2473RD POV Napatingin si Hanma, sa marriage certificate nila ni Aaron. “Paunang bayad.” Wika ni Aaron, kaya napatingin si Hanma, sa kamay niya. Kinuha niya naman ito at tiningnan. “Dalawang milyon ang laman niyan.” Namilog ang mga mata niya, dahil sa narinig niya. “D-dalawang milyon?” “Oo.” Malawak na napangiti si Hanma, habang hinalikan ang cash card, na binigay ni Aaron. “‘Wag kang mag-alala. Pagbubutihan ko ang pagiging asawa mo!” Ngiting wika niya. Lihim na napangiti si Aaron, dahil sa sinabi ni Hanma. “Alam naba ‘to ng iyong ama?” Tanong niya, habang umiling siya rito. “‘Wag mo rin muna na sabihin sa mga pinsan ko, baka kasi isusumbong nila ako kay Daddy. Lagot ako do’n.” “Malaman pa rin nila ‘yon.” Napakunot ang noo ni Hanma, dahil sa sinabi ni Aaron. “Bakit nila malalaman? Ipagkakalat mo ba?” “Dahil ikakasal na sana ako.” Napasinghap si Hanma, dahil sa narinig niya. “Ginamit mo ako, para hindi ka maikasal sa iba?” Tumango si Aaron sa kanya. “Bakit ayaw mo siyang
248 3RD POV “Wife.” Napalingon si Aira, sa asawa niyang si Dylan. “Nasa’n na ang anak mo?” Tanong ni Dylan, sa kanya. “Umalis at nagma-matigas pa rin.” Nailing si ylan, habang niyakap niya si Aira. “Hayaan nalang muna natin siya.” “Hindi! Kailangan nilang maikasal ni Nica.” “Pero paano? Alam mong kasal na sila ni Hanma.” “‘Wag kang mag-alala, ako na ang bahala.” Ngiting wika ni Aira. “Pero sana, ‘wag mo na siyang saktan ulit, dahil alam mo bang, sobra akong nag-sisi, sa pagbuhat ko ng kamay sa kanya.” “Ako na ang bahala, Dylan, kaya ‘wag mo nang alalahanin pa ‘yon.” Ngiting sagot niya rito, habang humalik sa labi nito. “Kadiri naman kayo Mommy! Daddy!” Napalingon sila at nakita si Dell, na papalapit sa kanila. “Anong nakakadiri dito?” Taas kilay na tanong ni Aira, sa anak niya. “Bakit ba kayo nag-kikiss?” Maarte na wika nito habang umupo sa sofa. “Anong masama? Mag-asawa naman kami?” Wika muli ng kanyang ina. Habang nailing si Dylan, sa kanila. “Isa pa, bakit ka pumasok
2493RD POV “B-bakit magkamukha kami?” Tanong ni Hanma, habang patuloy na naglalandas ang mga luha niya sa kanyang mga mata. “Siya ang sinabi ko sa ‘yo.” Wika ni Aaron, habang sumisikip ang dibdib ni Hanma, na nakatingin sa picture. “Anong ikinamatay niya?” Tanong niya, habang napakuyom ang kanyang kamao. “Nabaril siya.” Sagot ni Aaron, habang lumingon si Hanma sa kanya. “Sino?” “Hindi ‘yon sinasadya.” Muling wika niya. Pinunasan ni Hanma, ang mga luha niya, matapos niyang haplusin ang puntod ni Hanma. “Kawawa naman siya, ni hindi ko man lang siya nakita.” Wika niya at nanatili ang kanyang mga mata sa picture. Mayamaya pa, ay nagpaalam siya kay Aaron. Kinuha niya ang kanyang phone at tinawagan ang kanyang amang si Junas. “May problema ba Anak?” Nag-alala na wika nito, matapos nitong masagot ang kanyang tawag. “Sino siya Dad?” Tanong ni Hanma, habang napansin niya na biglang tumahimik ang kanyang ama. “S-sino?” “‘Yong babaeng kamukha ko Dad?!” Iyak na sigaw niya rito. “Ka
2503RD POV “Ikaw na naman?” Kunot-noo na wika ni Hanma, habang nakatingin sa babaeng nasa harapan niya. “Anong ginagawa mo rito? At paano ka nakarating dito?” Galit na wika niya, habang lumapit ang babae sa kanya, at niyakap siya ng mahigpit. “Ano ba! Bitawan mo nga ako!!” Sigaw niya, habang tinulak ito. “Anak, ‘wag mong gawin sa akin ‘to..” Hikbing wika nito, kaya lalong napakunot ang kanyang noo. “Ano ba ‘yang pinagsasabi mo? Bakit ba paulit-ulit mo akong tinatawag na anak? Alam mo bang hindi mo ako anak.” “H-hindi, A-Anak kita, hindi ka anak ni Aira, a-ako ang iyong ina.” ‘Aira? Saan ko ba narinig ang pangalan na ‘yon?’ “Anak, patawarin mo ako. Hindi ko sinadya… Ang akala ko, nai-pagpalit ko kayo ni Dell, pero mali pala ak-.” Napatingin siya sa mga taong lumapit dito. “Bitawan niyo ako!! Kailangan kung maka-usap ang anak ko!!” Iyak na sigaw nito, habang hinawakan siya ng mga lalaking lumapit sa kanya. Sa tingin niya, ay para silang nurse o ‘di kaya ay doctor, dahil sa suot
2513RD POV “Kuya, bakit nandito ka?” Tanong ni Rey, sa kanya matapos niya itong makita sa isang mesa na umiinom. “Kumusta ang nalalapit mong kasal?” Mapang-asar na tanong niya rito. “Kasal na ako.” Wika niya, at tinaas ang kanyang daliri. Gulat na napatingin si Rey, rito habang nilapitan siya at hinawakan ang singsing na nasa kamay niya. “Sino ang babaeng pinakasalan mo Kuya?” Tanong niya rito. “Sa pinsan mo, at ‘wag mong sabihin ‘yon sa uncle Junas mo.” Natigilan si Rey, dahil sa kanyang narinig. “S-si Hanma?” Tumango siya rito, habang uminom muli ng alak. “Paano mo siya napapasagot Kuya? Bakit siya nagpapakasal sa ‘yo?” Napangiti si Aaron, habang nailing ito sa kanya. “Walang impossible sa akin.” Siya naman ang nailing dahil sa narinig niya. “Pero bakit hindi namin pwedeng, sabihin kay Tito?” “Hindi pwede, dahil baka magalit ito. Nakikita ko kasi sa kanya, kung gaano niya kamahal si Hanma.” “Naniniwala kana ba na ibang tao siya?” Tanong ni Rey, kaya natigilan si Aaron.
252 3RD POV Pareho silang napatitig sa isa't-isa, habang napalunok si Hanma. Sa kanyang laway. “A-Aaron…” Sambit niya, habang nilapit ni Aaron ang mukha niya sa mukha ni Hanma, pero malakas na napasigaw si Hanma, dahil sinuka-an ang mukha niya ni Aaron. “Kainis ka naman!” Inis niya itong tinulak, kaya napahiga ulit ito sa kanyang kama.“Ahh!! Nakakainis talaga!!” Muling sigaw niya, habang pinaghahampas si Aaron. Inis siyang pumasok sa banyo, para maligo, dahil nasusuka siya sa baho na nasa mukha niya. Matapos niyang maligo ay binalikan niya si Aaron. Mahimbing na itong natutulog, kaya kinuha niya muli ang basang towel, at pinunas ulit ito sa mukha niya. “Kainis ka naman, akala ko pa naman.” Wika niya, habang ang kanyang mga mata ay nakatingin sa umbok sa pagitan ng mga hita ni Aaron. “Malaki kaya ‘yan?” Ngiting wika niya at dahan-dahan na inabot ang gitna ni Aaron. “Hanma!!” Inis na sigaw niya sa kanyang sarili. “Tumigil ka nga! Ang manyak mo talaga!” Napapikit siya sa kanyan
2533RD POV Tulala na napatingin ang babae, sa lalaking humawak sa kanyang braso. “Anong ginagawa niyo sa kanila?” Kunot-noo na tanong ni Evo, sa mga guard, na nakahawak pa rin sa mga kamay ni Hanma at Dell. “Binalak po nilang magnakaw, dito.” Wika ng isang babae, kaya napatingin sila rito. Sa nakikita nilang suot nito, ay napansin nilang Isa ito, sa mga staff ng Mall. “Anong magnakaw? Hoy! May pera kami, at wala pa sa kalahati ‘yang sahod mo sa pera ko!!” Malakas na sigaw ni Hanma. “Ano pang ginagawa niyo. Bitawan niyo sila.” Walang emosyon na wika ni Aaron. “‘Wag niyo silang pakawalan!” Muling sigaw ng babae, matapos siyang bitawan ni Aaron. “Hindi niyo ba kami susundin?” Galit na tanong ni Evo, habang sinuntok ang guard, na may hawak kay Dell. Napasinghap naman ang mga tao, dahil sa ginawa ni Evo. “Hindi niyo ba alam, na pwede kayong makulong dahil sa ginawa niyo!” Sigaw ng babae, sa kanila. “Wala kaming pakialam!” Malakas na sigaw ni Hanma.“Bitawan mo siya, kung ayaw mon
254 3RD POV “Paano ka nakarating dito?” Takot na tanong ni Hanma, sa kanya. Habang ngumiti ito ng nakakaloko. “Alam mo kasi, kahit saan ka pa, pumunta. Susundan pa rin kita, at ito ang tatandaan mo. Balewala ang lahat ng sakit na natamo ko, Basta masundan at makita lang kita.” Ngiting wika nito sa kanya. “Jake, pwede bang ‘wag mo na akong guluhin! Hindi kaba nakukontinto sa mga babae mo?” Galit na wika niya rito. “Bakit ako makuntento sa kanila? Ikaw nga ang gusto ko… Ang gusto kung saktan, tulad sa ginawa nila sa akin.” Wika nito, kaya napa-atras si Hanma. “Jake. Ilang beses ko bang sasabihin sa 'yo, na wala akong kinalaman, sa nangyari sa 'yo.” “Wala? Hindi ako bobo Hanmarie! Ni sumama kana nga sa lalaking dahilan ng pagbagsak ng pamilya ko!” Taka siyang napatingin dito, dahil sa kanyang sinabi. “Anong ibig mong sabihin?” Tanong niya, habang patuloy pa rin na uma-atras. “Tsk, ‘wag ka nang mag-maang-maangan pa! Kilala na kita!” “Totoo ang sinasabi ko sa 'yo!” Sigaw niya hab
321 3RD POV “Hija!!” Tuwang wika sa kanya ni Alicia, at niyakap siya nito. Hindi niya napigilan na mailang dahil sa ginawa nito, dahil hindi pa rin nawala sa isip niya ang ginawa nito sa kanya noon. “Nana! Tawagin mo na ang Sir Danilo niyo, at si Noah!” Utos nito, kaya napatingin siya sa katulong. Napansin ni Dell, na gulat silang napatingin sa kanya. “Nana! Hindi mo ba ako naririnig?” Maldita na wika nito, kaya nagmamadali itong umalis. “Halika Hija, maupo ka.” Ngiting wika nito, habang hinawakan ang kamay niya. Nang makita niya si Noah, na bumana ay hindi na naman napigilan ni Dell, ang kanyang sarili na titigan ito. Pero katulad ng ginawa nito kanina, ay hindi ito tumingin sa kanya. “Masaya ako, na pumunta ka rito, Miss. Martinez.” Tuwang wika ng ama ni Lester at Noah sa kanya. Napangiti naman si Dell, sa kanya. “Alam mo bang special, talaga itong mga pagkain na pina-handa ko sa ‘yo Hija.” Pagmamalaki na wika ni Alicia. Kukuha n asana ito ng mga pagkain at ilagay sa plato n
320 3RD POV “Daddy!” Malakas na sigaw ni Dell, nang makarating siya sa kanila. Agad siyang tumakbo, papunta sa kanyang ama, at niyakap ito ng mahigpit. “Kumusta ang bakasyon mo Hija?” Ngiting tanong nito, matapos niya itong bitawan. “Ayos lang po Dad.” Sagot niya at muli itong niyakap. “Tito, pwede ko bang dalhin si Dell, sa bahay?” Napatingin siya kay Lester, dahil sa sinabi nito. “Bahay? Ano naman ang gagawin natin do’n?” Taka na tanong ni Dell, sa kanya. “Gusto kasi ni Mommy, na pumunta ka ro’n.” Sagot nito.“Mas maganda siguro, kung sa ibang araw nalang Hijo. Kailangan pa ni Dell, na bisitahin ang lola niya, baka nagtampo na ang mga ‘yon.” Wika ni Dylan. “Ganun po ba, sige po. Babalikan ko nalang siya sa susunod na araw.” Ngiting sagot nito. “’Wag ka nang mag-abala pa. Ako na ang pupunta sa inyo.” Sagot ni Dell. Agad na nagliwanag ang mukha ni Lester, dahil sa kanyang sinabi. “Sigurado ka Dell?” Tuwang wika nito. Habang hinawakan ang kamay niya. “Oo naman.” Sagot nito,
319 3RD POV “Lester!!” Tuwang wika ni Dell, at agad na bumaba sa likod ni Noah. Mabilis niyang nilapitan si Lester, at mahigpit itong niyakap. “Magaling kana?” Tuwang wika niya, habang tumango si Lester. “Ngayon ka lang ba dumating? Bakit hindi mo sinabi sa akin na pupunta ka rito?” “Tinawagan kita, pero hindi ka makontak.” “Wala kasing signal rito.” Sagot niya, habang hindi pa rin nila binitawan ang isa’t-isa. “Paano mo nalaman na nandito kami?” Tanong niya rito, nang bitawan siya nito. “Si Kuya Aaron, ang nagturo sa akin.” Ngiting sagot nito sa kanya. “Bakit mo siya kasama Dell?” Tanong nitong muli, habang nakatingin kay Noah, hindi rin maiwasan ni Dell, na magtaka, dahil napansin niya na parang hindi man lang natuwa si Noah, na makita si Lester. Hindi katulad noong nakausap niya ito sa phone. “Maiwan ko na muna kayo, kailangan ko pang pumasok.” Paalam ni Noah, sa kanila. “Papasok? Saan?” Tanong ni Lester. “Pumasok kasi siya, bilang construction worker.” Ngiting wika ni
318 3RD POV “H-hello! Lester! Ikaw ba ‘yan?” Muling wika niya, pero wala na siyang narinig sa kabilang linya. Napatingin si Dell, sa kanyang phone, at nakitang lowbat ito. “Kainis! Bakit ngayon pa?” “Anong problema?” Napalingon si Dell, at nakita si Noah. Umupo ito sa tabi niya, habang naglagay ng pagkain. “Bakit ka nandito?” Tanong niya, at hindi sinagot ang tanong nito sa kanya. “Break time namin.” Sagot ni Noah, sa kanya. “Halika, kumain na tayo.” Gulat siyang napatingin sa kanya, dahil sa sinabi nito. “Gusto mo bang tumaba ako? Hindi mo ba alam, na katatapos ko lang kumain?” “Kailangan mo pa ring kumain. May binili rin pala akong prutas.” Wika nito at kinuha ang isang plastic. Kinuha niya ang isang mansanas, at hinugasan. “May balita kaba sa kapatid mo?” Tanong niya rito, at napansin na natigilan ito. “Wala.” Maikling sagot nito, habang binalatan na muli ang mansanas. “Tumawag kasi ako kay Daddy, at nakausap ko siya.” Wika niya, kaya nag-angat ito ng mukha. “Nakausap
3173RD POV “Sakay na.” Wika nito, matapos nitong lagyan ng helmet ang ulo ni Dell. “Sigurado kabang marunong ka niyan?” Tanong ni Dell, sa kanya, dahil kait sa kuya Evo niya, ay hindi siya sumasakay sa motor nito. Mas gugustuhin pa niya na maglakad. ‘Wag lang sumakay rito. “Bakit ba wala kang tiwala sa akin?” “Nakakatakot kayang sumakay r’yan! Bakit ba ‘yan ang binili mo? Mas maganda sana kung kotse nalang. Dapat kasi ako nalang ang bumili.” Inis na wika niya rito. “Alam mo, mas maganda ‘tong gamii, kaya sumakay kana, kung ayaw mong iwan kita rito.” Wika niya, kay Dell, kaya dahan-dahan itong sumakay sa motor. Gulat naman siyang napatingin sa bewang ni Noah, nang hawakan nito ang kamay niya, at pinayakap ito sa kanyang bewang. Nang buhayin nito ang makina ng motor, ay mas humigpit pa ang pag-yakap ni Dell, sa bewang ni Noah, habang pinikit niya ang kanyang mga mata. “’Wag ka nang matakot, mahina lang naman ang takbo natin. Isa pa, kapag nasanay ka nang sumakay nito. Tuturuan
3163RD POV “Saan ba talaga tayo pupunta? Gusto mo ba talaga na mapatay ka ng pamila ko?” Galit na tanong niya rito, habang sakay sila ng barko. Ito ang unang beses na nakasakay ng ganito si Dell. “Ang ingay mo naman, bakit nila gagawin sa aki ‘yon? Alam nila na kasal na tayo.” Sagot nito habang humiga. “Anong sinabi mo? Alam mong hindi pa tayo kasal!” Inis na sigaw niya rito. “Akala ko ba natatandaan mo ang lahat, noong magkasama tayo rati.” Kindat na wika niya rito. “’Yong contract marriage natin.” Namilog ang mga mata ni Dell, dahil sa kanyang narinig, at natigilan. Pero mayamaya pa, ay napangiti ito. “Nakakatawa ka talaga, hindi mo ba alam, na tiningnan ko na ro’n, at ang nakalagay pa rin ay single ako. Single.” Madiin na wika niya. “Hindi kaba nagtataka?” Wika nito, kaya nawala ang ngiti sa labi niya.“Sinadya ko lang ‘yon, para lalo kang maguluhan.” “Walang hiya ka talaga Noah!!” Galit na sigaw niya rito. “Kaya paano mo mapapa-urong ang kasal natin, kung kasal na tayo.
3153RD POV“Kanina pa kami magkasama sa taas.” Sagot nito kay Aaron, kaya napakunot ang noo nito. Habang napatingin sa kanya. “Kuya! Anong klaseng tingin ‘yan?” Inis na wika ni Dell, kaya hindi maiwasan ni Hanma, na mapangiti.“Bakit?” Asar na tanong niya rito. “Sumunod nalang kayong dalawa sa amin, at sa loob na tayo mag-usap.” Wika ni Aaron, habang pinulupot nito ang braso niya, sa bewang ng kanyang asawang si Hanma.“Paano ka nagising?” Mahina na tanong niya kay Noah, kaya taka itong napatingin sa kanya. “Ang ibig kung sabihin, paano mo nalaman na lumabas ako? Hindi ba kanina lang mahimbing ka pang natutulog?” Muling wika niya, habang napangiti ito sa kanya. “Hindi ka pa rin pala na sanay sa akin.” Iling na sagot nito, habang ginaya ang ginawa ni Aaron. Inis niya naman na winaksi ang braso nito, kaya malawak itong napangiti. “’Di kaba nagtataka kung paano ako nakapunta sa kulungan na ‘yon?” Wika niya kaya napakunot lalo ang noo ni Dell. “Bakit pa ako magtatanong, kung alam k
3143RD POV Hinayaan lang ni Dell, si Noah, at hindi na siya nagsalita pang muli. Hindi niya rin napansin ang mga bodyguard nito, at ang tangi niya lang nakita ay ang kotse nito. Pareho rin silang basang-basa, dahil nasira ang payong na kanyang dala, dahil sa lakas ng hangin. “Umuwi kana, baka magkasakit ka.” Wika nito, habang nakayuko. “Paano ka? Kailangan mo rin magpali, dahil basang-basa ka rin.” Nag-angat ito ng mukha at nakita niyang ngumiti ulit ito. Pero hindi abot sa kanyang mga mata. “Saan ‘yong hotel mo?” Muling wika niya, habang umiling ito. Napakunot naman ang kanyang mga mata, habang nakatitig kay Noah. “Anong ibig mong sabihin?” Tanong niya, rito, pero bigla nalang siyang tinalikuran ni Noah. “Sandali! Saan ka pupunta?” Tanong niya, habang sinundan ito. “Pwede bang umalis kana at iwan mo ako! Higit sa lahat, tigilan mo ‘yang pagkukunwari mo na may pakialam ka sa akin!!” Galit na sigaw niya, kay Dell. Natigilan si Dell, dahil sa kanyang narinig at hindi na ulit it
3133RD POV “Bakit ka pumasok dito?” Kunot-noo na tanong nito sa kanya. “Bakit bigla ka nalang umalis? Bakit hindi ka pumasok at sumama sa mga magulang mo?” Tanong niya rito, kaya napansin niya, na lalong napakunot ang noo nito. “Ano bang pakialam mo? At pwede bang lumabas kana.” Wika nito, habang hindi sinagot ang tanong niya. “Ayokong lumabas.” Nakataas na kilay na wika niya kay Noah. “Nagpapatawa kaba?” Inis na wika nito. “Hindi ako nagpapatawa, at lalabas lang ako, kapag i-urong mo ang kasal natin.” Ngiting wika niya habang nakita niya ang paggalaw ng pangga nito. “Paano kung ayaw ko?” Napakunot ang noo ni Dell, dahil sa sinabi nito sa kanya. “Bakit ayaw mo?! Bumalik na ang kapatid mo! Nasa inyo na siya?!” Inis na wika niya rito. “Wala akong pakialam, ang gusto ko. Maikasal tayo.” Kindat na wika nito, habang nawala ang dilim sa kanyang mukha.Hindi maiwasan ni Dell, na mapatitig sa kanya, dahil mula nang makita niya ulit ito, ay ngayon lang niya itong nakita na ngumiti.