CHAPTER 2

THE BAR

Habang nag-aayos ako ng mga pinggan, ramdam ko ang tingin ni Vanessa. Nakangisi siya, at parang sinasadya niyang gawing nakakainsulto ang tono ng boses niya.

“Don’t get any ideas, Amalia,” sabi niya, kunwari mabait pero halatang nanlalait. “Men like Cojuangco don’t hire girls who scrub floors.”

Hindi ko siya sinagot. Pero habang tumalikod ako, mahigpit ang hawak ko sa plato. May sumiklab na maliit na determinasyon sa puso ko.

Tahimik na ang mansyon nang gabing iyon, ang mga malalawak nitong halls puno ng anino habang sinisinagan ng malamlam na liwanag ng buwan. Ito ang paborito kong oras—ang tanging oras na nakakaramdam ako ng konting kalayaan.

Sa attic room ko, malayo sa pamilya, naupo ako sa makeshift desk ko. Ang desk na iyon? Isang luma at sirang vanity table na kinuha ko mula sa basement. Pero para sa akin, ito ang lugar kung saan buhay ang mga pangarap ko. Sa mesa na iyon, nagbabasa ako ng mga libro, nag-aaral, at patuloy na nangangarap ng mas magandang kinabukasan.

Ang liwanag mula sa secondhand na lamp ang tanging nagbibigay-liwanag sa magulong ibabaw ng mesa ko. Nandoon ang tambak na papel at ang lumang laptop na ginagamit ko para tapusin ang economics essay na kailangang ipasa bukas.

Nakapako ang tingin ko sa portrait ni Papa na nakasabit sa dingding sa itaas ng desk. Ang ngiti niya, mabait pero parang nanunuya sa katahimikan ng kwarto. Pabulong akong nagdasal, “I’ll make you proud, Dad. I just need a little more time.”

Tumunog ulit ang cellphone ko, isang reminder tungkol sa deadline ng tuition f*e. Binuksan ko ang banking app at halos mapangiwi ako sa halos walang laman na balanse. Lahat ng baryang nakukuha ko mula sa kakaunti at maramot na allowance ni Tita Miranda, pati na sa mga freelance gig na sinisikap kong gawin, diretso sa pag-aaral ko. Pero parang hindi ito sapat kailanman.

Biglang kumatok nang malakas sa pinto. Napakurap ako, tinigilan ang pagtipa sa keyboard.

“Amalia! Naiwan ko 'yung dress ko sa study. Kunin mo bago mag-umaga!” boses ni Vanessa, mataas at parang laging may utos.

Napabuntong-hininga ako habang maingat na isinara ang laptop. Hindi kailanman maiisip ng mga kapatid-kapatid ko na maglinis ng kalat nila. Pero alam kong ang pagtatalo ay magpapalala lang ng sitwasyon.

“Coming,” sagot ko, pilit pinapanatili ang kalmadong tono kahit pa ramdam ko na ang pagod.

Bago ko iniwan ang kwarto, tumingin ako muli sa mesa ko. Minsan na lang ako makahanap ng oras para mag-focus sa mga pangarap ko. At sa bawat tingin ko rito, paulit-ulit ang pangako sa sarili ko: One day, this will all be worth it.

Ang araw ay nasa gitna ng langit, bumubuhos ang ginto nitong liwanag sa hardin habang dala ko ang basket na puno ng bagong laba. Huminga ako nang malalim, hinayaang punuin ng sariwang hangin ang dibdib ko, pero kahit papaano, nanatiling malamig ang pakiramdam ko. Dati, ang hardin ang takbuhan ko—isang lugar kung saan malaya akong maging ako, kung saan gumugugol kami ni Papa ng oras sa pagtatanim ng mga rosas. Ngayon, isa na lang itong bahagi ng aking kulungan—maganda pero nakakasakal, tulad ng buhay ko ngayon.

Habang sinasampay ko ang isang damit sa clothesline, ang malambot na tela nito ay sumasayaw sa hangin. Ang mga daliri ko’y dahan-dahang humahaplos sa malamig na materyal, bawat kilos mekanikal, parang nakaprograma sa sunod-sunod na gawain. Ang sikat ng araw sa balat ko ay munting ginhawa, pero wala ito sa init na naramdaman ko noon dito. Ang dati kong tahanan ay naging paalala na lang ng lahat ng nawala.

Biglang nag-vibrate ang phone ko sa bulsa. Napatigil ako, ang puso ko’y biglang bumilis habang kinuha ko ito. Nang makita ko ang pangalan sa screen, it was Maya. Parang biglang may kumislap na pag-asa sa dibdib ko, isang damdamin na bihira kong maramdaman. Siya lang ang taong nakakakilala sa tunay na ako—ang ako bago pa nagbago ang lahat.

Mabilis kong sinagot ang tawag, at kahit papaano, hindi ko napigilang ngumiti. Pansamantala man, naroon ang saya.

“Hey, Em!” boses ni Maya, palakaibigan at pamilyar. Para itong lifeline na humahatak sa akin palabas ng dilim. “How’s the royal treatment today?”

Napatawa ako ng mahina, sabay lingon sa mansyon, kalahating inaasahan na biglang lilitaw si Tita Miranda o isa sa mga kapatid-kapatid ko para magbigay ng panibagong utos. Ang ideya na palaging may nakamasid, palaging may kailangan, ay nagpapakulo ng tiyan ko.

“Oh, you know,” sagot ko, may halong pilit ang saya sa boses ko. “Just living the dream.”

Narinig ko ang tawa ni Maya, pero sa likod nito ay may halong pagkabahala. “You sound tired. Are you okay?”

Napahinto ako, ang mga daliri ko humigpit sa hawakan ng basket. Gusto kong sabihin ang lahat—ang pagod, ang lungkot, ang bigat ng responsibilidad na araw-araw kong pasan. Gusto kong ilabas ang kirot na parang hindi nawawala, ang pakiramdam na palapit nang palapit ang mga dingding ng mansyon na ito. Pero hindi ko kaya. Hindi ko pwedeng ipasa kay Maya ang bigat ng nararamdaman ko. Isa pa, ano ang magagawa niya? Ako ang nandito, ako ang nakakulong.

“I’m fine,” mabilis kong sagot, pilit pinapakalma ang boses. “Really. Just busy.”

Tumahimik siya nang saglit, at halos maramdaman ko ang kanyang pag-aalangan kung dapat pa ba niyang ipilit. Alam kong nag-aalala siya, at nasasaktan ako na hindi ko kayang ibigay ang kasiguraduhang gusto niya. Pero matagal na akong sanay magkunwaring “okay.”

“Listen,” sabi niya, mas magaan ang tono pero halata pa rin ang alalahanin. “You’ve been ‘busy’ for months. Let me take you out tonight. Just for a little while. You deserve a break, Em.”

Tumigil ako, napaisip sa sinabi niya. Nakakaakit ang alok, higit pa sa inaasahan ko. Ang ideya ng pagtakas, kahit saglit lang, ay nagpapakilig sa isang bahagi ng puso ko na matagal nang tulog. Pwedeng magkunwari ako—na hindi ako nakatali sa lugar na ito.