Kabanata 1

Court of First Instance of Manila, July 01, 2019---

“The accused Casimiro Aguirre is hereby found GUILTY of the crime rebellion, as defined in Article 134 and punished in Article 135 of the Revised Penal Code, and hereby sentenced to suffer reclusion perpetua.”

 “So ordered.”

Guilty.

Paulit-ulit sa utak ko ang salitang “guilty”. Tumingin ako sa paligid ngunit ni isang salita ng mga taong nakapaligid sa akin ay wala akong maintindihan. Parang biglang bumagal ang paligid, wala akong ibang naririnig kundi ang nakakarindi at high-pitched na tunog na nagmumula sa sarili kong tenga.

“Atty.”

Bumalik ako sa reyalidad nang maramdaman ko ang kamay ni Kleo sa balikat ko.

“We lose,” wala sa sarili kong sabi.

Matagal akong inihanda ng Law School para sa pangyayaring ito. Pero sa kauna-unahang pagkatataon naranasan ko ang pagkatalo at hindi pala ito kasing dali tulad ng inaasahan ko. Ang pinakamasaklap pa ay natalo ako sa kasong pinaka-crucial, dahil hindi lang isang tao ang madadamay kundi pati na rin ang buhay ng marami.

Lumapit sa akin si Justice Barbara Mangayao, hindi ko namalayan na nandito pala siya. Masyado akong pre-occupied sa mga nangyayari kanina.

“Get a hold of yourself, Esquivel. Hindi makabubuti sa kliyente mo ang makitang pinanghihinaan ka ng loob.”

Matalim ang titig nito sa akin habang hawak ng kaliwa nitong kamay ang braso ko. Para akong napapaso sa titig ni Justice Mangayao, alam kong disappointed siya sa akin, dahil ako ang pinagkatiwalaan niya para hawakan ang kaso ni Casimiro.

“Lapitan mo si Aguirre, you know the drills Atty. Esquivel,” agad siyang naglakad papalayo matapos niya itong sabihin.

Pilit kong tinatagan ang mga tuhod ko, mabuti na lamang at medyo mahaba ang skirt na suot ko ngayong araw. Nangangatal ang mga labi ko na sinasabayan ng panginginig ng mga kamay at tuhod.

“Atty., tulungan mo ang asawa ko Atty., parang awa mo na.”

She knelt in front of me and hold my right hand tightly. Ibinuhos ko ang lahat ng lakas ko upang pigilan ang luhang nagbabadyang kumawala sa aking mga mata.

Umupo ako at marahang hinawakan ang nangungulubot na nitong mukha.

“Aling Teresa, huwag ‘ho kayong mag-alala, aapela po tayo. Lalaban po tayo.”

Tumango-tango ang matanda. Batid kong nauubusan na ito ng pag-asa. Maging ako ay nauubos na rin, ginawa ko na ang lahat ng makakaya ko para manalo si Mang Casimiro, at ngayon, hindi ko na alam kung saan ulit ako magsisimula. Itinayo ko muna ang kaawa-awang matanda bago ako lumapit kay Mang Casimiro na ngayon ay nilalagyan na ng poses.

Kitang-kita ko sa bagsak at namumugtong mata ng matanda ang pagod at kawalan ng pag-asa.

“May I have a moment with my client?”

Nagtinginan ang mga pulis bago sila tumango. Hinila ko si Mang Casimiro, ilang metro mula sa mga pulis.

“Mang Casimiro, una po sa lahat, patawarin niyo ako dahil hindi ko natupad ang ipinangako ko.”

“Atty., wala kang dapat ihingi ang tawad. Malaon ko ng tinanggap na kahit patas ang batas minsan ang pangil nito ay natatapalan ng salapi at kapangyarihan.”

Napamaang ako sa sinabi ni Mang Casimiro, kalmado ang garalgal at mahina nitong boses. Waring alam na niya ang kahihinatnan ng mga pangyayari.

“Lalaban ‘ho tayo, mag-aapela tayo Mang Casimiro. Kumapit lamang ‘ho kayo.”

Ngumiti ang matanda, hindi ko mawari kung malungkot ito o isang sinserong ngiti.

“Naniniwala po ako sa inyo, Atty.”

“Excuse me, Atty., sa presinto na lang kayo mag-usap.”

Bago umalis ay marahang ipinatong ni Mang Casimiro ang kanang kamay sa balikat ko. Nang magtama ang mga mata namin ay muli itong ngumiti at saka tumango na para bang sinasabing ipinapaubaya na niya sa akin ang lahat.

-

“Esquivel, Esquivel, Esquivel.”

Papalabas na kami ng building nang may demonyong biglang tumawag sa pangalan ko. Sinenyasan ko si Kleo na mauna na sila ni Aling Teresa sa sasakyan, nakipagsukatan muna ito ng tingin bago sumunod.

“Corpuz.”

Mayabang itong naglakad papunta sa akin habang nakalagay ang kanang kamay sa bulsa. Nakangisi ito na parang aso at panay ang pagkisap ng mata dahil sa Parkinson’s disease.

“Ganito pala ang pakiramdam na matalo ang isang Atty. Ada Esquivel,” saka ito tumawa nang nakakainsulto.

Hindi ako kumibo at pinanatili ang malamig na ekspresyon ng mukha.

“Tapos ka na ba?”

Sabi ko at saka tumalikod.

“Hoy teka! Bakit naman parang galit ka Atty.? Alam mo naman diba? Trabaho lang walang personalan. Para namang hindi tayo naging magkaklase at magkaibigan niyan sa Law School.”

Napangisi ako sa sinabi niya saka siya nilingon.

“Corpuz, ang b****a tinatapon, kinakalimutan. Hindi tinatandaan at lalong hindi kinakaibigan.”

Narinig ko ang pagtawa niya habang naglalakad ako papalayo. Humigpit ang kapit ko sa briefcase na dala ko dahil baka hindi ako makapagpigil at maibato ko ito sa kanya.

-

Manila, Philippines, November 2021---

It’s been two years since I lost the case of Casimiro Aguirre. It’s quite a life of spending those two years collecting shreds of evidence and witnesses for the preparation of his new trial. I woke up early in the morning with an e-mail confirming that the appeal was granted by the court.

I know that I should be happy because this is what I’m waiting for. I’ve been anticipating this moment for the past two years. However, I can’t help but feel fear. What if I lost again? What if I fail?

“Babe, bakit ba parang wala ka sa mood?”

Malambing nitong sabi saka ipinulupot ang kamay sa bewang ko. Muli kong hinithit ang sigarilyo at saka ito ibinuga sa hangin. Naramdaman ko ang pagpatong ng ulo nito sa kanang balikat ko, maya-maya pa’y gumapang ang kamay nito papunta sa may tiyan ko at akmang tatanggalin ang tali ng roba. Mabilis ko itong pinigilan at saka kumawala sa yakap niya.

“We’re done for tonight, Dylan.”

Narinig ko ang pagbuntong-hininga nito pagkabanggit ko sa pangalan niya.

“It’s Marco.”

Napatigil ako sa pagbibihis dahil sa pagtatama niya. Shet, oo nga pala. Sino si Dylan?

Nagkibit-balikat na lang ako at itinuloy ang pagbibihis. Pagkatapos ay agad akong naglakad patungo sa pinto pero napatigil ako sa sinabi nito.

“I like you, Ada.”

Para akong robot na dahan-dahang lumingon sa kanya. Nakaupo ito sa gilid ng kama, nakaharap sa direksyon ng veranda dahilan para ang malapad lamang na likod nito ang makita ko. Nakatungo ito at magkasalikop ang dalawang palad.

“What?”

Agad itong lumingon, hindi ko maaninag ang mukha nito dahil madilim sa loob ng kwarto. Mabilis siyang lumapit sa akin at hinawakan ang mga kamay ko.

“I like you, Ada. No. I love you.”

Bigla akong tinamaan ng konsensya dahil sa malambing at halos nagmamaka-awa nitong sabi. Kung tutuusin ay gwapo si Marco, marami ang maglalaway sa perpekto nitong katawan. Matangkad din ito at mestizo. Mapupungay ang mga mata at mahahaba ang pilik-mata. Perpekto ang hubog ng panga nito na lalong nagpapatindi sa kanyang appeal. Pero hindi, I think something is off, o hindi lang talaga ako ready? Basta ang alam ko hindi ko kayang ibalik sa kanya ang nararamdaman niya.

Umupo ako sa kama at marahang pinalo ang katabing espasyo upang paupuin din siya.

“I enjoyed each time I spent with you. But I’m sorry, I’m afraid I cannot reciprocate your feelings.”

“Why?” ‘yon na lamang ang tanging nasabi nito bago tuluyang tumulo ang mga luha.

“I don’t know how to love anymore, Marco.”

Hinawakan nito ang mukha ko at iniharap sa kanya.

“’Yon lang ba? Tuturuan kita Ada, maghihintay ako kahit gaano katagal. Hindi ako magsasawa,” parang batang sabi nito habang umiiling-iling pa.

Bumuntong-hininga ako at inalis ang kamay niya sa pisngi ko.

“You deserved someone better,” I gently said and wiped his tears.

Tatayo na sana ako pero bigla niya akong hinila. Dahil sa lakas nito ay napahiga ako sa kama.

“Marco!”

Nang tamaan ng liwanag ng buwan ang mukha nito ay kitang-kita ko ang nanlilisik nitong mga mata. Parang mga mata ng demonyo. Mabilis niyang hinawakan ang dalawang kamay ko at saka puma-ibabaw sa akin.

“Let go of me, Marco!”

“No, Ada! Akin ka lang! Hindi ka na makakaalis dito Ada!”

“Bitawan mo ako Marco or else I’m going to sue you for sexual assault,” madiin at may pagbabanta kong sabi habang sinusubukan pa ring kumawala sa kanya.

Humalakhak ito na parang demonyo. Biglang pinasok ng takot ang sistema ko, this is probably the reason why I didn’t like him. Because something is off about him.

“You’re a lunatic, Marco.”

“Yes, Ada. I’m crazy. You are driving me crazy,” sabi nito habang dinidilaan ang labi na parang asong nauulol.

Kalma, Ada. Kalma.

Pilit kong iwinaksi ang takot ko at pilit na pinakalma ang sarili. At times like this, walang magagawa ang pagiging histerikal. Sigurado akong walang makakarinig sa akin kahit magsisigaw ako, o kung meron man hindi ko sigurado kung tutulungan nila ako. Sa ngayon, ang kakampi ko lang ay ang sarili ko.

Tumigil ako sa pagpupumiglas, bagay na agad niyang ikinatuwa.

“’Yan ganyan nga, mahal kong Ada. Tanggapin mo na ang kapalaran mo, bukas na bukas ay lilipad tayo papuntang America at magpapakasal tayo.”

Hindi ako umimik at nanatiling nakatitig sa kanya, walang emosyon ang mga titig ko. Isang bagay na natutunan ko sa Law School ay ang pagharang sa anumang emosyong meron ka. Dahil kung hindi mababasa ng kalaban mo ang emosyon sa mga mata mo, mahihirapan silang alamin kung ano ang nasa isip mo at kung ano ang kasunod mong gagawin.

“Alam mong hindi tumatalab sa akin ang ganyan mong titig, Ada,” sabi nito habang hinahalikan ang leeg ko. Agad na gumapang ang kaliwang kamay nito papunta sa d****b ko.

“Wrong move,” nakangisi kong sabi. Mabilis kong hinawakan ang pulsuhan nito saka ibinali, nang makuha ako ng tyempo ay agad akong umalis sa ilalim nito at muling inikot ang braso niya patalikod.

Ngayon ay nakatuon ang tuhod ko sa joints na nagdudugtong sa braso at sa likod niya. Hinihila ng kanang kamay ko ang hinlalaki niya sa kaliwang kamay. Ang posisyong ito ang magbibigay ng sakit sa buong katawan niya na siya namang magpapabagal sa kanyang paggalaw.

Pumapalahaw ito dahil sa sakit na dinudulot ng paghigit ko sa hinlalaki niya at pagtuon ko sa likuran. Inabot ko ang bag ko at kinuha ang isang posas. I always bring one, just in case. I didn’t know that after a long time, it’ll come handy tonight.

I immediately dialed Kleo’s number, luckily he answered it on the first ring.

“Meet me at the police station in 20.”

“Okay.”

He did not even bother to ask for a reason, this man. I don’t know if he trusts me that much or he just didn’t care.

When we arrived at the police station, Marco started being hysterical.

“I’m telling you, I did not try to sexually assault her. It’s of her own will! We’re fuck buddies, for Pete's sake!”

Agad na kumunot ang noo ng matandang pulis dahil sa sinabi ni Marco.

“Fu—ano?”

“Fuck buddies, Chief. It’s when you are not romantically in a relationship but you are engaging with sexual activities,” pagpapaliwanag ko sa kanya. Napansin ko naman ang impit na pagtawa ni Kleo sa tabi ko. Kung wala lang kami sa presinto, kanina ko pa siya nabatukan.

“See?! We mutually agreed to have sex. How come it could be sexual assault?!”

He’s brushing his hair harshly out of frustration.

“You should read R.A 8353, under that is Article 266 of the Revised Penal Code. Then you’ll have the answer to your question.”

“What?! What the hell are you taking about?” nagtatakang tanong sa akin ni Marco. I nearly forgot that he doesn’t know about my profession. Well, he never asked anyway.

“Tawagan mo na ang abogado mo, Sir,” magalang na sabi ng pulis kay Marco.

Maya-maya pa ay humangangos ang isang maliit na lalaking mukhang naistorbo pa sa pagtulog. Gulo-gulo ang buhok nito at medyo hindi maayos ang pagkakabutones ng polo. Wait---

“Why are you here? Asan si Atty. Maglaque?!“Marco asked in a very upset voice.

Hindi pinansin ng lalaki si Marco sa halip ay tumitig ito sa akin na parang nakakita ng multo. Maya-maya pa ay bigla itong nagsalita.

“Atty. Ada?” nanlalaki ang matang sabi nito sa akin.

Sabi ko na nga ba, familiar ang lalaking ‘to. Ahead ako sa kanya ng isang taon at isa siya sa mga kasama ko sa council.

“Atty., what?” nagtatakang tanong ni Marco.

Nagpapalit-palit sa amin ang tingin ang ngayo’y gulong-gulong abogado.

“Take a seat, Atty. Batis,” malamig kong sabi dito.

Hindi naman ito magkanda-ugaga at agad na hinila ang isang upuan.

“Teka, teka! Bansot, anong tinawag mo sa babaeng ‘yan?”

Napailing ako dahil sa attitude ni Marco, I’ve never seen him like this. Or maybe my subconscious already sensed it kaya talagang hindi ko siya nagustuhan.

“S-sir Marco, hindi niyo po ba siya kilala?”

“Are you dumb? Bakit ba ikaw ang pinadala ni Daddy? Malamang kilala ko ‘yan, she’s my slut!”

Naramdaman ko ang paggalaw ni Kleo sa tabi ko. Agad kong hinarang ang kamay ko saka umiling. I don’t want him to cause a scene here. Tama na ang kahihiyang pinagagagawa ni Marco.

“I think I haven’t properly introduced myself to you, Marco.”

Napatingin ito sa akin habang salubong pa rin ang mga kilay.

“I’m Atty. Ada Esquivel and I’m not your slut.”

-

“Atty., teka!”

Napatigil ako sa paglalakad nang hawakan ni Kleo ang braso ko.

“Anong, you won’t press charge against that lunatic guy?!” nanginginig ang labi nito dahil sa galit.

Napabuntong hininga ako bago sumagot.

“Kleo, I have a lot in my plate right now. I want to focus on Mang Casimiro’s case. I need to get him out of that jail. I have no time for this.”

“But Ada, he literally tried to rape you!”

Bahagya akong nagulat dahil sa pagtaas ng boses ni Kleo. He’s always warm and sweet, I never see him this furious.

“Kle---“

“I thought you’re going to continue your stupid charge back there, Atty.”

Sabay kaming napalingon ni Kleo sa kadadating lang na si Marco. Mayabang itong tumayo sa harap namin habang nakalagay ang dalawang kamay sa bulsa. He’s clicking his tongue as he scanned me from head to toe, which Kleo didn’t like.

“Gago ka!”

Pagkasabing-pagkasabi no’n ni Kleo ay agad na lumipad ang suntok sa mukha ni Marco. Napaupo naman ito sa semento. Gamit ang kaliwang hinlalaki ay pinahid ni Marco ang dugo mula sa labi niya. Agad naman siyang inalalayan ni Batis para makatayo. But Marco being an arrogant brat, tinabig niya si Atty.

“Atty., can I press charge against this guy for physical injury?”

Tumingin sa akin si Batis, lumunok muna ito bago nag-aalangang tumango.

“Kahit saang korte pa tayo makarating, hayop ka!”

I’m holding Kleo’s wrist, hopefully, it tames the beast in him.

“Kleo, that’s enough. Don’t waste your energy over that guy.”

Ramdam ko ang panginginig ng katawan ni Kleo dahil sa galit, parang may apoy na lumalabas sa mata niya. Maya-maya pa ay nakontrol na niya ito at mas naging mahinahon na.

“Tell me, Ada. Is he the reason kung bakit hindi mo ko nagustuhan?”

“Wala ka nang pakialam d’on Marco,” walang gana kong sabi.

He clicked his tongue in disbelief. Hinawakan niya ang panga niya na parang may iniisip.

“If he’s the reason why, then why did you let me fuck you? Why Ada? Is his dick tiny like a kid’s dick?”

Isang suntok ang muling dumapo sa mukha ni Marco. Sa pagkakataong ito, hindi mula sa kamao ni Kleo.

Gulat na napatingin sa akin si Atty. Batis pati na rin si Kleo.

“You can sue me for physical injury Atty., see you in court.”

Iniwan namin si Atty. Batis na balisa at hindi alam ang gagawin habang nakahandusay sa sahig si Kleo. My training didn’t go to waste; my punch can still knock out someone.

Tahimik kaming naglakad ni Kleo papunta sa parking lot.

“Ada,” bubuksan ko na sana ang kotse ko nang bigla akong tawagin ni Kleo.

He looked frustrated. He held my right hand gently.

“Why?”

“Nothing,” he let out a sigh before letting go of my hand and walking towards his car.

Sometimes, you’re the weirdest creature I’ve known, Kleo Natividad.

I just shrugged my shoulders and went inside my car.

Agad kong isinandal ang ulo ko sa steering wheel nang makapasok ako sa kotse. My phone beep and the next thing I knew, Kleo is loudly knocking on my windowpane.

No, this can’t be.