ISA"Palabasin n'yo ako dito! Maawa na kayo! Palabasin n'yo ako!"Nakaluhod akong bumagsak sa sahig matapos sumigaw nang paulit-ulit sa loob nang ilang oras.Pagkatapos akong dukutin ng mga hindi kilalang lalaki, nagising na lang ako sa loob ng maliit na space na ito. Madilim. Malamig. Halos dalawang araw na, pero hindi pa rin nagpapakita sa akin ang taong gumawa nito.Sino pa ba? Sino pa ba ang makakagawa ng ganitong bagay kung hindi si Senyora Celestia lang? Siya ang gumawa nito! Siya ang nagpadukot sa akin!"Pakawalan n'yo ako! Maawa na kayo!"Muli akong umiyak. Bumuhos ang napakaraming luha sa mga mata ko habang iniisip sina Heart at Alas... habang iniisip si Uno. Makikita ko pa kaya sila?***Nagising ako dahil sa malakas na pagkalam ng sikmura ko. Tatlong araw na akong nakakulong dito, pero ni kaunting tubig, hindi nila ako binigyan. Uhaw na uhaw na ako at nagugutom. Papatayin ba ako ni Senyora Celestia sa gutom? Ito ba ang balak niya?Tumayo ako at luminga sa paligid. Para akon
ISA"Saan mo nakuha ang mga larawang ito?"Sunod-sunod sa pag-agos ang mga luha sa pisngi ko habang tinitingnan isa-isa ang mga pictures na ipinakita ni Uno.He grinned at me. "Akala mo siguro, hindi ko malalaman ang tungkol sa kababuyan mo?""What? What do you mean, Uno? Kababuyan? Naniniwala ka sa mga litratong ito?""Ano pa ba? After you took 2 million from me, you went to have fun with those filthy old men.""Hindi totoo iyan!""Bakit, Isa? Mas masarap ba sila? Mas napaliligaya ka ba nila?""Stop it!" Marahas kong tinapon ang mga pictures sa gawi niya.Nakita ko ang pagbangis ng mukha niya dahil sa ginawa ko. Bigla siyang tumayo at lumapit sa akin. Galit niya akong hinawakan at hinila sa buhok. Napadaing ako dahil sa sakit."You filthy bitch! Pera lang pala ang kailangan mo kaya bumalik ka sa akin! Why do you have to act like you wanted to marry me? Sana umpisa pa lang, sinabi mo na ang kailangan mo para hindi ako nagmukhang tanga!""No! Nagkakamali ka!" Hindi ko napigilan ang hin
ISA"Hindi ka puwedeng gumawa ng ingay. Oras na narinig ka ni Gwen, masasaktan ka sa akin!"Napalunok ako nang maalala ang mga sinabi ni Uno kanina. Ibang-iba na siya. Parang hindi siya ang Uno na nakilala ko nang makabalik ako sa buhay niya.Ito ba ang kabayaran ng ginawa ko?Pinahid ko ang mga luha ko sa pisngi. Wala na akong magagawa kung kinamumuhian talaga ako ni Uno. Isa pa, nandito naman talaga ako para kay Alas. Bumalik ako para sa anak ko at hindi para sa kaniya.Pagsapit ng umaga, katulad kahapon, si Ate Edna ang nagbukas ng cabinet para sa akin. Wala na sina Uno at Gwen paglabas ko."Kumain ka muna. Ilang araw kang walang kain." Nakangiting nilapag ni Ate Edna ang mga pagkain sa mesa.Kumalam agad ang sikmura ko nang makita ang mga pagkaing nakahain. Agad akong naupo para kumain."Dahan-dahan lang sa pagnguya. Wala naman humahabol sa iyo.""Sorry, Ate Edna. Gutom na gutom kasi ako. Halos apat na araw akong walang kain."Nagbuga siya ng hangin habang nakatingin sa akin. Ipin
ISAKASALUKUYANG nagtatalo sina Uno at Gwen sa kanilang kuwarto. Ako naman ay nililinis ang natapong juice sa sahig. Pagkatapos kong maglinis, dumiretso ako sa kusina para tulungan si Ate Edna sa pagluluto."Siya nga pala, Isa, nasa kuwarto ko ang uniporme mo. Magbihis ka muna, at puwede ka rin maligo roon.""Salamat, ate."Napalingon kami nang makababa ng hagdan si Gwen. Tumigil ito sa paglalakad at tumingin sa akin nang masama. Buong akala ko, lalapitan na ako ni Gwen para saktan, pero dumiretso ito sa pintuan ng mansion at umalis.Sandali akong nagpaalam kay Ate Edna para pumunta sa kuwarto niya. Naligo na ako at nagbihis. Habang palabas na ng maid's quarter, iniisip ko si Alas at kung kailan ko siya mapupuntahan."Kanina pa kita hinahanap!"Napapitlag ako nang salubungin ako ni Uno ng sigaw pagkapasok ko pa lang ng kusina."Hindi mo naman kailangan sumigaw."Bumaba ang paningin niya sa kabuuan ko. "That uniform suits you. Tama nga sila, bihisan mo man ang basura, aalingasaw pa rin
ISAMADALI akong sumakay ng taxi at nagpahatid sa dating mansion ni Uno. May dinaluhan silang occasion ni Gwen at mga dalawang oras pa bago sila bumalik.Kailangan kong makuha ang anak ko. Ngayon na ang tamang oras para makaalis kami dito. Ilalayo ko siya sa dalawang iyon!Pagdating sa mansion, agad akong nag-doorbell. Paulit-ulit pero walang sumasagot o lumalabas man lang ni isang tao sa gate."May tao ba dyan? Alas? Anak! Nandito na si Nanay!"Gusto kong maluha habang sumisigaw at walang katapusang pinipindot ang doorbell. Bakit parang walang tao sa loob? Parang wala si Alas? Nasaan ang anak ko?"Alas! Anak! Nandiyan ka ba? Ako ito, si Yaya Isa!"Inabot ako ng halos kalahating oras sa labas. Hindi ako sumuko sa pagsigaw sa isiping baka ayaw lang nilang ipakita sa akin ang anak ko. Isang katulong mula sa katabing mansion ang lumabas at nagsabi sa akin na bago lang umalis ang mga taong nakatira dito.Sigurado akong sina Gwen at Uno ang may kagagawan nito! Inalis nila dito ang anak ko
ISAWALA pang alas-sais ng umaga, nasa kusina na ako at naghahanda ng pagkain na gustong lamunin ni Gwen. Hindi ko alam kung bakit gusto niya ng nilagang kamote at lecheflan sa ganito kaaga, pero sigurado akong gusto niya lang akong pahirapan."Ni hindi nga siya kumakain ng ganitong mga pagkain! Alam ba niya kung ano ang kamote? I bet not!"Pagkatapos kong lutuin ang dalawang pagkain, nilagay ko ito sa tray at saka umakyat na sa kanilang kuwarto."Come in."Binuksan ko ang pintuan at pumasok sa loob. Ganoon na lang ang pagkatigil ko nang makita si Uno... nakatuwalya lang at basang-basa pa ang katawan ng tubig. Kalalabas lang nito mula sa shower."Pinagnanasahan mo ba ang asawa ko? Stop staring at him!"Ilang beses akong kumurap nang makuha ni Gwen ang atensyon ko. Napahiya ako sa mga sinabi niya. Nakatungo akong lumapit sa kaniya at ibinigay ang mga pagkain.Hindi niya tinanggap ang tray na inaabot ko, pero tinitigan niya ako nang masama. "Malandi.""Ha?""Ha? Don't ha me! Hindi mo na
ISA"Maraming salamat, Dos."Maggagabi na nang ihatid ako ni Dos sa mansion nina Uno. Ang totoo niyan, gusto ko sanang mauna nang umuwi kanina pero bilang pasasalamat daw sa nagawa niya, samahan ko muna siya at sagutin ang ilang tanong tungkol kina Gwen at Uno."Next time, you don't have to help me. I can take care of myself.""I would do it again if I have to, Isa. Pinakaayoko sa lahat ang mga bully."Napangiti ako sa narinig. "Dos, iyong totoo? Kilala mo ba sina Gwen at Uno?""Bakit mo naman nasabi iyan?""Interedasong-interesado ka kasi sa kanila."Ilan segundo siyang natahimik bago ngumiti. "Kapag sinagot ko ang tanong mo, sasagutin mo rin ba ang tanong ko?""Tanong? Anong tanong?"Itinuro niya ang mansion bago tumingin uli sa akin. "Hindi ka lang basta katulong sa bahay na iyan?"Natahimik ako sa narinig. Hindi ko alam ang isasagot ko sa kaniya. Dapat bang sabihin ko ang totoo kahit ngayon pa lang kami nagkakilala?"Ano bang pinagsasabi mo?" Peke akong tumawa. "Katulong nila ako.
ISA"Tulog na si Gwen sa kuwarto."Napangiwi ako nang isa-isang gamutin ni Uno ang mga latay ko sa katawan. May pinapahid siyang gamot na sobrang mahapdi."Sa susunod, ayaw kong sumasama ka sa iba.""S-sorry."Tumigil siya sa ginagawa at tumingin sa akin. Wala nang galit sa mga mata niya. At halata sa mukha niya na nagsisisi siya sa nagawa niya."Masakit pa rin?"Umiling ako. "Hindi na gaano.""Kung bakit ba kasi kailangan mo pang sumama sa lalaking iyon."Tumayo siya matapos gamutin ang mga sugat ko. Palabas na siya ng kuwarto nang hawakan ko siya sa kamay."Uno, gusto ko lang makita ang anak ko. Please, hayaan mo akong makita siya, kahit sandali lang."Hindi man lang niya ako sinulyapan, pero hindi niya binawi ang kamay niya. Mariin siyang pumikit bago nagbuga ng hangin."Matulog ka na. We'll see him tomorrow."Nabuhayan ako ng loob sa narinig. Hindi ako makapaniwala at halos hindi ako nakatulog noong gabing iyon. Excited na excited akong mag-umaga para makita kong muli si Alas!***