya. Pinagpagan n’ya ang suot na jeans at inayos ang balabal na tumatakip sa kan’yang ulo. Nagkubli sa likod ng itim n’yang salamin ang namamagang mga mata, na ang luha ay hinayaan n’yang matuyo ng hangin.Sumakay siya sa kotse at dali-daling
Mariin na pinikit ni Shaun ang mga mata at sinandal ang ulo sa sofa. Kakababa niya lang ng tawag mula sa Pilipinas. Kagaya nang nakaraang linggo ay pinapauwi na siya ng kan’yang lolo.Dalawang taon na ang nakalipas nang makapagtapos siya ng business course. Dapat ay uuwi na siya ngunit nagsinungaling siya sa ama at lolo, at sinabing kailangan n’ya pa’ng hasain ang kaalaman sa paghawak ng negosyo sa pamamagitan nang pamamasukan sa mga kilalang kompanya sa bansa kung nasaan s’ya.Iyon ay isang kasinungalingan, dahil ang totoo ay nabigyan siya ng pagkakataon na aralin ang kursong culinary na siyang tunay niyang ninanais.Dumilat siya nang marinig ang pagtunog ng oven, hudyat na luto na ang lasagna na ginawa n’ya. Lumapit siya dito at kinuha ang putaheng pinag-eksperimentuhan n’yang lagyan ng ibang sangkap.Bata pa lang nais n’ya nang maging sikat na chef. Paano ba naman kasi ay lumaki siyang tumutulong sa ina sa pagluluto ng ulam na ibinibenta nila sa kanilang lugar. Iyon ang tumustos sa
Napairap na lang sa hangin si Cianne nang sa muli ay maabutang bukas ang apartment ng matalik na kaibigan na si Shaun. Ilang ulit niya na ito’ng pinagsabihan ngunit palagi naman nakakaligtaan.Apat na taon na simula nang magkakilala sila sa isang cookware store. Naalala niya pa kung paano sila nag-agawan sa natitirang set ng cookingware na disenyo ng paborito nilang sikat na chef. Nilutas nila ang problema sa pamamagitan ng paghahati ng bayad at pag-jack n’ poy kung sino ang unang gagamit. Sa loob ng isang linggo ay tatlong beses sila magkita para lang iabot ang cookingware sa kung sino ang sunod na gagamit. Huli na nang malaman nila na marami pa’ng stocks sa katabing store ng binilhan nila.Natatawa pa rin si Cianne kapag naaalala iyon.Bitbit ang paper bag na naglalaman ng kahon ng brownies, na ginawa n’ya, ay pinapasok n’ya ang sarili sa apartment ng kaibigan.Pinilit niya ito’ng magluto ng dinner para sa kan’ya bilang padespidida. Tapos na kasi siya sa culinary course na kinuha ap
Kinabukasan, nasa mga kamay na ni Cianne ang katibayan na kasal na nga sila ng apo ni Don Felipe. Hindi n’ya alam kung ano’ng ginawa ni Matt, ngunit mukhang marami ito’ng koneksyon upang maiparehistro nang ganoon kabilis ang marriage certificate at maiatras ang petsa nito sa dalawang taon.“Kasal na tayo! Este kami ni Matt, na nagpapanggap na ikaw.” Hindi niya alam kung ngingiti ba siya habang ikinukwento kay Shaun ang mga nangyari kahit isang araw pa lang sila sa Pilipinas.Sa pag-aari ni Shaun na two-storey residential house sa isang kilalang subdivision nila napagpasyahan ni Matt na manirahan. May kalayuan iyon sa mansyon, kaya kahit papaano ay makakapagpahinga sila sa pagpapanggap.Ilang segundo din na hindi nagsalita si Shaun. Kumaway pa si Cianne sa screen ng cellphone upang masiguro na hindi humina ang signal nito.“Is that okay with you?” Nahimigan n’ya ang pag-aalala sa boses nito.Sandali siyang natahimik. Sa tuwing makukuha niya ang gusto ay sumasaya s’ya. Gusto n’ya si Mat
Malakas ang tambol ng dibdib ni Cianne nang kunin niya mula sa bulsa ng kan’yang maong shorts ang cellphone. Kailangan n’yang ipaalam kay Shaun ang nadiskubreng limpak-limpak na pera sa kwarto ni Matt. Sa kapal at dami ng bugkos na isang libong pera alam n’yang aabot iyon ng ilang milyon. Wala s’yang ideya kung saan nanggaling iyon, pero sigurado s’yang imposibleng makaipon nang ganoon kalaking halaga ang lalaki sa maikling panahon.“Bakit ka ba nakikialam sa kwarto ko?” sigaw sa kan’ya ni Matt. Nakapagbihis na ito.Lumabas ito ng banyo kanina nang marinig ang pagbagsak ng bag na naglalaman ng pera mula sa cabinet. Doon pa lang ay tinaasan na s’ya ng boses kaya dali-dali siyang nagtungo sa salas.“Bakit may ganoon ka kalaking pera? Saan ‘yon nanggaling?” Kailangan n’ya nang sagot. Magkasabwat sila sa pagsisinungaling, nararapat lamang na malaman n’ya ang bawat ginagawa nito.“Hindi na para malaman mo ‘yon,” malamig nitong sagot.Hinigit n’ya ito sa braso nang akmang tatalikod na ito.
Maaga pa pero hard drinks na ang in-order ni Cianne sa bartender. Nakaupo siya sa bar counter at pinagmamasdan na gawin ang inumin n’ya.Siya ang bunso sa tatlong babaeng anak ni Carlito at Antonia Cuervas. Spoiled Brat kung tawagin ng kan’yang mga kapatid. Paano ba naman kasi ay wala siyang gusto na hindi nakukuha. Pinagbibigyan siya ng ama sa lahat ng luho magmula sa mga gamit hanggang sa pag-aaral sa ibang bansa, kaya ‘ni minsan ay hindi sumagi sa isip n’ya na unti-unti na palang humihina ang kanilang negosyo.Inisang lagok n’ya ang inumin at humingi pa ng isang shot.Wala s’yang alam sa pagpapatakbo ng family business nila. Wala siyang alam bukod sa pagluluto at pag-imbento ng mga bagong putahe. Ang bagay na iyon ang isa sa nagpapasama ng loob n’ya. Wala man lang s’yang magawa upang tulungan ang pamilya. Wala man lang s’yang magawa para makabawi sa ama.Pinahid n’ya ang luha na walang tigil sa pagdaloy sa kan’yang mga mata.Puro lang siya saya noong kabataan kaya siguro siya pinap
Unang halik. Marami na siyang nahalikan noong kabataan n’ya ngunit maaari n’ya ba iyong ibaon sa limot at ideklara ang halik na ito bilang kan’yang una?Nagitla ang lalaki sa kan’yang ginawa, subalit imbes na itulak ay ipinangsuporta pa ang kamay nito sa kan’yang batok upang mas palaliman pa ang halik.Nahahati ang utak ni Cianne, alam n’yang kinabukasan ay pagsisisihan n’ya ang ginagawa ngunit anong laban n’ya sa nakakalasing na halik ng lalaki. Ipinikit niya ang mga mata at dinama ang labi nilang kapwa ninanamnam ang tamis ng bawat isa.Matapos ang ilang segundo ay naghiwalay sila at kapwa naghahabol ng hininga.Minulat n’ya ang mga mata at sinalubong ang intensidad sa tingin ng binata. Hindi pa siya natitigan nang ganoon ni Matt, ngunit hindi niya mawari kung paanong pamilyar na pamilyar ang tingin nito sa kan’ya.Bumitaw siya sa mga titig nito at nilipat ang mata sa buhok ng kaharap.“You change your hair style?”Namumungay man ang kan’yang mga mata ay nagawa n’ya pa’ng mapansin a
Nakailang dial na si Shaun ng numero ni Cianne ngunit hindi pa din ito sumasagot. Alas-kwatro ng hapon ang flight n’ya pabalik ng America ngunit alas-dos na ay nasa bahay pa din s’ya. Hinihintay n’yang umuwi doon ang babae para makausap ito.Alam n’yang masama ang loob nito base sa naabutan niyang pakikipagsagutan nito sa kakambal n’ya. Hindi niya alam ang buong istorya ng pag-aaway ng dalawa ngunit patungkol sa pera ang naabutan n’yang usapan nito. Ang isinumbong din na iyon ni Cianne ang dahilan ng biglaan n’yang pag-uwi.Nang tanungin niya si Matt tungkol doon ay sinabi nito’ng dalawang milyon lamang iyon at pera iyon ng kan’yang nobya na si Nadia. Hindi na siya nagtanong pa dahil may tiwala siya sa kakambal at ayaw niyang isipin nito na nagdududa s’ya.Lumipas ang ilan pa’ng sandali ay bumukas na ang pinto at iniluwa nito ang babaeng kanina n’ya pa hinihintay. Tumayo siya at sinalubong ito.Tinitigan s’ya nito gamit ang blankong ekspresyon. Balisa ito at wala sa ayos ang itsura.“
Mataas na ang sikat ng araw nang bumangon si Cianne. Nang makaligo ay dumiretso s’ya sa mga bata na naghahanda na para sa pagdating ng teacher na kinuha nila para personal na magturo sa mga ito. Gusto n’ya sanang papasukin ito sa paaralan ngunit nangangamba pa din s’ya lalo sa sitwasyon nila.Nagtungo na s’ya sa kusina para magtimpla ng kape. May hang-over pa siya ngunit kahit ganoon ay naaalala n’ya pa din ang sinabi ni Shaun.“Panaginip lang ‘yon,” kumbinsi n’ya sa sarili kahit malinaw sa isipan niya na nangyari iyon, pati na ang paghalik na nararamdaman n’ya pa din sa kan’yang labi.Maya pa’y napahinto siya sa pagsalin ng mainit na tubig sa tasa nang marinig ang papalapit nitong boses mula sa labas. Akala niya pa naman ay nakaalis na ito. Hindi pa s’ya handang harapin ito ngayon.“Mahal…”Huli na para umiwas pa s’ya, dahil naabutan na s’ya nito sa kusina.Mabilis siyang napatingin dito kasunod nang mabilis na naman na pagtibok ng puso niya. Ang pagbikas nito ng salitang iyon ay kap
“We closed a deal tonight, that’s why I drunk. We celebrated it!” kwento n’ya kay Shaun habang inaalalayan s’ya nitong pumasok sa bahay.Nagpahatid siya sa driver ng kan’yang kapatid. Hindi niya inaasahan na gising pa si Shaun kahit madaling araw na.Nahihilo siya sa dami nang nainom ngunit malinaw pa din naman sa isipan n’ya ang nangyayari.Pinaupo s’ya nito sa sala. Wala sa ayos s’yang sumandal doon.“Why I am even explaining to you?” Tinuro-turo n’ya pa si Shaun na nakapameywang na nakatitig sa kan’ya.Hindi gaanong malinaw ang pagtingin n’ya dito, pero nakakainis na matikas pa din ito sa paningin n’ya.“I shouldn’t be explaining myself to my co-parent.” Nilipat niya ang pagturo sa sarili pagkatapos ay humagikhik.“I’ll get you water,” saad ni Shaun na animo’y walang pakialam sa mga sinasabi n’ya.Pagak siyang napatawa. Siya lang naman ang update nang update dito kahit hindi na kailangan. Ano ba’ng naglalaro sa isipan n’ya para gawin iyon? Simula talaga bukas ay maglalagay na s’ya
Lakad-takbo habang nagtitipa sa telepono ang ginawa ni Cianne habang patungo sa parking area ng isang hotel. Kasama niya ang kapatid na si Cindy. May food expo at cooking contest sa kalapit na lungsod at isa siya sa napiling hurado. Matagal na iyong alok sa kan’ya ngunit sa huling minuto pa sya nakapagdesisyon. Ang totoo ay hindi niya alam kung papayag si Shaun lalo pa’t baka mayroong makakita sa kan’ya na tauhan ni Don Felipe.“Sino ba kasi ang tinetext mo d’yan?” pagalit na tanong sa kan’ya ni Cindy. Nakakatawang kahit nasa wastong gulang na s’ya ay pinapagalitan pa din s’ya ng kan’yang mga ate. Lalo pa siguro ngayon na nakikisama siya kay Shaun, na kinakamuhian ng dalawa.“Si Shaun. Baka kasi hanapin ako ng kambal. Hindi kasi sumasagot sa tawag.”Napairap si Cindy. Inutusan muna nito ang driver kung saan sila ihahatid bago bumaling sa kan’ya.“Hindi na ako magtataka kung bakit usap-usapan sa restaurant mo na nag-asawa ka na daw. Hinahatid at sundo ka ni Shaun. Nag-update ka pa sa k
Hindi maikakaila ni Cianne na mas nagugustuhan niya ngayon kung paano sila alagaan at ingatan ni Shaun. Para ba’ng pakiramdam niya ay nararapat lamang na ginagawa iyon sa kanilang mag-iina kahit pa kung iisipin ay sa mga bata lang naman ito may responsibilidad.“Malapit na ang kaarawan ng mga bata,” saad ni Shaun habang nasa hapag sila.Mag-aapat na taon na ang kambal. Napabuntong-hininga s’ya. “Ang bilis ng panahon. Dati naghahanda pa lang kami sa first birthday nila, ngayon mag-four na sila.”Kung pwede lang ihinto muna ang paglaki ng mga bata ay baka gawin n’ya. Hindi niya pa yata kayang turuan itong masanay na gumawa ng mga bagay na mag-isa habang lumalaki kagaya nang pagpasok sa paaralan. Baka s’ya pa ang hindi humiwalay sa mga ito.“Do you have any plans?” tanong nito habang sinasalinan siya ng pagkain sa plato.Tumigil na siya sa pag-utos dito ng kung ano-ano pero ito naman ang kusang nagsisilbi sa kan’ya kahit sa maliit na mga bagay.“I’m actually planning for a simple party.
Mayroong tatlong kwarto sa bahay na iyon. Nagtalo pa sila ni Shaun sa unang gabi dahil gusto nitong sa master’s bedroom na siya kasama ang mga bata dahil mas malaki iyon pero ayaw niya. Katwiran niya ay ito na ang gumastos sa lahat kaya nahihiya siyang siya pa sa mas malaking kwarto.“Ganito na lang. Mamili ka na lang, sa master’s bedroom ka with the kids, o sa master’s bedroom ako kasama kayo ng mga bata?” Nanghahamon pa nitong tanong na pareho naman pabor sa kan’ya ang sagot.Sa huli ay wala s’yang nagawa kun’di sundin ang kagustuhan nito. Hindi rin naman siya nagsisi dahil nagustuhan ng mga bata ang bagong lugar na tinutuluyan nila.Kinabukasan ay sumunod din ang dalawang katulong.Naninibago pa siya dahil halos hindi pa kalahati ng bahay ang mansyon ni Shaun na ilang buwan din nilang tinuluyan. Gayunpaman, mas gusto niya ang bahay na ito ngayon. Mas payapa at panatag ang pakiramdam n’ya.Kagaya nang pangako niya sa ama ay binisita niya ito kasama ang kambal.Humiling pa ang kan’ya
“How are you feeling, dad?”Kagaya nang sabi ng doktor ay iniuwi na ni Cianne ang ama kinabukasan. Kasama pa din nila si Shaun na kahit magtatanghali na ay hindi pa rin s’ya iniiwan para pumasok sa trabaho.“Shaun, dito muna ako. I don’t want to leave dad hanggang hindi pa nakakauwi sina ate. I want to personally take care of him.”Natawagan niya na ang dalawang kapatid na gusto na sanang umuwi at hindi na tapusin ang business engagements sa ibang bansa ngunit pinigil niya.Maayos naman na ang kan’yang ama ngunit gusto niyang personal itong maalagaan kahit pa dala-dalawa na ang nurse nito na magbabantay sa buong magdamag.Nakakaintinding sumang-ayon si Shaun. Inaasahan niya na iyon lalo pa’t maayos na silang dalawa.“You want me to send some of your stuffs here?”Sinabi niyang kahit ang laptop na lang para sa trabaho dahil may mga damit naman s’ya sa bahay na iyon.“How about the kids? Gusto mo ba dito sila?”Gusto niyang bigyan ng award si Shaun. Bumalik na nga ang matalik niyang kai
Malalim na ang gabi ngunit hindi pa din siya dinadapuan ng antok. Sinubukan niya na lahat ng paraan para makatulog ngunit sad’yang hindi mapakali ang pakiramdam niya.Lumabas siya sa terasa upang magpahangin sandali. Kinuha niya ang cellphone at sinubukang tawagan ang telepono sa bahay ng kan’yang ama kahit pa maliit na ang posibilidad na may sumagot pa sa oras na iyon.Kagaya kanina ay wala din sumagot.Bago pa man matapos ang araw ay nakagawian niya nang tawagan ang ama upang kumustahin. May mga pagkakataon na ang nurse nito ang nakakausap niya sa tuwing nagpapahinga ito, ngunit ngayon ‘ni isa ay walang sumasagot.“Hey, gising ka pa.”Nagitla siya nang sumulpot si Shaun sa kan’yang tabi. Mukhang nagising lang ito upang kumuha ng tubig sa baba.“I can’t sleep,” saad niya habang panay ang tingin sa telepono.“Pinag-iisipan mo siguro ang iuutos mo na naman sa akin sa weekend,” akusa nito na kung wala lang bumabagabag sa isipan niya ay papatulan n’ya talaga.“It’s dad. I can’t contact h
“Wear it.” Malaki ang ngiting inabot ni Cianne ang uniporme ng mga waiter kay Shaun. Isinama niya ang lalaki sa restaurant. Wala naman ito’ng naging reklamo nang sabihin n’yang samahan siya nito sa isang buong araw, ngunit nag-iba ang timpla ng mukha nito nang dahan-dahan kunin ang uniporme.Hindi na ito nagtanong dahil tila alam na ang nais niyang ipagawa dito. Sa halip ay nakasimangot itong dumiretso sa banyo upang magpalit.Nang mga nagdaang araw ay wala naman ito’ng reklamo sa mga pinapagawa n’ya. Natutuwa s’ya ngunit naiinis din dahil mukhang walang epekto dito ang pang-aasar niya. Sa huli kasi ay siya pa ito’ng napipikon sa mga hirit nito. Pinapahirapan niya na nga ito ngunit tila wala naman epekto.Nakasandal siya sa pader habang hinihintay itong lumabas. Ilang minuto din ito sa banyo kahit magsusuot lang naman ito ng poloshirt na may logo ng kanilang restaurant.Nang lumabas ay hindi niya napigilan ang pasadahan ito ng tingin mula ulo hanggang paa.Paano nito nagawang nakaka-p
“Kape ko.”Napalingon ang dalawang katulong kay Cianne nang marinig ang utos nito.“Ano po’ng timpla, ma’am?” alangan na tanong ni Manang Alice sa kan’ya. Palibhasa’y ito ang unang pagkakataon na nag-utos ito na hindi tungkol sa mga bata.Umiling siya dito at binaling ang tingin kay Shaun na nakaupos sa harapan n’ya.Tinaasan s’ya nito nang parehong kilay, tila ba nagtatanong.“My coffee,” aniya sa english na bersyon.Kumunot ang noo nito, tila naninibago sa biglaan n’yang pagpapagawa ng kape dito.Pinandilatan niya pa ito ng mga mata bago tumayo at nagtungo sa kusina.Dinig na dinig niya ang pagboluntaryo ni Manang Alice na gumawa ng kape para sa kan’ya ngunit tinanggihan ito ng binata.Hindi pa nagtatagal ay bumalik na ito bitbit ang kape niya.Sumimsim siya. Nakahanda na ang mga irereklamo niya sa tinimpla nito upang magpabalik-balik ito sa kusina ngunit taliwas ang nangyari.Hindi niya napigilan ang mapapikit nang namnamin ang tamang lasa nito. Kagaya kung paano nito timplahin ang