Chapter 1 | Unjust Biases of Life

Santa Maria Deogracia

IF life were a lottery, I am undoubtedly a—one unfortunate soul. Trapped and chained within the confines of this dreary existence and the more I try to leave, the more I am getting sucked into it. I feel like I am tied down here, destined to wither away in this suffocating existence.

No matter how diligently I strive to seek out opportunities, they seem to mockingly dance just beyond my reach.Oh, how I envy those my age who have dozens of opportunities awaiting them to grab at any moment.The world seems unjustly biased against me.

Para bang kahit anong pilit kong umahon sa kahirapan ay mayroon namang mabigat na bagay na pilit na humahatak sa akin pababa upang lalo akong malugmok sa kung nasaan ako.

Ang sabi nila ay makontento na lang ako dahil sa araw-araw na ginawa ng diyos ay mayroon akong bubong na matitirahan, tubig na maiinom at mayroon ding makakain.

Ngunit paano ako makukuntento kung ang bubong ay tumutulo at lumilipad sa tuwing tag ulan. Kung ang tubig ay madumi at ang pagkain naman ay hindi ako nabubusog.

Gusto kong gumanda ang buhay ko. Gusto kong sa tuwing tag ulan ay nakahiga lamang ako sa malambot kong kama at mapayapang nahihimbing. Na hindi ko na kailangang mag alala pa tuwing bumabagyo. Na ang tanging irereklamo ko lamang ay masakit ang tiyan ko dahil sa kabusugan at hindi dahil sa wala itong laman.

"Santa Maria, Ina ng Diyos,

napupuno ka ng grasya,

ang Panginoon ay sumasaiyo.

Bukod kang pinagpala sa lahat ng mga babae,

at pinagpala rin naman ang bunga ng iyong tiyan, si Hesus," my father prayed loudly.

I yawned while sitting on the floor in a squat position, facing our old altar with my mother and sister praying loudly, and my father leading it.

Ala singko ng umaga, matapos kong maghanda ng aming almusal ay tinawag na ako ng mga ito para magdasal.

Oo nga pala at kaarawan ngayon ng kapatid kong si Jesusa. Kung kaya't bihis na bihis ito dahil matapos naming magdasal ay darating na si bading para ayusan siya para sa kanyang debut.

Inutang pa nga nila Mama at Papa ang pera para sa debut niya. Paano naman kaya nila mababayaran iyon? Eh ulam nga ay wala kaming pambili. Aabot na siguro ako ng 100 years noh? Puro na kami gulay ehh.

I simply rolled my eyes. Pasimpleng madiing kinurot naman ako ni Mama sa braso saka pinanlakihan ng mata na ikinasimangot ko lamang habang hinihimas ang braso ko dahil sa sobrang hapdi nito.

Nakita ko namang nginisian ako ng kapatid kong si Jesusa na sinimangutan ko lamang.

"Santa Maria, Ina ng Diyos,

ipanalangin mo kaming makasalanan,

ngayon at sa oras ng aming kamatayan," walang ganang pag sabay ko sa kanila.

Napa tingala akong muli sa altar at napa ngiwi nang makasalubong ang mata ng mga rebulto doon.

Err. . . They creep me out. I feel like I'm at the start of a horror film. Nailing na lamang ako saka nakisabay na lamang sa pagdarasal nila at baka mag transform na bilang dragon itong si Mama at bugahan ako ng apoy. Si Jesusa kasi ay hindi na kailangang magtransform at mukha na siyang aswang.

Hindi ko napigilang mapabungisngis nang maisip iyon. "Aw!" d***g ko nang muli akong kurutin ni Mama.

Pinanlalakihan ako ngayon nito ng mata at ilong, kulang na nga lang ay usok ehh. Si Jesusa ay natawa din doon pero hindi naman kinurot ni mama. Napanguso lamang ako doon.

Matapos nito ay tumayo na ako mula sa pagkakaupo ko sa papag at saka pinagpagan ang suot kong bistida. Sabay sabay kaming nagtungo sa hapag kainan.

At dahil kanina pa ako nagugutom ay agad akong naghanda sa hapag, habang nakaupo naman na sila Mama, Papa at ang bruhang si Jesusa.

Mukha bang yaya nila ako? Ako na lang ang sumasalo sa lahat ng gawaing bahay. Samantalang si Jesusa ay puro gala ang inaatupag, nakakaasar.

Pero wala din namang mangyayari kung magrereklamo pa ako, maistress lang ako sa kanila lalo. Ipapamukha na naman nung mag ina na anak ako sa labas at dapat ay magpasalamat pa ako na pinatitira ako dito.

Hay naku, kung kaya kong pumili ng magulang ay hindi ko naman pipiliing maging anak nila ng kabit ni Papa ano?! Kung maka asta ang mga ito ay parang kasalanan ko gayong hindi naman ako ang naka disgrasya ng iba kahit may asawa siya.

Napa buntong hininga na lamang ako at na iling sa naiisip.

Gaya ng nakasanayan ay sinangag at asin lang ang almusal. Pero di bale at masarap naman ang ulam mamaya sa handaan.

At dahil nga gutom na ako ay excited na kukuha na sana ako ng pagkain ngunit nabitin ito nang magsalita si Mama. "Santa Maria, umutang ka nga sa tindahan ni Pikangkang ng memeryenda para sa mag aayos kay Jesusa mamaya," utos sa akin ni Mama na ikinangiwi ko, lalo na nang marinig ang buo kong pangalan.

Pwede naman kasing Maria lang, nilagyan pa ng Santa. Porke ba ka-birthday ko si Mama Mary? Si Jesusa din naman ah? Hays bweset!

Lumalim ang gitla ng noo ko doong binalingan siya ng tingin. "Ako na naman? Si Jesusa na lang po, ako na ang nagluto ehh, nagugutom na ako," reklamo kong ikinakibot ng kilay nito.

"Sasagot ka pa?! Kumakain pa ang kapatid mo. Bumili ka na doon, magrereklamo pa eh!" giit nito.

"Birthday ko kaya? Bakit ako uutusan?" singit pa ni Jesusa na hindi naman tinatanong ang walang kwenta niyang opinyon ay sumasagot.

Ngumiwi ako doon. "Birthday ko din naman ah? Saka kelan ka ba inutusan ha?" pagtataray ko din sa kanya dahilan para batukan ako ni Mama na ikinasalubong ng kilay ko.

"Kung makabatok naman tong si Mama! Parang di mo ako anak ah? Ay hindi nga pala," napahalakhak na sabi ko para maasar din naman sila, hindi lang puro ako.

"Santa Maria!" giit ni Mama na mukhang mumurahin na ako.

Ngumisi naman si Jesusa sa akin. "Hayaan mo na Mama at inggit lang iyan, kasi ako ang may debut—ay oo nga pala saling pusa ka lang pala dito kaya hindi ikaw ang priority," pang aasar pa niya. Akala mo naman ay apektado ako.

Luhh, parang gusto ko naman sa pamilyang ito. Kung kaya ko lang umalis ay gagawin ko ano! Pero alam kong hindi patatahimikin ng mga ito ang buhay ko. At saan naman ako pupunta?

"Tama na yan! Kumain ka na lang Jesusa!" naiinis ng sigaw ni Papa na ikinatahimik namin. Bahagya akong nilukob ng kaba doon.

Kapag si Papa na kasi ang nagsalita ay hindi na kami maaaring sumagot pa. Siya ang masusunod sa pamamahay na ito.

Kaya nga ay kahit anak ako sa labas ay wala ng nagawa pa si Mama nang magdesisyon si Papa na dito ako patirahin matapos mamatay ng aking ina sa panganganak sa akin.

"Sige sundin mo na ang Mama mo, Santa Maria. Umutang ka na ng meryenda kila Pikangkang," pinal na sabi ni Papa na nagpabuntong hininga lamang sa akin.

Nakita ko naman ang pasimpleng pagtawa ng demonyong si Jesusa.

"Bakit ako maiingit sa debut mo Jesusa? Eh kahit anong ayos sayo mas maganda pa rin ako," ngisi ko sabay talikod na.

"Papa oh!" narinig kong pag susumbong niya. Natatawang nagmadali na akong lumabas dahil para mabato pa ako ni Mama. Palibhasa ay magkamukha kasi sila.

Pagkalabas na pagkalabas ko ay tinginan na naman ang mga tambay at mga Marites sa akin. Taas noo akong naglakad habang titig na titig ang mga ito sa gawi ko na akala mo ay hindi ako laging nakikita dito. Gandang ganda kasi sila sa akin.

I just rolled my eyes on them and flipped my hair. Napa ngiwi lang ang mga ito dahil sa kamalditahan ko.

Hindi ko alam kung anong naisip ng totoo kong nanay para patulan si Papa. Well naisip ko lang naman na siya ang kamukha ko dahil hindi ko naman kamukha si Papa.

With a captivating gaze, my hazel eyes reflect a hint of mischief. A small button nose adorns my face, perfectly complementing its delicate features, while my eyebrows frame my eyes with a graceful arch. Plump, bow-shaped lips add a touch of allure to my countenance, and my heart-shaped face exudes an enchanting charm. My cascading, naturally brown hair flows in luscious waves, adding to my allure. Standing at five foot three, I embrace my curvaceous figure. I am a bit chubby with a body shaped like an hourglass.

Everytime I look at myself, it makes me wonder. . . Ano kayang itsura ng nanay ko? Kapag kasi tinatanong ko si Papa ay hindi niya ako sinasagot at nagagalit naman si Mama kapag naririnig ako.

Wala na ba talaga siyang ibang pamilya? Final na talaga to? Dito nako?

Maghanap na lang kaya ako ng sugar daddy? Maganda naman ako ehh, baka makabingwit pa ako ng matandang mayamang kaunting ubo na lang.

Gusto ko na kasing umalis sa lugar na ito.

"Yo! Miss Pika!" masayang bati ko nang makarating ako sa kanyang tindahan. "Parang gumaganda ata tayo ngayon ah?" Isang matamis na ngiti ang gumuhit sa labi ko.

"Hay naku Santa Maria! Wag mo akong binobola dahil alam kong uutang ka na naman!" giit nito na nagpangiwi sa akin.

“Si Aling Pikangkang talaga oh! Hindi ka naman siguro siopao para bolahin ano? Saka nagsasabi lamang ako ng totoo! Tignan mo nga oh! Parang magkamukha na tayo?” pagsisinungaling ko pa dito.

Mukha namang naaniwala ko ito at humagikhik pa, kitang kita ko na naman ang puro tartar niyang ngipin na inikutan niya ng alambre para may brace daw. Pasimpleng napa ngiwi lang ako doon.

“Hay naku! Matagal ko ng alam yan! Kaya nga patay na patay sa akin ang asawa kong gabi gabi akong niroromansa!” tawa niya pang ikinatindig ng balahibo ko.

Kaya pala ay gandang ganda si Manong utoy kay Jesusa eh, mahilig talaga ito sa malalansa.

“Kaya nga po mas lalo kayong gumaganda dahil napakabait niyo pa! Kaya mahal na mahal kayo ni Mang Utoy eh! Pautang naman po ng tinapay at softdrinks babayaran daw ni Papa sa katapusan,” pambobola ko pa dito malakas niyang ikinahalakhak saka inabot ang isang bote ng softdrinks at tinapay.

“Yun oh! Kaya kayo ang paborito ko Aling Pika eh! Salamat po! Labyu!” sabi ko pa sabay takbo dahil baka magbago pa ang isip nito.

Pagbalik ko sa bahay ay nandoon na si bakla para ayusan si Jesusa. Siya iyong taga make up ng patay sa punerarya, mas mura kasi magpaayos sa kanya, kaya siya ang kinuha nila Mama. Dibale at wala namang kaibahan sa karaniwang inaayusan niya si Jesusa.

“Ito ba ang aayusan ko? Pak! Kabog ang beauty ni sismars! Pang miss universe!” maarteng sabi nito dahilan upang balingan ako ng matalim na tingin ni Mama.

Luh? Kasalanan ko bang maganda ako?

“Naku palabiro ka talaga Pedring! Muchacha lang iyan, huwag mong pansinin,” tawa ni mama na ikinasimangot ko.

Sabagay ay parang muchacha nga naman ako dito, yun nga lang ay wala akong sweldo kung hindi sama ng loob.

“Oh my gosh! It’s Pedi na noh! Pedring is so eww!” halos kumbulsyoning sambit ni bakla sabay ikot ng kanyang mga mata.

“Saka ang ganda namang muchacha nito? May pambayad kayo? Baka naman ay iineechos mo ako ha? Sabagay ay imposibleng anak mo ito, hindi mo kamukha eh,” tawa niya.

“Malamang hindi ko anak iyan, mas maganda naman ang anak ko diyan,” irap ni mama.

“Sige kwento mo yan ehh, syempre ikaw bida diyan,” bubulong bulong kong saad.

“May sinasabi ka Santa Maria?” Taas kilay na tanong ni Mama na nginitian ko lamang.

“Wala po! Sabi ko ay maghahanda na ako ng meryenda!” sabi ko pa sabay punta sa kusina para isalin ang softdrinks sa baso at palamanan ang tinapay na binili ko.

Mula sa kinaroroonan ay nakita kong lumabas na rin si Jesusa para ayusan na. Well good luck na lang sa kanya. Napa simangot pa ako nang makitang inubusan ako ng pagkain ng mga ito.

Wow ha! Ako ang nagluto ako pa ang inubusan! Sumakit sana ang mga tiyan ninyo!

“Hoy Santa Maria tutunganga ka lang ba diyan? Magluto ka na para sa handaan mamaya!”

At ayan na naman ang ratatat ni Mama.

I just frowned as I decided to start preparing for the said celebration. Ako din ang pinag ayos nila ng venue kahapon dahil wala naman silang pambayad sa catering. Ngayon naman ay ako ang paglulutuin.

Mula sa kinaroroonan ay nakita ko kung gaano kasaya sila Mama, Papa at Jesusa na nagkukwentuhan habang inaayusan siya. Mukhang excited na excited ang mga ito sa gaganaping debut. Sinuot na rin ni Jesusa ang gown na ipinamana pa sa kanya ni lola.

“Wow! Ito yung gusto kong Cellphone! Thank you papa!” tuwang tuwang sambit ni Jesusa saka mahipit na niyakap ang kaharap na ikinahalakhak ni Papa saka masuyo ding niyakap ito pabalik.

“Syempre, pinagipunan ko talaga iyan para sa iyo anak,” ngiti nito.

Nag iwas lamang ako ng tingin roon. Birthday ko din naman ngayon ah?

Nailing na lamang ako at iwinaksi ang pait na nararamdaman. Sanay naman na ako, okay lang iyan.

“Paano po si Santa Maria? Diba ay gusto niya din ng cell phone? Since mabait naman ako sa kanya na lang iyong pinaglumaan ko na, sanay naman iyang sumalo ng mga gamit ng iba, parang nanay niya lang,” ngising pagpaparinig ni Jesusa sa akin habang abala lamang ako sa pagluluto sa kusina.

Hindi ko na lamang siya pinansin. Well at least may cellphone na ako diba?

Mukhang challenging talaga para kay bakla ang pag aayos kay Jesusa, inabot na kasi ang mga ito ng maghapon at mukhang nagmamantika pa din ang mukha ni Jesusa na hindi ata tinatablan ng make up.

Natawa na lamang ako doon. Gutom na ako at pagod pero ayaw ipagalaw sa akin ni mama ang pagkain na binabantayan pa ako.

“Huwag na huwag kang magpapakita mamaya sa handaan naiintindihan mo?! Ayokong masira ang araw ng mga dadalo,” masungit na sambit ni Mama. Akala mo naman ay gusto kong dumalo doon. Makikitulog na lang ako sa apartment ni Genevieve.

“Opo,” walang gana kong saad saka tinalikuran na ito.

“Saan ka pupunta?! Kinakausap pa kita!” giit pa nito. Pagod at gutom na talaga ako kaya naman ay kailangan ko ng umalis at baka mapag untog ko pa silang mag ina.

“Sabi niya nga po diba ayaw niyo akong makita ng mga bisita? Eh wala naman akong kwarto eh? Saan ako magtatago? Makikitulog na lang ako sa kaibigan ko! Babush!”

“Abat—!”

Hindi ko na siya pinatapos pa at tumakbo na paalis at hindi na matatapos iyan kadadada. Tiyak ay hindi rin naman ako titirahan ng handa ng mga ito, makikikain na lamang ako kila Gene.

“Pa doon lang ako kay Gene! Tapos na po ako sa mga gawain ko,” nagmamadaling paalam ko nang madaanan ko siya sa pinto saka hinalikan ito sa pisngi at nagpatuloy na sa pagtakbo. Hindi na kasi matatapos ang utos ng mga ito kapag nanatili pa ako doon.

Bahala na nga sila diyan! Sanay naman na ang mga itong nakikitulog ako sa ibang bahay kahit ayaw nila. Hindi din naman ako makikinig sa mga pangaral ng mga ito.

Dahil may kalayuan ang apartment niya sa bahay ay inabot ako ng isang oras sa paglalakad para lang marating ang bayan. Halos gumapang na nga ako sa pagod at gutom makarating lang doon pero lalo naman akong hindi maakapagpapahinga kapag nanatili ako sa bahay ano?

“Oh? Bat parang galing ka sa gyera?” nakapamewang pang saad ng best friend kong si Genevieve.

“Parang ganun na nga, bunganga pa lang ni Mama,” tawa kong ikinangiwi nito.

“Sabi naman sa iyo ay kahit dito ka na lang tumira eh, kaysa pinagtitiisan mo iyang bahay na iyan. Plus I’m alone here, you are welcome to stay for as long as you want,” Genevieve expressed her thoughts.

I shook my head in response. "I don't want to involve you in my family issues, Gene. I know my family well, and I don't want you to get caught up in it. But I really appreciate how you truly care about me. Mabuti ka pa ngang hindi ko kadugo ay mas pinahahalagaahan ako, gayong hindi mo naman obligasyon,” malungkot kong saad na nag pa kunot ng noo nito saka niyakap ako.

“You’re like a sister to me Sam. Of course I care about you. Mula bata tayo ay kapatid na ang turing ko sayo, kaya nga sabihin mo lang kung kailangan mo ng tulong okay?,” napa buntong hiniinga niyang saad na ikinangiti ko.

“Thank you,” I said.

“I know you won’t accept any financial help from me—”

“Hindi iyon ang habol ko sa iyo Gene. Nagkasundo na tayo diba? Sobra na ang naitulong mo sa akin. Masaya na akong nandiyan kayo,” irap kong ikinanguso niya.

“Fine,” she frowned. “But I found some scholarship programs, kung gusto mo ay pwede kang mag apply for college. Matalino ka naman, alam kong kaya mo iyan! Fighting!” dagdag pa nitong nagpalawak ng ngiti ko.

“Wow! Thank you Gene!” masayang sabi kong nagpahalakhak sa kanya saka kumindat sa akin.

“Anyways iinom na lang natin iyan! Tiyak na hindi ka na naman pinaghandaan ng magulang mo ano! 18 ka na pwede ka ng makulong!” halakhak niyang ang ikinangiwi ko.

“Ewan ko sa iyo,” irap ko.

“Anyways, we talked about it and decided to change the theme of your birthday this year,” she giggled with a mischievous smile plastered on her face.

Uh oh. . .

My friends have always been creative with my birthdays. I've known them since childhood, all thanks to Gene. And when they found out that I didn't celebrate my birthday in high school, they made sure that my birthday celebrations would be filled with joy every year.

Though most of my themes are children’s party na imbes na juice ay alak ang inumin. Kahit baliw ang mga ito ay sobrang swerte ko na mabiyayaan ng mga kaibigang kagaya nila.

Nagsalubong ang kilay ko roon. “And?” I asked with a hint of curiosity in my voice.

"It's a surprise! So, go shower and get ready. Belle will pick us up soon," she excitedly said, clapping her hands.

Okay, what are they planning this time? Well, whatever it is, I'm just going to have the best time of my life! I have a great feeling about this year.