"Hello Erica saan nga tayo magkikita? pasensya na natagalan ako don sa isang kumpanya." [Dito sa BGZ Building Shana, sabihin mo lang sa driver alam na nila yan.]"Sige Erica. Salamat. Pasakay na ako ng jeep kita na lang tayo dyan." [Okay sige hintayin ka namin, break time pa naman.] Ibinaba ko na ang tawag at lupaypay na nagpara ng jeep. Sinabi ko kung saan ako baba at ng tumango ang driver ay napanatag na ako. Umayos ako ng upo at tumulala na lang sa labas habang hinihintay na makarating sa lugar kung saan nagtatrabaho sila Erica. Pangalawang araw ko na kasi itong nagiikot-ikot pero wala parin akong nakukuhang trabaho. Wala pa daw kasi akong experience at hindi pa kilala ang school ko. Paano ako magkakaroon ng experience eh fresh graduate nga ako? kaya nga ako nag-apply para magkaroon ng experience. Meron akong experience sa pagtitinda at pagtatanim pero hindi naman pwedeng ilagay ko yon sa resume ko. Sa usapang school naman. Mas pinapaburan nila yung mga aplikante na galing sa ki
Habang binabagtas ang daan ay pilit ko ng ikinakalma ang sarili ko. Kailangan kong kumalma at patatagin ang sarili ko. Hindi ako pwedeng mahina at magi-iyak din dahil kailangan ako nila Mama, lalo na ng kapatid ko. Tama na muna ang kakaisip sa mga bagay na gusto kong patunayan at marating, tama na muna ang pagpupumilit na maabot ang pangarap kong abutin. Tama sila, kailangan kong maging praktikal. Umayos ako nang upo nang makapasok na kami sa tahimik at walang katao-taong daan. Ito ang daan papasok sa pribadong Subdivision. Mabuti nga ay natatandaan ko pa kung saang lugar ang bahay niya. Bago rin kasi ako umalis noong nagpunta ako dito ay talagang tiningnan ko kung anong block number ang bahay, pati ang daan ay kinabisado ko rin. Hindi ko alam kung bakit ko ginawa yun, pero mabuti na lang din, dahil mapupuntahan ko siya ngayon."Manong sa tabi na lang po." aligaga kong sabi nang makita ang napakalaking puting gate. Hindi tanaw ang bahay sa loob dahil kailangan mo pang lakarin yun pag
"Nandito na po tayo Ma'am." Tumingin ako sa kanila at nahihiyang ngumiti. "Greg? Brent, salamat sa pagsama at paghatid sa akin ah... at ano, pwede huwag niyo na ako tawaging Ma'am? Shana na lang." dinampot ko ang bag ng pera, naghahanda ng lumabas ng sasakyan. "Pakisabi narin kay Sir Cairo salamat. Bukas ng tanghali ay luluwas din ako agad para makabalik sa Manila." "Huh? But we're going to wait for you Ma'am Shana. That's the order. Right Greg?" bumaling si Brent kay Greg na siyang nagmaneho sa amin papunta dito sa probinsya. Tumango si Greg at nilingon ako. Dito kasi ako sa likod nakasakay. "Tama si Brent Ma'am, hihintayin namin kayo hanggang matapos kayo sa gagawin niyo dito."Tinawag na naman akong Ma'am ng dalawang ito. Kanina pa sa biyahe mula Manila ay sinasabi ko na, na huwag na nila along tawaging Ma'am pero sige parin silang tawag.Pero talagang bagpapa-salamat ako at naisip ni Sir Cairo na ipahatid ako pauwo dito sa probinsya. Dahil sa totoo lang ay natatakot talaga ak
Tumingin si papa sa akin at napailing bago ipaliwanag kung bakit inatake ng sakit si Buknoy."Naglaro ang kapatid mo ng basketball. Natuwa dahil minsan lang may magyaya sa kaniyang maglaro kaya hindi nakatanggi. Tinatanong ko nga kung sino dahil mukhang hindi taga saatin." Pagkukwento ni papa."Alam mo namang sa lugar natin kilalang bawal mapagod ang kapatid mo. Alam nilang lahat na bawal ito sa mga ganun kaya imposibleng taga saatin ang magyayaya sa kanyang maglaro." dagdag pa ni mama. "Kung ganon sino yung nakalaro mo?" lingon ko kay Buknoy. "Ewan ate, pero wala naman silang kasalanan...Ginusto ko naman ang makipaglaro ate..." mahinang boses niyang sagot kaya wala na kaming nagawa kundin tumango na lang dahil ayaw na naming pilitin pa siyang magpaliwanag. Kung iisipin ay hindi naman talaga niya kasalanan. Natuwa lang siya dahil totoong wala ni isa sa lugar namin ang gustong makipag laro sakaniya, dahil nga sakitin siya. Kaya masyado lang sigurong natuwa ang kapatid ko nang may ma
"Hala! Nalampasan natin yung bahay ni Sir Cairo." natataranta kong sabi sa dalawa."Wala sila diyan Ma'am. May mga dadaanan po muna tayo bago pumunta kung nasaan sila Boss." sagot ni Greg saakin bago iliko sa sasakyan."Saan naman?" nagtatakang tanong ko habang pinagmamasdan ang pinasukan naming street. Marami akong nakikitang malalaking shop ng mga damit, bags at kung ano-ano pa, nakakalula. Hindi ko alam na may ganito pala sa lugar na ito. "Nandito na po tayo." deklara ni Greg. "Okay. Let's do this." si Brent naman na agad ding lumabas ng sasakyan para pagbuksan ako ng pinto. "Let's go ma'am shana." Kahit litong-lito ay bumaba narin ako ng sasakyan. Tiningala ko ang napakalaking shop na puro magagarang damit ang naka-display sa salamin. "Saan ba tayo una?" dinig kong tanong ni Greg kay Brent. "Believe me bro. I don't have a fucking Idea about this stuff." si Brent naman habang nakapamulsang palinga-linga sa paligid. "Bakit naman kasi tayo pinadala ni Boss sa ganito." "Maybe
Nang makarating sa huling eskinita patungo saaming bahay ay agad kong hinigpitan ang hawak sa supot ng tinapay at gatas para mas bilisan pa ang paglalakad. Pero agad rin akong napapikit at napilitang huminto nang makarinig ng sigaw. Boses na siyang iniiwasan kong marinig. "Nakalabas na ba sa hospital ang kapatid mo Shana?" sigaw ni Aling Martha na nakaupo at naglalaba sa harap ng kanilang bahay. "Opo Aling Marites—este Aling Martha. Nakalabas na po si Buknoy kaninang umaga lang." sagot ko naman, nakapaskil ang pekeng ngiti sa labi. "Mabuti naman. Naku at balita ko nga ay nabaon nanaman sa utang iyang Tatay mo para lamang makabayad muli sa hospital." Tipid lamang muli akong ngumiti. Ngiti lang Shana, Ano naman ang dapat kong isagot? hay naku, dapat ay mas binilisan ko pa talaga ang lakad ko nang hindi ako naharang ng isang to. Akala mo lang sa una ay mangangamusta pero heto na at chismis at kung ano-ano nang sasabihin. Sa buong baryo siguro ay siya ang pinaka-pakialamera sa lahat.
"Akala ko ay napaano ka na. Mabuti at natuntun mo itong lugar na ito?" tanong ni Ate Del. Siya ang may ari ng apartment na uupahan ko habang nandito ako sa Maynila, kakilala siya ng amo nila Tatay sila Don Miguel. "May napagtanungan po babae tapos nagulat ako taxi driver po siya kaya siya po ang tumulong saaking mahanap tong apartment. Pwede na po palang maging driver ang babae dito Ate Del?" namamanghang tanong ko pa nang maalala ang babaeng driver. "Ipasok niyo na sa loob yung mga gamit, doon sa isang kwarto na may double deck," utos niya muna sa mga lalaking may karga sa gamit ko bago ako hinarap at pinaupo sa maliit na sala. "Ang mga babae dito sa Maynila kahit pagdedeliver at pagda-driver ay pinapatos na dahil sa hirap ng buhay. Wala ka ng karapatang maging choosy sa paghahanap ng trabaho ngayon." paliwanag nito, tumango naman ako at saka lamang binigyan ng pansin ang kabuuhan ng lugar. "Halika at ililibot kita," yagak ni Ate Del saakin kaya dali-dali akong tumayo at sumunod
"Ay ano kasi baby, hindi ako Mommy mo.""No! You're my Mommy! Mommy!" nagsimula ng magtubig ang mga mata nito kaya natataranta na akong napaluhod sa harap ng bata."Shh sige na huwag ka na umiyak huhu naiiyak narin ako eh." palinga-linga nako sa paligid at napansing pinagtitinginan na kami."Grabe namang Nanay yan dinala pa sa trabaho ang anak." "Kaya nga, mukhang bata pa yung Nanay. Hay naku kabataan talaga"Kebago-bago ko lang dito sa Maynila may chismis na ko, grabe ba. Hello mga Marites hindi ko naman to anak no! mga judger tong mga to."Mommy..."Halos matunaw ako nang lumapat ang maliit na kamay niya sa pisngi ko nang hawakan niya ang mukha ko. Ngayong magkatitigan kami, napansin ko lalo ang pagiging magandang bata nito."Mommy wag ka na po alish, wag mo na iwan shi Lilly mommy..." nagsimula na itong humikbi kaya no choice ako kundin kargahin ang bata."Shh tahan na baby, nasaan ba ang bantay mo? sino kasama mo pumunta dito?" marahan kong tanong habang karga siya at dahan-dahan
"Hala! Nalampasan natin yung bahay ni Sir Cairo." natataranta kong sabi sa dalawa."Wala sila diyan Ma'am. May mga dadaanan po muna tayo bago pumunta kung nasaan sila Boss." sagot ni Greg saakin bago iliko sa sasakyan."Saan naman?" nagtatakang tanong ko habang pinagmamasdan ang pinasukan naming street. Marami akong nakikitang malalaking shop ng mga damit, bags at kung ano-ano pa, nakakalula. Hindi ko alam na may ganito pala sa lugar na ito. "Nandito na po tayo." deklara ni Greg. "Okay. Let's do this." si Brent naman na agad ding lumabas ng sasakyan para pagbuksan ako ng pinto. "Let's go ma'am shana." Kahit litong-lito ay bumaba narin ako ng sasakyan. Tiningala ko ang napakalaking shop na puro magagarang damit ang naka-display sa salamin. "Saan ba tayo una?" dinig kong tanong ni Greg kay Brent. "Believe me bro. I don't have a fucking Idea about this stuff." si Brent naman habang nakapamulsang palinga-linga sa paligid. "Bakit naman kasi tayo pinadala ni Boss sa ganito." "Maybe
Tumingin si papa sa akin at napailing bago ipaliwanag kung bakit inatake ng sakit si Buknoy."Naglaro ang kapatid mo ng basketball. Natuwa dahil minsan lang may magyaya sa kaniyang maglaro kaya hindi nakatanggi. Tinatanong ko nga kung sino dahil mukhang hindi taga saatin." Pagkukwento ni papa."Alam mo namang sa lugar natin kilalang bawal mapagod ang kapatid mo. Alam nilang lahat na bawal ito sa mga ganun kaya imposibleng taga saatin ang magyayaya sa kanyang maglaro." dagdag pa ni mama. "Kung ganon sino yung nakalaro mo?" lingon ko kay Buknoy. "Ewan ate, pero wala naman silang kasalanan...Ginusto ko naman ang makipaglaro ate..." mahinang boses niyang sagot kaya wala na kaming nagawa kundin tumango na lang dahil ayaw na naming pilitin pa siyang magpaliwanag. Kung iisipin ay hindi naman talaga niya kasalanan. Natuwa lang siya dahil totoong wala ni isa sa lugar namin ang gustong makipag laro sakaniya, dahil nga sakitin siya. Kaya masyado lang sigurong natuwa ang kapatid ko nang may ma
"Nandito na po tayo Ma'am." Tumingin ako sa kanila at nahihiyang ngumiti. "Greg? Brent, salamat sa pagsama at paghatid sa akin ah... at ano, pwede huwag niyo na ako tawaging Ma'am? Shana na lang." dinampot ko ang bag ng pera, naghahanda ng lumabas ng sasakyan. "Pakisabi narin kay Sir Cairo salamat. Bukas ng tanghali ay luluwas din ako agad para makabalik sa Manila." "Huh? But we're going to wait for you Ma'am Shana. That's the order. Right Greg?" bumaling si Brent kay Greg na siyang nagmaneho sa amin papunta dito sa probinsya. Tumango si Greg at nilingon ako. Dito kasi ako sa likod nakasakay. "Tama si Brent Ma'am, hihintayin namin kayo hanggang matapos kayo sa gagawin niyo dito."Tinawag na naman akong Ma'am ng dalawang ito. Kanina pa sa biyahe mula Manila ay sinasabi ko na, na huwag na nila along tawaging Ma'am pero sige parin silang tawag.Pero talagang bagpapa-salamat ako at naisip ni Sir Cairo na ipahatid ako pauwo dito sa probinsya. Dahil sa totoo lang ay natatakot talaga ak
Habang binabagtas ang daan ay pilit ko ng ikinakalma ang sarili ko. Kailangan kong kumalma at patatagin ang sarili ko. Hindi ako pwedeng mahina at magi-iyak din dahil kailangan ako nila Mama, lalo na ng kapatid ko. Tama na muna ang kakaisip sa mga bagay na gusto kong patunayan at marating, tama na muna ang pagpupumilit na maabot ang pangarap kong abutin. Tama sila, kailangan kong maging praktikal. Umayos ako nang upo nang makapasok na kami sa tahimik at walang katao-taong daan. Ito ang daan papasok sa pribadong Subdivision. Mabuti nga ay natatandaan ko pa kung saang lugar ang bahay niya. Bago rin kasi ako umalis noong nagpunta ako dito ay talagang tiningnan ko kung anong block number ang bahay, pati ang daan ay kinabisado ko rin. Hindi ko alam kung bakit ko ginawa yun, pero mabuti na lang din, dahil mapupuntahan ko siya ngayon."Manong sa tabi na lang po." aligaga kong sabi nang makita ang napakalaking puting gate. Hindi tanaw ang bahay sa loob dahil kailangan mo pang lakarin yun pag
"Hello Erica saan nga tayo magkikita? pasensya na natagalan ako don sa isang kumpanya." [Dito sa BGZ Building Shana, sabihin mo lang sa driver alam na nila yan.]"Sige Erica. Salamat. Pasakay na ako ng jeep kita na lang tayo dyan." [Okay sige hintayin ka namin, break time pa naman.] Ibinaba ko na ang tawag at lupaypay na nagpara ng jeep. Sinabi ko kung saan ako baba at ng tumango ang driver ay napanatag na ako. Umayos ako ng upo at tumulala na lang sa labas habang hinihintay na makarating sa lugar kung saan nagtatrabaho sila Erica. Pangalawang araw ko na kasi itong nagiikot-ikot pero wala parin akong nakukuhang trabaho. Wala pa daw kasi akong experience at hindi pa kilala ang school ko. Paano ako magkakaroon ng experience eh fresh graduate nga ako? kaya nga ako nag-apply para magkaroon ng experience. Meron akong experience sa pagtitinda at pagtatanim pero hindi naman pwedeng ilagay ko yon sa resume ko. Sa usapang school naman. Mas pinapaburan nila yung mga aplikante na galing sa ki
Paggising ko ay nasa hospital na ako. Ang huli kong natatandaan ay magkasama kami ni Sir Cairo habang galit na galit ako. Tapos nakaramdam ako ng kirot sa ulo at nanlabo na rin ang paningin ko at doon na ako nawalan ng malay. Kinapa ko ang sarili ko, at nakahinga ng maluwag dahil wala ng ibang nangyari sa akin. Bukod sa dextrose na nakasalpak sa kamay ko ay wala na akong ibang natamo kagaya ng sugat o kaya ay pasa. .Mabuti hindi nabagok ulo ko pagkabagsak ko. Kung nagkataon ay baka lahat ng pinag-aralan ko simula elementarya hanggang college ay maglaho na lang. Mas lalo akong mahirapan maghanap ng trabaho. "Nauuhaw ako." dahan-dahan akong bumangon at hinanap kung mayroon bang maiinom sa paligid. "Napakalayo naman." reklamo ko nung makita ko ang pitsel sa lamesa na medyo malayo sa kama. "Hindi naman ako aabot doon. Hindi ako marunong mag tanggal nitong swero." nagkandahaba-haba ang nguso ko habang tinatanaw ang pitsel. Ano ba yan, gusto ko na talagang uminom. Pakiramdam ko tuyot na t
"Shana anong ganap mo? Bakit tulala ka diyan sa pinto?" "Shanny dear? yuhoo! hala kaloka! Naging bato na ang lola mo!" "Hilahin mo na nga yan papasok, paupuin mo don sa sofa para doon na siya tumulala buong magdamag.""Okay! let's go na Shanny dear. Dito ka na lang mag moment sa loob at pinagpiyestahan ka na riyan ng mga moskitow." Naririnig ko silang dalawa pero hindi ko magawang magsalita dahil sobra talaga akong nabigla sa mga nangyari kanina. Wala pa akong kahit na anong karanasan sa mga ganon. Kahit nga pakikipag-holding hands ay hindi ko pa naranasan dahil masyado akong tutok sa pag aaral dati. Noong high school at college ako ay marami rin namang nanliligaw sa akin, ang iba pa nga ay namimilit makipag-relasyon pero pinagsawalang bahala ko iyon dahil wala talaga akong balak. Puro pag aaral at kung paano magkakapera ang laging nasa isipan ko nung mga panahong iyon. Atsaka siguro din ay hindi ko lang talaga sila tipo kaya kahit anong pilit nila ay nakakatanggi ako. Pero kani
"Wow ang laki!" sigaw ko. Namamangha kong pinagmasdan ang napakalaking teddy bear sa harap ko na naka-display sa tapat ng kulay blue na shop. Nakita kong madaming iba't-ibang klase ng teddy sa loob pero hindi kasing laki ng isa to. Nilingon ko kung nasaan sila Lilly, nung makita kong busy parin sila kakapili ng mga candy sa isang stall ay sinamantala ko ng mas lapitan pa ang malaking teddy bear. "Sobrang laki naman nito!" pumapalakpak kong tili. Syempre yung tili na ako lang ang nakakarinig. Kinagat ko ang pangibabang-labi ko nang makaramdam na gusto kong yakapin ang stuff toy. Sigurado akong sobrang lambot nito. Kaso nakakahiya naman hawakan, ang puti pa naman. Baka madumihan ko lang, makabayad pa ako. Sigurado pa naman akong mahal yan, hindi ko yan kaya bayaran kapag nadumihan ko.Kinalma ko ang sarili ko at unti-unting umatras papalayo at nakontento na lamang pagmasdan ang higanteng laruan. Nang mapansing tapos na sila Lilly mamili ng candy ay bumalik na ako sa pwesto nila. "Yo
"What ish this Mommy?" Nilingon ko si Lilly sa kanan ko kung saan siya nakaupo. Nangingiti kong hinaplos ang buhok niya bago damputin ang pandesal."Pandesal ang tawag dito Lilly ito naman ay peanut butter." pagpapaliwanag ko habang pinupunasan ng palaman ang tinapay. "Eto tikman mo." binigay ko sakaniya ang tinapay at nakangiti siyang pinanood na kagatan iyon."Yum!" tuwang-tuwa niyang sabi matapos matikman ang pagkain. "Hahaha tuwang-tuwa ka naman bebe Lilly. Wala bang ganiyan sa house niyo? mukha naman kayong rich ah?" tanong ni Erica na kasabay naming nag-aalmusal. "Loka loka! syempre rich nga diba? tingin mo ba kumakain ng pandesal ang mga rich? syempre imported bread ang mga yan tapos pa-oatmeal and yogurt" singhal ni Angie kay Erica . "Diba baby girl?" "Uhm, yesh?" alangang pagsang-ayon ni Lilly na wari ko ay nalito sa kung ano-anong mga sinabi ni Angie.Nandito kaming apat ngayon at sabay-sabay na naga-agahan. Hindi ko alam kung nasaan ang tatay ni Lilly dahil simula ng