Sa maaliwalas na umaga ng ika-apat na araw matapos ang aksidente, naramdaman ni Mirasol ang bumibigat na damdaming bumabalot sa kanya. Kahit pilit niyang pinapalakas ang loob, hindi niya maikakaila ang sakit at pangungulila. Alam niyang wala na siyang puwang sa mundo ni Kean, lalo na ngayong nasa piling na nito si Maria at ang kanilang anak. Ngunit sa kabila ng lahat, andoon pa rin ang pagmamahal niya para kay Kean, isang pagmamahal na hindi mabubura ng kahit ilang taon o pagkakamali.Habang iniayos niya ang kanyang mga gamit sa hospital lounge, narinig niya ang pamilyar na boses ni Donya Loida na tumawag sa kanya. Agad siyang lumapit sa matanda, pilit pinipigilan ang kaba sa dibdib.“Mirasol,” malumanay na bungad ni Donya Loida, ngunit bakas sa mga mata nito ang kabigatan ng sasabihin. “Tapos na ang mga pagsusuri at mga pangangailangan niyo dito sa ospital. Mas mabuti pang umuwi na kayo sa Pilipinas kasama ang ibang staff ni Kean. Kailangan niyong magpahinga at bumalik sa trabaho.”ka
Makalipas ang dalawang araw, bahagyang gumalaw ang mga daliri ni Kean. Isang maliit na senyas ng buhay, ngunit sapat na iyon para magbigay ng pag-asa kay Maria. Sa isang iglap, bumalik ang saya sa kanyang mga mata at mabilis niyang tinawag ang mga nars."Doctor! He is moving!" nanginginig niyang sigaw. Sa mga mata niya, hindi maikakaila ang pag-asang matagal na niyang hinihintay.Agad namang lumapit ang doktor, tinignan si Kean at ang kanyang mga vital signs. Tumango ang doktor kay Maria. "There is progress, Mrs. Ambrosio. But we still need to be careful. The road to complete recovery is long."Napabuntong-hininga si Maria, ngunit sa kabila ng sinabi ng doktor, hindi niya maiwasang lumukso ang puso sa saya. "Thank you, Doctor. Thank you very much," mangiyak-ngiyak niyang sambit. Habang pinagmamasdan ni Maria si Kean, ramdam niya ang unti-unting pagbalik ng pag-asa sa kanyang puso. Ang bahagyang pagkilos ng mga daliri nito ay tila liwanag sa madilim na landas na matagal na niyang nilal
Isang malamig na dagok sa puso ni Maria ang narinig mula sa sariling asawa—mga salitang tila nagpatigil sa kanyang mundo. Hindi siya makapaniwala, ngunit nandoon siya, hawak-hawak ang kamay ni Kean, humahagulhol habang pinipilit labanan ang takot at sakit sa kanyang dibdib.“Kean… ako ito, si Maria… asawa mo,” pabulong niyang sabi, ngunit puno ng emosyon ang bawat salitang binibitawan niya. Sa kabila ng sakit, pinilit niyang ngumiti, umaasang bumalik ang alaala ng kanilang pagmamahalan. Ngunit sa halip na maantig, nanatiling malamig at walang bakas ng pagkilala si Kean.“I don’t know you,” madiin niyang sagot, mabilis na binawi ang kamay mula sa pagkakahawak ni Maria. “And I don’t understand why you’re here. Where am I, and why does it feel like… like I’m in a nightmare?”Pakiramdam ni Maria’y parang bumagsak ang mundo niya sa mga narinig. Ang lalaking mahal niya nang buong puso, ang lalaking pinaglaban niya sa kabila ng lahat, ay nagising na hindi siya kilala. Halos ayaw niyang paniw
Paglabas nila sa silid, tahimik na naglakad si Maria at si Donya Loida sa hallway ng ospital. Ramdam ni Donya Loida ang bigat ng damdamin ni Maria sa bawat hakbang."Maria," bungad ni Donya Loida, malumanay ngunit puno ng pang-unawa. "Alam kong mahal na mahal mo ang apo ko, pero kailangan mong magpakatatag. Nasa matinding yugto siya ng kanyang recovery, at kahit masakit, baka kailangan niyang mapag-isa nang kaunti."Napaiyak si Maria, pinipilit na huwag ipakita kay Donya Loida ang kanyang paghihinagpis. “Naiintindihan ko po, Doña Loida. Pero… ang sakit lang po kasi. Bawat beses na hindi niya ako makilala, pakiramdam ko’y nawawala rin ang bawat alaala namin.”Lumapit si Donya Loida at hinawakan ang kanyang kamay. "Ipinaglalaban mo ang pagmamahal mo sa kanya, Maria, at alam kong darating ang araw na maa-appreciate din niya iyon. Sa ngayon, baka kailangan mo ring magbigay ng kaunting espasyo. Hayaan mong siya mismo ang makaramdam ng halaga ng pagkawala mo."Bagamat mabigat sa kanyang pus
Sa kabila ng mga sugat sa kanyang puso, araw-araw pa ring bumabalik si Maria sa ospital para alagaan si Kean. Dalang-dala niya ang kanilang paboritong pagkain at ang mga litrato nilang mag-anak, umaasa na ang bawat munting alaala ay makakatulong sa pagbalik ng alaala ni Kean. Ngunit bawat balik niya ay tila isang laban sa matinding pagsubok na lalong nagpapahina sa kanyang loob.Isang umaga, nang dumating si Maria sa ospital, bitbit ang kanilang anak na si Harry, sumalubong agad sa kanya si Donya Loida na may malalim na pag-aalala sa mga mata. "Maria, alam kong mahirap ang pinagdadaanan mo. Alam kong mahirap sa’yo ang hindi ka niya maalala, pero sana’y huwag kang bibitaw," sabi ni Donya Loida, hawak ang kamay ni Maria bilang pagsuporta.Ngumiti si Maria, kahit na ang kanyang mga mata ay puno ng luha. "Hindi po ako bibitaw, La. Para kay Kean at kay Harry, handa akong magtiis." Ngunit sa puso niya, hindi niya mapigilang magtanong kung hanggang saan niya kayang tiisin ang sakit na dulot
Kinabukasan, dala ng matinding pag-asa at pagmamahal, muling bumalik si Maria sa ospital upang alagaan si Kean. Sa bawat hakbang papasok sa silid, dama niya ang bigat sa kanyang puso. Pero pilit siyang nagpapatatag, umaasa na may pag-asang makita muli ang pagmamahal ni Kean sa kanyang mga mata. Nang pumasok siya sa silid, nakita niyang nakatitig si Kean sa bintana, malalim ang iniisip. Kumatok siya ng bahagya, ngunit hindi siya tinugon ng asawa.“Kean…” mahina niyang tawag, nanginginig ang kanyang boses sa kaba at pangamba.Lumingon si Kean sa kanya nang may malamig na ekspresyon sa mukha. “Anong ginagawa mo na naman rito? Ilang beses ko nang sinabi sa’yo, ayokong makita ka!” malamig at matigas ang bawat salitang lumabas sa kanyang bibig. Para bang bawat salita ay punyal na tumatama sa puso ni Maria."Kean… asikaso ko ang pangangailangan mo. Alam kong hindi mo pa ako natatandaan, pero asawa mo ako at mahal kita. Kaya kahit masakit, nandito ako,” pakiusap niya, ang boses ay puno ng emo
Sa gabi ding iyon, si Maria ay nasa kanyang hotel kasama ang anak nilang si Harry. Pagod na pagod siya mula sa emosyonal na araw na sinapit sa ospital, ngunit pinipilit niyang maging matatag para sa anak. Sa kabila ng lahat ng sakit at pagod, hindi niya magawang tumigil sa pagmamahal kay Kean. Pinilit niyang ngumiti kay Harry at sinabing, “Anak, matulog ka na ha? Bukas, dadalawin natin si Papa ulit.”Ngunit sa kanyang puso, alam niyang mahirap ang susunod na mga araw. Minsan niyang pinanindigan na hindi susuko, ngunit ang bawat araw na hindi siya nakikilala ni Kean ay parang dagok sa kanyang puso.Samantala, si Mirasol ay kabababa lang sa Singapore airport. Sa bawat hakbang niya, dama niya ang excitement at labis na kasiyahan sa kanyang puso. Alam niyang ito na ang kanyang pagkakataon na bumalik kay Kean. Nakangiti siyang huminga nang malalim at sinabing sa sarili, “Kean, eto na ako. Hindi na kita palalampasin.”Habang tinatahak ni Mirasol ang daan patungo sa ospital, isang babae ang
Kinabukasan, bumalik si Maria sa ospital upang makita si Kean. Ngunit sa kanyang pagdating, tumambad sa kanya ang isang masakit na tagpo: si Kean at Mirasol na naglalampungan, nagtatawanan na para bang sila lamang ang tao sa mundo. Parang sinaksak ang puso ni Maria sa nakita niya. Hindi siya nakagalaw at tumitig lamang sa kanila, hindi makapaniwala sa nangyayari.Nang mapansin ni Kean ang kanyang presensya, agad itong napuno ng inis. Walang pag-aalinlangang sumigaw si Kean, “Ano ba, Maria? Bobo ka ba? Paulit-ulit kong sinasabi sa’yo na hindi kita kailangan! Andito si Mirasol, siya ang mahal ko, at siya ang magiging asawa ko!”Nagpalinga-linga si Maria, umaasang marinig ng iba ang sakit ng kanyang damdamin. “Kean, ano ba ang pinagsasabi mo? Ano ang sinasabi mong magiging asawa mo si Mirasol? Ako ang asawa mo! May anak tayo, si Harry!” Sinabi niya ito ng buong lakas, ngunit sa likod ng kanyang mga salita ay naroon ang pagmamakaawa. Handa siyang magmakaawa at magtiis, basta’t bumalik lam
Inilagay niya ang isang binti pataas nang bahagya at pinanood habang sinasalsal niya ang sarili bago muling pumasok na may kasamang halik. Gusto niya ang bigat ng katawan niya sa kanyang puwit at balakang."Ah putang ina, ang sarap ng titi mo." Napamura siya nang malakas. "Huwag." "Huwag tumigil."Sumisid siya nang mas malalim. "Oh, baby." Wala akong balak na gawin iyon. Ang puki na ito ay bagay na bagay sa akin.Ngumiti siya, at ipinatong niya ang kanyang noo sa kanya. Bumangon siyang muli, hinawakan ang kanyang malambot na hita habang lalo pa siyang umuusad. Ang kanyang dibdib ay namula. Ang kanyang noo ay basang-basa."Ramdam mo ba 'yan?" Ramdam mo ba kung gaano kalakas ang pagnanasa ng puki na ito sa titi ko?"Ramdam mo ba kung gaano kalakas ang pagnanasa ng putaing ito sa titi ko?"Mabilis ang takbo ng isip niya. Maging regular na ba ito ngayon? Inilapat niya ang isang kamay sa kanyang matikas na dibdib, sabik na magmakaawa para dito. Bumilis ang kanyang paghinga kasabay ng bilis
Hindi pa naglaan ng kahit isang sandali upang suriin siya, lumapit siya at agad na nagsimula nang magpakasawa. Ang kanyang mainit na dila ay humihila sa kanyang mga kulungan, ang kawalan ng saplot ng kanyang puki ay lalong naging sensitibo. Umarko siya laban sa kama. Ang kumot ay kumislot sa kanyang mga daliri habang siya'y humahawak para sa suporta. Ang kanyang katawan ay parang may kuryente, parang anumang sandali ay lilipad siya sa hangin. Ang pagkakahawak niya sa kanyang mga hita ay halos masakit, at gustung-gusto niya ito. Ang tanawin ng malambot na mga pasa na naiwan doon ay nagbigay ng kilig sa kanya.Hindi kailanman binitiwan ang kontak, muling inilipat niya ang kanyang sarili. Mabilis niyang inalis ang kanyang brief. Bawat pulgada ng kanyang katawan ay sumisigaw na hindi siya makapagpigil sa kanya. Ang kanyang ari ay walang duda na namumula at labis na matigas. Ang larawang iyon ay nagpasmile sa kanya.Ang kanyang mga balakang ay umusad pasulong, halos parang naglalabas-masok
Pagkatapos ng kasal, dinala ni Kean si Maria sa isang malapit na resort na puno ng tahimik na kagandahan. Ang villa na kanilang tinuluyan ay may malalaking bintana na tanaw ang dagat, at ang paligid ay napapaligiran ng mga rosas at kandila, na tila nagbigay ng mahiwagang liwanag sa buong lugar.Pagkapasok nila sa loob, mahigpit na niyakap ni Kean si Maria mula sa likuran. “Sa wakas, mahal. Ikaw na ang asawa ko,” bulong niya habang nararamdaman ni Maria ang init ng kanyang mga bisig.Napangiti si Maria, ngunit bago pa siya makapagsalita, biglang inikot siya ni Kean paharap at mabilis siyang hinalikan. Mapusok at puno ng pagmamahal ang halik na iyon, na para bang lahat ng sakit at pagsubok na pinagdaanan nila ay natunaw sa init ng kanilang pag-iisa.“Kean,” mahina niyang sambit nang maghiwalay ang kanilang mga labi. Ang kanyang mga mata ay naglalaman ng halo-halong emosyon—pagmamahal, pagkasabik, at kaunting kaba.“Mahal, simula ngayon, wala nang hahadlang sa atin. Walang ibang mahalaga
“Mga minamahal kong kaibigan at pamilya,” simula ng pari. “Narito tayo ngayon upang saksihan ang pagtali ng dalawang pusong nagmamahalan. Ang araw na ito ay hindi lamang tungkol sa kanila, kundi tungkol sa pagmamahal na nagbubuklod sa ating lahat.”Nang dumating na ang bahagi ng kasal kung saan tinanong ng pari kung may sinuman bang tututol, tila huminto ang oras. Si Maria ay tumingin kay Kean, ang kanyang mga mata puno ng pag-asa. Si Kean naman ay tumitig kay Maria na tila sinasabi, Ako ang lalaking magmamahal sa'yo habang buhay.Tahimik ang lahat."Kung wala," muling sabi ng pari, "ating ipagpatuloy ang seremonya."May narinig na mababang buntong-hininga mula sa mga bisita, lalo na kay Donya Loida na tumayo sa likuran, hawak ang kamay ni Harry. Nagpahid siya ng luha, masayang nakangiti sa eksenang nasa harap niya.“Kean, maaari mo nang sabihin ang iyong panata,” ani ng pari.Huminga ng malalim si Kean, hawak ang kamay ni Maria na bahagyang nanginginig. Tumingin siya sa kanyang magig
Pagkatapos ng ilang saglit, biglang lumuhod si Kean sa harapan niya, may hawak na maliit na kahon. Sa loob nito, isang kumikislap na singsing na tila simbolo ng lahat ng pagmamahal at pangako niya para kay Maria."My heart always belongs to you from the first day I saw you until today, mahal kong Maria," sabi ni Kean, puno ng emosyon ang boses. "Will you spend the rest of my life with me, until our hair turns white? Will you marry me, my love Maria?"Natulala si Maria, hawak-hawak pa rin ang mga rosas habang tumulo ang kanyang luha. Hindi niya inakala ang ganitong surpresa. Ang buong paligid, ang musika, at ang mga bulaklak—lahat ay perpektong naglalarawan ng pagmamahal ni Kean para sa kanya."Kean..." sagot ni Maria habang pinupunasan ang luha. "Hindi ko alam kung anong sasabihin ko. Napakaganda ng lahat ng ito. Hindi ko inaasahan, pero... oo! Oo, Kean, papakasalan kita muli!"Nagpalakpakan ang lahat nang lumabas ang kanilang mga pamilya mula sa taguan. Si Harry, ang kanilang anak, a
Kinabukasan, nagising si Kean nang may isang malinaw na layunin sa isip—ang ituloy ang kanyang plano para kay Maria. Hindi na siya makapagpigil. Ang kasal na matagal na nilang pinangarap, ngunit hindi natuloy, ay magaganap na rin. Puno ng determinasyon, nagpunta siya sa isang wedding couture shop upang magpagawa ng bagong gown para kay Maria.Habang tinitingnan ang dating wedding gown ni Maria, nagulat si Kean na pareho pa rin ang sukat nito sa katawan ni Maria. Napansin niya ang bawat detalye—ang disenyo, ang tela, at ang mga alaalang nakatago sa bawat tahi. Ang mga sandaling iyon ay nagpabalik sa kanya sa araw ng kanilang unang kasal—isang kasal na puno ng pagmamahal, ngunit naputol dahil sa mga pagsubok."Si Maria, hindi mo na kayang ipagpaliban pa," bulong ni Kean sa sarili. Agad siyang pumunta sa wedding planner at ipinakita ang mga detalye ng plano. Lahat ay handa na. Tanging ang singsing na lang ang hinihintay. Kaya't nakipagkuntabahan siya kay Eric, kapatid ni Maria, upang ala
Pagkauwi nina Maria sa bahay ng Esperanza sa Cebu, hindi niya inaasahan ang biglaang pagdating ng kanyang ina, si Rosemarie Esperanza, mula Manila. Halata ang pagod sa mukha ni Rosemarie, ngunit ang kagalakan sa kanyang mga mata nang makita ang anak ay hindi maikakaila. Tumakbong sumalubong si Harry, ang apo niya, at mahigpit na yumakap sa kanya.“Lola Rosemarie!” malakas na sigaw ni Harry habang yakap-yakap ang matanda. “Alam mo ba, gumaling na si Daddy Kean! Wala na siyang coma!”Napaluha si Rosemarie sa narinig. “Talaga ba, Harry? Ang saya-saya ko naman. Ibig sabihin, masaya na ulit ang pamilya ninyo,” ani Rosemarie habang pinupunasan ang kanyang mga luha at hinahalikan ang noo ng apo.Tahimik na nakatayo si Maria sa tabi, pinagmamasdan ang yakapan ng mag-lola. Nagpaumanhin siya sa ina. “Ma, pasensya na. Akala ko po magtatagal pa kayo sa Manila kaya hindi ko na kayo inantay. Napagdesisyunan ko rin po na pauwiin muna si Harry dito habang nasa ospital pa si Kean.”Ngumiti si Rosemari
Habang naglalakad sila patungo sa pintuan ng kwarto dahil wala masyadong signal sa loob, ngumiti si Maria at tinawagan ang kapatid sa telepono. "Eric, nandiyan ka ba? Pumunta ka na rito sa hospital at ipakilala kita kay Kean. Kailangan niyang malaman na wala siyang karibal sa puso ko," sabi ni Maria, ang tinig ay puno ng pagmamahal at kasiyahan.Ang sagot mula sa kabilang linya ay mabilis at masigla. “Oo, Ate! Nandiyan na ako. Andito na ako sa hospital at aakyat na. Magkita tayo diyan.”Habang hinihintay ang pagdating ni Eric, si Kean ay patuloy na nag-iisip. Minsan, ang pagmamahal ay hindi agad-agad nakikita, pero si Maria… siya ang lahat para sa akin. Ang hirap man tanggapin, kailangan kong magtiwala.Ilang sandali pa, dumating na si Eric. May dalang ngiti sa labi at kasabay nito ang kagalakan na halata sa kanyang mga mata. Hindi alintana ang lahat ng mga hirap na naranasan ni Maria at Kean. Ang bawat hakbang ng buhay nila ay nagiging mas magaan nang magsama-sama ang mga piraso ng
Sa isang silid ng ospital, ang mga mata ni Kean ay puno ng kaligayahan at pasasalamat. Matapos ang matagal na panahon ng paghihirap, ang kanyang mga magulang, si Donya Loida, at ang pinakamahalaga sa lahat—si Maria at Harry—ay nakatayo sa kanyang paligid. Tuwang-tuwa siya nang marinig ang balita mula kay Dr. Velasco.“Kean, magandang balita. Puwede ka nang umuwi. Ang mga resulta ng mga tests ay maayos na. Patuloy na ang iyong paggaling,” ani ni Dr. Velasco, ang doktor na nag-alaga sa kanya mula nang magkamali ang lahat.Isang ngiti ang sumilay sa mga labi ni Kean. “Salamat, Doc. Salamat sa lahat ng inyong tulong,” sambit ni Kean habang tinatangkang magtaas ng katawan. Nangingilid ang luha sa kanyang mga mata, hindi dahil sa sakit, kundi dahil sa pasasalamat sa Diyos at sa lahat ng mga tao sa kanyang buhay na naging saksi sa kanyang laban.Si Donya Loida, na hindi nakapagpigil sa saya, ay agad niyakap si Kean. “Salamat sa Diyos, Kean, apo! Hindi ko na kayang maghintay na makauwi ka na.