“Isa pang Mr. Reyes. Unang araw ng klase, late ka,” saad ni Mr. Macato.
“Sorry, Sir. Galing praktis.” Kaswal lang siyang pumasok sa loob at naupo sa bandang likod.
“Sa susunod na ma-late ka pa ulit, tingnan mo, hahalikan talaga kita. Charot lang.” Napa-palakpak pa siya ng kamay habang humahalkhak. “Okay, salamat, Leaf. Pwede ka nang bumalik sa sinapupunan ng iyong upuan.”
Napatingin si Leaf kay Elm na sa likod na hilera ng upuan nila naupo bago niya muling ukupahan ang upuan niya.
Umurong siya konti para maabot ang tenga ni Clover nang sandaling muli niya itong matabihan. “Kaklase natin siya.”
“Oo. Nagulat nga rin ako. Hindi ko rin alam,” bulong ni Clover pabalik. “Saya ka diyan?”
“Hindi ‘nu.”
“Sus. Kunwari ka pa.” Tinusok niya ang tagiliran ni Leaf kaya napatili siya sabay bungisngis ni Clover.
“Baliw ka talaga.” Yumuko na lang si Leaf dahil napatingin ang ilan nilang mga kaklase sa kaniya nang marinig ang matinis niyang tili.
“Okay. Magsimula na tayo. Graded recitation agad. Ano para sa inyo ang kahulugan ng komunikasyon?” saad ni Mr. Macato. Nanahimik na silang dalawa at nakinig na lang sa guro na nasa harap nila.
🍀🍀🍀
Sabay na lumabas ng silid-aralan sina Leaf at Clover nang dumating ang lunch break. Puno ang karinderya ng eskwelahan at bawal silang lumabas kaya bumili na lang sila ng pagkain doon at naupo sa mga gawa sa batong upuan na mayroon nang mesa sa labas niyon. Nakita ni Leaf na dumaan si Elm kasama si Birch at ilan pa sa mga kasamahan niya sa basketbol.
“Ba’t bigla kang namula?” tanong ni Clover. Tumingin-tingin siya sa kung saan nakatingin si Leaf at nakita rin niya si Elm na naglalakad. “Kaya naman pala. Pero ito sa totoo lang, Leaf. Kaibigan na kita ngayon kaya sasabihin ko na ito. Payo ko lang, huwag na si Elm. Maraming lalaki diyan na pwede mong magustuhan pero I swear, huwag na siya.”
Tumigil sandali si Leaf sa pagkain. “Bakit naman? Ano bang problema sa kaniya? May past ba kayo?”
“Well, paasa siya. ‘Yun lang masasabi ko.” Nagpatuloy sa pagkain si Clover matapos niyang umirap at sabihin iyon.
“Pinaasa ka niya?” Hindi umimik si Clover. “Ah, sinisiraan mo siya.”
“Excuse me? Hindi ko siya sinisiraan.” Pinandilatan ni Clover ng mata si Leaf. “Totoo ang sinasabi ko. Kapag nalaman niyang gusto mo siya, papaibigin ka niya. Pagkatapos, kapag na-fall ka na, makikipag-landian na siya sa iba. Hindi siya worth it. Paglalaruan niya lang ang feelings mo unless ‘yun talaga ang gusto mo.”
Sandaling nag-isip si Leaf. “Okay lang. Basta maging kami.”
“Bahala ka sa buhay mo. Basta binalaan na kita.” Nagpatuloy na lang si Clover sa pagkain.
“Malay mo naman. Ako na pala ang makakapagpabago ng buhay niya.”
“Asa ka pa. Wala nang pag-asa iyong lalaki na iyon.”
Ilang sandali pa, natapos rin silang kumain. Nagpaalam si Leaf na magbabanyo.
Papasok siya ng banyo nang makita niya si Elm na nasa loob at nag-aayos ng buhok sa harap ng salamin. Naghugas na lang muna si Leaf ng kamay dahil inaantay niyang umalis ang kaklase bago siya umihi.
“Uy, Classmate.” Tinapik siya sa balikat ni Elm. Napatingin naman si Leaf sa balikat niya kung saan ipinatong ni Elm ang kamay niya.
“Leaf nga pala,” aniya. Inabot niya ang kamay niya para makipagkamay sa binatilyo at para narin maka-tsansing.
Makikipag-kamay na sana si Elm sa kaniya nang bigla nitong sabihing, “Asa. Asa ka.”
Nagsalubong ang mga kilay ni Leaf. Tumingin siya ng masama kay Elm.
“E’di wag kung ayaw mo.” Nagpunas na lang ng kamay si Leaf sa panyo niya.
“Akala mo ba ‘di ko alam?” ani Elm. Nakatingin sila sa isa’t-isa sa salamin.
Bahagya niyang nilingon si Elm. “Alam na alin?”
Hinarap na ni Elm si Leaf. “Na pinapanood mo ko sa gym kanina habang naglalaro ako.”
“Huh? Ano naman? Gusto kong mag-basketbol. Bawal ba?” nauutal na sagot ni Leaf.
“Talaga ba?”
“Oo.” Napaatras si Leaf ng isang hakbang.
“At gusto mong maniwala ako?” Humakbang naman ng isa si Elm paabante sa kaniya.
“E ‘di huwag kang maniwala kung ayaw mo.”
Umatras muli siya. Bawat atras niya ay siya ring hakbang ni Elm paabante sa kaniya.
“Talaga lang. Kaya pala nakatitig ka sa kili-kili ko noong tinaas ko. Napa-lipbite ka pa nga, ‘di ba?” Nilapit niya ang mukha niya kay Leaf at itinaas ang parehong kilay niya bilang pang-aasar niya. “Nasarapan yarn?”
“Hindi totoo yan. Banlag ka lang.” Napalingon si Leaf sa likod niya. Malapit na siya sa pinto. Bigla siyang sumigaw habang nagtatatakbo palabas ng banyo. “Hindi ko tinitingnan kili-kiling mong walang buhok!”
Hinabol siya ni Elm. “Hoy! Bumalik ka rito.”
Dalawang babae sa magkabilang gilid ng pasilyo ang nagtatago nang lagpasan sila ni Leaf. Itinaas nila ang transparent na lubid nang si Elm na ang lalagpas sa kanila. Natabig ito ng paa ni Elm at sinubukan niyang balansihin ang sarili. Hindi niya kinaya kaya nabagsakan niya ang isang paa niya bago siya tuluyang bumagsak sa sahig.
“Aray,” buong lakas niyang sigaw. Napalingon si Leaf at nakita niya na lang si Elm na nakadapa na sa sahig. Nagbubungisngisan ang dalawang babae na nagmadaling umalis.
“Nakaganti rin tayo sa wakas.”
“Oo nga.” Ang sabi pa nila.
Sumisigaw pa rin si Elm dahil sa sakit. Nag-aalangan pa si Leaf na tulungan siya at nakatitig lang sa umiindang binata.
“Kasalanan mo to!” Nakatingin siya diretso kay Leaf at kita ang panggigigil niya sa diin ng pagsara niya sa mga ngipin niya.
Wala nang nagawa si Leaf kundi lapitan siya. “Ano bang nangyari sa’yo? Hindi ako ang may gawa niyan.”
“Kasalanan mo ‘to kasi tumakbo ka!” Hinihimas-himas niya ang paa niya at umaasa na maiibsan niyon ang sakit.
“Bakit mo ba kasi ako hinabol?” Hindi na nakasagot si Elm at ininda na lang ang sakit ng paa niya. “Saan ba rito ‘yung clinic?”
Hinawakan niya sa braso si Elm at pilit na binuhat para makatayo. Inilagay niya ang kamay nito paikot sa leeg niya at dahan-dahan siyang inalalayan na tumayo.
“Doon,” pasigaw niyang sabi. Tumuro siya ng diretso. “Sa dulo ng hallway, kanan. Andoon ‘yung clinic.” Nagsimula na sila dahan-dahan na humakbang. “Kapag ako hindi nakapag-laro ng basketbol, humanda ka sa akin.”
Napatingin si Leaf kay Elm. Natigilan siya nang sandaling mapagtanto niya na ang lapit na pala ng mukha nila sa isa’t-isa. Saka niya rin napansin na nakadikit na pala ang katawan ni Elm sa kaniya.
“Ano?” Tumingin ng masama sa kaniya si Elm dahil sa pagtataka na rin kung bakit biglang tumigil si Leaf at tumunganga.
Nagpatuloy siya sa paglalakad. Dahan-dahan. Tumunog na ang bell bago sila makapasok ng klinika. Tapos na ang break time kaya dapat ay nakabalik na sila sa klase nila. Inalala ito ni Leaf pero alam niyang hindi niya pwedeng basta na lang iwan si Elm o utusan na lumipad ang binata papasok ng klinika. Alam niyang kailangan niyang ihatid si Elm kahit pa mahuli siya sa sunod na klase.
Pumasok sila sa loob ng klinika.
“Nurse, patulong po. Na-sprain po ata ‘yung isa niyang paa,” ani Leaf sa babaeng may suot na medical scrub at tinatao ang mesa na bubungad pagpasok ng klinika.
“Sige. Pakitulungan na lang siyang humiga dito sa kama.” Sinundan nila ang nars na hinawi ang kurtina na nagtatakip sa isang kama. “Tawagin ko lang si Doc.”
Pumasok ‘yung nars sa loob ng isa pang pintuan. Tinulungan naman na ni Leaf na makahiga si Elm sa kama.
“Elm, pwede ba kitang iwan saglit? Papasok lang ako sa sunod na klase. Sasabihin ko na rin ‘yung nangyari sa’yo sa mga teachers natin. Babalik ako rito. Promise,” ani Leaf habang pinipiga-piga ang kaniyang mga daliri.
“Pagkatapos ng ginawa mo, aalis ka na lang? Kasalanan mo ‘to. Kasalanan mo kung bakit ako napatid. Humanda ka talaga sa akin.” Masama pa rin ang tingin niya kay Leaf.
“Promise, babalik ako. Kapag kailangan mo ng pera, sabihan mo lang ako. Basta gumaling ka lang.”
“Kala niyo talaga lahat madadaan niyo sa pera, ano?” Tumingin na sa malayo si Elm. “Hindi ko kailangan ng pera mo. Pagbayaran mo ‘tong ginawa mo sa akin.”
“Okay. Babalik ako. Mamaya, singilin mo ko. Ayos lang sa ‘kin. Basta huwag mo lang lakasan iyong sipa o suntok na gagawin mo sa ‘kin.”
Sandali pang tumayo doon si Leaf bago dumating ang doktor. Nagdesisyon si Leaf na iwan na siya nang tingnan na si Elm ng doktor.
Bumalik si Leaf sa silid-aralan nila at agad na sinabihan ang guro nila, na kasalukuyang nagsusulat sa pisara, tungkol sa nangyari kay Elm.
Pagbalik niya sa upuan, agad siyang tinanong ni Clover. “Anong nangyari, beshy? Narinig ko ‘yung pangalan ni Elm.”
Napatakip kaunti ng mukha si Leaf at hindi muna sinagot si Clover.
“Kwento mo. Baka makatulong ako.”
“Nakakahiya, beshy,” ani Leaf.
“Kaibigan mo ko, ‘di ba?”
Tinanggal ni Leaf ang mga kamay na itinakip niya sa mukha. “Alam na niya na tinitingnan ko siya sa gym. Tumakbo ako tapos hinabol niya ako. Tapos napatid raw siya. Na-sprain niya ata ‘yung paa niya.”
Sinubukan ni Clover na pigilan ang tawa niya. Yumuko pa siya para lang hindi mapansin ng guro.
“Bakit parang masaya ka pa sa nangyari sa kaniya?”
Huminga si Clover ng malalim at pinaypayan ang sarili para pigilin ang sarili niya sa paghalakhak. “Paano ba naman hindi ako matutuwa? Antagal-tagal na naming gustong mangyari ‘yun sa kaniya.”
“Ang alin?”
“Na magantihan siya at hindi siya makapag-laro ng basketbol. Maniniwala ka ba na isang taon akong naging active sa grupo na ‘yun ng mga babae at beki na pinaasa niya? Kasali pa rin nga ata ako sa GC n’un hanggang ngayon. Never kaming nagtagumpay na mapatid siya. Ikaw lang pala ang makakatulong sa amin.”
Mabuti na lang at nagsusulat pa lang ang guro sa pisara at hindi pa nagsisimula sa pagtalakay. Nakasulat din sa gitnang bahagi ng pisara ang buong pangalan ng guro—Mrs. Sasha Evans. At sa malayong kanan naman, nakasulat ang mga porsyento sa pagkokompyut niya ng grado. Agad na kinuha ni Leaf ang kwaderno niya para isulat ang mga iyon.
Abala man sa pagsusulat ay pinakinggan naman siya ni Leaf. Napalakas nga lang ang boses ni Clover at hindi napigilang humagalpak ng tawa. Narinig iyon ng kanilang guro.
“Ms. Tamayo. Parang narinig kong alam mo na ang sagot sa equation one,” biglang tawag sa kaniya ni Mrs. Evans.
“Ma’am?” Biglang naging seryoso ang mukha ni Clover. Tinapik ni Mrs. Evans ang pisara banda sa kung saan siya unang nagsulat. Napilitan na lang tumayo si Clover papunta sa pisara at kumuha roon ng pentel pen. Tinitigan lang niya ito dahil hindi niya masagutan.
Hindi naman mapakali si Leaf sa upuan niya sa kung ano na ang kalagayan ni Elm. Iniisip niya kung gaano kaya katindi ang ginawa niya para ganoon na lang kung magalit ang mga taong nagplano na patirin siya. Maging si Clover ay matindi ang galit sa kaniya.
Nang matapos ang klase, kinuha ni Leaf ang bag ni Elm.“Seryoso ka talagang babalikan mo siya sa clinic?” tanong ni Clover.Napabuntong-hininga si Leaf. “Kahit papaano kasi nagi-guilty rin ako sa ginawa ko sa kaniya.”“Speaking of guilt, siya ba na guilty sa mga babae at beki na pinaasa lang niya? Dapat lang ‘yun sa kaniya. Huwag mo na siyang tulungan. Deserve niya iyon.”“Hayaan mo na ako, Clover. Hindi mo naman ako kailangang samahan. Pwede ka nang umuwi.”“Hindi talaga noh. Mag-isa ka dyan.” Umalis na si Clover sa harap niya.“Sige na. Bye. Ingat.”Binuhat na niya ang bag ni Elm habang suot naman ang bag niya sa likod. Bumalik siya ng klinika.Pagpasok niya, nakahiga pa rin si Elm sa kama at may bendahe na ang kanang paa niya. Masama pa rin ang tingin niya kay Leaf.“Bumalik ka pa. Hindi naman kita kailangan.”“Anong sabi ng doctor?” Naupo si Leaf sa upuan na nasa gilid ng kama. Ibinaba niya sandali ang mga bag.“E ‘di tanungin mo sila.”“Sprain. One week pa raw siya bago pwede mag
“Para sa’yo ‘to, Elm. Konting tulong lang ‘yan para bumilis ang paggaling mo,” ani Maple at may inabot na sobre. Napatingin pa si Elm kay Leaf bago tinanggap iyon.“Salamat po.”“Ingat kayo,” saad ni Alder.Dahan-dahan nang bumaba ng kotse si Elm. Sumunod naman sa kaniya si Leaf. Sabay silang naglakad papasok sa loob ng eskwelahan. Binagalan lang ni Leaf maglakad para masabayan niya si Elm.“Bakit mo sinabi sa kanila na nagba-basketbol ako?” tanong ni Leaf habang nasa hallway sila. “Nang-aasar ka ba?”“Bakit, hindi ba ‘yun totoo? ‘Di ba sinabi mo naman ‘yun? Gusto mong humawak ng bola kasi gusto mong magbasketbol.”Napatiim-bagang si Leaf. “Hindi nga totoo, okay na?”Tumigil sandali si Elm kaya napilitan rin siyang tumigil. “So, alin ang totoo? Na tinitingnan mo talaga ako sa gym dahil may gusto ka sa ‘kin?”Namula ulit ang tenga ni Leaf. Ilang tao na ang lumagpas sa kanila pero hindi pa rin niya sinasagot ang tanong. Nag-aalangan siya kung sasabihin na ba niya ang totoo kay Elm dahil
Palabas na sila ng tarangkahan ng eskwelahan. Iniisip ni Leaf na hindi naman na siguro maiinis si Elm kung magsasalita ulit siya dahil naging tahimik naman ang pasilyo nang lagpasan nila.“Ang ganda ng tula mo kanina. Para pala ‘yun sa Mommy mo. Nasaan na siya?”“Ewan ko. Wala akong pakialam.”“Sabi mo, bumalik siya?”“Ano bang pakialam mo?” sabi ni Elm. Saglit siyang tumigil para lingunin ang kaklase at agad rin namang nagpatuloy sa paglalakad.“Elm?” Isang babae na maputi at kulay rosas ang maliit na mukha ang humarang sa daanan nila. Matangkad rin siya tulad ni Elm. “Anong nangyari sa paa mo, okay ka lang ba?”Napakamot sa ulo si Elm. “Ah, ito. Wala ‘to. Sorry hindi ako pwedeng sumama sa’yo ngayon kasi may gagawin kaming project, ‘di ba Leaf? Kailangan na bukas.”Tinapik pa ako ni Elm nang lingunin ako.“Ah, opo. Kailangan na bukas.”“Sa sunod na araw na lang.”May inabot na sobre ang babae sa kaniya. Mababakas ang makapal na laman niyon. “Sabihin mo lang kung kailangan mo pa.”“Ay
Sumakay sila ng traysikel papunta sa bahay nina Leaf. Pagdating nila doon, pinaupo sila ni Maple sa may mesa habang hinahanda pa niya ang hapunan nila.“Alam mo buti naisip ni Leaf na dito ka na lang mag-dinner,” ani Maple. “Ang lungkot kaya kapag mag-isa lang.”Sumulyap si Elm kay Leaf at ngumiti. “Opo, tita. Kaya nga pumayag din ako.”“Para tuloy dalawa ang anak ko. Okay din pala ang dalawang anak, ano? Sana nagpadagdag pala ako sa Daddy mo, Leaf.” Tinakpan pa niya ang bibig habang tumatawa. “Family planning kasi kami. Anyway, maiba ako. Elm, nakausap mo na ba ‘yung Mommy mo?”“Nag-uusap naman po kami kapag bibigyan niya ako ng pera. Hindi ho kami madalas na nag-uusap. Medyo busy rin kasi ako,” saad ni Elm.“Alam mo. Hindi naman sa nangingialam pero siguro payo na lang rin. Nasa'yo na kung pakikinggan mo o hindi. Kami kasing mga nanay, hindi naman kami perpekto. Nagkakamali rin kami pero hindi ibig sabihin nun, hindi na namin mahal ang mga anak namin. Lagi kaya kayong nasa isip nami
P.E. ang klase nila bago ang break time. Nasa silid-aralan sila at ang aralin nila ay tungkol sa larong basketbol. Ang nagtuturo ay si Coach Kiko. Dahil coach siya ni Elm, halos puro pangalan niya ang nababanggit sa buong klase nila. Siya ang ginagawang halimbawa at ang mga nakamit niya dahil sa pagiging manlalaro ng kanilang eskwelahan.“Sigurado sa susunod na linggo, okay na ang paa mo, Elm. Pwede mo na akong tulungang mag-demo sa kanila,” ani Kiko habang nagbabanat ng braso konti. Matangkad siyang lalaki at bakas din sa masikip niyang damit ang matipuno niyang pangangatawan. Isang tipikal na pangangatawan ng isang manlalaro. Halata rin sa pagtuturo niya na matagal na niyang gamay ang laro na iyon.“Yes, sir,” tugon ni Elm.“Okay class, next week, kailangan naka-PE uniform na kayo sa klase natin dahil sa gym na tayo. Maglalaro tayo ng basketbol.”Biglang tumunog ang bell.Break time na. Natanguan lang sina Leaf at Clover at kinuha na ang mga pitaka nila bago lumabas ng silid.Nakaup
Nasa sala na sila ng bahay nina Elm nang tingnan ni Leaf ang oras.“Kailangan ko na umuwi. Mag-aalas siyete na pala. Panigurado, luto na ‘yung dinner sa bahay. Gusto mo bang sumama?”“Hindi na.” Nag-uunat si Elm na tumayo sa sopa. Pinantayan niya ang nakatayong si Leaf. “Nakakahiya kung araw-araw. Hatid na lang kita?”“Huwag na. Maggagabi na. Baka may loko-loko pa dyan sa labas at patulan mo. Magta-traysikel na lang ako. Kailangan ko na rin kasi mabilis na makauwi.”Nakanguso siyang tumango-tango. “Sige, bukas punta ako sa inyo. Pero may kondisyon. Dapat maglalakad tayo. Masarap kaya maglakad. Exercise.”“Atleta ka nga talaga. Sige lang. Wala namang problema sa ‘kin. Gusto ko rin kayang naglalakad.”“Sige. Hatid na kita sa labas.”Binuhat na ni Elm ang bag ni Leaf at lumabas na sila sa may eskinita. Inantay niyang makasakay si Leaf bago siya bumalik ng bahay nila.🍀🍀🍀Lumipas ang mga araw. Ganoon na halos ang naging nakagawian ni Leaf tuwing may klase. Papasok sa eskwelahan, magkwek
Tapos na ang klase nila. Nasa bahay na nina Elm si Leaf. Nakahiga si Elm sa kama niya. Nakataas at nakasandal sa pader ang mga paa niya. Nakasando na lang rin siya at nasa labahin na ang uniporme niya. Baliktad ang paghiga niya. Nahiga naman sa tabi niya si Leaf na nakaturo naman sa kabilang gilid ang mga paa at naka-uniporme pa rin. Ang ulo nila magkatabi pero nasa magkaibang direksyon ang hilata nila.“Ibig sabihin, hindi ka bisexual?” tanong ni Leaf.“Iyon din ‘yung hindi namin mapagkaintindihan ni Papa. Hindi pareho ang nararamdaman ko sa babae at lalaki dahil sa beki lang naman na may gusto sa akin ako, nagkagusto. Hindi pa sa lahat ng bakla ‘yun. Sa babae talaga ako attracted simula bata pero open na ako ngayong i-try ang kapareho ko ng gender.”“Kahit straight na lalaki?”“Depende. As if patulan talaga nila ako. Pero iyon nga, open na rin akong i-try tulad ng sabi ko.”Nasa mukha ni Leaf ang telepono niya habang nakatingin naman si Elm sa kisame.“Pero sexually attracted ka sa’
Sumunod na araw. Walang praktis sina Elm ng basketbol kaya sumabay sa kaniya si Leaf papunta sa bahay nila.Nasa sopa sila ng bahay nila Elm sa may sala at noong una ay sinubukan ni Leaf na ituro kay Elm ang mga nalagpasan niyang aralin. Maya-maya, biglang isinara ni Elm ang kwaderno ni Leaf."Ganito na lang. Pahiram na lang ako ng notebook mo tas ako na lang mag-aaral. Gawin na lang nating oras ito para sa isa't-isa kasi bihira na lang tayo magkasama. Mas madalas na ‘yung praktis namin. Minsan lang 'to kaya, please. Ako na lang mag-isa mag-aaral niyan."Ibinaba ni Leaf ang kwarderno niya sa mesa. Kinuha naman ni Elm ang telepono niya at nagbukas ng social media app. Walang ibang magawa si Leaf kundi pagmasdan siya habang nagpipigil ng inis sa kasintahan."Sa linggo, ah. Huwag mong kalimutan na pumunta," ani Elm nang hindi tumitingin sa kaniya.Inilabas na ni Leaf ang mga kwaderno niya mula sa bag niya at inilapag sa mesa."Alis na ako. Balik na lang ako dito sa linggo." Binuhat na ni
Naglalakad siya nang matanaw niya ang kumpulan ng mga tao. Hindi na sana niya papansinin pero napilitan siyang usisain dala ng matinding pag-uudyok ng kaniyang kuryosidad. Naglakad siya roon papalapit.“Baka kilala niyo po ‘yung nagpakamatay. Nawawala kasi ang pitaka at cellphone niya kaya hindi pa kami makatawag sa mga kakilala niya para sabihin na patay na siya,” sabi ng isa sa mga pulis. “Hindi rin namin siya makilala dahil wala kaming makuhang ID.”“Hindi ko masyadong nakita’ yung mukha,” sagot ng isang ale sa pulis. “Pero, parang hindi ko naman kilala ‘yung lalaki.”Natanaw ni Leaf ang bangkay ng lalaki nang kuhain na siya ng may awtoridad. Hindi man niya makita kung sino ‘yun ay bigla siyang nakaramdam ng kaba. Pamilyar ang hubog ng katawan nito sa kaniya. Tinitigan niya ng maigi habang binubuhat at bigla niyang naramdaman na parang kilala niya ang lalaki na ‘yun kahit pa may kalayuan ito mula sa kinatatayuan niya.“Suot niya po itong pulseras na ‘to,” ani pulis. Itinaas niya an
Kasalukuyang nasa speech room si Leaf kasama ang propesor na si Carob habang nasa harap sila ng iisang laptop. Nakatanggap siya ng tawag mula kay Elm. “Sagutin ko lang po ito,” aniya at itinaas ang telepono para ipakita sa propesor ang tawag. Lumabas siya ng kwarto na iyon at sinagot ang tawag. “Hello, mahal?” Maririnig ang pag-iyak ni Elm mula sa kabilang linya. “Sinugod namin ngayon si Papa sa ospital. Pwede mo ba akong puntahan ngayon dito?” Napalingon si Leaf sa propesor na nasa loob ng speech room. “Elm, may importante kasi akong ginagawa ngayon. Kung mahihintay mo akong matapos ito, pupuntahan kita. Pangako.” “Nagkaroon ng kumplikasyon si Papa mula sa surgery. Kritikal ang kondisyon niya. Kailangan kita dito ngayon, Leaf, pakiusap. Puntahan mo ko.” “Ganto, Elm, kumalma ka lang muna. Magdasal ka. Ipagdasal mo na makaligtas ‘yung Papa mo. Tatagan mo ‘yung loob mo. Susunod ako diyan.” Hindi sumagot si Elm at nagpatuloy lang sa pag-iyak. “Pagtapos ko rito, pupuntahan kita. Pr
Dinala sila pareho sa pinakamalapit na presinto. Nasa magkahiwalay na kwarto dinala sina Elm at Basil at hinihingian ng pahayag. Parehong may mesa sa gitna nila at may kaharap na pulis. Nang matapos ang mga pagtatanong, humiling si Elm na gumamit ng telepono para tawagan si Leaf.Nasa eskwelahan na si Leaf ng oras na iyon. Nasa kalagitnaan siya ng klase niya nang biglang tumunog ang telepono niya. Nagpaalam siya sa propesor na lalabas sandali para sumagot ng tawag. Alam niya kasi na alam ni Elm ang iskedyul niya at hindi ito tatawag basta-basta sa gitna ng klase niya. Sigurado siyang importante ang sasabihin ng kasintahan. Sinagot niya ang tawag.“Hello, Elm. Anong problema?” aniya.“Leaf, nasa presinto ako ngayon. Dinampot ako.”“Huh? Bakit? Anong nangyari?” Napalakas ang boses niya at tahimik siyang humingi ng tawad sa guro na nasa loob ng silid-aralan nila. Napatingin kasi ito sa kaniya. Tumalikod na lang siya mula sa direksyon na iyon.“Yung kasama ko kasi inabutan ako ng droga ta
Nasa loob na sila ng isang restwarant na ang mga mesa ay mahahaba at maraming upuan na nakapaligid bawat mesa. Ang mga pagkain ay iba-iba. Mayroong pang-Pinoy, pang-Mexicano, pang-Italiano, at iba pa. Kumakain na sila nang biglang magtanong si Maple."Ano nga pa lang plano mo, Elm, ngayong naka-gradweyt ka na? Saang eskwelahan ka papasok?"Binitiwan ni Elm ang kutsara bago sumagot. "Hindi po muna ako mag-aaral."Nakatagilid siyang nilingon ni Leaf. "Bakit?"Huminga si Elm ng malalim bago sumagot. "May sakit kasi si Papa. Emphysema.""Naninigarilyo ba siya?" tanong ni Alder.Umiling si Elm. "Secondhand Smoker. Mga smoker ang mga kasama niya sa trabaho kaya po ganoon.""Dapat hindi siya sumasama kapag naninigarilyo sila." Patuloy lang sa pagkain si Alder."Iyon nga po. Hindi ko rin alam. Sinabi nalang niya sa akin. Nagulat na lang rin ako." Nakatingin lang si Elm sa kanila habang sumasagot."May iniinom naman siyang gamot?" tanong ni Maple."Meron ho. Nakapagpa-check up na siya at na-re
"Excuse lang," ani Elm sa mga estudyanteng nakapaligid sa kaniya at lumapit siya kay Leaf. "Uy, Leaf. Pauwi ka na?"Sasagutin na sana siya ni Leaf nang makita niyang nagbubulungan at tinitingnan siya ng mga presman sa likod ni Elm."Siya ba 'yung sinasabi nilang ex?""Siya nga ata. Hindi naman maganda."“Lalampasuhin’ yung ganiyang mukha ng ibang paminta na kilala ko.”“Pero in fairness, gwapo rin naman kahit papaano.”"So, totoo nga ang chismax. Beki nga siya. Pogi rin ang bet." Nagtawanan pa sila ng mahina."Baliw. Hindi siya beki. Attracted pa rin siya sa babae. 'Di ba nga ang chismax naghiwalay sila dahil sa bilatchi.""Huwag mo na silang pansinin. Pauwi ka na ba?" pag-ulit ni Elm sa tanong niya. Gusto niya kasing hilain ang atensyon ni Leaf mula sa mga rinig na bulungan ng mga presman.Pinilit na lang ni Leaf na ngumiti at tumango. "Oo. Ikaw ba?""Tapos na klase ko. Hatid na kita?"Saglit na umiling si Leaf. "Hindi na. Hindi mo naman 'yun kailangang gawin."Napakibit-balikat si E
Tumayo si Elm sa kama niya at inilagay ang nakabuhol na kabilang dulo ng lubid sa leeg niya. Tatalon na lang siya at malalagutan na siya ng hininga. Iniisip niyang ‘pag nangyari iyon ay matatapos na rin ang paghihirap niya. Mawawala na rin ang bigat at sakit na nararamdaman niya. Wala na siyang kailangang intindihin. Matatapos na lahat.Naging malalim ang paghinga niya. Pinagpawisan siya ng malamig.Nakahawak siya sa lubid na nasa leeg niya nang muli siyang napatingin sa pulseras na suot niya. Tinitigan niya ang palawit nito—korte ng luha.Naalala niya ang sinabi ni Leaf sa kaniya.Kung may kakayahan ka na lumuha, umiyak ka. Ilabas mo.Nanginig ang mga kamay niya at nagsimulang kuminang ang mata niya nang may luha na bigla na lang umusbong sa mata niya.“Sinong mag-aalaga kay Papa kapag lumala na ang sakit niya?” tanong niya sa sarili. “Mawawala ang bigat ng nararamdaman ko pero si Papa naman ang mas mahihirapan dahil sasaluhin niya lahat iyon.”Hindi na niya napigilan na umagos mula
Natapos ang kinakanta ng banda na naabutan nila pagpasok nila. Ang sunod na kanta ay isang malungkot na awitin. Sakto sa mga sawi na nagpunta ng bar ng oras na iyon. Sakto sa nararamdaman ni Leaf. Ramdam niya rin iyon kaya naman hindi niya maialis ang mata niya sa entablado. Tutok na tutok siya sa pakikinig hanggang sa lumipad na ang isip niya at naalala na naman niya ang ginawa sa kaniya ni Elm. Muling tumulo ang luha mula sa mata niya.Agad siyang napansin ni Clover kaya hinaplos niya ang likod ng kaibigan para subukang pakalmahin siya.“Ano bang nangyari?” tanong ni Clover. Bigla na lang siyang niyakap ni Leaf. Hindi sumagot si Leaf kaya muli siyang nagsalita. “Ayos lang. Ilabas mo iyan. Ikwento mo. Makakatulong ‘yan para pagaanin ang loob mo.”“Nag-cheat siya sa akin. Nahuli ko sila ni Hazel.”Namilog ang mga mata ni Clover. “Nagawa sa’yo ‘yun ni Elm? Akala ko pa naman nagbago na talaga siya.”Kumalas na sa pagkakayakap si Leaf. “Parang wala lang sa kaniya lahat ng pinagsamahan na
Hindi nakapasok ng eskwelahan si Hazel kinabuksan. Naisip ni Elm na marahil ay nagpapahinga siya dahil masama nga ang pakiramdam kahapon pa.Pagkatapos ng mga klase ni Elm, pinuntahan niya si Leaf sa may silid-aralan nila. At ‘di tulad kahapon, si Leaf naman ang may ginagawang aktibidad kasama ang mga kagrupo niya sa loob ng silid-aralan nila. Tahimik silang nagkukumpol-kumpol sa nag-iisang laptop na mayroon sila. Kumaway si Elm at tumayo naman si Leaf sa kinauupuan niya nang mapansin niya si Elm na nakatayo sa labas ng pintuan. Lumapit siya sa kasintahan.“Antayin na kita. Matagal ba ‘yan. Yayain sana kita pumunta sa bahay,” ani Elm. Hinawakan niya sa kamay si Leaf at hinalikan siya dito. “Miss na rin kasi kita.”Nilingon ni Leaf saglit ang mga kasama sa loob. “Mukhang matatagalan pa kasi kami rito. Tapos kung pupunta pa ako sa inyo, baka late na ako makauwi. Sige na. Umuwi ka na. Huwag mo na akong antayin. Kita na lang tayo sa ibang araw. Ingat,” saad ni Leaf na wala man lang sigla.
Nilagpasan na lang ni Leaf si Hazel at hinanap na ang silid-aralan niya.Alam na niyang hindi na niya kaklase si Elm dahil naging labo-labo ang paglalagay ng eskwelahan ng estudyante sa bawat seksyon. Paulit-ulit niya pang tiningnan noon ang listahan na ibinigay sa kanila ng eskwelahan nila. Mabuti na lang at kaklase pa rin niya si Clover.“Mabuti na lang at nakita na kita,” ani Leaf nang makitang nakatayo si Clover sa pasilyo at nakikinig ng tugtog mula sa pang-ulong hatinig na nakasalpak sa tenga niya.Pinatay na ni Clover ang tugtog at tinanggal ang pang-ulong hatinig na suot niya. “Bakit? Anong nangyari?”“Nasalubong ko si Hazel. Hindi talaga maganda pakiramdam ko sa pagbabalik ng babaeng ‘yun sa eskwelahan na ‘to.” Lumingon pa siya pero wala na si Hazel sa kung saan niya ito nakasalubong kanina.“Nako. Kaya ikaw, bantayan mo ‘yang si Elm. May mga desperada talaga na gagawin ang lahat maiputan ka lang sa ulo. Bantayan mo kung anong sa’yo. At saka kung mahal ka naman talaga ni Elm