RENATAWhat was that? What kind of feeling is that? I push him right away."I'm sorry." Mahinang sabi ni Abba."It's okay, you didn't mean.""Let's go?" Tumango ako saka nauna nang lumabas ng silid.I am allow to go outside. Tinanggal na rin 'yong dextrose kaya libre na makalabas pasok ng kwarto. Sa cafeteria lang naman kami kakain kaya hindi problema sa akin ang maglakad ng 'di kalayuan."Where's Doc Rita by the way? Hindi mo siya kasama ngayon?" Actually, I'm not comfortable when I see her. Parang ang sikip ng lugar namin kapag nagkita kaming dalawa. Alam kong ganun din siya, nakikipagtransparent nga lang."She's with her husband. Why are you looking for her?"Nagkibit balikat ako. "Wala naman. If I'm nit mistaken, she's into you, right?"Hindi siya kaagad nakapagsalita sa sinabi ko. Pero nabigo ako ng tumawa siya."She's a good friend, really.""Okay! You say so."Nang nasa cafeteria na kami kaagad siyang um-order ng pagkain. Simple lang mga pagkain dito pero sigurado ako na mabub
RENATA Maliban kay Abbadon na naging nobyo ko since high school at naging asawa ko, wala nang ibang lalaki na nakadampi sa labi ko. Iyong ginawa ni Forth ay talagang hindi ko inaasahan na mangyayari. Hindi ko rin pwedeng iwasan iyon dahil she's Avil's boyfriend. I kiss him back, at muntikan pa akong bumigay nang magkaroon ng matinding kuryente na dumaloy sa buong katawan ko. Halos hindi rin ako makatuloy ng maayos dahil do'n. After seven months, ngayon lang ulit may dumampi na labi sa labi ko. At si Forth iyon. "Avil, make it sure na inumin mo 'tong mga gamot na niresita ni Dok ha? Twice a day, at sundin mo rin mga sinabi niya sa 'yo—hoy! Nakikinig ka ba Attorney Avil Velasco?" Binalingan ko si Alona na siya ngayon ang incharge sa pag dis-charge sa akin sa hospital. Hindi ko na madalas nakikita ang babaeng ito dahil palaging nasa field ang trabaho. Nurse ng Masa kumbaga. "Ah? Oo, salamat." Maiksi kong sagot. "Umm... parang may mali?"Kumunot ang noo ko. "Ha? Bakit?" "Kapansin-pa
RENATAI don't how to explain what my feelings right now. I could say; I am feeling good but I'm not.Dalawang oras na akong nag-aabang kina Thea at Alona subalit hanggang ngayon ay wala pa rin sila. Naiinip na ako dito sa bahay."Ugh! Nasaan na ba kasi sila?" Maktul ko saka naupo sa sofa. I try to call them, but no answer at all.Napalingon ako sa may pintuan nang biglang may kumatok. Dali-dali akong tumungo roon upang pagbuksan kung sino."Het! What's wrong?" Nag-aalalang taning ni Thea. Kaagad siyang napayakap sa akin dahil nakita niya akong nagtatantrum."Avil? Ayos ka lang ba?" Si Alona. Kaagad nila akong pinaupo at binigyan ng tubig na maiinom.Pinakalma muna nila ako bago ulit nagtanong.Nang mahimasmasan, doon na ako nagsalita."You know I can't go out, right? Bakit ang tagal niyo naman kasi!" nakasimangot kong sabi. "Syempre aatakihin talaga ako ng anxiety dahil dalawang oras lang naman ako naghintay." Nakakatampo pero huwag nalang. Ang mahalaga ay nandito na sila."Akala ko
RENATAAround eight of the evening, I and Forth arrived in Congressman Andrada's residence.Nasa bukana palang kami ng gate ng bahay ay nakasabay na namin si Ninong Atlas; he's pretty much handsome as usual. Hindi maitatago sa isang singkwenta anyos na binatang matanda ang ka-guwapuhan nito. Kitang-kita sa mukha ang kagalakan."Just arrived. Finally! Nakatungtonh din sa lupa't mansyon ng isang magaling na tao." May tono ang boses na pagkakasabi ni Ninong. I know there's a story behind. Basta ako tahimik lang, nagmamasid."Let's go?" Wika ni Forth na sinang-ayunan namin ni Ninong. Tahimik lang kami habang palingalinga sa paligid."Mayor Boston are also here, with his wife." wika ni Forth. "As far as I know, hindi close ang dalawang iyan." Ngisi ni Forth."Mga nagbabalat sibuyas ang mga tao rito. Why I am here?" Sabat ni Ninong.Gumagala ang mga mata ko. May hinahanap na tao na baka kanina pa nandito. Hindi tumagal sa kakagala ng mga mata nang matyempuhan ko siyang kausap si Doc Rita.
RENATA "Are you sure about this, Detective?" "Hmm... Come and see with yourself, Attorney." Napabuntong hininga ako nang magbigay ng impormasyon sa akin si Castillo tungkol sa tatlong tao na pinapahanap ko. "Then let's go!" Naglakad ako palabas ng silid opisina ko dahil hindi na ako mapakali sa mga nalaman ko. Nasa presento ang dalawa. Hindi ko alam bakit bigla nalang nagpakita ang dalawa, at sinabing susuko na raw sila sa kasalanan nagawa. "Sandali lang Attorney Velasco," tawag sa akin ni Castillo. Nang lingunin ko siya ay parang may nais pa itong sasabihin. "Bakit? May problema ba?" "Nandun si Prosecutor Lim ngayon. Ayos lang ba da inyo na magkita kayo ngayon roon?" "Nando'n siya? Anong ginagawa niya roon? E dapat nasa Quezon City siya." "Iyon na nga po. Hindi ko rin alam bakit siya nandun." Napabuntong hininga nalang ako saka bumalik sa aking opisina. Napaisip tuloy ako kung bakit anong ginagawa niya sa Police Station ng Parañaque. Pinaalis ko na si Castillo, at humingi
RENATA"Maraming salamat ho 'Nay." Masayang sabi ko sa matandang shaman."Basta, huwag mong kakalimutan ang mga paalala ko sa 'yo, Ining. Nakadepende na rin sa iyo iyan kung susundin mo ang sinasabi ko sa 'yo o sundin mo 'yong nakatadhana sa iyo.""Maraming salamat ho.""Mag-iinga ka sa byahe, malayo pa naman ang Maynila.""Opo Nanay. Maraming salamat ho ulit."Umalis ako sa lugar na iyon na binigyan nang maraming palaisipan. Subalit, hindi pinagsisihan na humingi ng tulong sa kanya dahil iyon naman talaga ang nais ko. Dahil tinanggihan ko ang almusal kina Nanay, dumaan muna ako sa isang coffee shop, at doon nalang mag-almusal. "Hot americano and one plain croissant please. Dine in.""Anything else po Ma'am?" Tanong ng kahera.Umiling ako. "Wala na. Salamat."Nakahanap ako ng magandang pwesto sa lugar na iyon at doon naupo. Mayamaya ay tumunog ang phone ko—may tumatawag. Si Forth.Nakabuntong hininga ako at dahan-dahan ko iyon ibinuga."Morning. Bakit?" Bungad ko."Where are you? Sa
RENATAI take a deep breath. Halos hindi ako makahinga dahil sa iyak at galit ko sa kanila. Lumabas ako ng banyo na para bang walang may nangyari. Hindi maghihilum ang sugat sa puso ko at galit sa isipan ko. Nahiga ako sa kama na parang bata na nasa loob ng tiyan ng nanay.Hindi ko alam kung ilang oras ba ako nakatulog dahil sa sakit ng dibdidb na nararamdaman ko sa mga oras na iyon. Bumangon ako at tumungo ng banyo para maligo, at mag-ayos. Alas-tres ng hapon nang mapagdesisyunan kong lumabas ng bahay."Avil? Saan ka pupunta? Kumain ka na ba?"Si Mama Greta. Nang lingunin ko siya ay papalapit ito sa kinaroroonan ko. Tipod akong ngumiti at yumakap sa kanya."Hindi pa ako gutom, 'Ma.""Hindi gutom? E maghapon kang nasa kwarto mo. Halika't kumain ka muna. Bawal sa 'yo ang malipas ng gutom hija, at baka mapano ka na naman. Sabi ni Forth sa akin, sumasakit na naman raw ang ulo mo at nahihilo ka. Naku! Bata ka! Alalahanin mo, nasa poder pa rin kita at responsibilidad kita bilang anak ko."
RENATA Crying alone because you can't tell your family what is really going on in your life is different kind of pain. Lumalaban. Lalaban, at lalabanan ang lahat na pagsubok na kahaharapin ngayon, bukas, at sa mga susunod na araw pa. Nagising ako kinabukasan na parang walang may nangyari. Nakaband-aid na ang kanan kamay ko gawa nang pagkabasag ng liquir glass kagabi. Nag-ayos ng sarili, at lalabas ulit ng bahay. "Avil?" Tawag sa akin ni Mama Greta. "I have to go 'Ma. Pupunta ako ng law firm ni Señior Atlas." "Hindi ka man ba mag almusal muna?" Ngumiti ako. "Doon nalang po 'Ma. Salamat. I'll go ahead." Nasa labas pa ako ng bahat nang may tumawag na hindi pamilyar ang numero. Sinagot ko naman iyon. "This is Attorney Avil Velasco?" "Speaking. Who's this?" "I'm Congressman Andrada's secretary. Can you spare a time with him?" ano naman kailangan ni Congressman sa akin? "He invited you for a lunch Attorney if you don't mind." Dagdag pa nitong sabi. "Okay! Just sent me a locati
OPERATING ROOM "TIME OUT!" "Miss Avil Velasco, Neuroendoscopy, Craniotomy. It's showtime." "Once more unto the breach, dear friends. Once more. Knife—" And Renata's brain surgery has begun. Almighty Lord, make us an instrument of your hand so that our surgery on Renata will be successful. ABADDON LA VALLE POINT OF VIEW Loyalty is very expansive, not everyone can afford it. And I don't deserved it. Sino ba naman ako para pag-aksayahan ng ganyan, kung ako mismo sa aking sarili ay hindi ko magawa iyan. Nothing is permanent. Situation will change everything. What do I expect after I cheated on her? Karma. A bigtime karma. I don't know where to start. In my whole life, I have never done anything right since becoming a boyfriend and also to the point where she became my wife. I know that Renata likes me a lot; we're still in high school. Eight years ang age gap namin, pero kung umasta ako ay daig ko pa ang isip-batang walang ibang iniisip kundi ang maglaro-laruan. I d
RENATADECEMBER 2023, GERMANYSabi nila; You only live once.Pero para sa akin, pangalawang buhay ko na ito. Masaya na malungkot. Masaya; dahil nabigyan ulit ako nang pagkakataon na mabuhay pagkatapos kong mamatay. Malungkot; dahil ilang beses din tinangkang bawiin ang pangalawa kong buhay.Ang lalim ng buntong hininga ko habang nakatingin sa harapan ng salamin.Ito na ang huling paghuhukom sa pangalawang pagkabuhay na ibinigay sa akin. Nakasalalay sa mga dalubhasa ang buhay kong ito, at nakadepende na rin sa katawan ko kung makikipagkooperatiba ito."Maganda pa rin naman tayong tignan Avil kahit wala na tayong buhok," nakangiti kong sabi habang kunwaring kinakausap ang katawan ng aking kaibigan na si Avil. "Let's fight together." Saka ko tinakpan ang ulo ko na wala nang buhok.Kumusa na akong magpakalbo dahil unti-unti na rin lumalagas ang aking buhok dahil sa aking sakit. Bumagsak ang katawan, at lumalim ang mga mata."Renata, hija? Kailangan mo nang magpalit hospital dress. Bukas
RENATAI have cancer, and I only have ninety-two days left. I'm not afraid to die, but I'm just not ready to die. Although, I also thought and asked myself; who am I to complain? I have a few more lives, and maybe that will be enough to take back the life that was lent to me."Renata? Are you okay?" Forth asking me while I'm on my hospital bed. I nod."I'm great, but not really great. As you can see; nakahiga na naman ako sa hospital bed, at I don't know kung makakabangon pa ba ako rito pagkatapos ng operasyon.""We're going to Germany," Mama Ingred said—she's tearing. "Marami akong kilalang magagaling na doctors do'n anak—Renata. I'll promise you na gagaling ka; makakarecover ka sa sakit mong iyan."I just smile with her. Lahat sila ay nakikisimpatsya na gagaling pa ako although twenty-percent nalang ang pag-asa na gagaling.It's been a week since nalaman ni Aba ang tungkol sa aking sakit. As I expected, nagulat siya, nagtanong, at natakot—katulad din nina Forth at Mama Ingred. Hindi
RENATA "What's wrong? Hindi ka pa ba papasok?" Napabuntong hininga ako saka hinawakan ang door knob ng pintuan nito. Naririnig ko sa loob ang usapan ng kanyang pamilya—masaya. Mayamaya ay humakbang ako paatras, sinyales na ayaw kong pumasok. Bagamab ay pinigilan ako ni Forth. "I'll stay here. You go inside and talk to him." "Forth?" Mahina kong tawag sa kanya. "Bakit? Nagdadalawang isip ka ba?" Umiling ako nang tumungo. "Hindi ko alam kung ano ang sasabihin ko, sa totoo lamg." Forth tap my shoulder. "It's okay. Take your time, but don't take too long. Babalik na muna ako sa trabaho ko. Iiwan ko ang susi ng kotse nang may gagamitin ka pauwi sa inyo mamaya. Take to him just like a normal conversation. I'll go ahead." Sinundan ko ng si Forth habang papalayo sa akin. Mayamaya ay bumalik ang tingin ko sa harapan ng pintuan, at saka kumatok ng tatlong beses bago ako pumasok. Si Aba kaagad ang bumungad sa akin. Nakaupo siya sa wheelchair habang ang mga tanaw ay nasa labas ng bintana
RENATA"Forth?! Forth, sandali! Magpapaliwanag ako!"I run after him. Ngayon lang ako nakaramdam ng takot dahil sa kanya. I can't blame him kung bakit galit na galit siya ngayon."Renata!" Napahinto ako nang bigla siyang sumigaw. Humakbang ako paatras nang maglakad si Forth pabalik sa akin."Forth?" Tawag ko sa kanya dahil bigla nalang itong humikbi. Ang takot konay nawala, napalitan ng kaba at pag-aalala ko sa kanya. Nilapitan ko siya sabay kabig sa balikat nito."May brain cancer ka, Renata," nagpapanic na sabi ni Forth. "No! That's Avil's body. Ibig sabibin niyan—" Hindi niya natapos ang sasabihin nito dahil sa takot."Forth? Calm down, okay? May lunas naman ito. Nakapag-schedule na ako ng surgery next month. Ang hiling ko lang sana ay, walang may ibang makakaalam."Napatingala sa kalangitan si Forth. Hinawakan ko siya sa braso, at mayamaya ay ikinulong ko ang magkabilang pisngi nito sa aking mga palad.He's crying. Iwan ko ba ba't nasasaktan ako para sa kanya. I hug him to calm do
RENATAThe next morning. Me and Forth visit Congressman Andrada and his family. Habang nasa parking area, panay ang silip namin ni Forth sa entrance ng main door ng ospital dahil may mga iilang media na naghihintay roon dahil sa nangyaring aksidente kay Congressman at sa kanyang pamilya. Hindi ko talaga maintindihan itong mga taga-media; ayaw man lang bigyan ng privacy ang buhay ng isang tao. Aalamin at aalamin talaga nila ang mga ito hanggang sa may makuha sila na maibabalita sa telebisyon o kahit sa radyo."What should we do?" tanong ni Forth sa akin habang hindi maalis-alis ang tingin sa labas ng ospital."Let's go—no choice kundi sumugod nang sa gayon ay makapasok tayo sa loob.""Are you kidding me, Renata?""Kailan ba ako nagbiro, Forth?""Well—wala pa naman. Paano kung maipit tayo sa kanila?"Napabuntong hininga ako at saka umiling. Mayamaya ay binuksan ko ang pintuan ng front door ng kotse ni Forth, at saka lumabas doon."Hey! Rena! Avil!""What?!""Come back here! What you
RENATATwo days later. Bumalik kami ng Maynila dahil sa sunod-sunod na pangyayaring aksidente. Si Abaddon ay binaril umano ng isa sa mga tauhan ni Congressman Andrada habang pauwi na ito ng condo nito galing sa ospital—katatapos lang raw ng kanyang shift. Dalawang tama ng baril sa dibdib—mabuti nalang at sa kanan ito tinamaan at hindi sa kaliwang dibdib. Alam kong hindi pa gaanong magaling si Abaddon pero pinili nitong magtrabaho na raw dahil ayaw nitong ipatawag ng head director ng ospital, at baka raw matanggalan ito ng posisyon sa kanyang propisyon. Kaya iyon ang nangyari. Dalawang araw na sunod-sunod raw ang shifting nito without break. Labis-labis ang pag-aalala ng mga ka-trabaho ni Aba dahil sa ayaw raw ito magpahinga. Kung hindi pa raw pinagsabihan ng director ay hindi pa ito magpapahinga. Subalit, parang iyon pa ang nagtulak sa kanya sa trahedya dahil sa pagpilit ng director na umuwi ito sa kanyang condo. Walang may kasalanan sa nangyari, at walang dapat na sisihin doon. Sigur
RENATATahimik lang akong nakaupo sa wheelchair habang palipat-lipat ang tingin ko kina Iñigo at Ninong. Diretso lang ang mga tingin nila sa akin habang ako ay wala pang sapat na maisabi, pero pinaghandaan ko na ito; kumukuha lang ng tamang tyempo."Stop!" Bulalas ko. Nagulat tuloy sila bakit ako biglang sumigaw."Really, huh?" wika ni Ninong. "Now, tell us. What happen? Paano nangyari ang lahat? Paano nagsimula? Saan? At kailan?" Akala ko pa naman ay tatahimik nalang talaga siya, pero hindi.Magsasalira na sana ako nang lumapit si Forth sa kanya. Kinabig ang balikat at ningitian niya ito."Let's talk about that tomorrow. Hindi ba kayo pagod? Pwede matulog muna tayo for the maintime?""Prosecutor Lim?!" Angil ni Ninong."What?! Look at her. She's exhausted.""Forth?" Tawag ko sa kanya, at saka naman tumango."Hindi ko rin alam kung kailan at kung paano. Basta nagising nalang ako isang araw na nasa katawan na ako ni Avil. Kinuwento naman nila sa akin kung ano ang pinagdaanan ni Avil no
RENATA"Who the hell are you?!" Bulalas na tanong ni Cingressman. Humakbang siya papalapit sa akin, at saka niya pinisil ang magkabilang pisngi ko gamit ang malapad na kamay niya.Sinamaan ko siya ng tingin dahil sa ginagawa niya. Masakit, ngunit hindi ko kailanman ipapakita sa kanya na nasasaktan ako."Don't touch her!" Angil ni Aba—duguan na rin ang mukha niya dahil sa pambubugbog ng mga tauhan ni Congressman sa kanya.Bumaling ang tingin ni Congressman kay Aba, at saka ito lumapit sa kanya. Isang tadyak sa likod ang natanggap ni Aba mula kay Congressman Ceasar. Hindi ko magawang magsalita dahil hindi ko alam kung saan ako pwede magsimula."Ceasar?! May usapan tayo, hindi ba?! Bayad na ako sa lahat ng mga utang ko sa iyo, at ngayon tuparin mo ang iyong pangako na huwag mong gagalawin si Renata?!"Kita sa reaksyon ni Congressman ang pagkabigla. Maging ako ay nagulat at hindi rin makapaniwala."Renata? You mean, this woman, Attorney Velasco—is Renata? I don't get it?!""I said, let he