Chapter 11

Pabiro ko siyang kinawayan sa harap ng mukha niya na bahagya niya ring ikinapikit nang bahagya pang sumagi ang daliri ko sa mahaba niyang mga pilik-mata.

“Tigilan mo nga ang kakangiti d'yan,” reklamo ko kahit na sumisilay na rin ang ngiti sa labi ko.

Tunay ngang nakakahawa ang mga ngiti sa labi ni Klaude dahil maging ako ay bahagya na ring nangingiti sa paraan ng ngiti niya.

Sino ba namang hindi mahahawa sa isang ngiti na alam mo sa sarili mo na may epekto sa nararamdaman mo?

Hindi na bago sa akin ang ganitong nararamdaman dahil alam kong expose ako sa pagbabasa ng mga nobela sa pocket books. Hindi na bago sa akin ang pagbabasa ng mga istorya na alam kong may kinalaman sa pagmamahal. Hindi na rin naman ako bata para maging inosente sa ganitong klase ng mga nararamdaman. Madalas nga ay ganito ang mga teleseryeng napapanood naming dalawa ni Mama sa cable sa tuwing may bakante kaming oras na manood ng mga movies na binibili niya sa internet gamit ang E-Wallet. Hindi na rin naman ako inosente para makapanood ng—

Anyway, mabalik tayo sa orihinal na topic.

Sa edad kong walong taong gulang, alam ko na ang tama sa mali. Tama lang ang nararamdaman ko pero mali ito dahil medyo bata pa kaming dalawa. Alam kong mali dahil natitiyak kong kapag may mali akong nasabi, pwedeng bawiin ang lahat at muli na naman akong mag-umpisa sa simula na kung saan ay wala akong kaibigan ni isa.

Sa panahon ngayon ay importante na ang pagkakaroon ng kaibigan. Wala kang taong malalapitan kung wala kang kaibigan. Wala kang mapagsasabihan ng problema kung walang taong may malapit ang loob sa 'yo. Wala kang mauutangan kung wala kang kaplastikan. Wala kang makakasama sa hirap at ginhawa kung wala kang kaibigan na malalapitan.

Lahat halos ng gawain natin sa buhay ay may kinalaman sa pakikipag-socialize sa ibang tao. Hindi ka makakapasa sa isang semester kung hindi ka pasado sa thesis, at ang thesis ay umiikot sa group and teamworks. Hindi ka magkakaroon ng legal na trabaho kung wala kang sponsorship na pumapasok sa kompanyang ina-apply-an mo, at ang sponsor na sinasabi ko ay ang kaplastikang kaibigan kung tawagin ng karamihan sa panahon ngayon. Hindi ka makakangat kung walang tumutulong sa 'yong umangat at mas lalong hindi ka makakalasap ng sarap kung may kaibigan kang nagpapabigat sa takbo ng buhay mo.

Hindi ba't masarap naman talagang magkaroon ng kaibigan? May kasama ka sa lahat ng bagay. May makakasama ka sa lahat ng problema at mas lalong may kaisa-isang tao na handang dumikit sa 'yo masabi lang na nariyan siya sa tabi mo sa tuwing kakailanganin mo ang presensya niya.

Hindi ko sinasabing sa lahat ng oras ay nararapat lang na nakadepende ka sa bisig ng isang kaibigan. Oo, at importante naman talaga ang pagkakaroon ng kaibigan pero sa kalahating milyong bilang ng mga taong may kaibigan ay may mas lamang pa rin doon ang pinipili na maging independent o mag-isa.

What do I mean sa pagiging independent in terms of friendship?

Ang ibig kong sabihin ay sa tuwing wala ang presensya nila sa tabi mo ay magagawa mo pa ring kumilos nang mag-isa. Nagagawa mong gawin ang mga bagay nang hindi ka nakadepende sa kanila. Hindi mo kailangang dumipende sa kanila dahil in the first place ay kaya mo naman ang lahat. Oo, pwede kang manghingi ng guidance mula sa kanila kung alam mong medyo mahina ang loob mo sa pakikipagsapalaran pero sana ay alam mo sa sarili mo ang limitasyon mo sa paghingi ng tulong mula sa ibang tao.

Hindi rin naman magandang magkaroon ng utang na loob sa kapwa mo dahil pwede kayong magkaroon ng iringan kapag naabot niyo na ang sukdulan ng limitasyon niyo sa isa't isa. Maaari rin na isumbat niya sa 'yo lahat ng utang na loob mo sa kanya, gaya rin ng ginawa mong panunumbat sa kanya. I mean, likas na sa isang tao ang halungkatin kung gaano na karami ang mga bagay na naitulong mo sa kanila.

Hindi natin makokontrol ang pag-iisip ng isang tao. Kung gugustuhin man nilang isumbat sa 'yo lahat ng mga bagay na naitulong nila nung mga panahong nangangailangan ka— wala kang magagawa. Kung gugustuhin man nilang ipabayad sa 'yo lahat ng utang na loob mo sa kanila— wala kang magagawa kundi magbayad ng danyos sa kanila.

Nagagawa nilang ipaalala sa 'yo lahat ng utang na loob mo sa kanila pero hindi man lang nila magawang maaalala lahat ng kabutihang isinukli mo sa kanila. Nagagawa nilang isumbat ang mga bagay na hiningi mo sa kanila pero hindi man lang nila magawang isipin lahat ng mga bagay na ipinakita mo sa kanila.

Nakakainis lang ang ganitong klase ng mindset ng mga tao para sa 'kin. Hindi nila magawang maalala ang kabutihan mo dahil para sa kanila ay mas importante pa ring magbalik-tanaw sa mga kasamaang nagawa mo sa kanila.

Sila ang nagpapatunay na kahit na marami kang nagawang kabutihan para sa kanila ay wala silang ibang nakikita kundi ang kasamaan mo. Balewala na para sa opinyon nila ang kabutihang ipinamalas mo at dahil lang iyon sa isang pagkakamali.

Burado ng isang pagkakamali ang isandaang kabutihan na ipinakita mo sa kanila at iyon ang ugaling nauuso sa mundo ngayon.

“Hindi ko mapigilang mangiti kapag nakikita kita, Kimmie,” ngiti niya na lihim kong ikinanguso.

Isang simpleng salita lang iyon na lumabas mula sa bibig niya pero sobra na ang naihahatid nito sa pagkatao ko. Idagdag mo pa yung unti-unting pagkinang ng mga mata niya habang payapang nakatitig sa 'kin.

Nahihiya akong nag-iwas ng tingin sa kanya na bahagya niya pang ikinatawa. Hindi ko tuloy alam kung maaasar ba ako sa hagikgik niyang iyon o baka naman ay samahan ko na lang siya sa pagtawa.

Mula sa malayo ay narinig namin ang banta ng librarian ukol sa paggawa ng ingay sa hagikgik ni Klaude kaya naman sa huli ay lihim kaming nagtawanan mula sa kinauupuan.

Nang magdesisyon akong magpatuloy sa pagbabasa ay hindi ko na siya muling inintindi pa dahil para sa 'kin ay importante na ngayon ang pag-aaral sa halip na bawalan siya sa mga kilos niya.

Hinayaan ko lang siyang tumitig sa akin habang nakapangalumbaba sa mesa gaya na lamang ng p'westo niya kanina. Hindi rin naman ako nakatiis dahil habang tumatagal ang oras ay mas lalo ko lang nararamdaman na lumalalim ang titig niya kaya naman iritable akong nag-angat ng tingin sa kanya.

“E kung magbasa ka kaya?” patanong kong angil na ikinangiti niya.

Mayroon sa ngiti niya ang alam kong kakaiba dahil sa tuwing makikita ko itong sumilay mula sa labi niya ay hindi ko magawang mag-iwas ng tingin.

“Kanina pa ako tapos, Kimmie,” sagot niya na inirapan ko.

“E 'di ulitin mo—”

“Katatapos ko lang din umulit, Kimmie,” dagdag niya.

Hindi ko alam pero naaamoy ko ang pang-aasar sa tono ng pananalita niya kaya naman nang sandaling magsalubong ang mga mata naming dalawa ay hindi niya napigilang mapangiti.

“Kanina ka pa ah?” Sinubukan kong hablutin ang kwelyo niya pero sadyang mabilis itong kumilos dahil nang lumapit ako ay naka-atras na ito mula sa pagkakaupo sa tabi ko. “Kung tapos ka na sa mga assignments mo, baka pwedeng patapusin mo rin ako?” angil ko.

Bahagya siyang umayos sa pagkakaupo nang maramdaman niya na ang galit ko kaya naman nang sandaling bumalik ako sa pagbabasa ay hindi na siya muling nangulit at nang-istorbo sa pag-aaral ko.

Minsan ay hindi natin mapipigilan ang panandaliang paglaho ng mga ideya sa utak natin sa tuwing mahaharap tayo sa kumpulan ng mga gawain. Bahagya kong natampal ang noo ko nang dahil sa kawalan ng focus sa pagbabasa kaya naman nang sandaling mapayuko ako sa mesa ay muli ko na namang narinig ang matunog na ngiti ni Klaude.

Daglian akong nag-angat ng tingin sa kanya at gaya nga ng inaasahan ay ang nanloloko na naman nitong mga ngiti ang bumungad sa mga mata ko.

“Magsagot ka,” banta ko habang nakataas ang kilay ngunit nanatili lamang ang ngiti sa labi niya habang nakapangalumbaba sa harap ng mesa kung saan kami nagbabasa kanina.

Isang irap ang pinakawalan ko nang makita ko ang ngiti sa labi niya, ngunit hindi rin nagtagal ang pagtataray sa mukha ko nang makita ko siyang humugot ng kung ano mula sa bulsa.

Inilahad niya sa harap ko ang palad niya na naglalaman ng isang silver necklace. Kulay lila ang d'yamante na nasa gitna ng maliit na bulaklak na nagsisilbing pendant ng kwintas.

Hindi ko maiwasang mapatulala sa inilahad niya kaya naman nang sandaling tumikhim siya ay sandali pa akong napabalikwas sa pagkakaupo. 

“It's your eighth birthday today, Kimmie. Happy Birthday!” bati niya.

Hindi ko naiwasang pangiliran ng luha kaya naman nang mapansin niya ang munti kong reaksyon na iyon ay mabilis siyang dumampot ng tissue mula sa mesa at dagliang ipinunas sa mukha ko. Hindi ko tuloy alam kung maluluha ba ako sa surpresa niya o matatawa na lang sa reaksyong ipinapakita niya sa akin ngayon.

“May regalo ka na nga— umiiyak ka pa,” pabiro niyang singhal na natatawa kong inilingan.

Saya ang nararamdaman ko sa mga oras na iyon. Mas lalo lamang lumambot ang puso ko nang siya na ang nagpresinta na isuot sa akin ang munti niyang regalo.

“First gift ko sa 'yo 'to, Kimmie. Hinding-hindi kita mapapatawad kapag nakita kitang ibinenta mo 'yan sa pawnshop—”

“Baliw ka ba?” natatawa kong reklamo na magkasabay naming tinawanan.

Sa totoo lang ay hindi ko na naalala na ngayong araw pala ang pang-walong taon kong pagkabuhay dito sa mundo. Hindi rin naman importante sa akin ang pag-celebrate ng birthday dahil hindi naman ako sanay sa mga ganitong klase ng selebrasyon.

Para sa akin ay hindi naman importante ang paghahanda sa kaarawan, hindi importante ang mga materyal na bagay at mas lalong hindi importante para sa akin ang presensya ng maraming tao.

Oo at aaminin kong uhaw ako sa kaibigan pero hindi naman ako 'yung tipo ng bata na sumasaya sa isang pitik lang ng araw.

Hindi ako sanay sa materyal na bagay at wala akong time na makipagplastikan sa mismong araw ng selebrasyon ko. Okay na sa 'kin ang simpleng pagbati mula sa mga taong alam kong nagmamahal sa akin at hindi ko rin naman kailangan ng mga regalong ipinagmamalaki nila.

Presensya ng mga taong nagmamahal sa akin ang nagpapasaya sa ganitong pagkakataon kaya naman nang makasama ko si Klaude at nang sandaling binati niya ako ay hindi ko naiwasang matunaw sa pinaghalong tuwa at pagpapasalamat.

Gaya ng request niya kanina ay magkasabay kaming kumain sa labas ng campus habang naghintay sa sundo naming dalawa. Medyo napaaga ang pagtapos sa klase namin nang dahil sa biglaang meeting ng faculty kaya naman dagsaan na rin ang mga bata sa field.

May ilang naglalaro sa gitna habang ang iba naman ay abala na sa paglalakad sa labas ng campus kung nasaan kaming dalawa ni Klaude. Naiintindihan ko naman na may importante pa silang mga bagay na tinatapos sa kanya-kanyang bahay kaya naman hindi ko na sila masisisi kung maaga nilang naisipang umuwi.

Kung hindi ko nga lang birthday ngayon ay baka mas nauna pa kaming umuwi ni Klaude sa kanila.

Aaminin kong medyo malayo ang bahay namin sa campus kaya naman araw-araw akong inihahatid ni Mama magmula bahay hanggang sa school. Pero kung ako ang tatanungin ay masasabi kong maaari naman itong lakarin kung gugustuhin naming dalawa ni Klaude.

Medyo choosy din naman itong kasama ko kaya naman natitiyak ko rin na hindi siya papayag kapag inaya ko siyang maglakad na lang para sa araw na ito. Kung tutuusin nga ay mas tamad pa siya kumpara sa 'kin na babae pagdating sa paglalakad kaya naman kapag sinabi kong maglakad kaming dalawa ay natitiyak ko na rin na aayaw siya sa plano ko.

Hindi na rin naman ako naglalakas ng loob na mag-aya dahil alam ko na ang isasagot niya.

“Ayoko,” sagot niya sa tanong ko.

See? Pinilit ko lang na 'wag nang hintayin ang mga sundo namin at ayain na lang siyang maglakad pero sa halip na pumayag upang pagbigyan ako ay hindi niya man lang magawa.

“Hindi porque birthday mo ngayon ay mapapapayag mo na 'ko,” dagdag niya dahilan upang suntukin ko siya sa balikat na bahagya niyang ikinatawa.

Hanggang sa dumating na nga ang oras at dumating na rin ang sundo naming dalawa. Pinanood ko siyang maglakad palayo kasama ng mama niya habang ako naman ay prenteng hinintay ang pagtigil ng sasakyan sa harapan ko kung nasaan si Mama.

Nang sandaling bumaba ang bintana ng front seat ay agad na nalusaw ang ngiti sa mga labi ko nang makita ko kung sino ang nasa driver seat at ang in-charge sa pagsundo sa akin ngayon.

“What's up, birthday girl?” ngiti ni Tita Hyacinth.

Isang pekeng ngiti ang iginawad ko sa kanya bago binuksan ang pinto sa backseat na alam kong ikinagulat niya.

Kapag si Mama ang sumusundo at naghahatid sa 'kin sa school ay sa front seat ko naiisipang sumakay. Ewan ko ba pero hindi ko feel na sumakay at tumabi sa upuan kung nasaan siya.

“Thank you po, Ninang,” ani ko.

Sinuklian niya ng isang payapang ngiti ang sagot ko bago siya nagdesisyong tumikhim at umalis na sa lugar na iyon.

“Where do you want to go, darling? Gusto mo bang dumaan tayo ng Shakey's para kumain?” tanong niya kasabay ng sulyap sa 'kin sa salamin. “Hindi kasi ako kumain kanina ng lunch that's why, nakakaramdam ako ng gutom ngayon.”

Hindi ko alam kung anong meron sa rason niya. Wala rin naman akong pakialam sa sinasabi niya. Ano bang malay ko kung bakit hindi siya kumain? Mukha ba akong interesado sa paggalaw ng mga bituka niya sa loob ng sikmura?

“I'm full, Tita. Pero pwede naman po tayong dumaan ng drive thru if you want po,” sagot ko bago muling ibinalik ang tingin sa pocket book na binabasa.

Hindi na siya muling nagbukas ng pag-uusapan nung mga oras na iyon. Bahagya rin akong nagulat nang nagtuloy-tuloy ang biyahe nang hindi ko nararamdaman at halos mapamaang ang labi nang malingunan ko sa bintana na nasa garden na kami.

“I thought—”

“Happy Birthday, Anak,” ngiti niya bago inabot sa akin ang isang paperbag.

Dahan-dahan ko itong inabot sa kanya ngunit hindi doon napukol ang titig ko. Mula sa salamin ay kitang-kita ko ang panunubig sa mga mata ni Tita Hyacinth. Hindi ko rin naiwasang kaawaan siya lalo na nang makita ko itong mabilis na pinahiran ng daliri ang luhang dumaloy sa mga pisngi niya.

Hindi ko na pinansin ang tawag niya sa akin dahil nasanay na rin naman ako sa tawag niyang iyon. Naging abala na rin ang mata ko sa paninitig sa kanyang tila ba nagpipigil ng luha sa pagbuhos nito habang naka-iwas ng tingin sa backseat kung nasaan man ako.

“Naghihintay na sa loob ang Daddy mo, Kimberly. I have to go,” dagdag niya.

Expected ko na sasabay siya sa akin sa pagpasok sa loob ngunit hindi iyon ang ginawa niya, bagkus ay lumabas siya at siya na rin ang kusang nagbukas ng pinto sa kaliwang bahagi ko upang palabasin ako.

“Happy Birthday again.”

Tulala akong pumasok sa loob at halos mapatalon nang marinig ko ang pagbuga ng isang party poppers na nasa kamay ni Daddy.