MABILIS na lumipas ang anim na buwan. Malaki na ang kaniyang tiyan at ayon sa ultrasound nung sinamahan siya ni Lucas sa kaibigan nitong obgyne, babae ang anak nila ni Audric.Halos walang paglagyan ang luha niya nung mga sandaling iyon na malaman na babae ang kaniyang anak. Ngayon pa lang, excited na siya na maisilang ang batang nasa kaniyang sinapupunan. Ang laki-laki na ng utang na loob niya kay Lucas. Kung wala ito, baka sa kangkungan siya aabutin dahil sa kaniyang kalagayan.Nung unang semister ng pagbubuntis niya, hirap na hirap si Lucas sakyan ang kaniyang bawat gusto at mga cravings. Ito na halos gumawa lahat-lahat! Sensitibo kasi ang kaniyang pagbubuntis kaya sinabi ng kaniyang doctor ay dapat mag-iingat siya lagi lalo na at may deperensya ang kaniyang paningin.Napapagkamalan na nga sila ni Lucas na mag-asawa ng mga kapitbahay nilang tsismosa pero okay lang. May dalawa rin kasambahay na kinuha si Lucas para raw hindi siya mapagod. Nung una, umayaw siya pero nung nalaman niya
Sunod-sunod na napailing si Audric. May ideya na pumasok sa isipan niya pero hindi ito kayang iproseso ng kaniyang utak."Lucas? Bakit ayaw mo sumagot?" Natatawang saad nito at marahan humakbang papalapit sa kaniya. Nangangapa ang kamay. "Ano? Napepe ka na naman diyan?"Bigla siyang naging tuod nang dahan-dahan kapain ni Ffion ang kaniyang mukha. Hindi niya namalayan na nahigit niya ang kaniyang hininga sa ginawa nito at kasunod niyon ay ang pagpatak ng luha sa kaniyang mga mata na hindi niya namalayan."Let me guess, may pakulo ka na naman Lucasio, 'no?" Kasunod niyon ay ang mahinang pagtawa nito.Ffion...Marahas niyang tinanggal ang kamay nito nang makabawi siya at napaatras. Parang sasabog ang puso niya sa lakas ng kabog nito, na halos ikabingi ng kaniyang magkabilang teynga."A-audric...?"Nang banggitin ni Ffion ang pangalan niya, doon lang napansin ni Audric na matagal niyang nahigit ang kaniyang hininga. Para siyang naparalisado. Hindi niya magawang itaas ang kamay saktan ito.
PANGATLONG araw. Pangatlong araw na walang Lucas pero okay lang, tumatawag naman ang binata sa kaniya at kinakamusta siya. Tinatanong din nito kung okay lang ba ang baby niya at hindi ba raw siya pinapahirapan. Baliw talaga 'tong si Lucas minsan. Ang galing nito magbigay ng ngiti sa labi niya.Hinaplos niya ang kaniyang tiyan. Thankful siya at hindi na rin lumitaw pa si Audric. Inisip niyang isa lang iyong guni-guni at hindi naman talaga totoong nangyaring lumitaw sa harapan niya ito.Malabo!At ngayon, nasa bakuran siya ulit. Andoon siya sa bench nakaupo at pinakiramdaman ang lamig ng klima ng Baguio. Nasa likuran niya lang si Adeng at sa tabi niya ay si Yona.Kapagkuwan ay biglang tumunog ang telephone sa sala. Siya sana ang tatayo dahil alam niyang si Lucas ito pero pinakiusapan siya ni Adeng na ito na ang sasagot para 'di siya mahirapan. Tumango lang siya at ngumiti at hinayaan ang kasam-bahay. Bigla, na-miss niya sa katauhan nito si Mhae at Joan. Kumusta na kaya ang dalawang 'yon
Naunang bumaba si Audric at pinagbuksan niya ng pintuan ang kaniyang ex-wife. Nasa Villa sila ulit ng San Mateo. Ipaalala niya rito ang mga sandaling magkasama sila.Gusto niya gisingin ang mahimbing na pagkakatulog ng kaniyang dating asawa pero parang may kung ano na humaplos sa puso niya nang pagmasdan niya ang kagandahan nito."Sir?" Untag sa kaniya ng PI.Kaagad niyang pinilig ang ulo. "You can go now. I'll send the payment right away," anas niya ng balingan ito.Napangiti ito at kaagad na umalis habang si Audric ay mabilis na binalik ang tingin niya sa babaeng natutulog pa rin.Ffion...Gusto niya itong gisingin pero naiiwan sa kaniyang lalamunan ang boses niya sa tuwing susubukan niyang ibuka ang bibig. Nasabunot na lang niya ang buhok at ilang beses na humugot ng hangin. Lalo na nung tumama ang mata niya sa bilog na bilog na tiyan ng kaniyang ex-wife. Napakuyom siya ng kamao. Bakit siya itong nasasaktan ngayon?Ang pasyang buhatin ito ay ang ginawa niya. Mahimbing na mahimbing
Eksaktong pagsara ng pintuan ay ang pagbagsakan ng mga luha sa kaniyang mata. Kaagad niya itong pinunasan! Sabi ng hindi siya pwedeng maging malungkot at nakakaapekto ito sa anak niya.Inaamin niyang malaki ang kaniyang kasalanan kay Audric pero hindi siya papayag na anak nila ang magiging kabayaran. Mahal niya ito pero kung anak nila ang pag-uusapan, lalabanan niya ang lalaki!Magtutuos sila sa korte kung ito ang gusto nito! Dahil kahit saan tingnan, siya ang mas may karapatan sa bata. Siya ang Ina at siya ang naghirap sa pagdala nito sa tiyan niya!Galit ito, oo.May kasalanan siya, ooPero ang sabihin kukunin papalayo sa kaniya? Magkakamatayan muna sila! Hinding-hindi nito makukuha ang kaniyang anak. May anak na ito kay Ivony, at... Magkasama na ang dalawa. Baka nga nagpakasal na!Kaya wala itong karapatan na kunin sa kaniya ang bata na siyang bagong pausbong na pag-asa niya.Si Lucas! Baka nag-alala na ito sa kaniya ngayon. Hindi niya kasi inakalang kukunin siya ni Audric. Inakala
HINDI makatulog si Ffion, ito ang totoo. Panay ang baling ng kaniyang ulo. Hindi siya komportable sa kaniyang kama. Masyado itong malambot at pati ang kaniyang unan. Pakiramdam niya ay nalulunod siya.Napilitan siyang bumangon at marahan kinapa ang gilid ng kama. Sa sahig na lang siya matutulog."What happened?"Doon lang niya naalalang nasa Villa nga pala siya at kasama niya si Audric sa iisang kwarto pero sa sofa ito nakahiga. Bukas din ay sa ibaba na raw siya matutulog at doon na rin ang silid niya.Pero bukas ay kukulitin niya ulit ito hanggang sa ibalik siya sa Baguio."Hindi ako makatulog. Masyadong malambot ang kama at unan," anas niya at narinig niya ang paghakbang ng paa nito papunta sa pintuan at lumabas.Ano pa nga ba ang aasahan niya kay Audric? Nang makababa siya ng kama, bigla naman bumukas ang pintuan at pumasok ulit doon si Audric. Lumapit ito sa kaniya."Kumuha ako ng mattress sa kabilang silid at ibang unan. Ilagay ko lang ito sa kam—""G-gusto ko sa sahig. Doblehin
"You're awake. Good. Lilipat na tayo sa baba para hindi ka mahirapan gumalaw. May isang nurse na rin sa sala naghihintay at dalawang katulong. Matanda na si Manang Minda, at tanging sa pagluluto lang ng ulam ang gagawin ni Manang." Kaagad siya nitong inalalayan para makaupo."Mas gusto ko pang bumalik ng Baguio, alam mo 'yon!""We'll talk about that. Sa ngayon, ibaba muna kita sa sala at kailangan ko ng umalis. Naghihintay ang chopper sa labas para makabalik agad ng Maynila."Kahit papaano ay lumuwang ang pakiramdam niya sa isipin aalis ito. Mas mabuti, dahil tatawagan niya si Lucas.Hindi rin siya umangal nung pangkuin siya ng lalaki papunta sa ibaba. Basta ang mahalaga ay umalis ito ngayon!"Good morning, Sir."Magkasabay na bati ng mga taong kinuha ni Audric para bantayan siya, alam niya iyon. Kung hindi niya lang alam sana ang rason, baka kiligin pa sana siya. Pero wala na siyang panahon sa kilig na iyan, galit ang nananahan sa puso niya."I'm leaving. Kayo na bahala rito. Report
HINDI na pinansin ni Audric ang sermon ng Ina niya nung dumating ito sa Hospital. Basta lang siyang nagbabantay sa kaniyang anak habang tinitimbang sa isip niya ang sinabi ni Amazi.Patawarin? Hindi mahirap gawin ito. Pero bakit sa tuwing pumapasok sa isipan niyang tinraydor siya ni Lucas at tinago sa kaniya ang sitwasyon ni Ffion, mas lalong namumuhi ang puso niya. Nagagalit. Pero sa sulok ng kaniyang puso, ay nagagalak nang makitang nagbunga ang pagmamahalan nila ni Ffion minsan noon.Kapag tapos na ang lahat ng ito, tatanunin niya ang Ina. Alam niyang alam nito na si Ffion ang nagbigay ng mata para sa kaniya; na kung alam niya lang, hinding-hindi siya papayag!"Ma?" Humarap siya sa Ina."Bakit?" Nayayamot pa rin ito pero hindi na galit. Pusturang-pustura ito at nagsusumigaw na milyones ang palamuti sa katawan na nakakabit."Until now, hindi ko alam sino ang nag-donate sa 'kin ng mata. You never told me. Gusto kong malaman who is the donor.""Why so sudden?""Because I wanna know, M
PASILIP-SILIP si Marriame mula sa kaniyang pinagtataguan sa dalawang tao na kanina pa niya pinagmamatyagan sa may veranda. Ang saya-saya nang mga ito samantalang siya, hihimatayin na yata sa inis.'Nasaan ba ang senyor? Bakit 'di ako na inform na may Barney pala sa buhay ni Lucas? 'Kala ko ba Ffion 'yong pangalan ng babae na gustong-gusto niya? Hindi naman nakasulat sa death note nang matandang 'yon ang pangalan ng babaeng 'to! Magwawala na ba ako? Charrut lang, 'di bagay sa kagandahan ko ano. Kailan ba kasi mapapansin ng damuhong 'yon ang pagmamahal ko? Aba naman! Kung kailan okay na sana, saka naman dumating ang Barney na 'to!'"Ang ganda-ganda na pala rito, ano? I last came here when I was a senior in high school, and I must say, I miss the rural life very much."You missed this place since you were away for too long in another country.""Oy hindi, ah! Simply put, my life and my Dad's business kept me quite occupied. I've tried to visit here a number of times, but each time I've ha
"Manong, may joke ako!""Nag-jo-joke rin pala ang mga maligno?"Naglinya ang mga kilay niya sa sinabi nito. Babanatan pa sana niya si Manong guard nang may matamaan siyang isang napakagarang sasakyan sa may gate. Bumusina ito.Kaagad na binuksan ito ni Manong at dere-deretso na sa pagpasok ang mamahalin sasakyan na sobrang kintab pa."Manong sino 'yon?""Hindi ko alam.""Luhh? Nagpapasok kayo nang hindi niyo kilala?" "Maligno nga nakapasok dito, eh. 'Yon pa kayang magandang sasakyan na 'yon? Tao naman laman no'n." Pabalang na sagot nito at nagtungo sa guard house.Napasimangot tuloy siya sa naging sagot nang payatot na guard. Kaya imbes makipag-chikahan dito, pinili niya ang bumalik sa villa. Sisilipin lang niya kung sino ang kanilang bisita. Baka putyur mader in luw niya ito. Babati rin siya, ano! Mabait kaya siya.Habol ang hininga nang maabutan niya ang sasakyan. Nakita niya rin si Lucas na papalabas ng pintuan, at kakawayan pa sana niya ito nang biglang bumukas ang sasakyan.Nahi
Dahil sa tips na iyon, binigay niya ang best smile niya. Sus, ang bilis-bilis lang nang pinapagawa ng senyor! Pwede na nga siyang gawin endorser ng family sardines sa ganda ng kaniyang ngiti— teka, bakit family sardines nga pala? Hindi siya isda. Kolget pala dapat.Sinadya pa talaga ni Marriame na doon magpunas-punas sa terrace habang nakangiti paharap sa binata. Hindi niya inalis ang ngiting iyon sa maganda niyang mukha. Aba! Secret Tips iyon galing sa ama ni Lucas kaya alam niyang tatalab. Saka marami-rami 'yon. Kaya kung 'di tatalab ang ngiti niya, meron pa siyang bala."The fuck, woman!" Muntikan naibato ni Lucas ang iPad nito nang mapatingin sa kaniya. "Ang creepy!" Nagmadali itong tumayo at iniwan siya sa terasa. "Parang sinaniban."Napanguso siya nang marinig ang huling sinabi ng lalaki. Hmp! Nag-effort pa siyang ngumiti ng bongga, eh!Kaya lumipat siya agad sa 'Tips #2: Eye contact.Mabilis siyang sumunod sa lalaki at tinawag ito sa may hagdanan. "Senyorito! Senyorito, saglit
"KUMUSTA ang pagsama mo hija sa anak ko?" Napangisi si Marriame nang salubungin siya nang gano'n tanong ng senyor kinabukasan nung nakabalik na sila ni Lucas.Deretso lang si Lucas sa silid nito habang siya ay tinawag naman ng senyor sa may terrace para kausapin. 'Naks naman! Muntikan ko na nga gapangin kagabi, buti nakapagpigil pa ako!' Gusto niyang sabihin ang mga salitang 'yon pero 'di niya ginawa, ano! Baka marinig siya ni Lucas, magalit pa 'yon."Okay na okay, senyor! Do'n kami natulog sa 'min dahil naabutan kami ng ulan—""At tapos?" Biglang kumislap-kislap ang mga mata ng matanda. Binaba nito ang iniinom na kape. "Magkakaapo na ba ako ngayon taon?""Senyor nemen! Enebe keye!" Napahagikhik siya. Bigla tuloy siyang kinilig. Ang lakas tuloy nang halakhak ng matanda. "Biro lang, hindi gano'n ang anak ko."Kaagad nawala ang kilig na naramdaman niya. "Kaya nga po, eh. Tingin niya sa 'kin isang mangkukulam. Kuhh, kung mangkukulam ako, uunahin ko na agad kayo.""Ano kamo?""Hehe. W
Kung ang buong akala ni Marriame ay pasasakayin lang siya nito, nagkamali siya. Dahil sinamahan siya ni Lucas hanggang sa makarating sa bahay-kubo nila.Wala tuloy mapapaglagyan ang kilig niya habang bitbit ni Lucas ang anim na kilong bigas na binili niya. Siya naman ay 'yong mga pang-ulam at pasalubong. Para tuloy silang mag-asawa na pauwi pa lang sa bukiran."Ungaaaaa!""Baweeeeengggg!"Napatili tuloy siya nang wala sa oras nang makita si Baweng na nasa labas ng bahay. Maarte itong nakatingin sa kaniya. Mukhang nagtatanong kung bakit kasa-kasama niya ang gwapong si Lucas. "Buhay pa ba sina Lolo, Baweng?" May pag-alalang tanong niya. Mas binilisan niya lalo ang paglalakad. "Oy senyorito, mauna na akong pumasok. Diyan ka muna sa labas, kausapin mo si Baweng. Mabait 'yan, kaso bakla nga lang." Nagmadali siyang pumasok sa loob at kaagad na hinanap ang dalawang matanda. Pero nalibot niya na yata ang maliit na bahay-kubo nila, 'di niya pa rin nakikita ang dalawa. Mas lalo tuloy siyang k
KUNG hindi lang siguro sanay si Marriame maglakad, baka kanina pa nangisay ang mga binti niya. Ang bilis ba naman ng hakbang ni Lucas, panay habol siya rito. Kulang na lang tumakbo siya habang nakasunod.Feel na feel din niya ang kaniyang kagandahan lalo na at lahat napapalingon sa kagwapuhan ng binata. Kahit matatanda, napapa-sign of the cross!"Senyorito! Jusko naman. Baka naman dahan-dahan sa paglalakad. Isang hakbang niyo, tatlo sa 'kin! Mawawalan ako ng pekpek sa inyo, eh." Mahabang lintanya niya pero parang walang narinig ang binata. Dedma ang kaniyang sinabi.Hindi niya rin ma-gets kung ano ba talaga ang sadya nito sa bayan. Pagkain ba o ano? Kung pagkain, sarili niya na ang pinakamasarap sa lahat! Aba, mag-iinarte pa ba ito dapat? Pre teyst pa nga siya."Hay salamat!" Sa wakas, huminto rin si Lucas sa isang tindahan.Hindi niya na tiningnan ang binili nito, panay punas na lang siya ng pawis niya. Ngayon pa lang, pakiramdam niya ay hapung-hapo na siya sa kakasunod. Ano pa kaya
PASILIP-SILIP si Marriame mula sa kaniyang pinagtataguan sa likuran ng sasakyan nito na bukas ang likod. Wrangler truck ang tawag kung 'di siya nagkakamali. Ang tanga naman kasi ni Lucas, hindi napansin ang pagbiglang akyat niya sa likuran nung nakapasok ito sa loob. Masyado itong busy sa katawag nito kaya nakasampa siya nang walang kahirap-hirap.Nag-wave pa siya sa matandang senyor na malaking thumbs up ang binigay sa kaniya. Naks naman, pinapakilig siya ng kaniyang putyur dade talaga! Napaka-suportib nito sa pag-ibig niya kay Lucas.'Buti na lang 'di ako nakita ni Tiyang. Kundi isang malutong na mura makukuha ko sa kaniya.' Bigla siyang natawa nang maisip ang mukha ng tiyahin. 'Ang panget talaga ni Tiyang.' saka niya inayos ang suot na damit. Naka-suot pa rin siya ng uniporme ng katulong pero wala siyang paki! Kahit anong isuot niya, maganda pa rin siya, ano."Ang sarap naman ng hangin! Ganito pala ang feeling na makasakay ng sasakyan." Kinilig na naman siya habang hinahampas-hamp
"GOODMORNING senyorito!" Bigla siyang sumulpot sa tabi ni Lucas na seryusong nagbabasa. Nasa balcony ito.Nabuga naman ni Lucas ang iniinom na kape sa napakaganda niyang mukha. Naku naman! Ginawa pa yata siyang mugmugan. Pero okay lang, si Lucas naman ito, eh, at mahal na mahal niya ito."Ikaw?""Ay, kilala ako ni senyorito! Hindi mo 'ko makalimutan 'no? Sabi na sa 'yong mahihirapan ka na kalimutan ako." Saka siya humahikhik. Pinunasan niya ang mukha gamit ang uniporme. "Ano ba 'yan, dapat sa bibig ko binuga 'yong kape para 'di sayang.""Pinagsasabi ng bruhang ito?"Kaagad naman siyang nagtaas ng kilay at nameywang sa harapan nito. "Anong bruhang pinagsasabi mo? Hindi ako bruha, senyorito. Pwede mo akong ihalintulad sa isang prinsesang napakaganda. Saka ano ka ba, walang bruha na kasing-ganda ko. Tandaan niyo ho 'ya— ay saan kayo pupunta?!" Mabilis naman siyang napasunod sa lalaki. Malalaki ang hakbang nito pero mas malaki yata ang hakbang niya.Kulang na nga lang ay habulin niya ito
"Marriame, nakikinig ka ba kay Aling Donna?" Sita ng tiyahin niya nung nasa kusina na sila. Naghihiwa ito ng mga rekados habang nakaupo siya sa isang tabi."Oo naman.""At saka next time naman, mahiya-hiya ka naman sa katawan mong bata ka! Amo natin 'yon tapos lantaran kang nagpapa-cute? Bukas na bukas rin ay bumalik ka na sa bukid. Mas doon ka nababagay!""Tiyang naman!""At bakit? May reklamo ka? Dalawang araw mo pa lang dito, ang landi-landi mo ng bata ka! Isumbong talaga kita kay itay."Napalabi na lang siya at hindi pinansin ang sinabi ng tiyahin. Wala siyang oras makipagsagutan sa mga pandak. Nakaka-karma 'yon.Saka okay lang din na tanggalin siya. Dahil uuwi na rin si Lucas sa Maynila, eh, kaya ano pang saysay manatili rito sa Hasyenda 'no? Alangan naman si Senyor mahabang pangalan ang kaniyang aakitin? Future dade niya 'yon!Pinagalitan din siya ni Aling Donna pero humingi lang siya ng paumanhin tapos gora ulit! Walang makakapaghinto sa nararamdaman niya para kay Lucas.Teka!