III.
Ilang buwan ang tumagal. Ilang buwang puro pagdurusa. Ilang buwang sinisikmura ang pambababoy sa amin ni Itay. Hanggang may pagkakataon ay ginagalaw niya kami. Salit-salitan kung maaari. Tinakot niya kami na sa oras na makarating iyon sa aming Inay ay papatayin niya kaming lahat.
Walang kaalam-alam si Inay sa mga pangyayari. Wala siyang alam na ang tatlo niyang anak na babae ay salit-salitang ginagamit ng Mister nito.
Tanda ng pagiging seryoso sa isinaad ni Itay ay sinugatan niya ang bandang tagiliran naming magkakapatid. Gamit ang kutsilyo na pinainit sa nagbabagang apoy ay nilagyan niya ng marka ang mga bewang namin. Binantaan kami na sa oras na may gawin kaming labag sa gusto niya ay papatayin niya kami.
Ang akala ni Inay ay tumutulong lang kami sa sakahan kaya minsan lang kaming naglalagi sa bahay, ang hindi niya alam ay salit-salitan kaming ginagamit ni Itay doon.
Noong una'y sinubukan naming manlaban. Ngunit sa bawat panlalaban ay mas lalo lamang kaming nasasaktan.
Ang sakit. Ang hapdi. Tila may napunit na laman sa kaloob-looban ko noong ako na ang pinuntirya ni Itay. Sinubukan pa sana akong ipagtanggol nila ditse Philautia at Anastasia, pero tinutukan ako ni Itay ng kutsilyo sa may leeg ko. Sa oras na may gawin silang hindi aayon kay Itay ay gigilitan niya ako sa leeg.
Mahirap at masakit man kina ditse ay wala silang pagpipilian. Wala silang magagawa kundi ang panoorin ako habang ginagahasa ako ni Itay.
Ang tanging nasasaad ko lang noon ay, "Ditse, tulungan niyo ako. Itay ang sakit po, may napupunit po".
Pero tanging iyak lang ang naitutugon nila ditse Philautia at Anastasia habang ungol at malalalim naman na paghinga ang naitutugon ni Itay.
Tulad ngayon, nandito na naman kami sa kubo. Tila sa katagalan ay nasasanay na lang kami. Tila nasasanay sa kababuyang ginagawa ni Itay.
“Ahh Tasha, a-ang sikip mo ahhh...”
Gumagalaw si Itay sa ibabaw ko. Ramdam ko ang paglabas-masok ng kaselanan niya sa kaselanan ko. Tila namanhid na ata ako, kasi kung noong una'y nasasaktan ako ngayon ay tila balewala na. Wala na akong nararamdaman pa.
Naramdaman kong tila binilisan ni Itay ang paggalaw niya, panigurado malapit na siya sa sukdulan niya. Mayamaya niyan ay naramdaman ko na lang ang tila mainit na katas na pumuno sa loob ko kasabay ng panginginig ni Itay.
Lupaypay na nahiga si Itay sa gilid ko. Nakatingin lang sa amin si ditse Anastasia at ditse Philautia. Nakaupo sila sa may gilid lang ng silid. Nakatingin sa kawalan. Parehong wala ng emosyon ang mukha, tulad ko. Nawala na ang dating sigla.
—
Isa-isa kaming pinukulan ng tingin ni Inay saka bahagya itong napapabuntong hininga. Lumapit sa hapagkainan saka mataman kaming tinitigan isa-isa.
“Mukhang nangangayayat yata kayong makakapatid, Philautia, Anastasia at Tasha. May sakit ba kayong dinadamdam? Napapansin kong minsan ko na lang kayo makitang maglaro at lagi na lang nasa sakahan. Kaya naman na ng Itay ninyo ang trabaho sa bukid. Mga bata kayo at kailangang lubusin ang panahong bata pa kayo. Hindi ko naman kayo pinagbabawalang maglaro dahil sa iyon dapat ang ginagawa niyo dahil mga bata kayo.” Siyang mahabang litanya ni Inay.
Kasalukuyan kaming nasa kusina at kumakain ng agahan. Napayuko na lang kami at hindi sinagot si Inay. Hindi naman kasi namin alam anong isasagot sa winika niyang iyon.
“Naku Grace, hayaan mo na 'yang mga bata at tila naaaliw yata sa pagtulong sa akin sa sakahan," siyang biglang sabat sa amin ni Itay.
Kalalabas lang nito sa kanilang silid nila ni Inay. Nakaayos na ng damit na lagi nitong suot kapag papuntang sakahan. Saglit na huminto sa may bukana ng pintuan saka kami nilingon.
“Mga bata ito, Erik. Hindi pagsasaka ang kailangan nilang atupagin kundi ang paglalaro at lubusin ang pagiging bata.” siyang sagot naman ni Inay sa tinuran ni Itay.
“Kailangan nilang maging handa, Grace. Hindi sa lahat ng panahon e’ bata sila at hindi sa lahat ng panahon ay nandito tayo para sa kanila. Kailangan nilang maging handa sa masalimoot na mundong ito.”
Napayuko kami ng tumingin sa amin si Itay. Hindi na iyon ang tingin ng isang maalagang ama. Nag-iba na talaga ang lahat.
“Huwag mo na muna silang dalhin sa sakahan, Erik. Dito na muna sila sa bahay at ng makapagpahinga sila. Tignan mo at ang laki ng ipinayat ng mga anak mo. Hindi ito ang nakasanayan kong katawan nila.”
Pansin kong medyo napabusangot si Itay sa isinaad ni Inay ngunit agad din namang nawala iyon. Napatango ito kay Inay at saka lumabas ng bahay para pumunta na ng bukid. Nang araw na iyon ay nasa bahay lang kami't naglaro. Sinulit ang araw na wala si Itay.
Tila sobrang tagal na mula noong nakapaglaro kami. Sadyang ninakaw ni Itay ang mga panahong dapat kami ay nagpapakabata sana.
Habang nasa likod bahay ay nagulat na lang ako ng biglang tumayo si ditse Philautia mula sa pagkakaupo niya sa duyan. Kasalukuyan niya kasi kaming binabantayan habang naglalaro kami ng luto-lutuan. Patakbo itong nagtungo sa maliit na palikuran namin habang nakatakip sa kan'yang bibig ang kanang kamay nito.
Agad ko naman siyang sinundan at nakitang nagsusuka pala ito.
“D-Ditse, ayos lang po ba ang pakiramdam niyo?" kasabay nang marahang paghagod ko sa likod niya.
Pansin kong marahan niyang hinawakan ang tiyan nito. At hindi lumilingong sinagot ako.
“A-Ayos lang, Tasha. Wala lang ito.”
—
Naniwala ako sa sinaad na iyon ni Ditse Philautia. Sabi niya na wala lang iyo. Ngunit mali pala ako. Akala ko ba wala lang iyon gaya ng sabi mo ditse. Pero bakit ganito? Bakit ganito ang nangyari?
“Anak ko! B-Bakit mo ito ginawa?!”
Sa pangalawang pagkakataon ay puro iyakan na naman ang maririnig sa buong bahay. Nanlalaki ang mga mata habang nakatakip ang isang kamay ko sa bibig ko. Hindi ko na rin mapigilan na hindi mapaluhod sa kinatatayuan ko.
Nanghihina ako. Ayoko nitong nakikita ko.
“I-Inay, nakita ko sa kwarto namin ni ditse,” wika ni Ditse Anastasia sabay abot ng isang nakalukot na papel. Tulad ko’y lugmok na rin ng luha ang mga mata nito.
Agad iyong binasa ni Inay. Sobrang sakit.
Mahal kong Inay at mga kapatid,
Sa oras na mabasa niyo itong sulat na ito ay baka wala na ako. Patawad, Inay. Patawad po. Hindi ko na po kaya. Hindi ko na masikmura ang ginagawa ni Itay sa akin— sa amin. Hindi ko na masikmura ang pangbababoy niya sa aming tatlo. Hindi ko na masikmura na nilalawayan ang katawan ko ng sarili kong Ama. Sinubukan kong tiisin, sinubukan kong sikmurain. Pero sadyang umabot na talaga ako sa sukdulan. Sa edad na labing apat na taong gulang hanggang sa umabot ako ngayong labing anim na taong gulang ay sinikmura ko. Sa mura kong edad na labing apat ay ginahasa ako ni Itay noong ako ang inutusan mong magdala ng pagkain sa kan'ya sa bukid. Mula ng araw na iyon ay hindi na siya tumigil. Hanggat may pagkakataon siya ay ginagalaw niya ako, ginagahasa niya ako. Patawad Inay kung hindi ko sinabi sa iyo. Natatakot po kasi ako sa maaaring gawin niya sa inyo, sa inyo ng mga kapatid ko. Natatakot ako sa gagawin niya sa mga kapatid ko. Hanggat maaari ako na lang, ako na lang huwag na ang mga kapatid ko. Makakaya ko naman po. Pero patawad dahil nabigo ako, Inay. Hindi ko sila naprotektahan. Gaya ko, si Anastasia at Tasha ay ginalaw na rin sila ni Itay. Patawad po. Hindi ko naprotektahan ang mga kapatid ko. Tapos ngayon, malalaman kong buntis ako. Mag a-apat na buwan na po akong hindi dinadatnan. Hindi ko na kaya, Inay. Hindi ko na kayang mabuhay na may dala-dalang supling galing sa isang demonyong tao gaya ni Itay. Sinubukan ko naman po talagang lumaban. Sadyang napagod lang po ako. Pagod na po ako. Pagod na pagod na po ako. Kaya ngayon magpapahinga na po ako. Kayo na po ang bahala sa mga kapatid ko. Tumakas na po kayo hanggat maaari. Lumayo kayo. Magpakalayo-layo kayo. Lagi niyong tatandaan na mahal na mahal ko kayo.
Nagmamahal,
Philautia
Puro palahaw at iyak na lang ang siyang namamayani. Nakasalampak si Inay sa lupa habang kami naman ay nakaakap sa kan’ya. Nakatingin sa taas. Nakatingin sa nakasabit sa punong si ditse Philautia. Ito na lang ang bumungad kay Inay ng papunta siya likod bahay para kunin ang mga nakasampay niyang labahin.
Nakadiwalwal na ang dila ni ditse Philautia at nakatirik na ang mga mata. Putlang-putla at wala ng buhay.
“D-Ditse...”
Agad na napalingon sa amin si Inay.
“Sabihin mo ang totoo, Tasha. Ginagahasa ba kayo ng Itay niyo kapag nasa bukid kayo?!” gigil na nakahawak siya sa braso ko habang tinatanong iyon.
Napaiyak na lang ako at marahang tumango. Patawad Inay, natakot lang po talaga kami.
Tila ba nawalan ng lakas ang kamay ni Inay at napabitaw sa pagkakahawak sa braso ko. Pabagsak itong napaupo sa lupa, wari ba’y nawalan ng lakas ang mga paa niya.
“H-Hayop siya, mapapatay ko ang Itay niyo!”
Pansin ko ang panlilisik ng mga mata niya at pagkakatiim ng bagang ni Inay.
Agad naming hinanda ang mga gamit namin. Plano na naming umalis sa bahay na iyon at magsumbong sa otoridad sa oras na makarating kami sa bayan. Kailangan na naming itigil ang kademonyohan ni Itay. Nakahanda na ang mga gamit at papaalis na kami, ngunit bigla na lang nagbukas ang pinto at iniluwal nito si Itay.
“Saan kayo pupunta?” buong pagtatakang tanong nito sa amin habang nakatingin sa mga bagaheng dala-dala namin.
Sa isang iglap ay agad ng nakalapit si Inay sa kan'ya at isang malakas na sampal sa mukha ang natanggap ni Itay.
“HAYOP KA, ERIK! GINAHASA MO ANG ATING MGA ANAK! ANONG KLASENG AMA KA, NAPAKADEMONYO MO!”
Pinagsasabunot at pinagkakalmot ni Inay si Itay habang kaming tatlong magkakapatid ay magkayakap na umiiyak. Hindi ganitong pamilya ang kinagisnan ko. Hindi ito ang pamilya namin e. Anong nangyari?
“Tumigil ka na!”
Nagulat na lang kami ng bigla na lang tumilapon sa dingding si Inay. Pansin ko ang pagkalukot ng mukha niya dahil na rin marahil sa malakas na pagkakatama ng likod niya sa dingding. Isang malakas na sampal ang ginawad ni Itay kay Inay.
“Ikaw ang tumigil na! Napakababoy mo! Sarili mong dugo't laman. Hindi ka man lang ba nandidiri ha, Erik? Hindi ka man lang ba inuusig ng konsensya mo sa tuwing pinagsasamantalahan mo ang mga anak mo?! Ang baboy mo! Napakababoy mong hayop ka! Hindi ganyang Erik ang pinakasalan ko!”
Napasabunot lang sa sariling buhok si Itay. Agad na tumayo si Inay sa pagkakasalampak sa sahig.
“Dali na mga anak, aalis na tayo. Hindi ko masisikmurang tumira pa dito kasama ang demonyo niyong ama!”
Pero bago pa man kami makalapit kay Inay ay bigla na lang siyang sinugod ni Itay saka sinakal. Nahihintakutang nakatingin kami sa kanila habang sinisigaw na, “Tama na, Itay!”
Gigil na gigil siya habang sinasakal si Inay.
“Alam mo kung bakit ko iyon nagawa? Kasi losyang ka na, Grace. Hindi ka na masarap tikman hindi gaya ng mga anak natin. Mga presko at birhen. Hindi mo na nga maalagaan ng maayos 'yang sarili mo. Hindi ka na masarap!” sigaw ni Itay habang sinasakal niya si Inay.
“T-Tumigil ka na, E-Erik! H-Hindi... ako m-makahinga!”
Agad akong tumakbo sa pwesto nila Inay at hinila ang kamay ni Itay na nakasakal pa rin sa leeg ni Itay.
“Itay, tama na! Maawa kayo kay Inay! Hindi na siya makahinga, Itay!”
Pero hindi siya nakinig sa akin. Gigil na gigil pa rin nitong sinasakal si Inay. Dahil sa labis na pagkataranta, kinagat ko ng pagkalakas-lakas ang kamay ni Itay. Sobrang lakas na halos bumaon na ang ngipin ko sa balat niya.
“Punyetang bata ka!”
Tila nabingi ako. Nandidilim ang paningin ko. Nakita ko na lang ang sarili kong nakahiga sa sahig matapos akong tinadyakan ni Itay sa sikmura dahilan para tumilapon ang maliit kong katawan sa dingding. Naramdaman kong humahapdi ang likod ng ulo ko na tumama sa nakausling kahoy.
Nang kapain ko ito'y nagulat na lang ako nang makitang may dugo sa likod ng ulo ko. Hilong-hilo ako. Umiikot ang paligid ko, bagay na naging dahilan para hirap akong ibalanse ang sarili ko. Hilo man ay kitang-kita ko pa rin si Itay na sinasakal si Inay, lumapit na rin si ditse Anastasia kay Itay at pinigilan ito habang si Veronica naman ay nilapitan ako at tinulungang makatayo.
“Ditse Tasha...”
Gaya ko, napakabata pa niya para masaksihan lahat ng ito. Anim na taong gulang pa lang siya!
“A-Ayos lang ako. S-Si Inay, kailangan niya ng tulong natin!”
Agad akong tumayo at nag-isip ng paraan. Hindi namin kaya si Itay, alam ko. Wala sa sariling napalingon ako sa pinto papuntang kusina. Dali-dali akong nagtungo roon at nagpalingon-lingon sa maari kong pwedeng gamitin laban kay Itay.
Kutsilyo. Agad kong kinuha ang bagong tasa na kutsilyo. Nanginginig pa ang kamay kong hinawakan ito. Paglabas ng kusina ay agad akong nagtungo sa pwesto nila Inay. Bagsak ang balikat na napatingin ako sa kanila. Nakahiga na si Inay sa sahig habang si ditse Anastasia naman ang siyang sinasakal ni Itay.
Galit na galit. Nang-iinit ang gilid ng mata kong nakatitig kay Itay. Demonyo siya. Napakademonyo niya. Mahigpit na nakahawak sa kutsilyong dala ko. Tahimik akong lumapit sa pwesto ni Itay. Nangingisay na si ditse Anastasia habang sinasakal ito ni Itay. Napansin ko sa may sulok si Veronica na tahimik na umiiyak.
Matatapos na ang lahat ng kademonyohan mo, Itay.
Nang makapwesto na ako sa likod ni Itay ay agad kong hinila ng pagkalakas-lakas ang buhok ni Itay pataas para mapatingala siya at walang pagdadalawang-isip na ipinadaan ang talim ng kutsilyo sa leeg ni Itay. Diin na diin.
Agad na binitawan ni Itay ang hindi na gumagalaw na si Anastasia. Aligagang hinawakan nito ang kan'yang leeg na kung saan walang tigil na sa pagsirit ang masaganang dugo sa leeg nito. Sinubukan niyang pigilan ang paglabas ng dugo ngunit hindi niya magawa. Sobrang lalim ng ginawa kong sugat sa leeg niya. Pasinghap-singhap.
Matalim ang tingin ang iginawad ko kay Itay. Kailangan mo ng mawala. Kailangan mong pagbayaran lahat ng kademonyohan mo sa amin. Kailangan mo ng bumalik sa impyerno kung saan ka nababagay. Walang pagdadalawang-isip na lumapit ulit ako sa nahihirapan na sa paghinga na si Itay. Patakbong sinaksak siya sa sikmura niya. Paulit-ulit na saksak ang ginawa ko. Walang tigil na pagsaksak sa sarili kong Ama. Puno na ng dugo ang mukha ko na mula sa sugat sa tiyan ni Itay. Pabagsak na nahiga si Itay sa sahig. Walang sinayang na oras at saka sinakyan si Itay sa kan'yang tiyan.
“Nagsisisi kaming ikaw ang siyang naging Itay namin. Sana mabulok kayo sa impyerno kung saan nababagay ka, Itay!”
Sa isang iglap, nakikita ko na lang ang sarili kong tumatawa habang paulit-ulit na sinasaksak ang mukha ni Itay. Paulit-ulit, walang palya. Butas-butas na ang mukha ni Itay pero wala pa rin akong planong tumigil. Tawa lang ako nang tawa. Sayang-saya dahil sa wakas wala na ang taong siyang nagparanas sa amin ng impyerno.
“D-Ditse, tama na po...”
Nanlilisik ang matang napalingon ako sa nagsalita sa likod ko. Pero agad ding umamo ang mukha ko nang makitang si Veronica pala ito, ang anim na taong gulang kong kapatid.
Napalingon ako kay Itay na hindi na gumagalaw, puro sugat na ang mukha nito habang wala pa ring tigil sa pag-agos ang dugo sa leeg niya. Napatingin ako sa hawak kong kutsilyo na punong-puno na rin ng dugo.
Nagawa ko. Napatay ko si Itay.
Agad kong nilapitan sila Inay at ditse Anastasia. Hindi na sila gumagalaw. Hindi na rin sila humihinga.
“I-Inay... D-Ditse...”
Nahuli na ako. Hindi ko na sila natulungan pa. Hindi ko sila nailigtas kay Itay. Umiiyak na niyakap ko silang dalawa. Wala na sila. Pinatay sila ni Itay.
“K-Kailangan nating umalis, Veronica. Mamamatay tayo rito dahil wala ng magpapakain sa atin. Tayo na lang dalawa. H-Hindi natin kayang buhayin ang isa't isa dahil mga bata pa tayo.”
Kinuha ko ang bag na dadalhin sana namin para umalis. Nilabas lahat ng laman at tanging mga gamit lamang namin ni Veronica ang pinasok ko sa bag. Nagpalit na din ako ng damit dahil puno na ng dugo ang suot ko.
Bago kami umalis ay napalingon ako kay Inay at ditse. Hindi ko kayang iwanan sila. Kinuha ko ang kutsilyong nakatarak sa mukha ni Itay saka nilapitan sina ditse at Inay. Inabot ang kanilang kamay at saka maingat na pinutol ang tig-iisa nilang daliri. Nilagay ko ito sa maliit na lalagyan. Para kahit saan kami mapunta ni Veronica ay tila kasa-kasama namin sila. Lumabas din kami at tinungo ang puno kung saan nakasabit pa rin si ditse Philautia. Maingat na inakyat ang puno saka pinutol ang mga tali doon. Palagapak na nahulog si ditse sa baba.
Agad akong bumababa at pinuntahan si ditse Philautia habang si Veronica naman ay bitbit ang bag na naglalaman ng gamit namin. Hinalikan ko si ditse Philautia sa kan'yang noo. Sobrang lamig na niya.
“Maraming salamat, Ditse. Ginawa mo ang lahat maprotektahan lang kami. Maraming salamat po.”
Gaya ng ginawa ko kina Inay at ditse Anastasia ay pinutulan ko rin ng isang daliri si ditse Philautia saka inilagay kasama ang daliri nila Inay at Anastasia.
Ayan, magkakasama pa rin tayo. Isang huling tingin ang ginawa namin ni Veronica sa bahay kung saan akala namin isang perpektong pamilya ang meron kami. Lalayo na kami. Mamumuhay kami ng bagong buhay. Kailangan naming magpatuloy ni Veronica. Kailangan niyang kalimutan ito, masyado pa siyang bata. Masyado pa kaming bata para maranasan ito.
Nagpakalayo-layo kami ni Veronica. Pumunta kami sa lugar na walang nakakakilala sa amin. Mula sa Lapulapu City ay hindi namin namalayan na sa araw-araw na paglalakad ay napunta kami sa sentro ng Cebu, ang Colon. Ang Colon ay ang siyang nagsisilbing dagsaan ng mga tao sa Lungsod ng Cebu. Namuhay kami sa gilid ng kalsada, umaasang may tutulong sa amin, pero wala. Walang tumulong sa amin. Namamalimos kami para may makain kami. Kung ano-anong trabaho na ang pinasok namin para lang makaraos sa buhay. Sa murang edad pinilit naming buhayin ang isa’t isa. Makikita kami sa gilid ng kalsada. Doon makikita kaming namamalimos sa mga taong dumadaan sa tinatawag nilang pedestrian lane. Minsan naghihintay sa may labasan ng mga kainan. Umaasang kahit kaonting tira-tira lang ay mabigyan kami. Para lang magkalaman ang kumukulong sikmura. Kailangan makaraos. Kailangan makakain kahit man lang isang beses sa isang araw.
Kinabukasan ay inasikaso agad ang mga papeles na kakailanganin para maging legal na nila akong anak. Habang nasa hospital pa lang ako'y inaasikaso na nila ang mga kakailanganin upang maging anak na nila ako.Ilang linggo ang itinagal bago ako tuluyang gumaling. Kinailangan ding makabawi ako sa timbang ko, dahilan na mas binantayan ang mga kinakain ko. Nang mas umayos na ang lagay ko. Dinala nila ako sa kanilang bahay na siyang pinakamalaking bahay na nakita ko sa buong buhay ko.Isang guro si Mrs. Bautista habang may negosyo namang hinahawakan ang mister nito.Habang nasa hospital pa lang ay sobra na ang pag-aalagang binigay nila sa akin. At mas dumoble ito nang iuwi na nga nila ako sa bahay nila. Dinala nila ako sa bahay nila sa Manila.Mrs. Therese Bautista at si Mr. Max Bautista— ang siyang magiging bagong magulang ko.“Dito na po ako talaga titira, Ma'am Therese? Ang laki po ng bahay niyo.
Ang paglangitngit ng kama at ang mabibigat na paghinga ang siyang tanging maririnig sa apat na sulok ng kwarto ko. Nakahiga ako sa kama habang walang emosyong nakatitig sa kisame kung saan naandoon nakadikit ang iilang glow in the dark na stars na bigay noon ni Kendrick para sa akin.Ang gandang pagmasdan.Napapakurap na lang ako ng mapansing umiiyak na naman pala ako. Tuloy pa rin sa paggalaw ang taong nasa ibabaw ko—si Daddy. Nakapikit ito tila sarap na sarap sa ginagawa niya habang walang saplot na nakapatong sa ibabaw ko. Ramdam ko ang paglabas-masok ng pagkalalaki niya sa akin.Ganitong-ganito rin ang nangyari noon e. Noong buhay pa si Itay. Ang kaibahan lang, kasama ko ang mga kapatid ko noon.Naramdaman kong mas binilisan pa niya ang pagbayo sa ibabaw ko, mukhang malapit na siya sa rurok niya. At hindi nga ako nagkakamali, isang mabilis na pagbayo saka niya idiniin ang sarili niya sa'kin
Tila mabilis dumaan ang mga araw, linggo at mga buwan pati na ang taon. Opisyal na akong nagtuturo ngayon sa isang pribadong paaralan. Unti-unti na naming natutupad ang mga pangarap namin ni Kendrick. A life na magkasama naming pinangarap.Kasalukuyan kaming nasa Arcade Haven, nakasakay sa ferris wheel habang nakayakap ako sa kan'ya. Marahan niyang hinahaplos ang buhok ko at maya't mayang hinahalikan ang ulo ko.Walang nagsasalita ngunit sapat na iyon para ipadama kung gaano namin kamahal ang isa't isa.“Tasha, will you marry me? Gusto na kitang ilayo sa daddy mo. Please do marry me, hindi ko na masikmura ang ginagawa niya sa'yo, Love,” saad ni Kendrick habang diretsong nakatitig sa mga mata ko. Kitang-kita kung gaano niya ako kamahal.Napangiti naman ako ng mapait sa kan'ya. Masasabi kong si Kendrick na ang lalaking pinaka perpekto sa lahat. Hindi niya ako hinusgahan sa kab
“K-Kendrick?”Tila ba natuod ako sa kinauupuan ko. Dugo. Puro dugo ang nakikita ko. Ang dating puting kumot ay nababahiran na ng dugo. Nag-uumpisa nang manginig ang mga kamay ko.Ayaw ko nitong nakikita ko! Ayoko!“L-Love? Kendrick? Wake up po, may s-sugat ka ba ha? B-Bakit ang daming dugo?” sa abot ng makakaya ko'y pinipigilan ko ang sarili kong mautal.Ilang segundo na ang lumipas, ngunit wala akong naririnig na kahit na anong tugon mula kay Kendrick. Tila ba himbing na himbing ito sa pagkakatulog. Napapalingon ako sa hawak kong kutsilyo. Tila ba bagong tasa talaga ito dahil sa talim na nararamdaman ko sa kamay ko.“L-Love, gumising ka na po muna.” Bahagya kong siyang tinapik para sana magising ngunit wala pa ring tugon.Nagsisimula na akong tubuan ng kaba. Ayoko. Ayokong isipin na tama ang hinala ko ngunit kailangan kong makasigurado. Kailangan kong alamin kung tama ba ang naglalaro sa utak ko.N
Puting kisame. Puting dingding. Puting sahig. Puting higaan. Isama mo na rin ang puti kong damit na pinarisan ng puting pajama. Puro kulay puti na lang ang araw-araw kong nakikita rito. Siguro pati matinong tao talagang matutuluyan na ngang mabaliw kung ganito lang naman araw-araw ang siyang bubungad sa kan’ya.Nakahiga lang ako sa kama habang wala sa sariling nakatitig sa kisame. Nakalaylay ang isang paa ko at bahagyang sumasayad sa sahig. Pinipilit kong hindi indahin ang kadena na nakatali sa paa ko. Normal lang na damit ang suot ko ngayon hindi ito tulad sa suot ko minsang straightjacket. Na nakagapos ang kamay ko patalikod. Pinapasuot lang nila ako ng ganoon tuwing may session o kaya kapag may taong kailangan na lumapit sa akin.Pathetic.Ganoon ba talaga sila katakot sa akin?Napalingon ako sa tray na nakalagay lang sa may sahig. Halos magda-dalawang oras na mula ng dalhin it
Lakad lang ako nang lakad. Ni-hindi ko nga alam kung saan ba talaga ako patungo. Basta ang tanging alam ko, sinusundan ko lang kung saan ako dadalhin ng mga paa ko.Pagod na ako kakalakad dito sa masukal na gubat na ito. Puro sugat na ang paa ko dahil sa wala naman akong suot na sapin. Nababahiran na ng dugo ang suot kong hospital jacket mula sa sugat ko sa ulo. Puro puno lang ang nakikita ko, rinig ko rin sa itaas ang salit-salitang paghuni ng mga ibon.“A-Aray,” siyang daing ko ng hindi ko napansing may nakausli pa lang ugat ng puno sa dinadaanan ko.Una ang mukha na napabagsak ako sa maputik na daan.“Pagod na ako,” siyang tanging nasambit ko.Pagod na pagod na ako. Gusto ko na lang na mahiga rito at maghintay na baka may mabangis na hayop na siyang papatay sa akin. Ngunit, sa kabilang banda, may kung anong nagtutulak sa akin na tumayo at
“Ang sarap mo naman palang magluto, Tasha. Tiyak ko’y mainam kang naturuan ng Mama mo noon pa man. Iba man sa istilo na gamit ko, ngunit hindi maikakailang napakasarap mong magluto!” nakangiting saad ni Lola habang hawak sa kanang kamay ang sandol na naglalaman ng luto ko.Namula naman ang pisnge dahil sa sinabing iyon ni Lola Clara. Kasalukuyan kaming nasa may kusina habang inoobserbahan niya ang pagluluto ko. Nagpresinta akong lutuan sila ng champorado para panghimagas na talaga namang pinaka paborito ko. Tuwing nakakakain ako ng champorado, hindi ko maiwasang maalala si Inay pati na rin ang mga ditse ko.Naalala ko pa noon, iyon ang palaging ibibida ni Inay para lang mautusan akong magdala ng pagkain sa bukid kung saan nagsasaka si Itay.Napangiti na lang ako nang mapait habang pilit pinipigilan ang nagbabadyang luha sa mga mata ko. Ang emosyonal ko pa rin talaga. Sa tuwing naaalala ko ang pamilya ko, nanghihina ako. Namimiss k
Hiniling sa akin ni Lola Clara na manatili na lang ako sa pangangalaga nila ni Lolo Delfin. Tila napalapit na rin ako sa kanila. Sa bawat araw na dumadaan, mas nakikilala ko pa sila lalo. Ang dating takot na nararamdaman ko pagdating sa mga lalaki ay unti-unti na ngang humuhupa at nawala.Kinuwento ko sa kanila ang lahat ng pinagdaanan ko. Kinakabahan noong una na baka itakwil nila ako. Na baka palayasin nila ako. Na baka husgahan nila ang pagkatao ko. Ngunit sa hindi inaasahan, bigla na lang akong niyakap ni Lolo Delfin.Tanda ko pa ang mga sinabi niya sa‘kin.“Bilang isang lalaki nahihiya ako, Tasha. Nahihiya ako kasi pinagsamantalahan nila ang kahinaan mo. Kaya pala noong hinawakan ko ang kamay mo, tila ba sobra ang takot na nakita ko sa mga mata mo. Hindi ko lubos maisip ang mga pinagdaanan mo. Dapat sila ang magp-protekta sa‘yo, ngunit anong ginawa nila?” umiiyak na saad ni Lolo
“Ang sarap mo naman palang magluto, Tasha. Tiyak ko’y mainam kang naturuan ng Mama mo noon pa man. Iba man sa istilo na gamit ko, ngunit hindi maikakailang napakasarap mong magluto!” nakangiting saad ni Lola habang hawak sa kanang kamay ang sandol na naglalaman ng luto ko.Namula naman ang pisnge dahil sa sinabing iyon ni Lola Clara. Kasalukuyan kaming nasa may kusina habang inoobserbahan niya ang pagluluto ko. Nagpresinta akong lutuan sila ng champorado para panghimagas na talaga namang pinaka paborito ko. Tuwing nakakakain ako ng champorado, hindi ko maiwasang maalala si Inay pati na rin ang mga ditse ko.Naalala ko pa noon, iyon ang palaging ibibida ni Inay para lang mautusan akong magdala ng pagkain sa bukid kung saan nagsasaka si Itay.Napangiti na lang ako nang mapait habang pilit pinipigilan ang nagbabadyang luha sa mga mata ko. Ang emosyonal ko pa rin talaga. Sa tuwing naaalala ko ang pamilya ko, nanghihina ako. Namimiss k
Lakad lang ako nang lakad. Ni-hindi ko nga alam kung saan ba talaga ako patungo. Basta ang tanging alam ko, sinusundan ko lang kung saan ako dadalhin ng mga paa ko.Pagod na ako kakalakad dito sa masukal na gubat na ito. Puro sugat na ang paa ko dahil sa wala naman akong suot na sapin. Nababahiran na ng dugo ang suot kong hospital jacket mula sa sugat ko sa ulo. Puro puno lang ang nakikita ko, rinig ko rin sa itaas ang salit-salitang paghuni ng mga ibon.“A-Aray,” siyang daing ko ng hindi ko napansing may nakausli pa lang ugat ng puno sa dinadaanan ko.Una ang mukha na napabagsak ako sa maputik na daan.“Pagod na ako,” siyang tanging nasambit ko.Pagod na pagod na ako. Gusto ko na lang na mahiga rito at maghintay na baka may mabangis na hayop na siyang papatay sa akin. Ngunit, sa kabilang banda, may kung anong nagtutulak sa akin na tumayo at
Puting kisame. Puting dingding. Puting sahig. Puting higaan. Isama mo na rin ang puti kong damit na pinarisan ng puting pajama. Puro kulay puti na lang ang araw-araw kong nakikita rito. Siguro pati matinong tao talagang matutuluyan na ngang mabaliw kung ganito lang naman araw-araw ang siyang bubungad sa kan’ya.Nakahiga lang ako sa kama habang wala sa sariling nakatitig sa kisame. Nakalaylay ang isang paa ko at bahagyang sumasayad sa sahig. Pinipilit kong hindi indahin ang kadena na nakatali sa paa ko. Normal lang na damit ang suot ko ngayon hindi ito tulad sa suot ko minsang straightjacket. Na nakagapos ang kamay ko patalikod. Pinapasuot lang nila ako ng ganoon tuwing may session o kaya kapag may taong kailangan na lumapit sa akin.Pathetic.Ganoon ba talaga sila katakot sa akin?Napalingon ako sa tray na nakalagay lang sa may sahig. Halos magda-dalawang oras na mula ng dalhin it
“K-Kendrick?”Tila ba natuod ako sa kinauupuan ko. Dugo. Puro dugo ang nakikita ko. Ang dating puting kumot ay nababahiran na ng dugo. Nag-uumpisa nang manginig ang mga kamay ko.Ayaw ko nitong nakikita ko! Ayoko!“L-Love? Kendrick? Wake up po, may s-sugat ka ba ha? B-Bakit ang daming dugo?” sa abot ng makakaya ko'y pinipigilan ko ang sarili kong mautal.Ilang segundo na ang lumipas, ngunit wala akong naririnig na kahit na anong tugon mula kay Kendrick. Tila ba himbing na himbing ito sa pagkakatulog. Napapalingon ako sa hawak kong kutsilyo. Tila ba bagong tasa talaga ito dahil sa talim na nararamdaman ko sa kamay ko.“L-Love, gumising ka na po muna.” Bahagya kong siyang tinapik para sana magising ngunit wala pa ring tugon.Nagsisimula na akong tubuan ng kaba. Ayoko. Ayokong isipin na tama ang hinala ko ngunit kailangan kong makasigurado. Kailangan kong alamin kung tama ba ang naglalaro sa utak ko.N
Tila mabilis dumaan ang mga araw, linggo at mga buwan pati na ang taon. Opisyal na akong nagtuturo ngayon sa isang pribadong paaralan. Unti-unti na naming natutupad ang mga pangarap namin ni Kendrick. A life na magkasama naming pinangarap.Kasalukuyan kaming nasa Arcade Haven, nakasakay sa ferris wheel habang nakayakap ako sa kan'ya. Marahan niyang hinahaplos ang buhok ko at maya't mayang hinahalikan ang ulo ko.Walang nagsasalita ngunit sapat na iyon para ipadama kung gaano namin kamahal ang isa't isa.“Tasha, will you marry me? Gusto na kitang ilayo sa daddy mo. Please do marry me, hindi ko na masikmura ang ginagawa niya sa'yo, Love,” saad ni Kendrick habang diretsong nakatitig sa mga mata ko. Kitang-kita kung gaano niya ako kamahal.Napangiti naman ako ng mapait sa kan'ya. Masasabi kong si Kendrick na ang lalaking pinaka perpekto sa lahat. Hindi niya ako hinusgahan sa kab
Ang paglangitngit ng kama at ang mabibigat na paghinga ang siyang tanging maririnig sa apat na sulok ng kwarto ko. Nakahiga ako sa kama habang walang emosyong nakatitig sa kisame kung saan naandoon nakadikit ang iilang glow in the dark na stars na bigay noon ni Kendrick para sa akin.Ang gandang pagmasdan.Napapakurap na lang ako ng mapansing umiiyak na naman pala ako. Tuloy pa rin sa paggalaw ang taong nasa ibabaw ko—si Daddy. Nakapikit ito tila sarap na sarap sa ginagawa niya habang walang saplot na nakapatong sa ibabaw ko. Ramdam ko ang paglabas-masok ng pagkalalaki niya sa akin.Ganitong-ganito rin ang nangyari noon e. Noong buhay pa si Itay. Ang kaibahan lang, kasama ko ang mga kapatid ko noon.Naramdaman kong mas binilisan pa niya ang pagbayo sa ibabaw ko, mukhang malapit na siya sa rurok niya. At hindi nga ako nagkakamali, isang mabilis na pagbayo saka niya idiniin ang sarili niya sa'kin
Kinabukasan ay inasikaso agad ang mga papeles na kakailanganin para maging legal na nila akong anak. Habang nasa hospital pa lang ako'y inaasikaso na nila ang mga kakailanganin upang maging anak na nila ako.Ilang linggo ang itinagal bago ako tuluyang gumaling. Kinailangan ding makabawi ako sa timbang ko, dahilan na mas binantayan ang mga kinakain ko. Nang mas umayos na ang lagay ko. Dinala nila ako sa kanilang bahay na siyang pinakamalaking bahay na nakita ko sa buong buhay ko.Isang guro si Mrs. Bautista habang may negosyo namang hinahawakan ang mister nito.Habang nasa hospital pa lang ay sobra na ang pag-aalagang binigay nila sa akin. At mas dumoble ito nang iuwi na nga nila ako sa bahay nila. Dinala nila ako sa bahay nila sa Manila.Mrs. Therese Bautista at si Mr. Max Bautista— ang siyang magiging bagong magulang ko.“Dito na po ako talaga titira, Ma'am Therese? Ang laki po ng bahay niyo.
Nagpakalayo-layo kami ni Veronica. Pumunta kami sa lugar na walang nakakakilala sa amin. Mula sa Lapulapu City ay hindi namin namalayan na sa araw-araw na paglalakad ay napunta kami sa sentro ng Cebu, ang Colon. Ang Colon ay ang siyang nagsisilbing dagsaan ng mga tao sa Lungsod ng Cebu. Namuhay kami sa gilid ng kalsada, umaasang may tutulong sa amin, pero wala. Walang tumulong sa amin. Namamalimos kami para may makain kami. Kung ano-anong trabaho na ang pinasok namin para lang makaraos sa buhay. Sa murang edad pinilit naming buhayin ang isa’t isa. Makikita kami sa gilid ng kalsada. Doon makikita kaming namamalimos sa mga taong dumadaan sa tinatawag nilang pedestrian lane. Minsan naghihintay sa may labasan ng mga kainan. Umaasang kahit kaonting tira-tira lang ay mabigyan kami. Para lang magkalaman ang kumukulong sikmura. Kailangan makaraos. Kailangan makakain kahit man lang isang beses sa isang araw.