Ngunit nakita ko ang kabutihan sa kabila ng kanyang pagiging halimaw at nakita ko ang kanyang magandang ginagawa sa aking mga anak kaya kalaunan ay natanggap at nagtiwala ako sa kanya. Alam kong nilabag ko ang kodigo ng ating kapatiran, Supremo, ngunit hindi ko maaaring ibayo ang isang halimaw na tulad ni Carmela na walang bahid ng kasamaan. Kaya malugod kong tinatanggap ngayon ang pagtatanggal niyo sa akin bilang kasapi ng Sinag Araw!" pagsiwalat ni Dolores sa kanyang naramdaman na naghagolhol pa sa pag iyak habang hawak ang nawalan ng malay na asawa.Sa ngayon, ang gubat ang pinakaligtas na lugar na pagtataguan dahil hindi lamang sa maramang mapagtataguang puno at damo kundi dala na rin na mas malawak ang kabuuan nito kaysa sa sentro ng Santa Lucia.Kanina pa ako nag alala kina Carmela at Eduardo. Nagkahiwalay kami ng daan kanina paglabas ng simbahan. Dasal ko lamang ay huwag naman sanang naabutan at nadakip ang dalawa ng mga lalaking humahabol sa aming pagtakas.Binigyan ko lamang s
Ang yaong timpla ng panahon ay siyang binubudyi ng mga magsasaka sa tuwing magbabalak silang magtanim o mag-ani. Kaya naman, sa araw na iyon, naisipang tunghan ni Clara ang kanilang lupang sakahan, kasama ang kasunod niyang kapatid na lalaking si Raul, para magtanim ng halamang mais. Pagtatanim ng mais at pagsasaka ng ilang mga gulay ang tanging bumubuhay sa pamilya nila. Hanggang sa biglang nagsulputan ang mga inahing manok mula sa mga hawla nito. Naglabasan ang mga ito mulang biglang masira't bumukas ang mga kulungan nito. May pagtili pang palipad lipad sa buong paligid ang mga manok lalong-lalo na sa kinaroroonan ng senyora. Hindi naman magkamayaw ang donya sa pagpapaalis sa mga ito na para bang siya ang gustong tukain. Dahil dito ay napatigil siya sa pamamalo sa umiiyak na dalagita. Naging abala bigla ang yaong donya sa pagpapaalis ng mga nakatakas na inahing manok na ito.Sila muna ang magtatanim sa araw na iyon dahil masama ang pakiramdam ng kanilang ama. Malamya pa ang araw ng
"Kung ganun, ang heneral ng Nueva Seguida ang pinakaangkop sa atin upang ating suportahan para sa katungkulan bilang alcalde mayor,"Tinawag ko ulit ang aking mga magulang. Tumayo naman agad sina Andracio, Julian at Don Condrado mula sa pagkakaupo sa may hapagan nang makita ang mga nakaunipormeng kawal. Sinalubong din naman agad ni Don Condrado ang mga ito, ang di inaasahang mga taong mapaparoon sa Mansion Gliriceda.Sumagot naman ang aking ina sa pagkakataong iyon ngunit sinabi nito na hindi ako lalabas at baka mahulog ako sa hagdanan kapag bababa ako. Kaya, lumagi lamang ako sa aking higaan at naghihintay sa aking ina na wari ko ay magdadala ng kandila sa aking silid.Tumugon naman kay Ato si Pablo Hermano, ang taong nagbabantay na iyon. "Nandito, Ato. Pinapatawag ka niya, kanina pa. Pasok ka," anito. Binuksan niya ang pintuang yari sa pawid at pinapasok sa loob ang kakarating pa lang na si Ato. Pumasok naman din agad sa loob ang ipinatawag na tulisan kahit gulong-gulo pa rin ang isip
Wala na yatang mas sasariwa pa sa hanging bumabagwis sa loob ng makapal na kagubatan ng San Nicolas. Malinis at malamig ito na nagdudulot ng paggaan sa pakiramdaman tuwing madadama sa hubong balat ang binabayo nitong lamig kasabay ang nakakapaglumong buwan. Katahimikan ang siyang naghahari sa buong paligid, na talagang nakakabingi pakinggan. Nakakabuhay naman sa kalooban ang tingnan ang mga namumuhay ditong iba't-ibang uri ng mga mabeberdeng halaman at matataas na punongkahoy na tila ba nagpapaalala sa kasiyahang mayroon ang bawat buhay sa mundo. Sa liblib na bahagi ng kagubatan na ito ay para bang napapunta ka sa isang kakaiba ngunit napakagandang lugar, ang isang lugar na talagang malayong malayo kung maihahambing sa magulong pook gaya nang sa gitnang bayan.Kaya naman, di maitatanggi na sa lahat ng mga lugar na makikita sa malawak na kapatagan ng Sangrevida, ang gubat na ito ang pinakamadalas puntahan ng tatlumpu't dalawang taong gulang na binatang si Teodato Salinas.Sa araw na iy
Sumapit na ang gabi at bumalot na ang dilim sa kalangitan. "Sino na ang narito?" ang tanong ni Andracio kay Leandro na siyang nagbukas ng pintuang pinasukan niya. "Sa ngayon ay ikaw pa lamang. Dumiretso kana roon at doon ka na lang maghintay sa iba," tugon naman ni Leandro Trias, ang Asong Bantay. Hindi na nagsalita pang muli si Andracio. Sinindihan niya ang isa sa labing anim na lamparang naroon sa isang mahabang mesang katapat ng pinasukan niyang pinto. Matapos nito ay lumakad na siya paloob sa madilim na unang palapag ng bahay patungo sa lagusan ng bodegang makikita roon sa may kanang bahagi. Sa bodegang ito, pagkapasok, ay bumungad sa kanya sa loob ang mga nakalatag na kahoy at mga muebles na nakalagay at nakaayos ayon sa uri at hanay. Ang malawak na batong silid na iyon ay siyang ginawang imbakan ni Leandro Trias ng kanyang mga nagawang muebles. Walang buwang sumg iyoa ang tanging makikita lamang sa buong kalawakan ay ang makikinang at nagningningang mga bituin na tila mga magag
Doon sa may pintuan ay nakita ni Sergio ang isang di inaasahang tao na makikita niya roon. Nakatayo roon si Sebastian Almano at kakapasok lamang nito sa bahay. Mulang makita ay naalala ni Sergio na naman ang mga ginawa ni Sebastian sa kanya. Hindi niya kailanman makakalimutan yaong anyo ng kanyang mortal na karibal. Matangkad si Sebastian ngunit mas matangkad siya ng ilang pulgada. Katamtaman ang laki ng katawan at makisig tingnan dahil sa malaman nitong mga balikat. Maaliwalas pa siyang tingnan dahil sa suot niyang mamahaling kamisa de tsino at itim na pang-ibaba. May kaputian ang balat niya dahil sa mestisang Espanyol ang inang si Donya Ana na siyang pamamalat na nagpapatingkad sa matangos niyang ilong, mga malamya at mabilog na mga matang na ipinaibabawan ng kanyang mga makakapal na kilay. May kapangahan ang pagmumukha niya na karaniwang hugis ng mga Almano kung saan naibagay sa makulutin at hanggang tengang taas nitong buhok.Pagkatawag ni Don Armando sa kanya ay walang alinlanga
Tinulak na ni Agtok ang bangka palayo sa batuhan sa pamamamagitan ng pagtulak dito gamit ang sagwan. Sa paglayo nama'y muling nagsagwan si Agtok patungo sa dalampasigan, at habang binabaybay ang papunta roon ay naalala muli niya rito ang isang bagay. Muntik na niyang makalimutan na may dala pala silang mahahalagang bagay sa bangka na siyang nakaloob sa dalawang malalaking gusi. Silabluha, kung ito ay tawagin. Ito ay mga maiitim na pulbong lumiliyab sa tuwing sinisindihan, at sumasabog naman kapag kinukumpol sa isang mahigpit na sisidlan at sinisilaban. Minimina ang mga ito sa Isla ng Borgaora, ang napakalayong isla sa silangang Karayagan na siya ring pinakamalaking minahan ng iba't-ibang likas-bakal at kung saan siya ring maituturing na pinakamalaking kulungan sa buong mundo dahil dito dinadala ang lahat ng mga kayaw. Ang pinagtataka lamang ni Agtok ay kung papaano sila nagkaroon ng ganitong kahalagang bagay dahil ang mga pulbong ito ay hindi karaniwang inaangkat sa buong Karayagan, b
At nagimbal at nagulat na lamang kaming lahat ng bumagwis ang natirang pakpak ng halimaw kay Eduardo. Hindi siya hinagip nito ngunit mas malubha pa ang ginawa nito sa kanya. Walang pagkurap na itinusok ng haring bampira sa kanyang matulis na kuko ng malapaniking pakpak na bumaon ito sa tiyan ni Eduardo.Alam na naming lahat na lulusob ang halimaw kay Graciela. Ito ang gagawin niya buhat alam na nito ang kayang gawin ng mangkukulam. Sa aming anim, si Graciela ang una niyang papatayin. Kaya kailangan namin siyang pigilan dito hanggang sa matapos ng kasama naming mangkukulam ang kanyang ginagawang paraang siya lang ang makakagawa.At ito ay ang pagkikitil sa buhay ng haring bampira."Hanga ako sa katapangang taglay ninyong lahat. Ngunit, papaano niyo magagawang patayin ang isang katulad ko?! Ako ang haring bampira! Wala akong kamatayan! At hindi ako kailanman mamamatay sa mga kahibangang bagay na binabalak ninyo!"ang pabulyaw na wika niya na dama ang malaking tiwala niya sa kanyang katang
Isang araw na siyang hindi nakakain at sigurado akong nagugutom at nauuhaw na iyon sa madilim na kulungang doon. Kaya naisipan kong dalhan ang lalaki ng pagkain at tubig pagkatapos kong kumain. Pinilit ng tatlong tulisan na kunin ang aking dalang pera. Nanlaban ako kaya binubog nila ako upang makuha lamang ang kwaltang nais nilang kunin mula sa akin. Napagbatid din ni Pedro ang ilang nagsisidatingang mga tao roon; may ilang mga kababaihang nakasuot ng magaganda't magagarang traje de boda na naghahagikhikan pa sa isa't isa habang papasok sa loob ng mansyon at may nakikita rin siyang mga papasok na mga kalalakihan roon na nakasuot ng iba't ibang isitilo ng chachetta at pantalones na sa mga kilos at tindig ay kagalang-galang tingnan. "Alas siete na pala," anya ni Don Condrado sa sarili nang malaman na ang oras. Sa di malamang dahilan, tumigil ang mga tulisan, umalis na sinunod ang ninais ng napakagandang babaeng iyon. Wari ko, hindi yata nila matanggihan ang tila isang anghel na dilag ka
Suot ang maganda at gawa sa bulak na chachetta na itim na pinalooban niya ng puting polo at kurbatang itim, ay inayos ito ni Julian sa paglabas niya ng sinakyang karwahe. "Hindi na kailangan iyan, kaibigan," wika ng lalaking panauhin sa amin nang gumitla ito. Ang mga arko namang ito ay bumuo ng malalaking debatong kaha kung saan may mga butas na siyang ginagawang tanawan at lusutan ng mga bumabaril mula sa loob ng fuerte. Nabaliw ito dahil sa labis na pagnanasa nitong maging pinakatanyag na pintor sa bansa kaya halos ginugol na niya ang buong sarili sa pagpipinta ng kung anu-anong mga larawan. Tiningnan niya ang inventario doon kung tugma ba ang mga nakasulat ayon sa pagsusuring ginawa niya. "Natutuwa ako, Carmela, at masaya kang makilala sila," wika ni Natalia sa akin na may bakas ng tuwa sa kanyang mukha para sa akin. Alam niyang sa bayang ito magsisimula ang bukang liwayway ng aking bagong buhay. Ang alak ang nagbibigay gaan sa aking loob bukod sa isang pang likidong parehong nil
"Iyon lang ang masasabi mo?" ang napabulalas na tanong ni Venancio, ang ama ni Sergio, bulalas man ngunit nasa mahinang tinig. Sa pagkakataong iyon ay para bang nalalasap sa dulo ng kanyang dila ang lamang matatamis nito na siyang napapalunok naman sa natitirang laway sa bibig niya. May sakit po kasi ngayon ang nanay ko at wala akong maiuuwi ngayon kung wala po akong mababaleng pera ngayon. akbo lang siya nang takbo, at habang hinihingal na ay may palingon-lingon niyang tinitingnan ang kanyang bandang likuran na tila ba may tinatakbuhan siyang di makita-kitang bagay sa lilim ng kadilimang naroon. Kumalam na ulit ang kanyang tiyan. "Hindi! Umalis ka na!" At sinipa si Clara ulit ng matabang donya. Nang matumba ang dalaga, kinuha siya bigla ng senyora, kapit ang kanyang suot na puting baro. Matagal lumipas ang pagkalam nito. Pinagpawisan na rin ang noo niya dala nang matinding nararamdamang gutom. Mulang siya ay magising ay inayos muna ni Graciela ang sarili niya, tumayo siya sunod at in
Ang lahat ng ito ay karaniwang ginagawa sa pabrika ni Andracio bilang isang encargador. Paulit ulit kong tinawag ang aking mga magulang ngunit pawang katahimikan lamang ang sumagot rito. Sa bahagi ring ito makikita ang isang malaking bodega, na may pintuang malahugis arko na may mga magagandang ukit na binubuo ng mga bulalak at mga ibon. Huminto ito sa tapat ng mansyon, at pagkalabas niya nang karwahe ay napansin niya kaagad sa may labasan ng casa ang mga nakaunipormeng puro Kastilang kawal ng mahistrado na buong tindig roon na nakabantay at walang bahid ni anumang damdaming makikita sa mga pagmumukha. At nang lumingon ako upang makita kung sino iyong tumambad sa akin ay doon ko natantong ako ay tama sa pagwari ko. Halos walang tao ang nasa mercado sa araw na iyon. "Bago natin ibalik ang mangkukulam na ito sa impyerno," wika ng padre sa lahat. Hindi dahil maulan at malamig kundi dahil ang mga manininda at negosyante sa pamilihang iyon ay mga ilang tagahanga at natulungang tao ni Don A
Nagpasalamat din si Julian sa kanila at tinanggap ng buong loob ang ibinigay ng mga babae sa kanya. Wala naman siyang ibang naisip na maaaring gawin upang matapos ang pagdudurusa ng lalaki--dulot ng matinding nararamdamang sakit--kaya dala ng awa ay pinatay niya ito sa pamamagitan ng pagdiin lalo ng nakatusok na kahoy sa dibdib. Marahil hindi pa alam ng mga taga Mansion Gliriceda ang pagkawala ng kanilang señorito o hindi rin napagbatid maging nang mga tauhang nagtratrabaho sa pabrikang pagmamay-ari nito.Nang mahagip bigla sa isipan ni Andracio ang pangalan ni Julian, naalala na naman niya muli ang isang bagay. Pitong lalaki ang kaagad natanaw niya na pumasok roon na pawang may mga bitbit pang mga mataas na uri ng armas.Ang lahat ng ito ay inalisan at tinanggalan niya ng alikabok, mga nakabiting agiw at dumi na apat na araw nang nalikom doon. Marahan siyang umakyat sa hagdanan, di inalintana ang madilim at makitid na mga hakbang, hanggang sa narating na nga niya ang tutok nito. "Ubos
Hindi ko mapipilit na sumagot siya sa akin sapagkat hindi naman niya ako kilala."Hindi ko ginustong mangyari ito sa akin. Hindi maaaring nilinlang ako noon ng aking kaibigang si Felina. Binuo ako ng isang bampirang nangangalang Mercedes,"ani pa niya sa akin. Hindi ko magawa ang makatayo mula sa pagkadapa ko sa lupa dahil nangangatog sa takot ang aking buong katawan. Kaya kailangan kong gumawa ng paraan para makatakas dahil kung hindi, tiyak mamamatay ako sa kamay ng aking kaaway na walang kalaban-laban. Tinuruan niya akong mamuhay ng karaniwan sa kabila ng sumpang aking dinadanas at sa hanggang tuluyan ko nang napigil ang aking pagkauhaw sa dugo ng tao. Kailangan na naming marating kaagad ang kuwebang iyon bago lumitaw ang kabilugan ng buwan dahil kung hindi, kutob ko, ay may masamang mangyayari. Buhat nga makahiga, binubulong ko lamang sa aking isip na iwala ang mga masasamang wari pero ang mga bakas pa rin ng takot ang tumatatak sa aking isipan. "Si Aurora talaga, kahit nakapag-asa
Ang Serapica lang ang tanging masasakyan kung papatungo sa Dapitan kaya hindi maaaring hindi sumakay sa bapor na iyon ang mga nadakip na ilustrados. Wala akong winari simula nang lumisan ako kundi ang kalimutan ang lahat ng aking mga naranasan sa Santa Lucia. Sumunod naman ako sa kargador. Kakaiba ang aking naramdaman sa kanya na hindi ko alam kung bakit gusto kong alamin ang lalaking dumaan.Sumiklab naman ang galit sa pakiramdam ni Andracio nang marinig ang mga pahambog na ito mula sa taksil. Bumaba kami sa barko na dinaanan ang hagdanang yari sa makapal na tabla. Pagbanggit niya sa pangalan ng aking alila noon,naalala ko at pumasok muli sa aking wari ang kung papaano ko napatay si Mercedes. Sa marahang pagbaba ng yumao sa kanyang lupang himlayan, biglang naagaw ang pansin ni Julian nang may makita siyang isang babae na lumapit doon. Isang nahahating maskarang puti naman ang kanyang hawak hawak sa kaliwang kamay na siyang bigay rin sa kanya ni Delfina bago ito umalis, sapagkat ang ya
Alam ni Padre Mariano na tama ang mga naging pahayag sa kanya ni Criscancio. Tanto ko, ang mahalagang pagpupulong na ito ay marahil tungkol sa mga alagad ng dilim na nagkalat na sa bansa na siya naman talagang pangunahing paksa ng lahat ng pulong. Walang ibang laman ang nasa isipan ng encargador habang siya'y nakasakay sa calesa kundi ang mga salitang natanggap niya sa dalaga. Hinablot ko ang kanyang munting katawan na siyang napunan ko ang pagkahulog mula sa aking mga bisig. Agad namang lumabas ang mag-amang Guevarra pagkatutok ng mga baril sa kanila, at pagkalabas ay walang anu-ano'y bigla na lamang tinadyakan at ginulpi ng dalawang lalaki si Don Armando. Nadarama agad ni Julian Guevarra ang paglusong ng matinding sakit sa kanyang ulo, pagkagising niya, tanghaling-tapat. Kinuha ko ang platong may lamang ulam at kanin at gamit ang kutsara ay pinasubo ko ito sa kanya. Ang punong manggagaway an gang makapangyarihan sa lahat ng mga manggagaway. Mula sa pagkakaupo sa cama ay tinunghan si
Sa paglagak ng pangpitong basong may lamang vino, biglang natalos ni Andracio sa kanyang pandinig ang isang kilalang boses. Sila ang mga dayuhang kasabay kong naglayag, mga dayuhang una pa lamang tatapak sa isla na ipinangalan ng mga Kastila sa isang hari. Natatabunan naman ng malakas na kulog ang kanyang mga nagdudurusang sigaw sa pagtawag sa pangalan ng ama na sa bawat paggapang ay ang tanging nagagawa lamang niya. "Manuela, mag ingat ka. Baka nasasaktan mo na sa higpit ng pagkakayakap mo kay Carmela," ani ni tiyo sa babaneg yumakap sa akin. Mararamdaman naman pagkapasok sa doble puerte ang bayo ng malinis na hanging nanggagaling sa labas na umihip mula sa apat na malalaking bintanang naroon. "Alam mo namang may kakayahan akong hindi kayang gawin ng iba," sagot naman niya sa akin. Malapit lang naman ang pabrika sa kanyang bahay kaya nilakad lamang ni Andracio ang pagpunta rito. Pagkarinig sa yaong pangalan ay hindi na naghintay pa ang prayle at kanya nang sinamahan ang bata pabalik