SINIMULANG hanapin ni Rosalia sa ground floor si Gail, na sekretarya ng kanyang magiging boss.
"Excuse me po, nasaan po si Ms. Gail?" Tanong ni Rosalia sa nakasalubong niyang waiter rin.
"You mean, Gail Roldez, miss?" Tumaas ang kilay ng babae. "Kung siya nga ang hinahanap mo ay naroon siya" tinuro ng babae sa kanya ang ang nasa dulo dulo na may roon pa pa lang daan doon patungo sa kung saan.
Tumango si Rosalia, "Sige po, salamat!" Ngumiti siya bago tinungo ang kabilang daan. Katulad ng nasa itaas ay mayroon rin itong isang ilaw na tanging nagsisilbing lang ng daanan. Naging madilim na rin sa loob at mas nagliwanag pa ang chandelier, dahil sa mga bamboo blinds na nakababa sa mga glass door at wall sa buong paligid.
Pagpunta ni Rosalia doon ay nakita niya ang isang mahabang pathway na puno ng mga kwarto.
"Kwarto ba itong mga 'to?" Tanong ni Rosalia sa sarili habang tinitingnan ang mga punto na may mga ibat-ibang number.
Umabot hanggang dulo ng pathway si Rosalia hanggang sa makita niya si Gail na naglalakad pasalubong sa kanya. Napatigil pa ito habang si Rosalia ay nakahiga ng maluwag.
"Ano na anumang ginagawa mo rito?" Masungit na tanong ni Gail habang mabilis itong naglakad papunta kay Rosalia. "Sinusundan mo ba ako?"
"Ah, hindi po," Mabilis na tanggi ni Rosalia sa mga tanong ni Gail. "Pinapahanap po kasi kayo ni Sir Teff, sa akin.. Natanggap na po kasi-"
"W-what?!" Hindi makapaniwalang napa-atras pa si Gail. "Natanggap ka?! Ganon-ganon lang?! Nilandi mo ba si Sir Teff kaya kay agad natanggap?" Tumaas ang kilay ni Gail.
Natigilan si Rosalia sa mga pinag-sasabi ni Gail sa kanya. Hindi iyon natagalan dahil nakuha niya ang pinupunto ng kausap niya.
"Opo, natanggap na ako. At saka hindi ko po nilandi si Sir Teff, hindi po ako ganoon tao," mahinahog sagot ni Rosalia kay Gail na matalim ang titig sa kanya. "Trabaho po ang pinunta ko rito." Dagdag pang sabi ni Rosalia.Napa-atras ang ulo ni Gail dahil sa pagkabiglasa sinabi ni Rosalia. "Girl, hindi ako t*nga para maniwalan diyan sa mga sinasabi mo. Ang hinhin mo pa pero ang totoo naman ay malandi ka! Aminin mo ng nilandi mo si Sir Teff kaya ka niya tinanggap agad! You're a flirt!"
"Hindi po ako ganang tao-"
"Enough!" Naputol ang salita ni Rosalia dahil sa lalaking sumaigaw. Nang lingunin iyon ni Rosalia ay mas kinabahan siya dahil hidni niya naman ito inaasahan.
"Vion?" Mahina ng patanong na sabi ni Rosalia na mukhang narinig pa ni Gail kaya ito sarkistong napatawa.
"What the hell is happening here?" Kunot ang noong tanong ni Vion na tanging nakatingin lang kay Gail. Bigla nitong hinatak sa braso si Rosalia at hinarap si Gail. "What are you doing here? Bakit mo sinisigawan si Rosalia?"
"Akalain mo nga naman," mabagal na pumalakpak si Gail habang nakangiti itong nakatingin kay Rosalia. "Kanina si Sir Teff ang nakuha mo, ngayon, eto namang lalaking ito."
"What did you say, miss?" May pananakit sa boses ni Vion.
Takot nahinawakan ni Rosalia si Vion sa braso, kasabay nito ang pagsalita muli ni Vion.
"I'm a VIP customer here, miss," ani ni Vion. "At ang sinisigawan mo lang naman na babae ay ang asawa ko."
Nanlalaki ang mata ni Rosalia dahil sa narinig niya mula kay Vion. Hindi nito inaasahan na iyon ang sasabihin ng lalaki. Napatingin siya kay Gail at makitang nakatulala na itong nakatingin kay Vion.
Hinatak paupo ni Rosalia si Vion sa sofa ng bar sa gilid. "Anong sinasabi mo sa kanya?" Inis na tanong ni Rosalia habang nasa harap ni Vion na nakaupo. "Nag sinungaling ka kay Miss Gail, hindi mo siya kilala-"
"So what? And I know her Rosalia." Wala nag buhay na sabi ni Vion na naka-dekwatro pa ang kanang paa nito. Piankatitigan niya si Rosalia.
"Vion, hindi kita kilala." Magmamatapat ni Rosalia kay Vion na totoo naman. "Unang beses lang kita nakita at noon iyon. Matagal na."
"Ano bang pinupunto mo? Na sinabi ko sa kanya na asawa kita? F*ck, Rosalia! Sinisigawan ka ng babaeng iyon habang ikaw naman panay lang ang ngisi. Hindi ka ba nakakaramdaman na may inis o galit sa 'yo ang isang tao, at ganan na lang ang trato mo sa kanila?!"
"Vion, wala silang ginagawa sa aking masama. At ang pinupunto ko ay nag sinungaling ka sa kanya. Paano na lang kung matanggal ako rito sa bar. Tingnan mo pa tuloy ang nangyari, hindi ko nasabihan si Miss Gail na ngayon ako mag ta-trabaho rito." Napasapo na lang ng noo si Rosalia.Sa totoo lang ay inis ang nararamdaman niya ngayon. Magka-iba ang galit at inis para sa kanya. Hindi naman siya agad madadala ng galit kung hindi matindi ang galit ng kausap niya.
"Kung tinggap mo lang ang alok ko noon. 'Edi sana ay wala ka dito." Sarkistong napatawa bigal si Vion at saka ito tumayo. Napa-atras pa sa gulat si Rosalia sa kanya. "Mahirap ang trabaho dito, Rosalia," titig na titig ito kay Rosalia. "Bibigyan kita ng isa pang pagkakataon na tanggapin ang alok kong pagpapakasal."
Naiwang gulat si Rosalia sa kanyang kinatatayuan. Puno ng kaba ang kanyang naramdaman. Muling hinanap ni Rosalia si Gail at sa hidni inaasahan ay nakita niya ito kausap ang isang babae na parang pinapagalitan.
"Miss, Gail," tawag ni Rosalia papal at kay Gail. Gustohin man yang hindi ito salubungin ng ngiti ngunit kailanga niyang ipakita na ayos lang siya at walang problema sa magiging trabaho.
"Wiat a second," Rinig ni Rosalia na sabi ni Gail sa kausap nitong babae, bago siya tingnan. "What?" Tipid nitong tanong na seryoso.
"Ah, sorry po pala sa nangyari kanina. Hindi ko naman po intensyon na mangyari iyon." Hingi ng tawad ni Rosalia. Nang makita niya ang seryosong mukha ni Gail ay muli niyang tinuloy ang sasabihin. "Ah, kailangan ko raw po kasi sabihin sa inyo na ngayon ang pagsisismula ko ng trabaho." Aniya.
Tumkhim muna si Gail bago tumango ngunit seryoso ang mukha niya. "Sumama ka na lang sa kanya." Tinuro ni Gail si ang kanilang kausap nito. "She's Elyn, by the way. Hindi siya baguhan pero kailangan niyang kumuha ng apron dahil sa 'late' siya." Umirap si Gail bago mag paalam sa kanila at umalis.
Pinakatitigan lamang ni Rosalia ang pag-alis ni Gail ng biglang tumabi sa kanya si Elyn.
"Ang sungit niya talaga kahit kailan! Hindi naman siya ang may-ari ng bar at sekretarya lang naman siya para pag sabihan ako ng ganoon." Pagrereklamo ni Elyn habang nakanguso. Bigla niyang hinarap si Rosalia at abot tainga ang ngiti. "Siya nga pala, ako si Elyn, waitress dito sa bar ni Sir Mival. Ikaw?"
Hinarap ni Rosalia si Elyn na nakangisi. "Rosalia Selim ang pangalan ko," Pagpapakilala niya saka nilahad ang kanang kamay na sinundan nang tingin ni Elyn na may ngisi rin sa labi. "Waitress rin ang magiging trabaho ko rito." Dagdag ni Rosalia.
Tinggaap ni Elyn ang kamay ni Rosalia. Nag-kwentuhan sila ng kung anong bawal at pwede sa bar. Nagulat pa si Rosalia sa mga kwento ni Elyn sa kanya dahil natanggap ang bar na ito na tumanggap ng isang bayaran na babae.
"Kaya ba maraming mga kwarto sa doon?" Tanong ni Rosalia habang sinusuot ang kanyang kaikliang apron na hanggang tyan. Sext=y ang dating ng apron na hindi mahhalatang nakaganoon sila. Para lamang iyon is nag maliit na design sa harapan ng damit.
"Oo! Normal na lang iyon dito, basta walang Patayan na magaganap." Napatawa pa si Elyn ngunit bigla iyong sumeryoso. "Mamayang gabi, Rosalia, may bisista si Sir Mival. Ang sabi sa akin ng kaibigan ko dito ay naghahanap iyon ng mababayaran para sa isang gabi nila. Kaya mag-ingat ka, saka kung may i-serve man sa iyo ang bartender para sa mga bisitang iyon, ay ako ang tawagin mo, para hindi ka nila magalaw." Sabi ni Elyn na may pagbabanta pa.
"Kaya ko naman siguro ang mga iyon. Saka baguhan ako, hindi naman siguro ako nila gagalawin." Kalmadong sabi ni Rosalia. Pilit niyang pinapakalma ang sarili dahil sa mga sinasabi ni Elyn sa kanya na hindi niya pa gaanong maunawaan.
Unti-unti na ring naninibago si Rosalia sa mga kaganapan niya ngayong unang araw pa lang. Nasa isip niya ay baka dahilan lamang ito sa una niyang pagta-trabaho, ngunit hindi. Ibang-iba ang pakikitungo ng bawat ato hindi katulad sa probinsya nila na kadalasan lang niya iyon naririnig.
"Iyon nga ang gusto nila, ang baguhan. Ibahin mo mind set mo rito. Impyerno ang lugar na 'to pero maganda naman dahil sa malaking kikitaing sahod. No choice kumbaga."
Kabadong natigilan si Rosalia na talian ang buhok niya, nang marinig nito ang salita ng Impyerno na alam niyang sobrang sama.
"I-ibig sabihan mo ba ay masama rito? I-iba ang trato ng bawat tao?" Takot na tanong ni Rosalia habang natigilan.
Kumibit-balikat si Elyn habang nakatingin sa kanya, "Ewan ko."
Umabot ng gabi ang pagta-trabaho ni Rosalia sa bar. Tinawagan niya rin ang kanyang ina at ang dalawa niyang kaibigan upang malaman na siya ay may trabaho na sa isang bar. Nai-kwento niya pa ang pagkikita nila ni Vion sa bar na pinagta-trabahuhan niya.
Napa-isip si Rosalia sa offer ni Vion sa kanya. Ngunit tumatanggi ang puso at isip niya roon. Hindi niya kayang tanggapin iyon dahil lamang sa pagpapakasal at sa hindi niya rin naman mahal ang lalaki.
Saglit lang naka-usap ni Rosalia ang mahal niya sa buhay ng tawagin siya ng bartender.
Taka pa siyang tiningnan ng lalaki, "Baguhan ka?" Tanong nito habang sinasalinan ang champagne glass na nang nakatingin sa kanya.
"Ikaw ba iyung kausap ko kanina?" Taka ring tanong ni Rosalia dahil hindi na alam ng lalaki kung sino siya. May nakilala na rin siyang bartender at halos kamukhang-kamukha ng lalaking nasa harapan niya ngayon.
"Ah, no. Brother ko ang kausap mo kanina. I'm Marc." Nilahad ng lalaki ang kamay nito pagkatapos salinan ang lahat ng baso ng champagne.
Mabilis iyong tinggap ni Rosalia. "Lia." Pagpapakilala niya ngunit maikling pangalan lamang ni Rosalia ang binigay niya sa lalaki. Tinuruan siya ni Elyn na h'wag ring ibigay ang totoo niyang pangalan sa mga kakakilala niya pa lang. Baka raw ay makasama pa iyon sa kanya.
"Para kanino?" Tanong ni Rosalia na nakatingin sa champagne glass na tapos ng salinan ng mga alak. Amoy na amoy niya pa ang tapang mga alak.
"Sa visitors." Sagot ni Marc.
Natigilan si Rosalia na nakatitig lamang kay Marc. Nilingon niya kung nasaan si Elyn at makitang may kuma-kausap roon. Sinunod niya kasi si Elyn an ito ang madala ng anumang inumin sa mga bisita ni Sir Mival. Ngunit sa pagkakataon na ito ay mukhang siya na ang magdadala.
Tinungo ni Rosalia ang nasa gitna ngunit paibabang pwesto na may mahabang sofa. Dahan-dahan pa ang kanyang paglakad dahil hindi pa siya sanay na ibalanse ang mga baso sa tray.
Pinakalma niya ang sarili ng makalapit sa mga bisita ni Sir Mival. Wala doon ang kanyang boss kaya nabawasan kahit papaano ang kaba niya.
"Yeah, she's hot! I want her."
"15 thousands, I guess for that girl."
"Make it 20 thousands! I'm sure you enjoy that sexy girl over there."
Naririnig ni Rosalia na mga kwentuhan. Nanghihina ang tuhod niya ngunit kailangan niyang ipakita na hindi siya takot sa mga iyon. Isa iyon sa mga nagpapalakas sa mga bisita na bastusin ang mga natatakot na babae na mag-se-serve. Kaya halos lahat ay matatapang na dalhin ang mga gustong alak ng mga mayayamang tao.
Habang pababa sa tatlong palapag na hagdan ay tumigil ang iba sa pagsasalita, at makaramdaman si Rosalia na sa kanya nakatingin ang mag lalaking naka-tuxedo, iyong iba pa ay may ka-tabaan at ka-tandaan.
Ngumiti siya at nilapag ang dalawang champagne glass doon. Aalis na sana siya ng biglang may sumipa sa binti niya dahilan para mapatingin si Rosalia sa may gawa noon.
"Oh, I'm sorry, miss," hingi ng tawad ng lalaking pumwestong nakadekwatro. Mapungay ang pag-tingin nito kay Rosalia. Sa tanya ng edad nito ay matutulad kay Teff ang edad. Siya nga lang siguro ang natatanging mas bata sa mga kasama niya, ngunit kung kumilos ay matanda.
"O-ok lang po." Tumalikod si Rosalia at handa ng umalis ngunit may pumigil sa kamay niya dahilan para siya'y kabahan.
"Free ka tonight?""P-po?" Nanlaki ang mata ni Rosalia sa tanong ng lalaking sumipa sa kanyang binti."Magkano ka ngayon? Just to be with me tonight-"
"Hey, hey, what's going on here?"
Nakahiga ng maluwag si Rosalia at Nginitian pa sa mga mata ang kanyang Boss na biglang dumating na nakapamulsa pa.
"Oh, Teff. I just want her night lang naman. Can I?" Paalam nito nang nakatingin kay Rosalia.
Parang estatwa lang na hindi makapagsalita si Rosalia kahit na ayaw na ayaw niya. Muling tumingin si Rosalia sa kanyang boss na ngayon ay seryoso ang mukha.
"I think I know her answer," ani ng boss ni Rosalia na nakatingin lamang sa mga mata niya. "It's a yes."
NATAPOS ang duty ni Rosalia mag-a-alas once na ng gabi."Ano ka ba girl, 'di ba ang sabi ko sa iyo ay tawagin mo ako. Nakakahiya tuloy nangyari sa iyo doon." Sabi ni Elyn kay Rosalia ng nasa isang kwarto sila at doon muna pinalipas ng gabi."Alam mo ba Elyn, akala ko talaga ay nagbibiro lang si Sir Teff kanina." Nawala ang kaba ni Rosalia magmula pa kanina hanggang sa makapunta sila sa kanilang kwartong pinahiram ng kanilang boss.Akala ni Rosalia ay hindi nagbibiro ang kanyang boss sa naging sagot nito. Mabuti na lang at nakuha niya ang sobrang kaba ni Rosalia kaya hindi natuloy ang gusto ng lalaking humigit sa kanya kanina."Teka pala, Rosalia, bakit ba sa atin ito binigay ni Sir Mival? Alam mo bang hindi siay ganito dati sa amin. Pero ngayon, akalain mo, sinabihan ka pang dito muna sa kwarto na 'to."Pabagsak na umupo si Rosalia bago damdamin ang kalambutan ng kanyang kamang inuupuan. Tumingin ito kay Elyn. "Hindi ko rin
MAG-IISANG LINGGO na magmula ang unang pag-ta-trabaho ni Rosalia sa bar ng knayng Boss na si Mival. Naging maayos ang kanyang trabaho at ang naging unang sahod niya noon ay pinadala niya sa kan'yang pamilya."Opo, Inay, nag-iingat naman po ako rito. Saka alam niyo Inay, ang yayaman ng mga tao dito, 'yun nga lang medyo mahirap po silang pakisamahan." Sabi ni Rosalia mula sa kabilang linya kausap ang kanyang Ina. "Kumusta na po pala si Itay, Inay? Kayo po diyan?"Papasok siya ngayon sa bar at hinanap ag sekretarya na si Mis. Gail upang mag-check ng attendance.Ina niya:[Basta, mag-iingat ka pa rin diyan. Saka, okay lang kami rito. H'wag ka na munang mag-alala sa amin, nakauwi na rin kami sa bahay... Ang sabi ng doctor sa Itay mo ay nagiging maayos naman ang lagay niya at hindi na ganoon kalala ang sakit niya.]"Opo, Inay. Mag-iingat rin po kayo diyan," agad na nakita ni Rosalia ang sekretarya ng si Gail kaya agaditong pat
BUMALIK sa trabaho sina Rosalia. Pababa na sila ngayon ng hagdan habang nakasimangot ang mga mukha."Ano ba 'yan, Rosalia! Sa susunod kasi mag-ingat ka rin." Sigaw ni Gail Kay Rosalia nang maka-baba sila ng hagdan at pa-deretso sa loob. "Tingnan mo tuloy ang nangyari, bawas ang sahod nating tatlo- kahit ako na secretary pa ni Mival. Myghod!" Inis na hinawi ni Gail ang knayng buhok"Hindi ko naman po talaga nakita si Ms. Lalaine kanina," napakagat sa ibabang labi si Rosalia bago tumingin kina Gail at Elyn. "Sorry nadamay ko pa po kayo."Dere-deretso silang pumasok ng bar at makitang mas dumami pa ang mga tao. Makikitang may babaeng lasing na lasing pa na nasayaw sa pole na nasa gitna. Makikitang lahat ng mga tao ay naroon at naghihiyawan na rin ang iba.Nag-paalam kina Rosalia si Gail dahil sa mga visitors ng kanilang boss na darating. Nagtungo na muna sila Rosalia at Elyn kung saan ang pwesto ng bartender na si Marc upang makuha ang mga wine n
"ANG LANDI niya kasi kaya ayan ang napapala ng mapapagalitan ni sir.""Sinabi mo pa. Baguhan na nga lang ang yabang pa. Aayaw-ayaw pa, gusto naman.""True girl! Kung ako lang niyaya ng lalaking iyon. Nako nagpapakasaya na kami."Kaniya-kanyang komento ang mga naririnig ni Rosalia sa mga kaabaihang nadaraaan niya paakyat ng hagdan. Nakatingin lang siya sa hagdan at hindi pinapansin ang mga kababaihang pinagchi-chismisan siya. Hanggang sa siya'y makarating sa harap ng pinto ng office.Natigilan si Rosalia na pihitin ang doorknob. Puno ng kaba ang nararamdaman niya at pagkadismaya. "Jusko, sana h'wag po ngayon. Kailangan ko po munang mapagamot ang Itay ko." Huminga ng malalim si Rosalia bago tuluyang buksan ang pinto.Natagpuan niya ang kanyang boss na nakatayo sa likuran ng swivel chair nito, nakatalikod ito at naninigarilyo. Napatakip si Rosalia sa kanyang ilong sa amoy noon. Masyadong matapang at masakit sa ilong."S-sir," tawag ni Rosalia s
NAGHINTAY ng tatlong araw bago ang pag-balik ni Rosalia ng pera sa kaniyang boss. Pina-utang muna ni Gail si Rosalia upang mabayaran ang sobrang sahod sa kanya. Mamayang gabi pa ang pasok ni Rosalia dahil iyon ang nasa schedule niya. Hindi maalis sa isip ni Rosalia kung magagalit ba ang kanyang boss sa kanyang pagba-balik sa pera nito o umabot sa tanggalin siya. H'wag naman sana. Iyon na lang ang tanging trabaho an mayroon ako ngayon. "Gising na, Magayon!" Kunot ang noo at naniningkit na mga matang napadilat si Rosalia kay Tania. Nasa harap niya na ito at pilit pa rin siyang tinatapik. "Goodmorning rin, Tania." Bumangon si Rosalia saka malinaw na tiningnan si Tania. Mabilis niyang kinuha sa gilid kng unan niya ang kanyang cellphone na di-keypad at makitang alas-otso na ng umaga. "Rosalia, aalis lang kami ha? Mag-ma-mall lang. Kaya ikaw lang muna rito sa
"AYOKO. A-ayoko na po rito." Takot na sabi ni Rosalia sabay ang takbo paalis nito papunta sa maliit na kwarto ng mga employee.Hindi mapigilang ang pag-iyak ni Rosalia kasabay ng galit niya. Galit sa sarili kasabay ng pangba-bastos sa kanya ng kanyang boss. Agad na lumabas ng kwarto si Rosalia at bumungad ang kanyang kaibigan."Rosalia, ano bang nangyari? Nag-aalalang na kami sa 'yo.""P-pabayaan niyo na lang ako, Elyn. Ayoko na rito, pasensya na." Tatatanggalin na sana ni Rosalia ang nagusot na apron sa kanyang dibdib ng malakas na hinawi ni Gail ang kamay niya."Ano bang ginagawa mo?! Pwede bang tumigil ka muna sa kaka-iyak mo diyan at sabihin mo kung ano ba talagang nangyari?!" Galit ang boses na sabi ni Gail Kay Rosalia. Mahigpit itong nakahawak sa kanang kamay niya si Gail."Rosalia, ayos ka lang ba?" Nilingon ni Rosalia sa kanan niya ang mga employee na Nag-aalalang sa kanya. Tipid siyang tumango at pinatahan ang sarili sa paghikbi."P
"ROSALIA!"Napalingon si Rosalia sa kanyang likuran ng makita niya si Elyn na patakbong paglapit sa kanya. Naglakad rin ito papalapit at ipinakita ang ngiting pilit. Gulantang na napatigil si Rosalia nang salubungin siya nang yakap ni Elyn na sayang-saya."Ikaw talaga, Rosalia. Sinabi na naman sa iyo na hintayin mo kami sa loob 'di ba?" Inis na sabi ni Gail na nakahalukipkip pa bago umirap.Nasa tabing kalsada sila ngayon kung saan katabi lamang sa Southmall. Tirik ang araw kung kaya' t tagak-tak ang pawis ni Rosalia na natulo sa leeg."Pasensya na. Tiningnan ko kasi ang simbahan doon," tinuro ni Rosalia ang nasa kaliwa nila na sobrang layo ngunit tanaw ang simbahan na tago sa gilid ng sm. Muli siyang tumingin kay Gail nang nakangisi. "Ngayon na lang kasi ulit ako makakapag-simba." Dugtong pa niya.Magmula nang dumating siya sa Maynila ay nakalimutan na nitong mag simba. Kahit kagustuhan niya naman noon ay hindi niya pa rn magawa dahil unang beses
"KUMUSTA na po diyan inay? Maayos lang po ba kayo diyan? Kumakain naman po ba kayo sa tamang oras?" Sunod-sunod na tanong ni Rosalia habang namimili ng kanyang masusuot sa pag-punta sa bar. "Kumain po kayo iyan ng marami ha. Ata hindi pa man ngani ako makakapag-padala kwarta sa inyo diyan ni Itay.""Ay, ano ka ba, anak. Kahit na malayo kay ay ganiyan ka parin kung mag tanong sa amin," napatawa ng ginang mula sa kabilang linya. "Saka h'wag kang mag-alala, ok lang kami rito, andito naman si Annie at mga kapitbahay natin na natulog rin."Nakahinga nng maluwag si Rosalia at mapangisi sa narinig. Hindi nito ini-expect na natulong pa rin ang kanilang mga ka-kilala sa kanila. Iba pa rin talaga ang taglay ng pagtutulungan sa kanilang bayan."Balang araw, inay, tayo naman ang tutulong sa kanila. Kahit na maliit lang ang itulong natin basta't may silbi ang lahat ng iyon at bukal sa kalooban." Nakangiting sabi ni Rosalia. Inipit niya sa kanyang balikat at tainga ang
"PAGTATRABAHO ang inaasahan ko sa unang araw mo sa company ko, Ms. Selim, hindi ang gumawa ng eksena lalo pa't sa Lolo ko!" galit na sigaw ni Lev kay Rosalia, napahimalos pa ito ng kamay sa kanyang mukha. Nanatiling nakatungo ang ulo ni Rosalia. Kanina pa siya nito sinesermonan ng dalhin siya ng kanyang boss sa meeting room. "Patawad po-""Patawad?! Oh, come on, Ms. Selim... Hindi sa lahat ng oras patawad ang nagiging solusyon!" galit na sabi ni Lev na halos pinupuno ang meeting room ng galit. "Matuto ka namang ilugar 'yang katapangan mo."Hindi magawang iangat ni Rosalia ang kanyang mukha para tingnan ang kanyang boss na patuloy sa kanya mag sermon. Hindi naman siya ang mali. Tama lang ang kanyang ginawa. Pero sa isip ni Rosalia ay may mali rin siya.Hindi ko dapat ginawa iyon. Umuwing nanatiling malungkot ang hitsura ni Rosalia. Dahan-dahan niyang binuksan ang gate ng apartment nila. At sa pagkakataon na iyon ay namataan niya sina Tania at Trina na hindi mapakali sa paglalakad.
"NAKO! Muntik ka na masisanti, Rosalia!" Nagpapadyak sa kaba si Lerio dahil sa takot kanina sa nangyari. "Mabuti na lang na pagbigyan ka.""Kaya nga po, Kuya Lerio," sabi ni Rosalia habang nagtitimpla ng kape ng kanyang boss. "Pero kasalanan ko rin po talaga. Hindi ko na po uulitin 'yon. Ang alam ko ay nasa bag ko ang id ko."Mano-manong tinimpla ni Rosalia ang kape gamit ang kutsarang binigay sa kanya ni Mang Lerio. Hindi niya alam kung paano gamitin ang mga kagamitan na pang timpla sa kape. Ang alam niya lang na gamitin ay kutsara. "Siya nga pala, Rosalia. Malapit na kaming ikasal ng asawa ko. Plano sana kitang imbitahan." Sabi ni Mang Lerio. "Ok lang ba sa'yo?" Napatigil si Rosalia nang matapos ito sa pagtimpla. Nilingon niya si Mang Lerio at saglit na nag isip bago mapangiti. "Sino po ba ako para tanggihan ang alok ng una kong naging kaibigan sa kumpanya na 'to." napangiti si Rosalia. Nilapitan at tinapik niya ang balikat ni Mang Lerio. "Congratulations po, Mang Lerio."Napangi
"OPO, Inay! Bukas po ang simula ng trabaho ko." masayang pagbabalita ni Rosalia sa kanyang Inay na katawagan niya sa cp ni Annie. Nabalitaan niya rin sa kanyang Inay na hindi pa rin nagaan ang kalagayan ng kanyang Itay. Kahit na may kabang nararamdaman, wala siyang planong sumuko hanggat hindi niya nakukuha ang pinunta niya sa Maynila para maipagamot ang kanyang Itay. Inay: [Mabuti naman at ok ka diyan, anak! Masaya kami ng Tatay mo para sa trabaho mo! Maipapagamot na natin ang Itay mo.]Napangiti lalo si Rosalia. Hindi man niya nakikita ang kanyang Inay habang kausap niya, alam niyang nakangiti ito at naiiyak sa tuwa."Alam niyo po, Inay... Miss ko na ang Bicol... Kayo po pati na rin po sina Annie at iba pa pong mga kapitbahay natin diyan." sabi ni Rosalia, napabuntong hininga. Inay: [Nako, Rosalia! Kung naririnig mo lang ang mga kapitbahay natin na halos araw-araw ka na nilang kinakamusta sa amin ni Annie.]Sabay silang nagtawanan ng kanyang Inay. Hindi maitatagong talagang na-mi
"SIR, ganito pong palda, pwede na po ba?" nahihiyang tinaas ni Rosalia ang skirt na sa tansya ay hanggang binti niya. "'Yan, ma'am! Ayos na po 'yan!" nakangiting sabi ng sales lady na nasa tabi ni Rosalia."That's ok. But try to find a longer skirt." seryosong sagot ni Lev. Agad niyang kinuha ang cellphone sa bulsa ng pants niya ng tumunog iyon. Tumingin siya kay Rosalia. "I have to take this call, Ms. Selim." sabi ni Lev, na tinanguan naman agad ni Rosalia, sabay talikod nito at umalis. Pinakatitigan ni Rosalia ang skirt na napili niya. Violet skirt iyon na pag sinuot ay fitted at makikita ang hugis ng kanyang hips. Maya-maya ay napangiti siya at naghanap pa ng ibang kulay."Excuse me, ma'am," tawag ng sales lady na kasama ni Roslaia kaya agad niya itong nilingon."B-bakit po?" utal na tanong ni Rosalia. Pinakita niya rin sa sales lady ang napili niyang skirt. "Pangit po ba? Hindi bagay sa akin?""Ay, nako! Nako, ma'am! Bagay po sa inyo! Sobra nga po." natawa ang sales lady sa sina
"PANIGURADONG magagalit sa akin si Sir Lev nito, Annie." Hindi mapakaling napaupo sa kanyang kama si Rosalia habang kausap sa telepono si Annie. Annie: [Malamang 'yan, Rosalia... Sino ba naman kasing mangangako sa kasamahan niya sa apartment na pakikiusapan niya ang kanyang boss na ipasok ang nagngangalang, Trina... Malamang ikaw.] Napasandal sa dingding si Rosalia. Rinig niya ang mahinang tawa ni Annie pero nangingibabaw sa kanya ang kaba. Hindi naman niya sinasadya na mapa-oo na tulungan si Trina, sadyang naawa lang siya dahil sa rason ni Trina para lang makapasok sa Werloz company. Ramdam niya ang kahirapan ni Trina. Hindi lamang sa pangangailangan nitong mag-trabaho, kundi para na rin sa kagustuhan nitong muling makapag-aral. College student na sana si Trina. Kwento pa ni Trina kay Rosalia ay natigil ang kanyang pag-aaral at mapag-pasyahan nilang magkapatid na alisan ang tita nilang inaabuso lamang sila. Wala na pala silang pamilya. Hindi patay, kundi may kani-kanila ng pamil
HAPON na nang makauwi si Rosalia sa apartment na tinutulungan niya. Mabuti na lang at pinahatid siya ng kanyang magiging boss kay Lerio at makasalubong si Trina, ang kapatid ni Tania, na sila na ngayong kasama ni Rosalia sa isang tindahan ng ihaw-ihaw malapit sa kanila. Nakikipag-kwentuhan si Trina sa mga kaibigan nitong nakatambay sa loob at kumakain ng ihaw-ihaw."Nako, Rosalia! Muntik na tayo do'n kanina." Salita ni Lerio na siyang may hawak pang isaw. "Mabuti na lang at napag-bigyan tayo!""Mabuti nga po, Kuya Lerio. Hindi ko na po alam kung anong gagawin ko kanina." Ani ni Rosalia bago saglit na lingunin ang nasa likuran niyang black na bmw na sasakyan. "Saka, 'yung mga tingnin ni sir, parang mangangain na." Sinubo ni Rosalia ang natitirang isaw na nasa stick niya bago kunin ang panibagong isaw na nasa gilid ng ihawan.Napatawa naman si Lerio sa sinabi ni Rosalia. "Nako! Ganoon na talaga si sir, Rosalia. Pero ang pinag-tataka ko nga ay bakit hindi naging ma
TAHIMIK na naglalakad si Rosalia kasama ang driver kanina na kausap niya kanina sa labas at ang kanyang magiging boss. Bumalik sa bar si Tefiro dahil kailangan nito ang binigay na trabaho sa kanya ni Lev.Nasa loob na ng building sila Rosalia at kahit na gusto niya mapa-ngiti at pagmasdan ang mga taong busy sa kanilang mga ginagawa sa loob ng office ay hindi niya pa rin magawa dahil sa ka bang narraamdaman.Habang nangunguna sa paglakad si Lev ay Napatingin siya sa katabi niya na nginingitian ang mga nasa loob ng kani-kanilang office."K-kuya ng driver," kinulbit ni Rosalia ang driver dahilan para ito'y mapatingin sa kanya at tumaas ang kilay. "Ano po bang ginagawa ng isang secretary ni sir?" Mahinang tanong ni Rosalia at mapatingin kay Lev na patuloy sa paglalakad."Tawagin mo na lang akong Lerio, Rosalia." Ani nito bago lumapit sa tainga ni Rosalia, "Ang sagot sa tanong mo ay kailangan mo lang na kasabay kay Sir Grayson, lalo na sa mga meeting niya mins
TAHIMIK lamang si Rosalia na nakatitig sa lalaking nasa harap niya na. Hindi pa rin siya makapaniwala na ang lalaking kanyang ka harap ay ang tumulong sa kanya noong gabing gahasain siya ng kanyang dating boss."I-ikaw y-yung tumulong s-sa akin noong gabi na 'yon." Mahina ng sabi ni Rosalia ngunit nakita niya ang pagkagulat ni Tefiro mula sa gilid niya at makita si Lev na seryoso lang ang mukha."Excuse me? Pardon?" Natatawang tanong ni Lev habang nakatingin kay Rosalia. "Anong gabi na 'yon? What's happening, Tefiro?" Napatingin si Lev kay Tefiro na parang walang alam."Ah, sir, I think nagkakamali po si Rosalia." napatingin si Tefiro kay Rosalia na parang sinenyasan ito na walang alam ang totoong may-ari ng bar sa nangyari noong gabi na iyon.Napakunot ang noo ni Rosalia na binabalik-balik ang tingin sa dalawang lalaki. Alam niya at totoo ang sinasabi niya. Hindi man niya iyon nakilala nang maayos ngunit sa boses pa lang nito ay alam na alam niya na.
"KUMUSTA na po diyan inay? Maayos lang po ba kayo diyan? Kumakain naman po ba kayo sa tamang oras?" Sunod-sunod na tanong ni Rosalia habang namimili ng kanyang masusuot sa pag-punta sa bar. "Kumain po kayo iyan ng marami ha. Ata hindi pa man ngani ako makakapag-padala kwarta sa inyo diyan ni Itay.""Ay, ano ka ba, anak. Kahit na malayo kay ay ganiyan ka parin kung mag tanong sa amin," napatawa ng ginang mula sa kabilang linya. "Saka h'wag kang mag-alala, ok lang kami rito, andito naman si Annie at mga kapitbahay natin na natulog rin."Nakahinga nng maluwag si Rosalia at mapangisi sa narinig. Hindi nito ini-expect na natulong pa rin ang kanilang mga ka-kilala sa kanila. Iba pa rin talaga ang taglay ng pagtutulungan sa kanilang bayan."Balang araw, inay, tayo naman ang tutulong sa kanila. Kahit na maliit lang ang itulong natin basta't may silbi ang lahat ng iyon at bukal sa kalooban." Nakangiting sabi ni Rosalia. Inipit niya sa kanyang balikat at tainga ang