"Naintindihan kita, Viktor," ang aking mangiyak ngiyak na sagot. "Lahat ay naiintindihan ko," dagdag ko pang sabi.
Hindi pa rin niya inalis ang kanyang tingin sa akin habang nakahiga sa aking mga braso. Sa mga sandaling iyon ay nakita kong muli ang mga magagandang mata ni Viktor. Napagtanto sa mga pagyakap ko na nanatili pa rin ang kanyang mga mata bagkos sa pagkakaiba ng kanyang buong mukha. Ang mga matang iyon ang siyang pinakakatangi ko kay Viktor.
"Hindi ko alam kung ano ang gagawin ko, mapatawad mo lamang ako sa lahat ng ginawa ko sa iyo. Matagal ko nang gustong humingi ng tawad ngunit umiiral pa rin ang aking pagkamasarili. Binigo kita, Natalia. Sinira ko ang pangako ko sa iyo noon. Ngayon, ayokong mamatay na hindi mo malalaman na mahal na mahal pa rin kita,"anya sa akin ni Viktor na may pag iinda sa sakit ng malaking sugat na natamo niya.
"Mahal na mahal rin kita, Viktor," ang sa.got ko naman sa kanya. Sa lumipas na mg.a panahon, totoong nanatili pa rin s
Dama ko ang lamig ng simoy ng hangin sa aking paligid.Hudyat, na sa mga oras na ito ay bumubuka na ang liwayway upang tapusin ang karimlan ng gabi at salubungin ang paparating na araw. Alam kong sa darating na mga sandali, sisibol na ang haring araw upang magbigay ng liwanag sa buong kalangitan. Kahit ganunman ang lamig ng hanging bumabayo sa buong Santa Lucia, malalanghap pa rin ang kakaibang amoy na sumisingaw kasabay ng hanging umiihip.Ito ay ang malansang amoy ng malagim na kamatayan na siyang alam kong nanggaling sa gitnang bayan kung saan ngayon nagaganap ang digmaang tiyak na magpapabago sa buhay ng buong bayan ng Santa Lucia.Kakaiba ang aking nadarama sa aking katawan. Matapos kong masaksak ng gintong punyal ang nakaaway kong kanina na isang napakalakas na mangkukulam, bigla na lamang ako nakadarama ng matinding panghihina sa aking buong katawan. Kaya naman, minabuti kong umupo muna sa lupa at paunti unting kumukuha muli ng sapat na lakas para sa sari
Tanggap ko na ang aking magiging kamatayan.Handa na akong mamatay. Katabi ko ang namayapang bangkay ni Viktor at wala na akong mahihiling pa kundi ang mamatay na kapiling ang aking minamahal. Alam kong mamamatay na ako sa pagkakataong ito. Isang malaking dakot ang aking ginawa, at dahil dito, tiyak mamamatay na ako.Mamamatay na ako sa kamay ng aking ama."Magsama kayong dalawa!" ang sigaw ng aking ama. Binagwis niya ang kanyang mga malapaniking pakpak, lumipad sa himpapawid at palusob ito sa akin na may pagtatama sa kanyang matutulis na mga kuko.Marahil iyon na ang mga huling salita na aking maririnig. Mga salitang nasusuklam ng aking ama. Marahil ay ito na nga ang aking kamatayan. Mababawian ako ng buhay sa mga kamay ng punong bampira.Ngunit, biglang yumanig ang malakas na mga putok ng baril. Nabatid kong tinamaan nito ang lumulusong sa akin na halimaw. Nagawang pigilan ng mga bala ito kaya sa muling pagkakataon ay nailigtas na naman ako sa bi
"Hanga ako sa katapangang taglay ninyong lahat. Ngunit, papaano niyo magagawang patayin ang isang katulad ko?! Ako ang haring bampira! Wala akong kamatayan! At hindi ako kailanman mamamatay sa mga kahibangang bagay na binabalak ninyo!"ang pabulyaw na wika niya na dama ang malaking tiwala niya sa kanyang katangian."Tingnan natin kung totoo nga iyan, ama!" ang pagsagot ko naman."Graciela! Simulan mo na!" ang aking pabulyaw na anya sa kasama naming mangkukulam.Nang marinig ito, kaagad sinimulan ni Graciela ang naisip nitong gawin. Ipinikit niya ang kanyang mga mata habang hawak sa dalawang kamay ang batong Fuego na parang dinadasalan ang hawak na bagay.Tila huli na nang makita ng haring bampira si Graciela. Nang makita niya itong hawak ang batong Fuego, marahil ay alam na niya kung ano si Graciela at ang ginagawa nito, kaya muli itong nagpalit anyo bilang isang malapaniking halimaw at lumusob ito papunta sa amin.Alam na naming lahat na lulusob an
Napasigaw na lamang si Carmela ng makitang nasaksak ang kanyang nobyo kahit sinasakal siyang mahigpit ng halimaw. Hindi ako makagalaw sa bilis ng pangyayaring iyon. Nanigas ang aking nga binti mulang makita ang pangyayari. Tila nanonood lamang ako habang itinusok ng aking ama si Eduardo at walang awa pa niya itong inihagis sa malayo na siyang ikinabulagta at ikinabagsak nito sa lupa.Muling nabaling ang aking paningin kay Carmela. Nakita kong may kinuha siyang isang bagay na nakaloob sa kanyang duguang kasuotan. Makintab ito, napakakintab kung kaya nakuha nito ang aking pansin. Kung hindi ako nagkakamali, isa itong punyal.Isang gintong punyal. May kakaibang hindik akong naramdaman sa bagay na ito nang matanaw ko itong hawak ni Carmela.Paglabas ni Carmela sa punyal na ito, tumakbo ito nang napakabilis at agad niyang isinaksak ang yaong gintong punyal sa braso ng halimaw na sumasakal sa kanya. Pagkabaon ng matulis na patalim ay dagli siyang nabitawan kaagad ng h
Nabatid ko ang unti-unting pagbubukas ng liwanag sa kalangitan. Mula sa maiitim na ulap na hatid nang nagdaang gabi ay tila namumula na ang mga ito, hudyat sa paparating na haring araw para tapusin ang kadiliman. Sa kanyang pagsilaw, matatapos ang buong gabing nagdaan na puro karahasan at kamatayan ang hinatid. Walang iniwan ito kundi hinagpis at pangungulila sa buong bayan ng Santa Lucia na mauukit magpakailanman sa kasaysayan nito.Muli kong tiningnan ang mga maiitim na abong siyang naging katapusan ng aking napatay na ama. Naroon at naiwan sa kanyang mga abo ang kanyang kilala't yari sa gintong singsing at ang gintong punyal na isinaksak ko sa kanya. Hindi ko naisip na ang pinakamasamang bampira sa tanang panahon ay mauuwi't magiging abo lamang sa huli na tila pantaba na lamang sa lupang dinungisan niya ng dugo at luha. Marahil kung masasaksihan man niya ito ay tiyak magigimbal siyang lubos kapag kanyang malaman na magiging abo ang kanyang magiging huling hantungan. Ganunp
Mula sa pagharap ko kay Graciela, naagaw ulit angpansin ko kay Carmela na nasa may di kalayuan. Doon ay nakaupo ito sa lupa habang makikitang nakahiga sa kanyang mga bisig ang iniirog nitong si Eduardo. Nakita ko ang matinding pag-iiyak ni Carmela dalang siya ay nangangamba sa maaaring mangyari sa kanyang nasaksak na kabiyak. Kaya, mula kay Graciela, lumapit ako kaagad sa kanya para damayan ito."Carmela," ang mahinang pagtawag ko sa aking kaibigan mulang ako’y makalapit. Nakita kong namamaga na ang kanyang mga mata dahil sa pag-iyak at ramdam sa bawat hagulhol niya ang pangangamba’t pangungulila. Napansin ko rin ang kanyang sinugatang kamay na kanyang inilapit sa bibig ng nakalatay na binata at doon ko lamang napag-alaman na pinapainum niya si Eduardo nang taglay niyang isinumpang dugo. Natawag ko man ang kanyang ngalan ay tila hindi ito narinig ni Carmela. Patuloy lamang ito sa pag-iyak at abala sa pagliligtas sa duguan niyang minamahal."Eduardo, i
Kasabay sa paglilitaw ng araw sa kalangitan ay ang katapusan ng madugong digmaan ng mga isinumpa. Muling mabibigyan ng liwanag ang buong bayan ng Santa Lucia mula sa kadilimang bumalot dito kagabi. Natapos man ang madugong karahasan ay tiyak hindi na muling maibabalik pa ang tuwirang wari ng mga mamamayan mula sa matinding takot, hinagpis at kamatayang ng digmaang idinulot ng mga iba't-ibang halimaw.Makikita sa paligid ang pagkamatay ng buong bayan na siyang bunga ng paghimagsik ng kasamaan. Walang ni isang nakatayong mga gusali sa bayan ang hindi tinutupok ng apoy. Nagkalat rin ang mga patay na katawan sa bawat bahagi ng gitnang bayan na pawang pinagluluksaan nang kani-kanilang mga mahal sa buhay. Sa taglay kong kalakasan ang pandinig, nakakakilabot pakinggan ang iyak ng mga naghihinagpis sa buong lugar at damang dama ang sakit at matinding pagluluksa ng mamamayan roon na sinusugatan ang kanilang mga puso.Yaon ay ang bungang hatid ng naganap na digmaan na kailanman
Hindi ko alam kung ano ang gagawin. Habang binibihag at pilit kinukuha si Carmela ng mga taong nakamaskara ng uwak ay wala akong ginawa kundi ang magsisigaw lamang."Carmela!"Ang pangalan niya lamang ang sinisigaw ko sa mga sandaling iyon habang siya ay pilit pa ring hinihila ng mga di kilalang kalalakihan patungo sa isang lumiliwanag na lagusan. Ang lagusang iyon ay una ko pa lamang nakita sa tanang buhay ko. Ito ay bigla na lamang lumitaw na tila ba isang napakalaking butas sa gitna ng kawalan. Gustuhin ko mang sagipin si Carmela ngunit wala akong naiisip na gagawin. Wala sa akin ang aking pulang kuwintas at namumuno na ang haring araw sa buong kalangitan kaya kung pipilitin ko man ito ay tiyak malulusaw ako sa kawalan."Carmela! Bitawan niyo siya!" patuloy kong pagsisisigaw. Dama ko sa sarili ang lubos na pangangamba, at hindi lamang ito kundi pati ang tumitinding takot ko dahil sa nasasaksihang pangyayari. Nakita ko pa kung paano nawalan ng malay si Carmela
Isang araw na siyang hindi nakakain at sigurado akong nagugutom at nauuhaw na iyon sa madilim na kulungang doon. Kaya naisipan kong dalhan ang lalaki ng pagkain at tubig pagkatapos kong kumain. Pinilit ng tatlong tulisan na kunin ang aking dalang pera. Nanlaban ako kaya binubog nila ako upang makuha lamang ang kwaltang nais nilang kunin mula sa akin. Napagbatid din ni Pedro ang ilang nagsisidatingang mga tao roon; may ilang mga kababaihang nakasuot ng magaganda't magagarang traje de boda na naghahagikhikan pa sa isa't isa habang papasok sa loob ng mansyon at may nakikita rin siyang mga papasok na mga kalalakihan roon na nakasuot ng iba't ibang isitilo ng chachetta at pantalones na sa mga kilos at tindig ay kagalang-galang tingnan. "Alas siete na pala," anya ni Don Condrado sa sarili nang malaman na ang oras. Sa di malamang dahilan, tumigil ang mga tulisan, umalis na sinunod ang ninais ng napakagandang babaeng iyon. Wari ko, hindi yata nila matanggihan ang tila isang anghel na dilag ka
Suot ang maganda at gawa sa bulak na chachetta na itim na pinalooban niya ng puting polo at kurbatang itim, ay inayos ito ni Julian sa paglabas niya ng sinakyang karwahe. "Hindi na kailangan iyan, kaibigan," wika ng lalaking panauhin sa amin nang gumitla ito. Ang mga arko namang ito ay bumuo ng malalaking debatong kaha kung saan may mga butas na siyang ginagawang tanawan at lusutan ng mga bumabaril mula sa loob ng fuerte. Nabaliw ito dahil sa labis na pagnanasa nitong maging pinakatanyag na pintor sa bansa kaya halos ginugol na niya ang buong sarili sa pagpipinta ng kung anu-anong mga larawan. Tiningnan niya ang inventario doon kung tugma ba ang mga nakasulat ayon sa pagsusuring ginawa niya. "Natutuwa ako, Carmela, at masaya kang makilala sila," wika ni Natalia sa akin na may bakas ng tuwa sa kanyang mukha para sa akin. Alam niyang sa bayang ito magsisimula ang bukang liwayway ng aking bagong buhay. Ang alak ang nagbibigay gaan sa aking loob bukod sa isang pang likidong parehong nil
"Iyon lang ang masasabi mo?" ang napabulalas na tanong ni Venancio, ang ama ni Sergio, bulalas man ngunit nasa mahinang tinig. Sa pagkakataong iyon ay para bang nalalasap sa dulo ng kanyang dila ang lamang matatamis nito na siyang napapalunok naman sa natitirang laway sa bibig niya. May sakit po kasi ngayon ang nanay ko at wala akong maiuuwi ngayon kung wala po akong mababaleng pera ngayon. akbo lang siya nang takbo, at habang hinihingal na ay may palingon-lingon niyang tinitingnan ang kanyang bandang likuran na tila ba may tinatakbuhan siyang di makita-kitang bagay sa lilim ng kadilimang naroon. Kumalam na ulit ang kanyang tiyan. "Hindi! Umalis ka na!" At sinipa si Clara ulit ng matabang donya. Nang matumba ang dalaga, kinuha siya bigla ng senyora, kapit ang kanyang suot na puting baro. Matagal lumipas ang pagkalam nito. Pinagpawisan na rin ang noo niya dala nang matinding nararamdamang gutom. Mulang siya ay magising ay inayos muna ni Graciela ang sarili niya, tumayo siya sunod at in
Ang lahat ng ito ay karaniwang ginagawa sa pabrika ni Andracio bilang isang encargador. Paulit ulit kong tinawag ang aking mga magulang ngunit pawang katahimikan lamang ang sumagot rito. Sa bahagi ring ito makikita ang isang malaking bodega, na may pintuang malahugis arko na may mga magagandang ukit na binubuo ng mga bulalak at mga ibon. Huminto ito sa tapat ng mansyon, at pagkalabas niya nang karwahe ay napansin niya kaagad sa may labasan ng casa ang mga nakaunipormeng puro Kastilang kawal ng mahistrado na buong tindig roon na nakabantay at walang bahid ni anumang damdaming makikita sa mga pagmumukha. At nang lumingon ako upang makita kung sino iyong tumambad sa akin ay doon ko natantong ako ay tama sa pagwari ko. Halos walang tao ang nasa mercado sa araw na iyon. "Bago natin ibalik ang mangkukulam na ito sa impyerno," wika ng padre sa lahat. Hindi dahil maulan at malamig kundi dahil ang mga manininda at negosyante sa pamilihang iyon ay mga ilang tagahanga at natulungang tao ni Don A
Nagpasalamat din si Julian sa kanila at tinanggap ng buong loob ang ibinigay ng mga babae sa kanya. Wala naman siyang ibang naisip na maaaring gawin upang matapos ang pagdudurusa ng lalaki--dulot ng matinding nararamdamang sakit--kaya dala ng awa ay pinatay niya ito sa pamamagitan ng pagdiin lalo ng nakatusok na kahoy sa dibdib. Marahil hindi pa alam ng mga taga Mansion Gliriceda ang pagkawala ng kanilang señorito o hindi rin napagbatid maging nang mga tauhang nagtratrabaho sa pabrikang pagmamay-ari nito.Nang mahagip bigla sa isipan ni Andracio ang pangalan ni Julian, naalala na naman niya muli ang isang bagay. Pitong lalaki ang kaagad natanaw niya na pumasok roon na pawang may mga bitbit pang mga mataas na uri ng armas.Ang lahat ng ito ay inalisan at tinanggalan niya ng alikabok, mga nakabiting agiw at dumi na apat na araw nang nalikom doon. Marahan siyang umakyat sa hagdanan, di inalintana ang madilim at makitid na mga hakbang, hanggang sa narating na nga niya ang tutok nito. "Ubos
Hindi ko mapipilit na sumagot siya sa akin sapagkat hindi naman niya ako kilala."Hindi ko ginustong mangyari ito sa akin. Hindi maaaring nilinlang ako noon ng aking kaibigang si Felina. Binuo ako ng isang bampirang nangangalang Mercedes,"ani pa niya sa akin. Hindi ko magawa ang makatayo mula sa pagkadapa ko sa lupa dahil nangangatog sa takot ang aking buong katawan. Kaya kailangan kong gumawa ng paraan para makatakas dahil kung hindi, tiyak mamamatay ako sa kamay ng aking kaaway na walang kalaban-laban. Tinuruan niya akong mamuhay ng karaniwan sa kabila ng sumpang aking dinadanas at sa hanggang tuluyan ko nang napigil ang aking pagkauhaw sa dugo ng tao. Kailangan na naming marating kaagad ang kuwebang iyon bago lumitaw ang kabilugan ng buwan dahil kung hindi, kutob ko, ay may masamang mangyayari. Buhat nga makahiga, binubulong ko lamang sa aking isip na iwala ang mga masasamang wari pero ang mga bakas pa rin ng takot ang tumatatak sa aking isipan. "Si Aurora talaga, kahit nakapag-asa
Ang Serapica lang ang tanging masasakyan kung papatungo sa Dapitan kaya hindi maaaring hindi sumakay sa bapor na iyon ang mga nadakip na ilustrados. Wala akong winari simula nang lumisan ako kundi ang kalimutan ang lahat ng aking mga naranasan sa Santa Lucia. Sumunod naman ako sa kargador. Kakaiba ang aking naramdaman sa kanya na hindi ko alam kung bakit gusto kong alamin ang lalaking dumaan.Sumiklab naman ang galit sa pakiramdam ni Andracio nang marinig ang mga pahambog na ito mula sa taksil. Bumaba kami sa barko na dinaanan ang hagdanang yari sa makapal na tabla. Pagbanggit niya sa pangalan ng aking alila noon,naalala ko at pumasok muli sa aking wari ang kung papaano ko napatay si Mercedes. Sa marahang pagbaba ng yumao sa kanyang lupang himlayan, biglang naagaw ang pansin ni Julian nang may makita siyang isang babae na lumapit doon. Isang nahahating maskarang puti naman ang kanyang hawak hawak sa kaliwang kamay na siyang bigay rin sa kanya ni Delfina bago ito umalis, sapagkat ang ya
Alam ni Padre Mariano na tama ang mga naging pahayag sa kanya ni Criscancio. Tanto ko, ang mahalagang pagpupulong na ito ay marahil tungkol sa mga alagad ng dilim na nagkalat na sa bansa na siya naman talagang pangunahing paksa ng lahat ng pulong. Walang ibang laman ang nasa isipan ng encargador habang siya'y nakasakay sa calesa kundi ang mga salitang natanggap niya sa dalaga. Hinablot ko ang kanyang munting katawan na siyang napunan ko ang pagkahulog mula sa aking mga bisig. Agad namang lumabas ang mag-amang Guevarra pagkatutok ng mga baril sa kanila, at pagkalabas ay walang anu-ano'y bigla na lamang tinadyakan at ginulpi ng dalawang lalaki si Don Armando. Nadarama agad ni Julian Guevarra ang paglusong ng matinding sakit sa kanyang ulo, pagkagising niya, tanghaling-tapat. Kinuha ko ang platong may lamang ulam at kanin at gamit ang kutsara ay pinasubo ko ito sa kanya. Ang punong manggagaway an gang makapangyarihan sa lahat ng mga manggagaway. Mula sa pagkakaupo sa cama ay tinunghan si
Sa paglagak ng pangpitong basong may lamang vino, biglang natalos ni Andracio sa kanyang pandinig ang isang kilalang boses. Sila ang mga dayuhang kasabay kong naglayag, mga dayuhang una pa lamang tatapak sa isla na ipinangalan ng mga Kastila sa isang hari. Natatabunan naman ng malakas na kulog ang kanyang mga nagdudurusang sigaw sa pagtawag sa pangalan ng ama na sa bawat paggapang ay ang tanging nagagawa lamang niya. "Manuela, mag ingat ka. Baka nasasaktan mo na sa higpit ng pagkakayakap mo kay Carmela," ani ni tiyo sa babaneg yumakap sa akin. Mararamdaman naman pagkapasok sa doble puerte ang bayo ng malinis na hanging nanggagaling sa labas na umihip mula sa apat na malalaking bintanang naroon. "Alam mo namang may kakayahan akong hindi kayang gawin ng iba," sagot naman niya sa akin. Malapit lang naman ang pabrika sa kanyang bahay kaya nilakad lamang ni Andracio ang pagpunta rito. Pagkarinig sa yaong pangalan ay hindi na naghintay pa ang prayle at kanya nang sinamahan ang bata pabalik