KABANATA 01

Naghahanda na ako para sa pagpasok ko sa trabahong inaalok sakin. Kasalukuyan na akong nagtotutor sa isang pamilya na may anak na nag-aaral sa grade school. Tatlong beses sa isang linggo lang ako nagtuturo dahil hindi lang naman iyon ang trabahong tinatanggap ko. Hindi kalakihan ang sinasahod sakin pero hindi rin naman kaliitan. Sakto na rin iyon para sa pang-araw-araw namin.

Hanggang high school lang ang natapos ko dahil kinailangan kong tumigil. Sobrang hirap na ng buhay namin, di na tulad noong mayaman pa kami. Pero kahit ganun ay marunong naman akong magbasa at makaintindi. Sa katunayan nga ay ako ang naging top sa klase namin dati.

Kung hindi lang nalulong si Daddy sa bisyo at nagkaroon ng maraming utang sa pinasukan niyang pasugalan ay hindi kami maghihirap ng ganito.

Grade school pa lang ako noong nawala ang lahat ng yaman namin at napaalis kami sa mansyon namin, bata pa ako at ilang taon pa lang ang dalawa kong kapatid nun. Kaya sobrang hirap ng kabuhayan namin ngayon. Kinailangan pa naming kumayod ng kumayod sa paghahanap ng trabaho para lang may makain sa pang-araw-araw at may pangtustos sa pag-aaral ng mga kapatid ko. Bata pa lang ako ay tinulungan ko na si Mommy sa paghahanap-buhay.

Si Mommy naman ay nagtitinda lang ng mga gulay sa palengke, hindi naman sasapat ang kinikita niya roon sa pagbebenta. Kaya kinailangan ko siyang tulungan. Maaga nga siyang umalis kanina para magbenta, alas-sais pa lang ng umaga nandun na siya.

"Ate, may baon po ba kami ngayon?" Tanong sakin ni Sidhe (pronounced as Shee), yung kapatid ko. Siya ang sumunod sakin ng limang taon. Si Orfhlaith naman na bunso namin ay nasa grades school pa lang, anim na taon ang agwat ng edad nila.

Napabuntong hininga na lang ako saka kinuha ang pitaka ko. Kaunti na lang ang natitirang salapi roon dahil binili ko rin ng pang-ulam at bigas namin kagabi ang mga nasahod ko.

Kinuha ko ang dalawang bente pesos at binigay iyon sa kanila.

"Pagpasensyahan niyo na kung iyan lang ang maibibigay ko ha? Iyan na lang kasi ang natira sa sahod ko. Pagkasyahin niyo na lang muna iyan ha?"

Nakita ko ang paglungkot ng kanilang mukha pero alam naman nila at naiintindihan ang sitwasyon namin.

"Okay lang, Ate. At least may baon kami." Sambit ni Sidhe at pilit na ngumiti.

"Kaya nga po. Saka, hindi naman po ako masyadong bumibili eh. Ang mamahal kasi ng mga pagkaing binebenta nila sa canteen. Ipapamasahe ko na lang ito papunta at pauwi." Saad naman ni Orfhlaith.

Alam ko na malungkot sila. Nakikita ko iyon sa mga mata nila. Alam ko na gusto nila na maraming baon at nabibili ang mga gusto nila tulad ng dati. Pero hindi na ganun ang buhay na meron kami ngayon. Kaya pati sila ay nahihirapan at kailangang magtiis sa paghihirap namin. Lalo na ngayon na nakakulong pa si Daddy dahil nasangkot na naman siya na nagbebenta ng pinagbabawal na gamot. Ilang linggo na ang lumipas nang makulong siya. Hindi naman namin siya matubusan para makalaya na dahil wala kaming mapagkukunan ng malaking pera. Kaya madalas ay binibisita na lang namin siya sa prisento.

"Hayaan niyo, baka sa susunod makatyempo ako at lakihan nila ang pagsahod sakin sa mga pinasukan kong trabaho. Oh siya, lumakad na kayo. Baka mamaya malate pa kayo sa klase. At ako ay pupunta na sa tinututor ko."

Hinalikan muna nila ako sa pisngi bago sila umalis. Ako naman ay tiningnan ang tawag ng kaibigan ko sa de-keypad kong phone. Wala na akong touch screen phone na tulad ng mga phone ng mga kabataan ngayon. Yung phone ko kasi dati na binigay ni Mommy sakin ay binenta namin simula noong mawalan kami ng tahanan, ginamit namin ang pera para ipangupahan ng bahay which is yung maliit na apartment nung tiyahin kong masungit na si Auntie Myrna.

Kada buwan ay sinisingil niya kami ng limang libo pero dahil kakaunti lang ang pera namin ay ilang linggo na kaming hindi nakakapagbayad sa upa. Si Daddy kasi ang nagbabayad dati sa upa kada linggo dahil siya lang ang may matinong trabaho samin na akala ko ay matinong trabaho talaga.

Kaya ngayon na ilang linggo siyang nasa kulungan ay ilang linggo rin kaming hindi pa nakakapagbayad ng upa. Kaya todo kayod ako na makahanap ng iba't ibang trabaho para lang makapagbayad na sa upa na sinisingil samin. Pinagbabantaan na nga kami na palalayasin sa apartment kapag hindi na kami makapagbayad this week lalo na't may gusto daw mangupahan roon.

Naiinis nga ako dahil ang laki ng halagang hinihingi niya samin kada buwan gayung hindi naman kalakihan ang apartment niya. Mukhang bodega na nga noong una niyang ipasilip samin dati noong pinapaupa niya pa lang dahil puno na ng kahon at tinambakan na ng mga lumang gamit. Gusto ko ngang tanggihan dati pero si Mommy na ang nagpumilit na tanggapin ang alok ni Auntie Myrna. Wala naman akong nagawa noon dahil bata pa lang ako at hindi kayang umangal. At mahihirapan lang din kaming maghanap ng pwedeng upahan kung tatanggihan namin yung inalok na apartment.

Sinagot ko kaagad ang tawag ng kaibigan kong si Allora.

"Uyy Dyosa, pansamantalang wala ang isa naming katulong, nagbakasyon." Wika nito sa kabilang linya. Dyosa ang tawag niya sakin dahil daw sa pangalan ko, pati na rin sa mukha ko. Binigay ni Mommy ang pangalan na Fionnuala dahil bagay daw iyon sakin na ang ibig sabihin ay dyosa.

"Oh, tapos? Anong meron at napatawag ka?"

"Eh, siya lang ang palaging naaatasan bilang labandera dito. Pwede ka ba? 5k ang sahod sa isang araw sa loob ng isang linggo." Nanlaki ang mga mata ko sa narinig. Malaki na iyon, makakatulong na iyon samin kapag tinanggap ko.

"Sigurado ka ba? Iyon talaga ang sahod? Sa ganun kalaking halaga? At araw-araw?" Pagkumpirma ko. Syempre, gusto ko yung sure, baka mamaya joke lang pala. Mahilig pa naman magbiro minsan yung babaeng yun.

"Mukha ba akong nagbibiro? Hindi naman ako tatawag para sabihin sayo na kailangan namin ng labandera para lang magbiro. Marunong rin naman akong magseryoso noh." Depensa nito, napairap na lang ako. Baka nga hindi talaga siya nagbibiro.

"Okay. Kailan magsisimula?" Agaran kong tanong.

"Bukas ng 8:00 AM. Dapat maaga pa lang nandito ka na para makapagsimula. Ganun palagi ang ginagawa dito. I-text ko na lang yung location ng bahay namin."

"Ang aga naman. Pero sige, pupunta ako dyan bukas. Salamat, Allora." Pagkatapos kong patayin ang tawag ay nilagay ko na sa bulsa ang phone ko.

Nilalakaran ko lang ang daan papunta sa bahay ng pinagto-tutoran ko dahil medyo malapit lang naman, ayaw ko ring sumakay ng trycicle para iwas pamasahe. Mahal kasi ang pamasahe kapag solo lang, mababawasan lang yung pera ko kapag gagamitin ko pampasahe. Kaya wag na lang.

Habang naglalakad ako ay iniisip ko yung inalok ni Allora sakin na trabaho sa bahay nila. Kapag tatanggapin ko yung trabaho, pansamantala na akong magkakapera ng medyo malaki sa isang linggo. Limang libo na yun, makakatulong na iyon samin. Ang kaso hindi namin iyon magagamit sa pangangailangan namin dahil kailangan muna naming unahin yung sinisingil ni Auntie Myrna na bayad sa upa ng apartment.

Iwinaksi ko na lang ang isiping iyon dahil baka mabaliw pa ako kakaisip sa problema namin. Sa ngayon ay magtatrabaho muna ako, kailangan kong magfocus dun. Patuloy lang ako sa paglalakad, ilang metro na lang ay makakarating na ako sa bahay ng pinagto-tutoran ko. Medyo maingay sa tinatahak kong daan dahil marami ang mga napapadaan na mga sasakyan. Medyo maalikabok din dahil sa mga makakapal at itim na usok na binubuga ng malalaking truck na napapadaan.

Napapapikit-pikit pa ako dahil sa silaw ng araw na tumatama sakin. Sobrang init ng panahon ngayon at wala pa akong dalang payong. Wala rin kasing pambili, kung meron mang pera ay hindi ko maibili ng sariling payong. Dala-dala naman ng dalawa kong kapatid yung tig-isa nilang payong. Syempre, ayaw ko namang naiinitan sila o nauulanan. Lalo na yung bunso namin, mabilis pa naman iyong madatnan ng sakit. Kaya tinitiis ko na lang na maglakad ng walang dalang payong.

Habang patuloy sa paglalakad ay may nadaanan akong lubak na kalsada na basa at may kaunting tubig. Naalala ko nitong mga nagdaang araw ay panay buhos ang ulan. Akala ko nga ay may paparating na bagyo dahil madalas ang paglakas ng hangin na may kasamang ambon. Pero mukhang dumaan lang yung typhoon dahil uminit na bigla matapos ang ilang araw.

Pagdaan ko sa parteng may tubig ay siyang pagdaan naman ng motor mula sa likod ko at dahil mabilis at humaharurot iyon ay tumalsik sa suot kong mahabang bestida ang tubig. Kaagad kumulo pataas ang dugo ko at nainis sa pangyayari. Matinis ang mga matang pinukulan ko ng tingin ang papalayong motorbike.

"Gagong iyon! Ni hindi man lang marunong tumingin sa dinadaanan. Porke nakamotor bike, ganun na lang iaasta niya." Inis kong pinagpagan ang parte ng bestida na natalsikan ng tubig na may kaunting putik.

"Wala na, ang dumi na ng damit ko. Nakakainis!" Naiirita kong anas sa sarili. Napabuga na lang ako ng marahas na hangin para pakalmahin ang sarili bago nagpatuloy sa paglalakad.

Hindi ko maaaring dalhin sa bahay ng pinagto-tutoran ko ang inis ko, kailangan kalmado lang ako. Baka mamaya bigla na lang akong mapaalis dahil sa pagkabadtrip ko. Baka kasi maaway ko yung bata o di kaya yung isa sa pamilya nila, nakakahiya na.

Pilit akong ngumiti at iningganyo ang sarili na kaya ko to. Nang mahimasmasan na ay nagpatuloy na ako sa paglalakad.

Pinapasok na ako sa sub division ng guwardiya na nakabantay kaya tuloy lang akong naglakad. Ilang minuto ang lumipas ay nakarating na rin ako sa wakas sa bahay ng pinagto-tutoran ko. Umismid muna ako at inayos ang sarili para komportable at desinte pa rin akong tingnan bago pinindot ng dalawang beses ang doorbell ng gate nila. Ilang sandali lang ang lumipas ay bumukas na ang gate at bumungad sa harapan ko ang Kuya ng batang pinagto-tutoran ko, si Rhyxe Xylan Farnell.

Kilala sa baryong ito ang pamilyang Farnell. Sa pagkakaalam ko ay may mga negosyo na silang naitayo malapit sa bayan. Kilala ring businessman ang ama ni Rhyxe sa isang malaking kompanya sa Maynila. Hindi ko pa ito nakikita dahil madalas lang daw iyong umuwi. Si Rhyxe naman ay kakauwi pa lang mula sa ibang bansa noong unang beses ko pa lang rito sa bahay nila.

Nagtaka nga ang ilang pamilya at kasambahay dahil sa tuwing umuuwi siya ay umaabot lang daw ng ilang araw tapos babalik na ulit sa sa ibang bansa para patakbuhin ulit ang isa sa kompanya nila roon. Pero ngayon ay ilang linggo na itong hindi pa bumabalik dun. Naisip ko na siguro kaya hindi pa rin siya bumabalik sa ibang bansa dahil sakin. Ayaw kong mag-assume pero hindi ko mapigilang isipin na maaaring iyon ang dahilan.

Ngumisi ito ng nakakaloko sakin pero hindi ko na iyon pinansin.

"Ahh, hi there, Agathe. Mas lalo kang gumanda ngayon, ah. I'm glad to see you again." Puno ng kumpyansa nitong wika at sumandal pa sa hamba ng gate. Kumunot lang ang noo ko.

"Nandyan ba yung kapatid mo? Tuturuan ko na siya ngayon." Pabalang kong tanong sa kaniya.

"Nasa kwarto niya. Pasok ka." Imwinaubra nito ang kamay para papasukin ako. Sumunod ako at pumasok, narinig ko pa ang pagsarado ng gate sa likod ko at pagsunod niya sakin. Hindi ko na siya pinansin at nagpatuloy sa paglalakad papasok sa bahay nila.

Malaki ang bahay nila at masasabi ko na mayaman nga talaga sila. Ganito rin sana ang buhay namin hanggang ngayon kung hindi lang sugarol si Daddy na dahilan ng pagkawala ng lahat ng yaman namin.

"Wait, what happened to your dress? Why is that dirty?" Kunot ang noo nitong tanong, nang lingunin ko siya ay nakatuon ang mata niya sa suot ko.

"Ahh, wala lang to. Natalsikan lang ng putik. Matatanggal naman ito pag nalabhan ko na mamaya pag-uwi." Aniya ko.

Akmang aalis na ako sa harap niya ngunit hindi ko natuloy ang paghakbang nang hawakan niya ako sa kamay. Marahan lang naman ang paghawak niya pero nakaramdam ako ng pagkailang dahil sa paraan ng titig niya, hindi ko tuloy magawang tingnan siya.

"Wait." Mahina nitong habol habang hawak ang kamay ko. "I just want to clarify what I said last time. Gusto kong sabihin na totoo yung mga sinasabi ko sayo. I really want to court you, Agathe. Can you answer that now?" Saglit ko siyang tinitigan sa mga mata. Mga matang nagsusumamo. Pero mabilis kong inalis ang tingin sa kaniya at inalis ang kamay niya sakin.

Ilang araw na niyang sinasabi ang bagay na iyon sakin. Simula noong pumasok ako rito sa kanila para maging personal tutor ng kapatid niya ay ramdam ko na ang madalas niyang pagsulyap sakin. Hindi ko iyon pinansin dahil baka curious siya sa bagong tutor ng kapatid niya. Pero habang tumatagal ay mas kapansin-pansin ang madalas niyang pagpapapansin sakin at kinukulit niya rin ako.

Madalas na rin niya akong asarin. Akala ko nga ay ayaw niya sakin dahil palagi niya akong iniinis, yun pala ay paraan niya lang iyon para mapalapit sakin. At siguro noong hindi na niya kinaya ay umamin na siya na gusto niya ako kaya ayun, nanliligaw na sakin.

"Pasensya ka na, Rhyxe. Hindi ko masasagot iyan. Wala akong balak magpaligaw sa kahit sino." Determinado kong saad sa kaniya.