Mag-log inShare
Kabanata XXIX: Ang Umaga
Huling Na-update:
2024-10-29 19:42:56Madaling araw pa lamang ay binulahaw na ang mga mamamayan ng tugtog ng mga musiko sa lansangan. Ngayon ang ikatlo at huling araw ng kapistahan.
Ang mga tao ay nagsimula nang magbihis ng mga magagara nilang mga damit, maliban kay Don Julio na hindi nagbago ng pananamit. Iyon pa rin ang kanyang suot, ang ordinaryong damit, lumang sapatos at sombrero.
Nagkita sina Don Vito, Tenyente Mayor at Don Julio. Binati ni Don Vito si Don Julio, "Mukhang higit kayong malungkot ngayon kaysa noong nakaraang araw. Ayaw ba ninyong magsaya kahit paminsan-minsan bagamat marami tayong dapat ikalungkot."
Nangatuwiran ang pilosopo, "Ang pagsasaya ay hindi ang paggawa ng mga kabaliwan! Bakit dapat maglustay ng malaking halaga sa paghahanda taun-taon? Kayrami nang naghihikahos. Napakasamang tingnan ang nagpapakaluho samantalang ang iba ay naghihirap."
Sumagot si Don Vito, "Ano ang magagawa ko sa kagustuhan ng Kura at ng Gobernador?"
Mariing tumugon si Don Julio, "Magb
Kaugnay na kabanata
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXX: Araw ng Pista ng San Lorenzo
Hindi mahulugang-karayom ang loob ng simbahan dahil sa dami ng tao. Nagsisiksikan, nagtutulakan, naggigitgitan, nagkakatapakan ang kaunting lumalabas at maraming pumapasok na tao. Lalo na sa lugar ng agua bendita o sa benditadong tubig. Malayo pa ay nakaunat na ang mga bisig ng mga nagnanais na makasawsaw ang kamay sa kinaroroonan ng agua bendita, pero natatabig pa at napapalayo. Isang babaeng paangil nang sumigaw nang siya'y nayapakan at nasaktan pero patuloy ang pagtutulakan at halos walang pumansin sa kanya. Halos hindi makahinga sa loob ng simbahan. Napaka init at umaalingasaw ang iba't ibang amoy ng mga tao. Pero hindi pwedeng hindi marinig ang sermon sapagkat ito ay ginastusan ng ₱250. "Dalawang daan at limampung piso para sa isang sermon?" parang hindi makapaniwala si Don Julio. "Ano? Para sa isang sermon at para pakinggan ang isang tao! Sobra naman e, isipin mo ang halagang ito ay ikatlong bahagi lamang ng kabuuang halagang ibabayad sa mga komedyanteng magtat
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXI: Ang Sermon
Bilang pambungad binigkas ni Padre Ignacio ang sumusunod na salita mula sa Aklat ni Esdras; "At iginawad mo sa kanila ang iyong mahiwagang diwa para palaganapin mo sa kanila ang pangangaral at doon mo binawi ang salita ssa kanilang bibig at binigyan ng tubig upang mapawi ang kanilang uhaw."Hanga sina Padre Pedro at Padre Martin sa pambungad na sermon ni Padre Ignacio. Ang unang bahagi ng sermon ay Kastila at ang huli'y sa Tagalog.Ipinagpatuloy ni Padre Ignacio ang sermon, "Kagalang-galang na Alkalde, kabanal-banalang mga pari, mga Kristyano, mga kapatid kay Cristo." Sandaling tumigil at nang pansinin na ang kapaligiran ay nagpatuloy, itinuro ang pinto at dagliang isinara ng mga sakristan sa pag-aakalang iyon ang ipinahihiwatig ni Padre Ignacio.Ang alperes na nasa loob ng simbahan noon ay alumpihit, lalabas ba siya o hindi? Sa sermon ni Padre Ignacio ay inakala ng alperes na siya ang pinaparinggan.Nakaturo ang kamay ni Padre Ignacio sa kinaroroon
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXII: Ang Panghugos
Isang lalaking may madilaw na kutis ang tumupad sa kanyang salita. Isang di pangkaraniwang makinarya o panghugos ang kanyang itinayo. Ito'y gagamitin sa pagbababa ng malaking tipak ng batong buhay bilang hudyat ng paglalagay ng unang bato sa ipinatatayong paaralan. Hindi karaniwang panghugos lamang na may kalo sa dulo ang ginawa ng taong ito tulad ng sinabi ng foreman na si Juan. Lumikha siya ng isang kahanga-hangang makinarya.Iyon ay may taas na higit sa walong metro. Sinusuportahan ito ng apat na malalaking troso na pinagkabit-kabit sa tuktok sa pamamagitan ng mga malalaking pako. Bawat gilid ng makinarya ay may malalaki at matitibay na kable o lubid. Sa dulo ng mga malalaking kable ay nakabitin ang malaki't napakabigat na batong buhay na may uka sa gitna upang siyang maging pang-ibabaw na isa pang may ukang bato na naihugos na sa hukay. Sa guwang na ito, ilalagay ang isang kahang kristal na paglalagyan ng mga kasulatan, ng mga pahayagan, mga medalya, salapi, ginto at iba
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXIII: Kalayaan ng Isip
Hindi pa halos nakakapag bihis si Francisco ng lumapit ang kanyang utusan at sinabing may isang taong mukhang magbubukid na naghahanap sa kanya.Sa pagakala ni Francisco na ito ay kanyang manggagawa, kaya iniutos niyang pag hintayin ito sa kanyang aklatan at laboratoryo. Ngunit laking gulat niya pagkat kaharap niya ay ang mahiwagang si Claudio."Kayo ang nagligtas sa aking buhay," ang bati ni Claudio na parang nahuhulaan ang sasabihin ni Francisco. "Hindi pa ako nakakaganti ng utang na loob sa inyo." "Wala kayong dapat ipagpasalamat sa akin." "Pumunta ako rito para muling makiutang na loob." "Magsalita kayo," sagot ni Francisco na nagugulat dahil sa kapormalan ng anyo ng magbubukid."Sakaling mag-usig ang makapangyarihan, mangyari lamang na huwag babanggitin ang naibulong ko sa inyo sa simbahan.""Huwag kayong mabahala, bagamat alam kong kayo'y inuusig ngunit hindi ko kayo isusuplong," tugon ni Francisco."Tandaan po ninyo, hindi ito para sa
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXIV: Ang Nangyari sa Tanghalian
Nakabalik ka agad si Francisco sa pinagdausan ng pagbabasbas. Isang marangyang pananghalian ang inihanda para sa mga panauhin na kilalang mga tao sa lipunan. Naroon at nakaupo sa magkabilang dulo si Francisco at ang alkalde. Nasa gawing kanan ni Francisco si Felicidad at nasa gawing kaliwa naman ang eskribano. Naroon sa magkabilang hanay sina Gobernador Gregorio, alperes, ang kapitan, mga prayle, mga kawani at ilang mga kadalagahan. Masaya at masigla ang lahat. Noon ay nangangalahati na ang tanghalian ng biglang dumating ang mensahero na may dalang telegrama kay Gobernador Gregorio. Binasa ni Gobernador Gregorio ang telegrama. Sumiglang bigla si Gobernador Gregorio at may pagmamalaking sinabi: "Mga ginoo, ang kanyang kamahalan ang Kapitan Heneral ay darating at sa aking bahay tutuloy." Pagkasabi niyon ay nagmamadaling umalis si Gobernador Gregorio at naiwan tuloy ang kanyang sumbrero. Samantalang nagkakatinginan ang nga prayle na malinaw na ang ibig sabihin: "Isang p
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXVI: Suliranin
Patuloy ang pagluha ni Felicidad at di alintana ang pag-alo ng kanyang ali at ni Luningning. Ipinagbabawal ng kanyang ama ang pakikipag usap kay Francisco hanggang hindi pa ito inaalisan ng excomunion ng mga prayle.Samantalang abalang-abala naman si Gobernador Gregorio sa pag-aayos ng kanilang tahanan para maging marapat sa pagdating ng Kapitan Heneral ngunit siya naman ay ipinatatawag sa kumbento.Noon ay naghahalinhinan sa pag-alo si Tiya Flora at Luningning kay Felicidad. Upang maibsan ang nararamdaman ni Felicidad, sinabi ni Tiya Flora sa kanya na susulatan nila ang Santo Papa at maglilimos ng malaking halaga. Si Padre Ignacio ay nawalan lang ng malay at hindi siya namatay. "Huwag kang mag-alala," alo ni Luningning, "ako ang bahala para kayo ay magkausap ni Francisco."Bumalik kaagad sa bahay si Gobernador Gregorio. Napansin ni Tiya Flora ang kalungkutan ni Gobernador Gregorio. Si Gobernador Gregorio ay nanahimik, nagbubuntunghininga. Pinilit ni Tiya Flora
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXVII: Ang Kapitan Heneral
Gustong makausap ng Kapitan Heneral si Francisco. "Napakagaan ng aking kalooban sa binatang iyon," ang sabi niya. "Ipinahahanap na po siya, Kapitan Heneral. Nariyan po sa labas ang isang binatang taga-Maynila na humihingi ng pahintulot na kayo ay makausap. Ang sabi po namin na kayo ay walang panahon ngunit sinagot po niya kami na kayo ay laging may panahong magbigay ng katarungan." Napatakang bumaling ang Kapitan Heneral sa alkalde. "Kung hindi po ako nagkakamali," sabi nito ay "siya po ang binata na nakagalit ni Padre Ignacio sa sermon kaninang umaga. Gusto yata talagang guluhin ng prayleng iyon ang lalawigang ito sa pag-aakalang siya ang nag-uutos dito. Sige papasukin ang binatang iyan." Sa kabilang silid na kalapit ng bulwagang kinaroroonan ng Kapitan Heneral, naroon at naghihintay ang mga Kastilang kaumpok ng mga militar, may mga katungkulan sa bayan, mamamayan ng San Lorenzo at lahat ng mga prayle maliban kay Padre Ignacio. "Ipinagbibigay-a
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XXXVIII: Ang Prusisyon
Gabi na. Ang mga parol ay nasisindihan na sa mga bintana. Ang ikaapat na prusisyon ay lumabas sa simbahan na sinabayan ng dupikal ng mga kampana at ng mga paputok.Mula kina Gobernador Gregorio, ang Kapitan Heneral ay nanaog at naglakad na kasama ang dalawa niyang kagawad, si Gobernador Gregorio, ang alperes, ang alkalde at si Francisco. Nasa unahan ang mga guwardiya sibil at makapangyarihan sa bayan. Sa tapat ng bahay ni Gobernador Gregorio ay may kubol na siyang pinagdarausan ng pagbigkas ng loa o kaya ay papuri sa kabunyian ng banal na pintakasi.Sa ganang kay Francisco, hindi naman niya gustong manood ng prusisyon. Walang mabuti sa kanya kung hindi ang maiwan sa bahay kasama si Felicidad at ang mga dalagang kaibigan nito. Ngunit matatanggihan ba niya ang Kapitan Heneral na sumama sa kanilang grupo? Wala siyang nagawa kung hindi ang libangin na lamang ang kanyang sarili at umasang makikita rin niya ang katipan sa dulaan.Ang prusisyon ay makikita
Pinakabagong kabanata
Memories of the Past [COMPLETED] Maikling Kabuuan Ng Mga Alaala Ng Nakaraan
Si Francisco ay isang binatang Pilipino na nag-aral nang walong taon sa Paris at nagbalik sa San Lorenzo.Si Gobernador Gregorio ay naghandog ng isang hapunan sa pagdating ni Francisco Alonzo. Subalitay pangyayaring hindi inaasahan. Si Francisco makalawang beses na hinamak ni Padre Ignacio isang Franciscanong pari na naging kura ng San Lorenzo. Ang binata ay humingi ng paumanhin. Siya ay nagpaalam pagkat may mahalaga raw siyang pupuntahan.Si Francisco Alonzo ay katipan ni Felicidad de Quintos, isang kabigha-bighaning binibini, na sa kagandahan at mga katangian ay ginawang sagisag ng Inang Bayan. Si Felicidad ay anak sa turing ni Gobernador Gregorio, isa sa mayaman sa San Lorenzo maka-prayle at mapang-api sa mahihirap.Kinabukasan, panauhin ni Gobernador Gregorio sa kanyang tahanan si Francisco Alonzo. Sa pag-uusap ni Felicidad at Francisco ay muling nanariwa ang dalisay na pagmamahalang umusbong mula sa kanilang kamusmusan. Binasa noon ni Felicidad ang su
Memories of the Past [COMPLETED] Ang Huling Paalam: Francisco Alonzo y Montevallo
Magkikita ulit tayo pagdating ng ika-dalawampung taon mula ngayon. -Francisco This is work of fiction. Names, characters, places and events are fictitious unless otherwise stated, any resemblance to real person, living or dead, or actual event is purely coincidental. All rights reserved. No part of this story maybe, reproduced, distributed, transmitted in any form or by any means, without the prior permission of the author. AUTHOR'S NOTE: Maraming salamat sa pagbabasa at pagsuporta ng aking istorya hindi ko ito makalilimutan. Maraming salamat sa taong nagpasok sa akin dito natulungan mo ako ng malaki mabuhay ka pa sana ng matagal, maraming salamat.
Memories of the Past [COMPLETED] Ang Nawawalang Kabanata: Ang Huling Liham ni Felicidad
San LorenzoKalye Pilipo, Santo RosarioIka-31 ng Disyembre 1945Felicidad de Quintos y FloresKalye Burgos, Santa ClaraSan LorenzoMinamahal kong Francisco, Lubos akong nagagalak ng mabalitaan kong ikaw ay nakaligtas ngunit labis ang aking hinagpis ng malaman kong ika'y hindi na muling babalik pa sa lugar kung saan ang ating pag-iibigan ay nagsimula. Naaalala mo pa ba noong tayo'y mga musmos pa lamang lagi tayong nasa pampang ng Ilog ng Pag-ibig nagkukwentuhan sa ilalim ng matandang puno kung saan nakaukit ang ating mga pangalan, kung saan doon nanumpa sa pagdating ng tamang panahon tayo ay maikakasal at magkakaroon ng malulusog na supling. Ngunit sadyang malupit ang tadhana ang minsang pag-iibigan ay naudlot ng dahil lamang sa pagkakagalit mo at ng aking tunay na ama na si Padre Ignacio, siguro'y hindi mo na nabalitaan ang nangyari sa aking
Memories of the Past [COMPLETED] Mga Alaala Ng Nakaraan: Wakas
This is work of fiction. Names, characters, places and events are fictitious unless otherwise stated, any resemblance to real person, living or dead, or actual event is purely coincidental.All rights reserved. No part of this story maybe, reproduced, distributed, transmitted in any form or by any means, without the prior permission of the author.Ang nobelang Mga Alaala Ng Nakaraan ay nauukol sa sosyo-politikal at pangkasaysayang realidad ng lipunan. Ang nobelang ito ay binubuo ng 63 kabanata na tumatalakay sa mga kaganapan noong panahon ng Kastila.MGA TAUHANI. Angkan ni Francisco Alonzo y MontevalloFrancisco AlonzoDon Lorenzo AlonzoDon Arthuro AlonzoII. Angkan ni Felicidad De Quintos y FloresFelicidad De QuintosGob. Gregorio De QuintosAmelia FloresTiya FloraIII. Mga
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIV: Katapusan
Pumasok sa kumbento si Felicidad. Iniwan na ni Padre Ignacio ang bayang kinaroroonan niya upang sa Maynila na manirahan. Si Padre Pedro ay nasa Maynila na rin. Samantalang naghihintay siyang maging obispo ay manakanakang nagsesermon sa simbahan ng Santa Clara at sa kumbento naman niti ay may mahalagang tungkulin. Di nagtagal si Padre Ignacio ay tumanggap ng isang kautusan ng Padre Provincial upang maging kura sa isang napakalayong lalawigan. Napabalitang dinamdam niya nang gayon kaya't kinabukasan ay natagpuan ang paring ito na patay na sa kanyang hihigan. May mga nagsasabi na namatay sa sakit na apoplegia, ang iba nama'y sa bangungot, ngunit ayon sa medikong tumingin, biglaan ang pagkamatay ng pari.Walang sinuman sa mga mambabasa ang ngayon ay nakakakilala kay Gobernador Gregorio. Ilang linggo bago suutan ng abiti si Felicidad para magmongha ay nakaramdam ng isang panlulumo na pinagmulan ng unti-unti niyang pamamayat. Siya ay naging malungkutin at mapag-isip. Noon ay katata
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIII: Noche Buena
Sa itaas ng bundok sa tabi mg isang ilug-ilugan ay may nakakubli sa kakahuyan. Ito ay may isang dampa na yari sa mga balu-baluktot na punongkahoy. Dito ay may naninirahan na isang mag-anak na Tagalog na ang ikinabubuhay ay ang pangangaso at pangangahoy. Sa ilalim ng puno ang nunong lalaki ay nagtitistis ng dahon ng niyog na gagawing walis. Isang dalaga naman ang naglagay ng isang bakol ng mga itlog ng manok, dayap at mga gulay. Dalawang batang lalaki at babae ang magkasamang naglalaro sa tabi ng isang batang maputla, malungkot at may malalaking mga mata.Si Manuel na may sugat sa paa ay hirap na hirap na tumindig at lumapit sa matanda. "Ingkong, mahigit isang buwan na po ba akong maysakit?" "Mula ng matagpuan ka naming walang malay ay dalawang beses nang bumilog ang buwan. Ang akala nga namin noon ay patay ka na.""Gantihan nawa kayo ng Diyos!" Kami po ay mahirap lamang," ang naisagot ni Manuel. "Subalit ngayon po ay Pasko, ibig ko po sanang umuwi sa bayan upang
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXII: Nagpaliwanag si Padre Ignacio
Ang mga nakikitang regalo ni Felicidad ay walang halaga't kabuluhan, maging ang mga brilyante at mga burdadong pinya at sutla. Nakatingin sa pahayagan ang dalaga ngunit walang makita ni mabasa kaya. Bagama't may mga nagbabalita ng pagkamatay ni Francisco na nalunod sa lawa.Nang biglang nakaramdam siya noong na may dalawang palad na tumakip sa kanyang mga mata. Isang masayang tinig ang kanyang narinig, "Sino ako, sino ako? Natakot ka, ano? Dahil ba sa hindi mo inaasahan ng aking pagdating? Ako ay galing sa lalawigan upang makita ka at ang kasal mo," ang sabi ni Padre Ignacio. Nilapitan niya ang dalaga at iniabot ang kamay upang hagkan. Yumuko si Felicidad at nanginginig na hinagkan ang kamay ng pari. "Bakit ka nanlalamig, namumutla --- may sakit ka ba, anak?" Magiliw niyang kinabig ang dalaga at hinawakan ang dalawang kamay nito. "Wala ka na bang tiwala sa iyong inaama?" ang tanong ni Padre Ignacio. "Sige, maupo ka at sabihin mo sa akin ang problema mo tulad noong ginagawa mo
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXI: Putukan sa Lawa
"Ginoo, pakinggan po ninyo ang panukalang naisip ko," ang sabi ni Claudio samantalang sila'y magtutungo sa San Gabriel. "Kayo'y aking itatago sa aking kaibigan. Dadalhin ko sa inyo ang lahat ng inyong kuwalta na aking iniligtas at itinago sa puno ng balite sa libingan ng inyong Inkong at tumungo na kayo sa inyong lupain." "Ako, patutungo sa ibang lupain?" ang sagot ni Francisco."Upang kayo'y makapamuhay nang tahimik sa panahong natitira sa inyong buhay. Kayo'y may mga kaibigan sa España, mayaman at maaari ninyong lakarin na kayo'y mapatawad sa pagkabilanggo. Ang ibang lupain, sa ganang akin, ay lalong mabuti kaysa ating sarili bayan."Tumahimik si Francisco,waring nag-iisip. Sila ay dumarating sa Ilog ng Pag-ibig at ang bangka ay nagsisimulang sumalunga sa agos. Sa tulay ng España ay may kabayuhang nagpapatakbo samantalang naririnig noon ang mahahaba ay matutunog na paswit."Claudio ang inyong kasawian ay nagbuhat sa aking kaanak. Ang buhay
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LX: Magpapakasal na si Felicidad
Tuwang-tuwa si Gobernador Gregorio. Pagkat wala ni sino mang nakialam sa kanya sa buong maghapong kakila-kilabot. Hindi siya dinakip at hindi rin siya ikinulong. Ngunit nang bumalik si Kapitan Tinong sa kanyang bahay ay may sakit, namumutla at namamanas. Hindi nakabuti sa kanya ang paglalakbay. Hindi siya kumikibo di bumabati sa kanyang pamilyang umiiyak, tumatawa, nagsasalita at nababaliw sa kagalakan. Ngunit ni ang pinsang si Primitivo at ang lahat ng karunungan nito ay walang magawa para siya'y mapakibo. "Crede prime" ang sabi sa kanya. "Kung hindi ko nasunog ang lahat ng kasulatan ay nabitay ka na sana."Ang sinapit ni Kapitan Tinong ay kabaligtaran naman sa sinapit ni Gobernador Gregorio. Ayon kay Gobernador Gregorio, ito ay maaaring himala ng Mahal na Birhen ng Antipolo. "Ito marahil ay sa tulong na rin ng aking nga magulang at ng aking magiging manugang na si Lucas de España."Ang bulung-bulungan si Francisco ay bibitayin na. Bagamat may mga katibayan upa
