"KUYA!" Patakbong umakayat si Rosalia para puntahan ang lalaking hawak ang kanyang kwintas. Nang unti-unti siyang makalapit sa lalaki ay hinawakan niya ang lalaki sa balikat. "K-kuya! Akin iyang hawak mo." Hingal na hingal niyang sambit habang nakayuko.
Importante kay Rosalia ang kwintas. Hindi ito mapapantayan ng kahit anong bagay, kahit na ito'y isang ordinaryong kwintas lamang na nakaukit ang Mayon, na naiwan sa kanya ng tunay niyang magulang... Sa kanya ay hindi. Ito'y isang yaman niya na simula pa pagkabata.
"Excuse me, Miss?"
Inangat niya ang tingin sa lalaki nang mapatulala siya dahil sa ka-gwapuhan ng lalaki na nasa harapan niya.
"Who are you? What do you need from me?" Tanong sa kanya ng lalaki na takha na siyang tinitingnan.
Walang kahit anong salita ang lumabas sa boses ni Rosalia. Nakaharap lang siya sa lalaki at pinag-mamasdan ang ka-gwapuhan nito. Walang siyang gusto sa lalaki. Tanging ang hitsura lang nitong nakakahumaling ang nagugusuthan niya.
Matikas ang pangangatawan. Matangos ang ilong. Nag-p-pink na mga labi at nakaakakit tingnan ang mga mata, dahil sa seryosong mga tinginan nito at masisigurong kulay brown ang kulay. At sa ayos ng buhok nitong maayos na nakahawi palikod at animoy nakintab. Masasabing wala ng hihilingin pa ang isang babaeng maliligawan niya.
"Miss, hey,"
Napatayo ng tuwid si Rosalia nang makita niya ang kamay ng lalaki na kumaway malapit sa mukha niya.
"Ah, p-pasensya ka na," pinunasan ni Rosalia ang gilid ng kanyang labi ng maramdaman niya ang kanyang laway na papatulo na pala. "A-ano. Kasi akin 'yang hawak mong kwintas. Kailangan ko na kasi iyan dahil hindi ako makakampante pag wala iyan sa akin."
"What?" Takhang tanong ng lalaki kay Rosalia. Tiningnan niya ang kwintas na nasa kaya niya na nakatikom. Tanging lace lamang ang nakikita.
Alam ni Rosalia na sa kanya iyon, dahil ang kaharap niyang lalaki lamang ang may hawak ng kwintas na saktong sa araw pa ng pagka wala ng kwintas niya. Hindi man sa may panghihinala ngunit malakas ang naging kutob ni Rosalia.
"O-oo. Akin 'yang kwintas na hawak mo. Nawala ko kasi iyan tapos napag-tanungan ko 'yung tindahan. Ang sabi sa akin, nasa iyo raw ang kwintas." Sunod-sunod na sabi ni Rosalia. "Kaya please, Kuya. Ibigay mo na sa akin ang kwintas ko. Iyan lang ang tanging alaala ko sa totoo kong magulang." Ipinagdikit niya ang dalawang palad niya at hinintay magsalita ang lalaki.
Umiwas nang tingin sa kanya ang lalaki. Maya-maya pa ay napatawa ito na ipinagtakha ni Rosalia. Nag pamulsa ang lalaki na kung saan hawak ang kwintas ni Rosalia, bago ito tumingin sa kanya na may kaunting ngisi.
"You seem to be mistaken, Miss. This necklace is not yours." Ani ng lalaki.
Bumagsak ang balikat ni Rosalia at inipigilang maiyak. "P-pero hawak mo ang kwintas ko, dahil tanging ikaw lamang ang nakikitaan kong may hawak na kwintas na mismong nakatapat pa sa Mayon." Bwelta ni Rosalia sa lalaki. "Sigurado ako dahil nakita ko iyon kahit na may kalayuan pa ako sa iyo."
Ang kwintas ni Rosalia na Mayon ay may maliit na diamond na nasa tuktok ng Mayon nakalagay. Sa oras na itaas ito, lalo na't nakatapat pa ang araw, ay magliliwanag ito na siyang kakaiba dahil hindi ito kakikanangan ang kislap nito kaysa sa sobrang kislap ng mga ibang dyamante.
"You are really mistaken, Miss, because someone else owns this necklace." Sabi ng lalaki bago muling ilabas ang necklace ngunit tanging lace pa lamang ang pinapakita ng lalaki sa kanya.
Pinakatitigan ni Rosalia ang lalaki. Walang emosyon ang mukha niya na gusto ng maiyak dahil sa mapang-asar na mukha ng lalaki lalo pa't ang mga sinasabi nito.
"Kung hindi akin 'yan, kanino iyan? At bakit hindi mo pinapakita sa akin?" Nakapamewang na tanong niya sa lalaki. Hinangin ang buhok niya papunta sa mukha ngunit hindi niya iyon pinansin. Nakanguso siyang nakatingin lamang sa lalaki. "Masyado mo na akong pinapahirapan. Gusto ko lang namang kunin ang kwintas ko. Mahalaga iyan sa akin."
Naging seryoso ang mukha ng lalaki bago nito nilahad sa harapan niya ang kwintas na hawak nito. Binuksan ng lalaki ang kaniyang palad at pinakita ng kwintas na Ibang-iba at hindi katulad sa kwintas na nawawala ni Rosalia.
"See, Miss? Is it really yours? Does this look like the necklace you are looking for?" Tanong sa kanya ng lalaki.
Hindi siya makapag-saita. Pinagmasdan lang ni Rosalia sa palad ng lalaki ang kwintas na hindi talaga sa kanya. Hindi hitsurang Mayon iyon kundi isang kalahati ng moon, o mas kilala sa phases ng moom na Waxing Crescent, at may nakaukit na kung ano na hindi maintindihan dahil iba ang mga panunulat nito.
"The necklace you saw on me kanina, which you now see, is not yours. I will give it as a gift to my girlfriend."
Napa-angat ang tingin ni Rosalia sa lalaki at pilit na napa-ngiti. Puno ng hiya ang naramdaman ni Rosalia ngunit ang kalahati rito ay sakit at lungkot. Sa pagkakataon na ito y bigo na naman siyang mahanap ang kanyang kwintas.
"Pasensya na. Hindi ko sinasadya. Akala ko kasi tama ako na ikaw ang nakapulot sa kwintas ko, hindi pala." May kung anong kumirot sa d****b ni Rosalia ng sabihin iyon. "Sige, salamat. Sorry ulit." Saglit na nginitian ni Rosalia ang lalaki bago siya umalis sa harapan nito.
Napakamot ulo si Rosalia habang nababa. Kung kanina'y kaba at takot lang ang bumbagabag sa kanya, ngayon ay pati ang hiya.
"Miss, wait!"
Natigilan sa paglalakad si Rosalia. Ngunit sa isip niya'y baka mali na naman siya kung kaya't tumuloy na lang ulit sa paglalakad.
Sino nga naman ang mapapansin ng isang gwapong lalaki na katulad ng kausap niya kanina... Wala, at hindi siya. Hindi kailanman.
Hindi ko hinahangad ang isang lalaking may ka-gwapuhan at mukhang mayaman. Nakikita ko ang sarili kong hindi ako nababagay sa ganoon uri ng sitwasyon. Mahirap at hindi magiging madali para sa isang tulad ko na hinahangad lamang ang isang simpleng pamumuhay.
Natigilan si Rosalia at naging mabilis ang segundong napaharap siya sa kung sinong humila sa kanya na ngayon ay kilala niya na.
"Ahh!"
Mahigpit ang pag hawak niya sa lalaki ng maramdaman niyang nadudulas ang suot niyang tsinelas sa lupa na saktong nasa kalagitnaan na siya ng pagbaba.
"Parang awa mo na! H'wag mo muna akong bibitawan! Baka mahulog ako pababa!" Puno ng pangambang paki-usap ni Rosalia sa nakahawak sa kanyang braso at kamay. Madali niyang inayos ang suot niyang tsinelas saka ibinalanse ang sarili upang makatayo ng tuwid.
Saglit na natigilan ang lalaki at walang narinig ni isang salita. Inangat niyang tingin dito at makitang nakatingin sa kanyang d****b na hindi na natatakpan ng balabal. Tinabig niya ang kamay ng lalaki sa kanya at mabilis siyang napa-atras kahit na mahulog pa siya. Tinakpan niya ang kanyang d****b ng balabal at masusisng tiningnan ang lalaki ng seryoso.
"I s-said wait kasi. Hindi ka lumingon, kaya hinila kita." Biglang tumawa ang lalaki."Ano bang kailangan mo?" Seryosong tanong ni Rosalia sa lalaki bago pinag-singkitan itong tingnan. "Kung mali ang kailangan mo. Wala kang makukuha. Aalis na ako." Tumalikod si Rosalia ngunit agad siyang pinigilan ng lalaki kaya nilingon niya muli ito.
"I just want to ask your phone number. Can I have it?"
"Hindi." Matapang na sinagot ni Rosalia ang lalaki. "Hindi kita kilala at isa pa, may girlfriend ka na, iyon ang isang rason kung bakit hindi ko mabibigay sa iyo ang number ko. Kaya pag pasensyahan mo na. Uuwi na-"
"Pangalan mo na lang?" Mahinahong tanong sa kanya ng lalaki ng putulin nito ang sinabi ni Rosalia. "That probably wouldn't be the reason why I can't know your name, would it?"
"Rosalia," mabilis na naging sagot ni Rosalia. Dahil ang alam niya ay pangalan lamang ang hinihingi ng kausap niyang lalaki. At mukhang wala namang mapapala kung malaman ng iba ang pangalan niya. "Rosalia Selim, ang pangalan ko."
Napangiti ang lalaki na napatingin pa sa kawalan. Napapatigil siya ngunit maya-maya ay natatawa ito na parang kinikilig. Saka lang uto natigil nang makita niyang seryoso ang tingin ni Rosalia sa kanya.
"Ikaw, sino ka naman?" Mahinahong tanong ni Rosalia sa lalaki.
"Ah, I'm Lev... Lev Werloz. Yeah, that's my name." Saad ng lalaki na siyang si Lev pala. Huminga ito ng malalim bago sabay na niloob sa bulsa ng suot noyang pantalon ang mga kamay niya.
"Kung ganoon, pwede na akong umalis. Salamat sa iyong sagot... at mapasensya dahil sa kahohiyan na sinabi ko kanina." Ngumiti si Rosalia bago tuluyang tumalikod.
Tumingin siya sa baba na puno ng mga taong kumukuha ng larawan. Bumalik ang kaba sa d****b niya dahil sa kwintas na hindi niya pa rin mahanap.
"By the way, nice breasts!"
Natigilan si Rosalia ng marinig ang lalaking kausap niya. Napatingin siya sa mga taong malapit sa kanila at maoutang nalating ang mga ito sa kanya na nakangiti. Mariin siyang napapikit at mabilis na bumaba.
"Rosalia! Jusko! Saan ka ba nanggaling?! Kanina ka pa hinahanap ni Reon." Nagpa-panic na sabi ni Annie nang makasalubong niya si Rosalia. "Dito lang tayo. Tatawagan ko lang si Reon. Nakakainis! Ang kulit niya! Sabi ko na kasing sabay na kaming maghanap sa 'yo."
Nasa isang tindahan sila ngayon. Tulala lang si Rosalia na nakatingin sa ibaba habang naririnig niya nagsasalita si Annie.
"Hindi ko nahanap, Annie." Hindi na napigilan ni Rosalia na umiyak. Yumakap siya kay Annie. "Kasalanan ko 'to! Kung naramdaman ko kaagad na nahulog na pala sa akin ang kwintas, 'edi sana ay nasa akin pa iyon." Pigil ang naging pag-iyak ni Rosalia.
"Shh! Tama na, Rosalia," hinarap ni Annie sa kanya si Rosalia at pinunasan ang luha nito na dumaloy sa pisngi niya. "Hindi mo kasalanan na mawala iyon dahil alam kong iniingatan mo iyon. Ang kailangan lang nating gawin ay hanapin ang lalaking nakabunggo sa iyo kanina. Mabuti pa maglakad-lakad na tayo. Nakakahiya lalo't nasa harapan pa tayo ng tindahan."
Inalalayan ni Annie si Rosalia na maglakad. Hindi niya sukat akalain na ganoon pala kahalaga ang kwintas na iniwan kay Rosalia ng totoo nitong mga magulang.
"Nahanap ko na, Annie." Mabilis na sabi ni Rosalia. Pinigilan niya ang sarili niya sa pag-iyak. "Palagay ko siya ang nakabangga sa akin. Nakita ko siya kanina sa taas at makitang may hawak siya na kwintas na sigurado ako kanina na iyon ang kwintas ko, pero hindi pala. Sa girlfriend niya raw iyong kwintas na hawak niya." Pagpapaliwanag ni Rosalia na pinigilang umiyak muli.
Hindi iyon pwedeng mawala. Iyon na lang ang natitirang alaala ko na gustuhin ko mang ibalik pero mahihirapan.
Nagbaka-sakaling naghanap ulit si Rosalia at Annie. Saktong nakita na rin nila si Reon na alala ng-alala na hanapin si Rosalia. Nang mabigo ay bumalik silang tatlo sa hintayan nila na saktong naroon na rin ang lahat.
"Oh, Rosalia? Saan ba kayo nanggaling? Tanghali na."
Sabay na nagtinginan ang tatlo hanggang sa si Rosalia na ang sumagot na may ngiti na ulit sa labi.
"Naglibot lang po kaming tatlo kanina. May nabili pa nga po kami ni Annie-- 'Eto, Inay, oh!" May ngiting itinaas ni Rosalia ang kanyang braso na may braclet na sina bayan naman ni Annie at dinikit iyon sa braso ng nakataas ni Rosalia.
"Twinnie kami, Inay!" Masayang sabi ni Rosalia.
"Ang daya niyo! Why don't I have that?!" Pagrereklamo bigla ni Reon.
Nilingon ni Rosalia si Reon na naka-abay sa isa nilang kasamanahan na ngayon ay natatawa sa pagrereklamo ni Reon.
"Ang super conyo mo! Mag tagalog ka na lang kasi!" Sigaw naman ni Annie na mmataray na hinarap si Reon. "Saka, bakit? May binibigay ka bang pera para ibili ka namin? Mahirap kumita ng pera ngayon, Reon!"
"Hay, nako, tumigil na kayong dalawa." Inakbayan ni Rosalia si Annie. Parehas na sila ngayong nakaharap kay Reon.
"Nako! Nagseselos lang 'yan kasi nga hindi si Rosalia ang naging ka pareho niya sa bracelet." Sabat naman ni Iloy na siyang nag-aya sa kanila pumunta sa Daraga.
"At bakit naman magseselos si Reon? Sa gwapo ng binatang iyan?" Bweltang natatawang tanong ng Itay ni Rosalia.
"Hayaan niyo na nga ang tatlong iyan. Kayo talaga! Ay, siya, maggala na lang ulit kayo. Maya-maya ay uuwi na rin. Kailangan natin ng bantay sa bukirin." Sabat ni Aling Cecilia bago tinapik ang balikat ni Rosalia at payagan at magsipa-unahan umalis.
Inabot ng gabi bago sila maka-uwi sa kanilang tahanan. Nakangiti si Rosalia na nililigpit ang mga pinamili nila sa Daraga na siyang mumurahin lamang kahit na si libre iyon ni Reon sa kanilang paggagala.
"Aray! Aray! Ang sakit ng likod ko." Rinig niyang Pagrereklamo ng kanyang Ina sa iinindang sakit ng likod. "Oh, Simeon, sumunod ka na alng sa kwarto. Matutulog na ako para bukas ay maaga sa bukirin."
"O-oo!" Sabay ubo ng kanyang Itay.
"Ilang araw na iyang ubo mo. Sigurado ka bang ok ka na?" Mahinang boses ng kanyang Inay na hindi alam na hindi pa tulog si Rosalia sa kanyang silid. "Patingin na kaya tayo sa doctor. Pang-isang linggo mo na 'yan. Ako na lang muna ang bahala sa bukid-"
"Nako! Nako! Hindi na. Sayang lang sa pera. Pagod lang ito." Muling umubo ulit ang kanyang Itay at mas lalong lumakas pa iyon.
Dahil sa narinig ay napalabas si Rosalia sa kanyang silid at makitang nakaupo ang kanyang Itay na mukhang hirap na hirap habang ang kanyang Inay naman ay naabutan niyang bibigyan ng ba song may tubig ang kanyang Itay.
Nagsimulang kabahan si Rosalia ng makita ang kanyang Itay na nahihirapan sa pag-ubo at kasabay na ng katawan ang bawat pag-hinga nito.
Mabilis niyang nilapitan ang kanyang Itay at niyakap ito. Makitang natigilan pa ang mga magulang niya dahil sa gulat.
"Rosalia, anak."
"Itay, gagaling ka. Bukas hahanap ako ng trabaho para agad kitang madala sa hospital, ha." Umayos ng pagkakaupo si Rosalia saka nginitian ang magulang niya na halata ang problema.
Malaking problema man iyon para sa kanila, nasa isip ni Rosalia ay para iyon sa ikakagaling ng kanyang Itay. Ilang araw niya anring naabutan ang kanyang mga magulang na nag-uusap tungkol sa kalagayan ng kanyang Itay.
"Manghihiram muna ako sa kasamahan natin kung kina-kailangan kong gawin iyon." Sabi ni Rosalia na tiyak niyang magiging mahirap rin dahil sa gastusin nilang hindi pa natatapos bayaran.
"ITAY... INAY..." Tawag ni Rosalia sa kanyang mga magulang sa kwarto. Kumatok siyang muli.Madaling araw pa lang at hindi pa sikat pa lang ang araw nang mapag-pasyahang maghanap ng pwedeng pagka-kitaan si Rosalia.Bumukas ang pinto at bumungad sa kanya ang Inay niyang kinukusot pa ang mata. "Oh, saan ka ngani pupunta, Rosalia?" Malat na tanong sa kanya ng Inay niya. "Kumain ka na ba? Teka, ipagluluto kita ng umagahan mo."Lalabas na sana ang Inay ni Rosalia sa kwarto ngunit agad niya itong pinigilan sa kamay."Hindi na, Inay, ang totoo saglit lang akong a-lin (aalis) tapos uwi na rin ako. May hahanapin lang po ako." Mahinahong sabi ni Rosalia sa Ina niya para hindi ito mag-alala sa kanya. Sinilip niya ang kwarto. "Gising na po ba si Itay?"Lumingon rin sa loob ng kwarto ang kanyang Inay saka Inayos ang balabal nitong suot. "Ganoon pa rin. Nauubo pa rin ang
"NURSE, where is Simeon Selim?" Mabilis na pagkakataon ni Reon pagkarating nila sa ospital ng Polangui. Agad rin namang hinanap ng nurse ang pangalan at sumagot. "Okay, salamat."Hindi na hinintay pa ni Rosalia si Reon, nang agad itong tumakbo patungo sa emergency at doon hinanap sa maraming mga pasyente ng may iniinda. Natanaw niya ang kanyang Inay na nakatayo at ang kanyang Itay sa dulo na siyang walang malay."Itay!" Sigaw ni Rosalia at patakbong pinuntahan ang kanyang Itay na may nakakabit na dextrose. "Bakit?! Bangon Itay! Nakahanap na ako ng trabaho!" Umalingawngaw ang pag-iyak ni Rosalia na siyang tinitingnan na ng iba."Rosalia, anak," Ani ng Inay niya saka hinwakan sa likod at pikalma."Kumusta si Itay, Inay?" Tanong ni Reon na puno rin ng pag-aalala."Naging maayos ang kalagayan niya kanina. Kinuhanan na rin siya ng dugo at mamaya naman a
"ANNIE, pwede moba akong samahan? Sigee na, wala kasi akong kausap pag naroon na ako." Pagmamakaawa ni Rosalia habang iniimpake ang kanyang mga damit sa bagahe, ka tulong si Annie. "Paano na lang kung hidni ko pala maintindihan kung ano ang mga gagawin doon? Lalo na ang ipapagawa ng Tita mo sa akin.""Rosalia, ano ka ba... Kaya mo 'yan. Saka hindi naman ako pwedeng sumama dahil wala naman akong pera. Kailangan ko ting tulungan dito sila Mama at Papa... Pati na rin mga magulang mo." Mahina Hong sbai ni Annie sa kanya bago ito matapos sa pagtupi ng mga damit ni Rosalia.Ngayon ang alis ni Rosalia paluwas ng Maynila. Door to Door ang tawag sa sasakyan ni Rosalia, na kahulugan sa ating hindi nakakalaam ay isa iyong susundin si Rsoalia sa kanilang prinsya at ihahatid sa kanyang titirhan sa Maynila. Ngunit ang mga ilan lamang ang nakaka-alam nito.Masyadong mahal sa bus kaya sa van na lamang ninais ni
"ROSALIA, saan ka ibababa?" Tanong ng driver kay Rosalia.Napahikab pa si Rosalia bago saglit na tumingin sa labas at makitang nasa Maynila na talaga siya."Deretso na lang kuya. Pag may nakita kayong malaking bahay na makaluma ay doon na ang baba ko." Tumingin si Rosalia sa salamin na nasa harap ng driver. Nang makita niya itong nakatingin roon ay ngunit siya bago tumingin muli sa labas."Rosalia ang pangalan mo 'di ba?"Napatingin siya sa kanyang kaliwa sa naging tanong ng katabi niya sa byahe. Sa hitsura nito ay nasa edad cuarenta na ang babae. May nakabalabal pa sa leeg nito at nakahalukipkip. "Tama ba ako?" Dagdag pa nitong tanong kay Rosalia.Dahan-dahan namang tumango ang dalaga. "Ako nga po... Bakit po?" Nag-iwas nang tingin si Rosalia sa may katandaang babae nang makitang sinusuri siya nito."Wala naman. Pinapa-alalahanan lang kita sa magiging buhay mo rito sa Maynila. Mahirap sa una, pero kayanin mo... Nakik
"TARA, ROSALIA!" Pang-aaya ni Aling Anita Kay Rosalia, nang magpara ito ng tricycle pagkalabas nila ng bahay. Biglang tumakbo ang Ginang na sumakay sa likod ng driver ng tricycle. "Hoy! Sumakay ka na!"Wala nagawa si Rosalia kundi sumakay na lang sa loob. Hindi sa ayaw niya ngunit wala siyang alam na trabaho sa bar... Ok sana kung maghuhugas lang ng pinagkainan si Rosalia, ngunit nai-kwento sa kanya ng Ginang na pwede siyang maging waitress sa bar.Ngunit paano nga ba? Kung hindi naman siya maalam.Habang nasa byahe ay nag-text si Rosalia sa kanyang Inay, pagkatapos ay sa kanyang mga kaibigan na agad ring nag-sunod-sunod ang text.[Annie: Love you! Ingat ka diyan palagi! Susunod ako diyan soon, pag nakaamin na ako sa crush ko!]Gulat na palayo ang mukha ni Rosalia sa cellphone niya at napatawag na lang. Sunod niyang binasa ang text na dumating.[Reon: Next month nariyan na ako at it-take kita sa isang mamahalin
SINIMULANG hanapin ni Rosalia sa ground floor si Gail, na sekretarya ng kanyang magiging boss."Excuse me po, nasaan po si Ms. Gail?" Tanong ni Rosalia sa nakasalubong niyang waiter rin."You mean, Gail Roldez, miss?" Tumaas ang kilay ng babae. "Kung siya nga ang hinahanap mo ay naroon siya" tinuro ng babae sa kanya ang ang nasa dulo dulo na may roon pa pa lang daan doon patungo sa kung saan.Tumango si Rosalia, "Sige po, salamat!" Ngumiti siya bago tinungo ang kabilang daan. Katulad ng nasa itaas ay mayroon rin itong isang ilaw na tanging nagsisilbing lang ng daanan. Naging madilim na rin sa loob at mas nagliwanag pa ang chandelier, dahil sa mga bamboo blinds na nakababa sa mga glass door at wall sa buong paligid.Pagpunta ni Rosalia doon ay nakita niya ang isang mahabang pathway na puno ng mga kwarto."Kwarto ba itong mga 'to?" Tanong ni Rosalia sa sarili habang tinitingnan ang mga punto na may mga ibat-ibang number.
NATAPOS ang duty ni Rosalia mag-a-alas once na ng gabi."Ano ka ba girl, 'di ba ang sabi ko sa iyo ay tawagin mo ako. Nakakahiya tuloy nangyari sa iyo doon." Sabi ni Elyn kay Rosalia ng nasa isang kwarto sila at doon muna pinalipas ng gabi."Alam mo ba Elyn, akala ko talaga ay nagbibiro lang si Sir Teff kanina." Nawala ang kaba ni Rosalia magmula pa kanina hanggang sa makapunta sila sa kanilang kwartong pinahiram ng kanilang boss.Akala ni Rosalia ay hindi nagbibiro ang kanyang boss sa naging sagot nito. Mabuti na lang at nakuha niya ang sobrang kaba ni Rosalia kaya hindi natuloy ang gusto ng lalaking humigit sa kanya kanina."Teka pala, Rosalia, bakit ba sa atin ito binigay ni Sir Mival? Alam mo bang hindi siay ganito dati sa amin. Pero ngayon, akalain mo, sinabihan ka pang dito muna sa kwarto na 'to."Pabagsak na umupo si Rosalia bago damdamin ang kalambutan ng kanyang kamang inuupuan. Tumingin ito kay Elyn. "Hindi ko rin
MAG-IISANG LINGGO na magmula ang unang pag-ta-trabaho ni Rosalia sa bar ng knayng Boss na si Mival. Naging maayos ang kanyang trabaho at ang naging unang sahod niya noon ay pinadala niya sa kan'yang pamilya."Opo, Inay, nag-iingat naman po ako rito. Saka alam niyo Inay, ang yayaman ng mga tao dito, 'yun nga lang medyo mahirap po silang pakisamahan." Sabi ni Rosalia mula sa kabilang linya kausap ang kanyang Ina. "Kumusta na po pala si Itay, Inay? Kayo po diyan?"Papasok siya ngayon sa bar at hinanap ag sekretarya na si Mis. Gail upang mag-check ng attendance.Ina niya:[Basta, mag-iingat ka pa rin diyan. Saka, okay lang kami rito. H'wag ka na munang mag-alala sa amin, nakauwi na rin kami sa bahay... Ang sabi ng doctor sa Itay mo ay nagiging maayos naman ang lagay niya at hindi na ganoon kalala ang sakit niya.]"Opo, Inay. Mag-iingat rin po kayo diyan," agad na nakita ni Rosalia ang sekretarya ng si Gail kaya agaditong pat
"PAGTATRABAHO ang inaasahan ko sa unang araw mo sa company ko, Ms. Selim, hindi ang gumawa ng eksena lalo pa't sa Lolo ko!" galit na sigaw ni Lev kay Rosalia, napahimalos pa ito ng kamay sa kanyang mukha. Nanatiling nakatungo ang ulo ni Rosalia. Kanina pa siya nito sinesermonan ng dalhin siya ng kanyang boss sa meeting room. "Patawad po-""Patawad?! Oh, come on, Ms. Selim... Hindi sa lahat ng oras patawad ang nagiging solusyon!" galit na sabi ni Lev na halos pinupuno ang meeting room ng galit. "Matuto ka namang ilugar 'yang katapangan mo."Hindi magawang iangat ni Rosalia ang kanyang mukha para tingnan ang kanyang boss na patuloy sa kanya mag sermon. Hindi naman siya ang mali. Tama lang ang kanyang ginawa. Pero sa isip ni Rosalia ay may mali rin siya.Hindi ko dapat ginawa iyon. Umuwing nanatiling malungkot ang hitsura ni Rosalia. Dahan-dahan niyang binuksan ang gate ng apartment nila. At sa pagkakataon na iyon ay namataan niya sina Tania at Trina na hindi mapakali sa paglalakad.
"NAKO! Muntik ka na masisanti, Rosalia!" Nagpapadyak sa kaba si Lerio dahil sa takot kanina sa nangyari. "Mabuti na lang na pagbigyan ka.""Kaya nga po, Kuya Lerio," sabi ni Rosalia habang nagtitimpla ng kape ng kanyang boss. "Pero kasalanan ko rin po talaga. Hindi ko na po uulitin 'yon. Ang alam ko ay nasa bag ko ang id ko."Mano-manong tinimpla ni Rosalia ang kape gamit ang kutsarang binigay sa kanya ni Mang Lerio. Hindi niya alam kung paano gamitin ang mga kagamitan na pang timpla sa kape. Ang alam niya lang na gamitin ay kutsara. "Siya nga pala, Rosalia. Malapit na kaming ikasal ng asawa ko. Plano sana kitang imbitahan." Sabi ni Mang Lerio. "Ok lang ba sa'yo?" Napatigil si Rosalia nang matapos ito sa pagtimpla. Nilingon niya si Mang Lerio at saglit na nag isip bago mapangiti. "Sino po ba ako para tanggihan ang alok ng una kong naging kaibigan sa kumpanya na 'to." napangiti si Rosalia. Nilapitan at tinapik niya ang balikat ni Mang Lerio. "Congratulations po, Mang Lerio."Napangi
"OPO, Inay! Bukas po ang simula ng trabaho ko." masayang pagbabalita ni Rosalia sa kanyang Inay na katawagan niya sa cp ni Annie. Nabalitaan niya rin sa kanyang Inay na hindi pa rin nagaan ang kalagayan ng kanyang Itay. Kahit na may kabang nararamdaman, wala siyang planong sumuko hanggat hindi niya nakukuha ang pinunta niya sa Maynila para maipagamot ang kanyang Itay. Inay: [Mabuti naman at ok ka diyan, anak! Masaya kami ng Tatay mo para sa trabaho mo! Maipapagamot na natin ang Itay mo.]Napangiti lalo si Rosalia. Hindi man niya nakikita ang kanyang Inay habang kausap niya, alam niyang nakangiti ito at naiiyak sa tuwa."Alam niyo po, Inay... Miss ko na ang Bicol... Kayo po pati na rin po sina Annie at iba pa pong mga kapitbahay natin diyan." sabi ni Rosalia, napabuntong hininga. Inay: [Nako, Rosalia! Kung naririnig mo lang ang mga kapitbahay natin na halos araw-araw ka na nilang kinakamusta sa amin ni Annie.]Sabay silang nagtawanan ng kanyang Inay. Hindi maitatagong talagang na-mi
"SIR, ganito pong palda, pwede na po ba?" nahihiyang tinaas ni Rosalia ang skirt na sa tansya ay hanggang binti niya. "'Yan, ma'am! Ayos na po 'yan!" nakangiting sabi ng sales lady na nasa tabi ni Rosalia."That's ok. But try to find a longer skirt." seryosong sagot ni Lev. Agad niyang kinuha ang cellphone sa bulsa ng pants niya ng tumunog iyon. Tumingin siya kay Rosalia. "I have to take this call, Ms. Selim." sabi ni Lev, na tinanguan naman agad ni Rosalia, sabay talikod nito at umalis. Pinakatitigan ni Rosalia ang skirt na napili niya. Violet skirt iyon na pag sinuot ay fitted at makikita ang hugis ng kanyang hips. Maya-maya ay napangiti siya at naghanap pa ng ibang kulay."Excuse me, ma'am," tawag ng sales lady na kasama ni Roslaia kaya agad niya itong nilingon."B-bakit po?" utal na tanong ni Rosalia. Pinakita niya rin sa sales lady ang napili niyang skirt. "Pangit po ba? Hindi bagay sa akin?""Ay, nako! Nako, ma'am! Bagay po sa inyo! Sobra nga po." natawa ang sales lady sa sina
"PANIGURADONG magagalit sa akin si Sir Lev nito, Annie." Hindi mapakaling napaupo sa kanyang kama si Rosalia habang kausap sa telepono si Annie. Annie: [Malamang 'yan, Rosalia... Sino ba naman kasing mangangako sa kasamahan niya sa apartment na pakikiusapan niya ang kanyang boss na ipasok ang nagngangalang, Trina... Malamang ikaw.] Napasandal sa dingding si Rosalia. Rinig niya ang mahinang tawa ni Annie pero nangingibabaw sa kanya ang kaba. Hindi naman niya sinasadya na mapa-oo na tulungan si Trina, sadyang naawa lang siya dahil sa rason ni Trina para lang makapasok sa Werloz company. Ramdam niya ang kahirapan ni Trina. Hindi lamang sa pangangailangan nitong mag-trabaho, kundi para na rin sa kagustuhan nitong muling makapag-aral. College student na sana si Trina. Kwento pa ni Trina kay Rosalia ay natigil ang kanyang pag-aaral at mapag-pasyahan nilang magkapatid na alisan ang tita nilang inaabuso lamang sila. Wala na pala silang pamilya. Hindi patay, kundi may kani-kanila ng pamil
HAPON na nang makauwi si Rosalia sa apartment na tinutulungan niya. Mabuti na lang at pinahatid siya ng kanyang magiging boss kay Lerio at makasalubong si Trina, ang kapatid ni Tania, na sila na ngayong kasama ni Rosalia sa isang tindahan ng ihaw-ihaw malapit sa kanila. Nakikipag-kwentuhan si Trina sa mga kaibigan nitong nakatambay sa loob at kumakain ng ihaw-ihaw."Nako, Rosalia! Muntik na tayo do'n kanina." Salita ni Lerio na siyang may hawak pang isaw. "Mabuti na lang at napag-bigyan tayo!""Mabuti nga po, Kuya Lerio. Hindi ko na po alam kung anong gagawin ko kanina." Ani ni Rosalia bago saglit na lingunin ang nasa likuran niyang black na bmw na sasakyan. "Saka, 'yung mga tingnin ni sir, parang mangangain na." Sinubo ni Rosalia ang natitirang isaw na nasa stick niya bago kunin ang panibagong isaw na nasa gilid ng ihawan.Napatawa naman si Lerio sa sinabi ni Rosalia. "Nako! Ganoon na talaga si sir, Rosalia. Pero ang pinag-tataka ko nga ay bakit hindi naging ma
TAHIMIK na naglalakad si Rosalia kasama ang driver kanina na kausap niya kanina sa labas at ang kanyang magiging boss. Bumalik sa bar si Tefiro dahil kailangan nito ang binigay na trabaho sa kanya ni Lev.Nasa loob na ng building sila Rosalia at kahit na gusto niya mapa-ngiti at pagmasdan ang mga taong busy sa kanilang mga ginagawa sa loob ng office ay hindi niya pa rin magawa dahil sa ka bang narraamdaman.Habang nangunguna sa paglakad si Lev ay Napatingin siya sa katabi niya na nginingitian ang mga nasa loob ng kani-kanilang office."K-kuya ng driver," kinulbit ni Rosalia ang driver dahilan para ito'y mapatingin sa kanya at tumaas ang kilay. "Ano po bang ginagawa ng isang secretary ni sir?" Mahinang tanong ni Rosalia at mapatingin kay Lev na patuloy sa paglalakad."Tawagin mo na lang akong Lerio, Rosalia." Ani nito bago lumapit sa tainga ni Rosalia, "Ang sagot sa tanong mo ay kailangan mo lang na kasabay kay Sir Grayson, lalo na sa mga meeting niya mins
TAHIMIK lamang si Rosalia na nakatitig sa lalaking nasa harap niya na. Hindi pa rin siya makapaniwala na ang lalaking kanyang ka harap ay ang tumulong sa kanya noong gabing gahasain siya ng kanyang dating boss."I-ikaw y-yung tumulong s-sa akin noong gabi na 'yon." Mahina ng sabi ni Rosalia ngunit nakita niya ang pagkagulat ni Tefiro mula sa gilid niya at makita si Lev na seryoso lang ang mukha."Excuse me? Pardon?" Natatawang tanong ni Lev habang nakatingin kay Rosalia. "Anong gabi na 'yon? What's happening, Tefiro?" Napatingin si Lev kay Tefiro na parang walang alam."Ah, sir, I think nagkakamali po si Rosalia." napatingin si Tefiro kay Rosalia na parang sinenyasan ito na walang alam ang totoong may-ari ng bar sa nangyari noong gabi na iyon.Napakunot ang noo ni Rosalia na binabalik-balik ang tingin sa dalawang lalaki. Alam niya at totoo ang sinasabi niya. Hindi man niya iyon nakilala nang maayos ngunit sa boses pa lang nito ay alam na alam niya na.
"KUMUSTA na po diyan inay? Maayos lang po ba kayo diyan? Kumakain naman po ba kayo sa tamang oras?" Sunod-sunod na tanong ni Rosalia habang namimili ng kanyang masusuot sa pag-punta sa bar. "Kumain po kayo iyan ng marami ha. Ata hindi pa man ngani ako makakapag-padala kwarta sa inyo diyan ni Itay.""Ay, ano ka ba, anak. Kahit na malayo kay ay ganiyan ka parin kung mag tanong sa amin," napatawa ng ginang mula sa kabilang linya. "Saka h'wag kang mag-alala, ok lang kami rito, andito naman si Annie at mga kapitbahay natin na natulog rin."Nakahinga nng maluwag si Rosalia at mapangisi sa narinig. Hindi nito ini-expect na natulong pa rin ang kanilang mga ka-kilala sa kanila. Iba pa rin talaga ang taglay ng pagtutulungan sa kanilang bayan."Balang araw, inay, tayo naman ang tutulong sa kanila. Kahit na maliit lang ang itulong natin basta't may silbi ang lahat ng iyon at bukal sa kalooban." Nakangiting sabi ni Rosalia. Inipit niya sa kanyang balikat at tainga ang