CHAPTER ONE

WALA si Donya Amanda ng araw na iyon. Madilim-dilim pa nang magpasya itong mag-biyahe patungong Quezon upang bisitahin ang malawak na plantasyon nila ng pinya sa lugar na iyon. Tatlo hanggang apat na araw umano itong mawawala. Mas’yado kasing mahaba ang biyahe mula Maynila at hindi uubra na magbalikan ang matanda. Medyo mahina na ito at may diperensiya rin sa puso. Ganoon pa man, sa mga paglalakbay nito na katulad noon, kampante naman si Helena na umalis ang abuela kahit malayo ang pupuntahan nito dahil lagi nitong kasama ang private nurse niya na si Nancy at isa pa nilang mapagkakatiwalaang kawaksi na si Melba. Listo rin ang matagal na nilang family driver na si Mang Dencio.

Alam ni Helena na maaasahan niya ang mga taong nakapaligid sa kan’yang lola kaya ilang araw man niya itong hindi makita at makasama, panatag ang kalooban niya na may mag-aalaga at mag-iintindi rito.

Kagabi, pinipilit pa siya nitong sumama sa kan’ya. Para raw makapagpahinga naman siya sa opisina kahit ilang araw lang, pero matigas ang tanggi niya.

“I’m sorry, lola. Gustuhin ko mang magpahinga, but loaded ang schedule ko this week. Remember Mr. Tomas Chan?” sagot niya sa pangungulit nito kagabi.

“Oh, the newly appointed CEO of ‘The Big C.’ What about him, iha? Natuloy na ba ang negosas’yon sa pagitan ninyo?”

Hinasa ng husto ni Donya Amanda ang apo sa kanilang mga negosyo partikular sa pamamahala ng kompanya nila na nagsu-supply ng  pinya sa mga kompanya rin na ang pangunahing produks’yon ay mula sa ipinagmamalaki nilang Formosa. Ang pinakamatamis na pinya na ang origin ay nagmula sa isang parte ng kabikulan, sa bayan ng Daet,  Camarines Norte. 

“Well, iyan ang pag-uusapan namin, lola. I have an appointment with him any time this week. And he already gave me his assurance that we will have a closed deal regarding our negotiation a week ago. Formality na lang ang kailangan. And of course, the contract signing. Kaya naman ipinahahanda ko na rin ang kontrata.”

“You impressed me a lot, iha.” Nasisiyahang wika ng sisenta’y singko anyos na matanda. “Manang-mana ka talaga sa ama mo sa pagpapatakbo ng negosyo. Kung ganoon pala, madadagdagan na naman ang kumpanyang paglalaanan natin ng ani sa ating pinyahan?”

“Yes, lola. At malaki rin ang magiging demand ng The Big C sa ating kumpanya. Mr. Chan told me on our last conversation that they are planning to expand their company this year. So, you also need to tell our staff to plant the remaining lot on the plantation to increase our harvest.”

“Well, this is the time. Tamang-tama pala ang magiging lakad kong ito. Pagdating ko doon bukas, magpapatawag ako ng meeting. Kailangan kong mai-discuss ito sa katiwala natin na si Gaspar.”

“Oh…! That’s great, lola. At pagdating naman sa bagay na iyan, alam kong diyan kayo eksperto. You can handle it very well dahil may puso kayo sa ating mga tauhan.”

“Magbobolahan pa ba tayo, apo?”

Nagtawanan sila. At hindi na siya napilit ng matanda na sumama sa kan’ya.

***

KINAGABIHAN, nang wala na si Donya Amanda, malayang naisambulat ni Helena ang emosyon na ilang araw niya nang pinipigil.

Sa kan’yang silid, buong wagas na iniiyak ng dalaga ang sakit na nararamdaman.

Siya si Maria Helena Montenegro. Bagama’t isang babae pero malakas. Ma-awtoridad ang kan’yang karakter. Pinatapang siya ng maraming hamon sa buhay. Pinatatag siya ng mga na-encounter na problema’ng naranasan niya kaagad noong siya ay menor de edad pa lamang.

Magkasamang nasawi sa plane crash ang kan’yang mga magulang. Kinse anyos pa lamang siya noon. Ni hindi pa nakaka-graduate ng high school.

Ilang buwan makalipas ang trahedyang iyon sa buhay niya, ang inaasahan niyang isa sa gagabay sa kan’ya, ang lolo Roman niya, ay nasawi rin sa isang insidente.

Habang ito ay nagdi-deliver ng speech niya bilang guest speaker sa dinaluhang Lawyers conference, inatake ito sa puso at hindi na umabot sa ospital. Ang masaklap pa, nangyari iyon isang araw bago ang high school graduation niya.

Umakyat siya sa stage upang tanggapin ang medalya ng pinakamataas na karangalang iginawad sa kan’ya, pero ang katuwaan na dapat ay umuusbong ng mga sandaling iyon ay hindi niya nadama.

Tigmak sa luha ang kan’yang mga mata habang isinasabit iyon sa leeg niya ng kan’yang gurong adviser. At hindi niya na nagawang tapusin ang valedictorian speech dahil sa labis na paninikip ng kan’yang dibdib sa sobrang kalungkutan na nadarama ng mga sandaling iyon.

Ang lola Amanda niya, dahil sa magkasunod na pangyayaring iyon, parang gusto na rin nitong bumigay. Muntik na rin siyang iwanan nito. Siya na solong anak lamang. Na ignorante pa sa maraming aspeto ng buhay. At walang malalapit na kamag-anakan.

Hindi niya alam noon kung paano kakayanin ang sakit na idinulot ng mga insidenteng iyon. Kung paano siya mag-uumpisang bumalik sa normal na sitwasyon lalo at nakita niya kung paano dinidibdib ng kan’yang lola ang pagkawala ng mga mahal nila sa buhay.

Isang araw, hindi na siya nakatiis. Masinsinan niyang kinausap si Donya Amanda. Umiyak siyang mabuti sa harapan nito. Nakiusap. Nagmakaawa. Na pilitin nitong maging malakas para sa kan’ya. At sabay nilang lalabanan ang mga pagsubok na iyon na dumating sa kanila.

Wala siyang nakuhang positibong sagot mula dito. Nanatili lang ito na nakatitig sa kan’ya. Hinaplos lamang ang kan’yang pisngi. At nadagdagan ang kalungkutan niya dahil doon. Hindi na ba siya mahal nito? Naitanong niya sa sarili.

Ngunit isang umaga, paggising niya, nakita niya itong muli na puno ng sigla. Na parang walang anumang nangyari. Naroroon uli ang determinasyon na ipagpatuloy ang buhay.

Patakbo siyang yumakap dito. At iyon ang naging umpisa. Tinuruan siya nito ng maraming leks’yon sa buhay. Bukod sa kan’yang mga pinag-aralan buhat sa eskuwelahan, kay Donya Amanda niya natutunan ang lahat ng pasikot-sikot sa maraming sitwasyon. Tinuruan siya nito na maging maabilidad. Mapa-personal man o pagdating sa pagpapatakbo ng kanilang mga negosyo. Isa lang ang hindi niya nasunod sa mga itinuro nito – ang maging ‘mapili’ pagdating sa pag-ibig. Hindi niya pinili at pinag-aralang mabuti ang itinibok ng kan’yang puso. Hindi niya sinunod ang payo ng abuela na isang ‘karapat-dapat’ ang dapat niyang pag-alayan ng buong buhay niya. Because she truly deserves to be loved faithfully.

May isang bahagi ng pagkatao niya ang naging mahina nang matuto siyang umibig. Kay Efraim Sandoval – ang mahigpit niyang katunggali noon sa kolehiyo.

At kung noong nasa college sila, madalas niya itong sapawan o pabagsakin, pagdating pala sa pag-ibig, ito naman ang magpapabagsak sa kan’ya. Nagawa siya nitong paibigin at lokohin lang pala pagkatapos.

Ayaw na sana niyang alalahanin, pero alam niya, mananatili iyong sariwa sa kan’yang gunita.

At heto nga, minsan pa’y pilit uling bumalik sa isip niya ang natuklasan na naging dahilan ng pagkakasira nilang dalawa.

“You fooled me, Efraim! How could you do this to me?” umiiyak niyang sumbat dito.

Pinilit niya ito na magkita silang dalawa sa isang kubling lugar dahil ilang araw na itong hindi nagpaparamdam sa kan’ya at ni tawag sa telepono ay hindi nito ginagawa.

Ngunit sa halip na ipaliwanag nito ang dahilan ng tila panlalamig nito, para siyang sinampal sa diretsahang narinig niya mula rito. “I want to end this, Helena. Whatever you call it. This kind of situation between you and me.”

Nagtatanong ang mga mata niya. “Whatever you call it? Ano iyon? Hindi ba’t may relasyon sila? Nagmamahalan sila? Anong sit’wasyon ba mayroon sila?”

“I don’t love you and never have loved you.” Diretsahan nitong saad. Parang isang kulog na dumagundong iyon sa pandinig ni Helena.

“E-efraim…? Hindi magandang biro ito ---!” ani Helena. Hindi siya naniniwala. Ayaw niyang maniwala.

Ngumisi si Efraim. “And who said I was joking? This is the truth, Helena. And I am saying this to you, seriously.” Mapait na napangiti ang lalaki.

“Akala ko matalino ka. Mali pala ako. Tanga ka pala because you didn’t realized my true intentions, why I wanted to be close to you.” Ngumisi pa ito. Nakakainsulto.

Maang na napatitig ang luhaan niyang mga mata sa nobyo. Unti-unti, nakukumbinsi na siya ng narinig mula rito. “Seriously…” usal niya sa sarili. Pinipilit niyang magpakatatag sa mga sinasabi nito. Kahit na nga ba ramdam niya na parang matutumba siya dahil sa pangangatog bigla ng kan’yang mga tuhod.

Nagsindi ng sigarilyo si Efraim. Ibinuga ang usok noon at tumanaw sa malayo. “Since college, you are always on top. No matter how hard I tried, hindi kita maungusan. And that was an insult to me, alam mo ba iyon?

“Then one day, mas nakilala pa kita. That you are the grandaughter of Judge Romano Montenegro. And you know what? Siya lang naman ang hukom na nagdiin sa papa ko kung bakit siya nakulong!

“Nagpatong-patong ang galit ko sa’yo, Helena. Why me? Why us? Bakit hindi kita magawang higitan? Bakit lagi mo na lang akong nilalamangan? Maging ang pamilya ko! At hindi lang ako ang nagdusa…

“How can I forget that day, Helena? Ang araw na ginusto ng ama ko na wakasan na lang ang sarili niyang buhay doon sa kulungan kaysa patunayan na inosente siya, ha?” nanlilisik ang mga mata ni Efraim ng mga sandaling iyon. Parang gustong lamunin ng buo si Helena.

Naumid ang dila ng dalaga. “H-how could that happened? Wala akong nalalaman sa mga sinasabi mo…!” anito nang makabawi sa pagkabigla. 

“I don’t care may kinalaman ka man o wala! Damay ka pa rin…! Dahil kadugo ka ng taong sumira sa buhay ng ama ko! Na sumira sa buhay namin!

“What’s important now is ---  nakapaghiganti na ako sa‘yo…! And feel it, Helena…! Feel it!” tinalikuran na siya ni Efraim matapos nitong durugin sa paa nang gigil na gigil ang itinapon na sigarilyo at muli siyang tapunan ng matalim na sulyap.

“You are so unfair, Efraim. I don’t deserve this…!” humagulgol si Helena habang sinusundan ng tingin ang papalayo nang kotse ng nobyo. Hanggang sa tuluyan na itong maglaho sa mga mata niya.

Masakit. Sobrang sakit…Hindi pala siya minahal ni Efraim? Gumanti lang ito sa kan’ya. Dahil lagi niya itong nalalamangan noon at hindi iyon matanggap ng ego nito.

Pinaibig lang siya nito. His way of revenge. At ang higit na masakit, sa kan’ya nito isinisisi ang kamatayan ng ama nito. Ano ang kinalaman niya doon? Ano kasalanan niya doon?

At heto nga siya ngayon. Nakaharap sa katotohang buntis siya. Iyon ang naging bunga ng pagtitiwala niya kay Efraim. Buong puso niyang ibinigay ang sarili dito dahil umasa siyang tunay ang pagmamahal nito sa kan’ya katulad ng pagmamahal niya rin dito. At nangako ito na pakakasalan siya nito.

Tama si Efraim. Tanga siya. Isang malaking tanga!

Paano na siya ngayon? At paano niya ipagtatapat sa lola Amanda niya ang katotohanang ito?

Parang nawala sa sariling wisyo si Helena dahil sa sobrang sakit na nararamdaman ng mga sandaling iyon. Nagwala ito sa sariling silid. Lahat ng mahawakan ay ibinabato. Ibinabalibag.

“Efraim…!!!” sigaw nito habang tigmak sa luha ang mga mata. “How could you do this to me??? Oh my God…! Help me please? I don’t deserve this…!!! I’m sorry, lola. I really am…!!!”