Habang nakaupo si Cherry sa maliit na coffee shop sa loob ng cruise ship, nakatitig siya sa screen ng kanyang telepono. Ilang araw na rin simula noong huling beses siyang makausap ni David sa telepono. Ang mga text message nito ay maikli, madalas ay isang salita lang ang sagot. Alam niyang busy ito sa trabaho, pero hindi niya maiwasang makaramdam ng lungkot at pangungulila.“Ang hirap pala ng long-distance relationship, Marites,” bungad niya sa kaibigang nakaupo sa harap niya, na tila mas abala sa paghalo ng kanyang iced coffee kaysa makinig. “Gusto mo siyang kausapin, pero ang sagot niya, ‘Okay lang ako.’ Gusto mo siyang makita, pero isang picture lang ang ipapadala niya. Hindi ba siya nahihirapan? Kasi ako, hirap na hirap na.”Tumingin si Marites sa kanya, itinigil ang paghalo, at ngumiti nang medyo mapait. “Cherry, hindi mo naman siya kasama araw-araw, kaya hindi mo rin masasabi kung ano ang nararamdaman niya. Pero kung ako ang tatanungin mo…” Napailing ito. “Hindi kasi ako naniniw
Kinabukasan, nagpunta si Cherry sa deck ng cruise ship, kung saan malaya niyang natatanaw ang dagat. Ang malawak na asul na karagatan ay tila salamin ng kanyang pakiramdam—kalmado sa labas, pero malalim at puno ng alon sa ilalim.Hindi nagtagal, lumapit si Marites at naupo sa tabi niya. “Kumusta na, Cherry?” tanong nito, na halatang nag-aalala.“Natapos na,” mahinang sagot ni Cherry, pilit pinipigilan ang bagong pag-agos ng kanyang luha. “Hindi man niya diretsong sinabi, pero alam kong tapos na.”Hinawakan ni Marites ang kamay niya. “Cherry, minsan, ang pagtapos ay hindi katapusan ng lahat. Minsan, ito ang simula ng mas magandang bagay.”“Pero ang sakit, Marites,” sabi ni Cherry, tuluyang bumigay ang kanyang damdamin. “Akala ko kaya ko. Pero hindi ko pala kayang mawala siya.”“Normal lang yan,” sagot ni Marites, yakap siya nang mahigpit. “Pero tandaan mo, Cherry, ang mahalaga ngayon ay ikaw. Dapat mahalin mo muna ang sarili mo bago ang iba.”"Sa palagay mo ba, Marites, wala siyang iba
Sa gabing iyon, hindi makatulog si Cherry. Nakahiga siya sa kanyang kama, nakatitig sa kisame habang paulit-ulit niyang iniisip ang sinabi ni Marites. "Sino ang pipiliin mong ipaglaban?" Ang tanong na iyon ay umalingawngaw sa kanyang isipan, parang sirang plakang ayaw tumigil. Pinilit niyang pigilin ang emosyon, pero tila pinipiga ang kanyang puso sa bigat ng lahat. Hindi niya alam kung paano haharapin ang sitwasyon. Ang dami niyang tanong sa sarili, pero wala siyang makuhang sagot.Napabuntong-hininga siya, bumangon, at naupo sa gilid ng kama. Kinuha niya ang kanyang cellphone at tumingin sa inbox ng mga mensahe ni David. Halos puro, "Sorry, busy ako," "Mamaya na tayo mag-usap," "Good night, mahal." Hindi niya maiwasang ma-frustrate. Kahit gusto niyang unawain ang sitwasyon ni David, naroon pa rin ang kirot ng kawalan ng koneksyon nila. Parang unti-unti siyang nawawala sa buhay ng taong mahal niya. Ang dating masigla at puno ng pagmamahalan nilang relasyon ay tila napalitan ng malami
“David,” sabi niya, mas kalmado na ngayon. “Hindi ko sinasabing hindi kita mahal. Pero mahal ko rin ang sarili ko. At kung patuloy akong magpapakulong sa ganitong sitwasyon, unti-unti kong mawawala ang respeto ko sa sarili ko. Kailangan ko ng oras para alamin kung ano ang nararapat para sa akin.”“Cherry, huwag naman,” sagot ni David, at sa wakas, narinig niya ang pangingiyak nito. “Ayusin natin ‘to. Bigyan mo pa ako ng pagkakataon.”“David, ilang pagkakataon na ang binigay ko sa’yo,” sagot ni Cherry, at sa wakas, naramdaman niya ang bigat na unti-unting nawawala. “Pero sa bawat pagkakataon, parang mas lalo lang akong nawawala sa buhay mo. Hindi ko na kayang maghintay pa.”“Cherry, mahal kita,” sagot ni David, halos pabulong. “Huwag mo akong iwan.”“Mahal din kita, David,” sagot ni Cherry, at sa unang pagkakataon, naramdaman niya ang katotohanan sa mga salitang iyon. “Pero minsan, hindi sapat ang pagmamahal. Kailangan din ng respeto, ng oras, at ng pagkakaintindihan. At kung wala ang
Sa bawat hakbang ni Jal palabas ng main office, dama niya ang magkahalong emosyon. Muli niyang maririnig ang dagundong ng makina ng barko, ang hagikgikan ng kanyang mga kasamahan, at ang tahimik na kalmadong dala ng karagatan. Ngunit higit sa lahat, ang tanong na matagal na niyang gustong sagutin: Kumusta na kaya si Cherry?Bago pa man siya tuluyang makaalis, hinarap ni Jal ang huling papel na kailangang pirmahan. Nagpaalam siya sa kanyang supervisor, na may ngiti sa labi ngunit may bakas ng lungkot sa tinig."Jal, mukhang mas maligaya ka tuwing nasa barko," anang supervisor. "Ang barko na yata ang totoong tahanan mo."Tumango si Jal, pilit na ngumingiti. "Oo nga, Sir. Parang nasa tamang lugar ako kapag nandoon. At siguro, kailangan kong bumalik para malaman kung saan talaga ako dapat."Habang nililinis ang kanyang mesa, nakita niya ang isang lumang larawan—isang grupo ng mga crew sa deck ng barko, masaya at walang iniintinding problema. Naroon si Cherry, nakangiti habang nakasandal s
"Nabusy lang ako lately, Cherry. Work ang dapat lagi natin inuuna," mariing sabi ni Capt. Jal, pilit na pinapanatiling malamig ang tono ng kanyang boses habang iniwas ang tingin kay Cherry.Napakurap si Cherry, halatang nagulat sa bigat ng sinabi nito. Ramdam niya ang pader na pilit binubuo ni Jal sa pagitan nila. Pero sa kabila ng malamig na sagot nito, hindi niya mapigilang itanong ang bumabagabag sa kanya."Jal, bakit parang iniiwasan mo ako? May ginawa ba akong mali?" tanong niya, halos pabulong ngunit puno ng emosyon. Ang mga mata niya ay naghahanap ng kasagutan sa mukha ni Jal, pero hindi siya makakita ng kahit anong bakas ng kanyang dating kaibigang laging nandiyan para sa kanya.Saglit na tumahimik si Jal, iniwas ang tingin sa nagtatakang mga mata ni Cherry. Hinigpitan niya ang hawak sa tasa ng kape sa harap niya, parang ito lang ang makakapigil sa kanyang emosyon."Wala kang ginawang mali, Cherry," sagot niya sa wakas, ngunit ang boses niya’y parang nanunukso ng sariling damd
Pagbalik ni Cherry sa kanilang quarters, halatang mabigat ang kanyang pakiramdam. Nakasimangot siya, at kahit pilit niyang itinatago ang lungkot sa kanyang mga mata, hindi iyon nakaligtas kay Marites, na abala noon sa pag-aayos ng kanyang mga gamit."Oh, ano na naman ang nangyari? Para kang sinakluban ng langit at lupa," biro ni Marites, ngunit halata ang pag-aalala sa kanyang boses.Napabuntong-hininga si Cherry at umupo sa gilid ng kama, tinanggal ang kanyang sapatos na parang napakabigat ng bawat galaw. "Wala, Marites. Huwag mo na akong tanungin," mahinang sabi niya, na pilit iniiwas ang tingin."Ha? Wala? Huwag mo nga akong gawing tanga, Cherry. Alam kong may nangyari," sagot ni Marites, nilapag ang hawak niyang bag at umupo sa tabi ng kaibigan. "Nagkita kayo ni Captain Jal, hindi ba? Tama ba ang hula ko?"Hindi sumagot si Cherry, ngunit ang saglit niyang pagkatigil at ang pamamasa ng kanyang mga mata ay sapat nang sagot para kay Marites."Ayan na nga ba," sabi ni Marites, huminga
Araw-araw nagkikita sina Cherry at Captain Jal sa Blue Ocean Cruise, ngunit ang dating samahang malapit at puno ng tawanan ay tila ba nalimutan na ng panahon. Ngayon, ang turing nila sa isa’t isa ay estrikto at propesyonal—parang kapitan at passenger crew, boss at empleyado. Wala na ang dating mga pagbibiruan, at ang bawat salitang namumutawi sa kanilang labi ay pormal at walang emosyon."Good morning, Captain Jal," bati ni Cherry isang umaga, habang inaabot ang logbook na kailangang lagdaan nito. Diretso ang tingin niya, walang bakas ng emosyon sa kanyang boses."Good morning," sagot ni Jal, kaswal na kinuha ang logbook at walang imik na nilagdaan ito. Hindi man lang siya tumingin kay Cherry, na para bang ang pagitan nila ay isang malalim na bangin.Napansin ni Marites ang pagbabago sa kilos ni Cherry. Mula nang bumalik si Jal sa barko, parating seryoso at tahimik na si Cherry, na labis na ikinabahala ng kanyang kaibigan."Cherry, ano bang nangyayari sa’yo? Kanina ka pa parang estatw
Nakatayo siya sa loob ng kanyang cabin, ang mga mata ay naglalaban sa tindi ng lungkot at sakit. Napadapa siya sa kama, hindi na kayang pigilan ang mga luha na patuloy na dumadaloy mula sa kanyang mga mata. Parang ang bawat patak ng luha ay may kasamang pighati na hindi kayang sukatin ng kahit anong salita."Huwag mong gawing masakit ito," ang bulong niya sa sarili, pero sa bawat pagtulo ng luha, pakiramdam niya ay may piraso ng kanyang puso na tuluyan nang nawawala. Gustong-gusto niyang isigaw ang sakit, pero hindi niya kayang gawin iyon. Masyado siyang nahihirapan. Sobrang sakit na hindi niya alam kung saan magsisimula o paano tatapusin ang lahat ng ito.Hinawakan niya ang kanyang dibdib, parang may bigat na hindi maipaliwanag. "David..." mahina niyang tinig. "Bakit mo ako iniwan? Anong ginawa ko? O baka naghihiganti ka sa akin? Nagkamali na ako ng minsan, pero inaayos kong muli ang lahat, hindi ba? Bakit hindi mo sinabi sa akin ang totoo na hindi mo pa ako napatawad? Bakit hindi m
Kinabukasan.Tahimik na nakaupo si Cherry sa loob ng coffee shop, hindi na mabilang kung pang-ilang beses na siyang nag-aantay sa isang tawag o mensahe mula kay David. Wala pa rin. Isang buwan na siyang nag-aantay, pero hanggang ngayon, puro tanong pa rin ang laman ng kanyang isipan.Ang mas masakit, parang siya lang ang naghihintay. Parang siya lang ang nasasaktan.Napabuntong-hininga siya at tumitig sa tasa ng kape sa harapan niya. Kumukulo pa ito, pero pakiramdam niya, parang nagyelo na ang kanyang puso sa sakit.Maya-maya, dumating si Marites at umupo sa harap niya. Agad nitong napansin ang namumugtong mga mata niya."Cherry... hindi ka na naman nakatulog, ano?"Napayuko si Cherry at pilit na ngumiti. "Siguro sanay na akong gising sa gabi at tulala sa umaga."Napahawak si Marites sa kanyang kamay. "Cherry, kailangan mong alagaan ang sarili mo."Napalunok si Cherry at nag-iba ang ekspresyon. "Paano, Marites? Paano ko aalagaan ang sarili ko kung hindi ko alam kung bakit nangyari ‘to?
Nakayuko si Cherry sa kanyang desk, pilit na idinadaan sa trabaho ang sakit na bumabagabag sa kanya. Hindi niya alam kung bakit biglang naglaho si David. Isang buwan na siyang hindi nagrereply, hindi tumatawag, hindi nagpaparamdam. Isang buwan na siyang nag-aantay, umaasa, at lumuluha sa bawat gabi.Napahawak siya sa kanyang dibdib, pilit pinipigilan ang muling pag-agos ng luha. Ayaw na niyang umiyak, ayaw na niyang magmukhang mahina. Ngunit paano kung hindi niya talaga kayang tiisin ang sakit?Sa loob ng tatlong taon, siya at si David ay magkasama. May mga pagsubok, oo, pero lagi silang nagkakaayos. Nung minsang na-fall siya sa iba, pinatawad siya ni David. Bumalik siya rito, pinatunayan niya na siya lang ang mahal niya. Kaya bakit ngayon, si David naman ang biglang nawala?Hawak niya ang cellphone, nag-alinlangan kung tatawagan ang pamilya nito. Ilang beses na siyang sumubok, ngunit pareho lang ang sagot nila."Wala kaming alam, Cherry. Hindi namin siya nakakausap."Ang huling pagka
Ngumiti si Cherry, kahit may mga luha pa ring dumadaloy mula sa kanyang mata. "Pangako, Marites, susubukan kong magpatuloy. Hindi ko alam kung paano, pero susubukan ko.""Yan ang unang hakbang, Cherry. Andito lang ako para samahan ka. Hindi kita iiwan," sagot ni Marites, yakap pa rin ang kaibigan. "Mahalaga ka, Cherry. At hindi mo kailangang mag-isa sa pagharap sa lahat ng ito."Habang niyayakap ni Marites si Cherry, naramdaman nila ang kahulugan ng bawat salita. Ang mga sugat na dulot ng pag-ibig ay hindi agad gumagaling, ngunit ang paghilom ay nagsisimula sa maliit na hakbang ng pagpapatawad at pagtanggap sa sarili.Muling tumingin si Cherry sa dagat, ang malamlam na mga alon ay patuloy na dumarating at umaalis, parang ang buhay din—punong-puno ng mga alon ng pagsubok at pagsisisi, ngunit palaging may pagkakataon na magsimula muli."Salamat, Marites. Alam kong hindi magiging madali, pero sa mga salitang sinabi mo, parang may liwanag na muli akong nakikita. Hindi ko pa alam ang buong
Ang mga salita ni Marites ay parang hangin na dahan-dahang humaplos sa puso ni Cherry. Isang init ang naramdaman niya mula sa yakap ng kaibigan, isang init na nagpawi sa ilang bahagi ng kanyang takot at panghihina. Hindi na siya nag-iisa. Ang mga galit at pagkabigo na kanyang kinikimkim ay unti-unting nawawala, dahil sa suporta at pag-unawa ni Marites."Marites…" Mahina ang tinig ni Cherry habang inilalabas niya ang mga huling patak ng luha. "Hindi ko alam kung anong gagawin ko kung wala ka.""Magiging okay ka, Cherry. Kaya mo 'to. At hindi ako aalis," sagot ni Marites, mas malumanay ang boses. "Lahat tayo may mga pagsubok, at minsan, kailangan natin ng oras para maghilom. Pero matututo ka, at magiging mas malakas ka."Nagkatinginan sila, at ang mga mata ni Cherry ay punong-puno ng pasasalamat. Sa kabila ng lahat ng sakit na nararamdaman niya, naramdaman niyang may pag-asa pa. May pagkakataon pang makakabangon, at hindi na siya kailangang mag-isa."Sigurado ka ba na maghihilom pa ako?
Dahil sa gabing iyon, tinanggap ni Cherry ang isang katotohanan—tapos na ang kanila ni David. Kailangan na niyang magpatuloy. Hindi na niya kayang maghintay pa, at mas lalong hindi na niya kayang magpigil ng sakit.Habang nakatayo siya sa viewing deck, ang mga mata niya ay malabo sa mga luha. Ang mga ilaw mula sa malalayong isla ay parang mga alitaptap na unti-unting namamatay sa dilim ng gabi. At tulad ng mga ilaw na iyon, ramdam niyang dahan-dahang nauubos ang lahat ng nararamdaman niyang pag-asa."Cherry?" tumawag ang pamilyar na boses ni Marites. Lumapit ito sa kanya at inilagay ang kamay sa kanyang balikat."Ok ka lang?" tanong ni Marites, malalim ang tono ng kanyang boses. Alam niyang hindi madali kay Cherry ang lahat ng nangyayari.Cherry hindi sumagot agad. Tumayo siya roon, ang kanyang katawan parang bigat na bigat, ang puso niya parang may isang mabigat na bato na nakabaon. Nang maramdaman ang presensya ni Marites, napansin niyang gumagaan ng bahagya ang pakiramdam niya. Per
Makalipas ang ilang linggo, nanatiling malamig ang ugnayan nina Cherry at Capt. Jal. Hindi na tulad ng dati na kahit may distansya, ramdam pa rin niya ang presensya nito. Ngayon, parang may isang mataas na pader sa pagitan nila at tila wala nang balak si Capt. Jal na sirain iyon. Hindi naman iyon inaantala ni Cherry.Pero habang lumilipas ang mga araw, may iba pang bagay na unti-unting nagbabago.Si David.Nang huli silang mag-usap, sinabi ni David na magdiriwang siya ng kanyang kaarawan kasama ang mga kasamahan niya sa trabaho. Hindi naman iyon naging problema kay Cherry. Pero simula noon, hindi na ito tumawag. Wala ni isang mensahe.Sa una, inisip niyang baka abala lang ito. Pero lumipas ang isang linggo. Dalawa. Hanggang sa isang buwan na ang nakakalipas at wala pa ring paramdam si David.Nabahala na si Cherry.Habang hawak ang cellphone, kinakabahan siyang nag-type ng mensahe."David, nasaan ka na? Anong nangyayari?"Sinundan niya ito ng sunod-sunod pang text.— David, bakit di ka
Habang papalayo si Cherry ay napansin ito ni Marites. Nakakunot ang noo niya habang minamasdan ang kaibigan. Kitang-kita sa mukha ni Cherry ang bigat ng dinadala."Hoy, Cherry!" Lumapit si Marites at siniko ito nang bahagya. "Anong nangyari? Bakit parang gusto mong bumagsak ang langit sa balikat mo?"Pilit na ngumiti si Cherry. "Wala, Marites. Sinabihan lang ako ni Capt. Jal tungkol sa trabaho. May nagreklamo raw."Napaatras si Marites. "Ano?! Sinermunan ka ni Capt. Jal? Diyos ko, Cherry, anong ginawa mo?"Mahina ang boses ni Cherry nang sumagot siya. "Wala naman akong ginawang mali. Ginagawa ko ang trabaho ko pero sabi niya parang wala raw ako sa sarili."Nagtataray na hinampas ni Marites ang hangin. "Well, to be fair, minsan nga natutulala ka! Pero ano bang sinabi niya? May halong emosyon ba? May sinabing personal? Baka naman concern lang siya sa’yo?"Mapait na natawa si Cherry. "Concern? Hindi naman niya ako binigyan ng pagkakataong magpaliwanag, Marites. Malamig siya, parang wala
Pinilit ni Cherry na ngumiti kay Marites at iwasan ang tanong. “Oo naman. Tapos na. Matagal nang tapos,” sagot niya, pero kahit siya mismo, hindi naniniwala sa sinasabi niya.Tumango-tango si Marites habang nakahalukipkip. “Ah, ganun? Eh bakit ang lungkot-lungkot ng mukha mo?”Napairap si Cherry. “Hindi ako malungkot.”“Ahhh, hindi malungkot? Eh bakit para kang ewan diyan kanina, tulala, muntik pang mabasag ang baso?” inis na tukso ng kaibigan.Cherry sighed. “Marites, please lang. Ayokong pag-usapan si Capt. Jal. Ang importante, may David na ako. Siya ang mahalaga sa akin.”“Talaga ba?”Hindi agad nakasagot si Cherry.Dahil kahit anong pilit niyang sabihin na tapos na sila ni Jal… bakit parang ang puso niya, may ibang sinasabi?Pagbalik nila sa Blue Ocean Cruise Ship, agad na nag-ring ang phone ni Cherry. Si David.David: “Hey, love. Kumusta ka na?”Dama ni Cherry ang lambing sa boses ng fiancé niya, pero sa kabila noon, parang may kung anong bumabagabag sa kanya.Cherry: “Mabuti nam