Mag-log inShare
Kabanata XLVI: Ang Sabungan
Huling Na-update:
2024-10-29 19:42:56Ang araw ng Linggo ay pangilin. Ang mga tao ay karaniwang nagsasadya sa sabungan sa Pilipinas. Samantalang sa España ay nagsasadya naman sa palaro ng mga toro. Ang larong sabong ay may isandaang taon na ngayong dinala sa lupaing ito. Ito'y pinaunlad upang pagkakitaan. Ito ay isa sa masamang hilig ng bayan na lalong masidhi kaysa paghitit ng apyan ng mga Intsik. Ang paglalaro ng sabong ay hindi naman ipinagbawal ng pamahalaan ngunit sila ay pinagbilinan na magsadya sa sabungan upang hanapin ang ilang kakilala.
Ang sabungan sa San Lorenzo ay walang iniwan sa mga sabungang nasa ibang bayan. Ito ay nahahati sa tatlong bahagi. Ang una ay ang pasukan. Ito ay may laki o sukat na dalawampung metro ang luwang. Sa isang panig nito ay may isang pinto at may isang babaeng naniningil sa pasukan. Ang isang bahagi ng pinagtipunan ng madla bago magtuloy sa pagdarausan ng sultada ay kilala sa tawag na ulutan. Dito ay makikita ang manok na tinali. Sa kabilang dako ang mga tahur, ang mga
Kaugnay na kabanata
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata: XLVII: Ang Dalawang Doña
Habang inilalaban ni Gobernador Gregorio ang kanyang lasak, si Doña Beatrice naman ay namamasyal sa bayan na ang layunin ay masdan kung paano namamahay at nagsasaka ang mga tamad na Indio. Panay ang pintas ni Doña Beatrice sa mga bahay ng mga Indio. "Hindi ko malaman kung paano sila nabubuhay dito? Kailangan ngang maging Indio. Mga walang pinag-aralan at mapagmalaki pa. Biruin mo nakakasalubong natin ay di man lamang nagpupugay." Iniutos ni Doña Beatrice sa asawa na paluin ang mga ito ng sumbrero at turuan ng urbanidad. Ngunit baka daw siya ay gantihan. Nagalit si Doña Beatrice sa asawa.Dumaan sila sa harap ng bahay ng alperes. Noon ay nakadungaw sa bintana si Doña Evelyn. Tulad ng kanyang nakagawian, siya'y nakapranela at nakatabako. Dahil mababa ang bahay kaya't nagkatinginan kaagad ang dalawang babae. Tinignan ni Doña Beatrice mula sa ulo hanggang sa paa si Doña Evelyn at matapos ngusuan ay dumura at lumingon sa kabila. Hin
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XLVIII: Mga Talinghaga
Katulad ng sinabi ni Lucas, si Francisco ay dumating kinabukasan. Una niyang dinalaw ay ang tahanan ni Gobernador Gregorio upang kanyang makita si Felicidad at maibalita na hindi na siya excomunicado. Lubhang ikinagalak ni Tiya Flora ang balita sapagkat sadyang kinagigiliwan niya si Francisco at ayaw niya na makasal si Felicidad kay Lucas. Si Gobernador Gregorio ay wala noon sa bahay. Pinatuloy ni Tiya Flora si Francisco Alonzo at tinawag niya si Felicidad para ibalita nito na si Francisco ay hindi na excomunicado.Subalit si Francisco ay nagulat sa kanyang nakita. Noo'y nakita niya si Lucas na kalapit ni Felicidad sa balkon at nag-aayos ng punpon ng mga bulaklak at dahon ng mga baging samantalang sa lapag ay nagkalat ang mga rosas at sampaga. Si Felicidad ay namutla. Ito ay napasandig sa silyon at nilaro ang isang abanikong garing.Pagkakita ni Lucas kay Francisco ay namutla ito at pinamulaan naman ng pisngi si Felicidad. Gusto sanang tumayo ng dalaga ngunit dahil sa
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata XLIX: Tinig Ng Mga Pinag-uusig
Hindi pa lumulubog ang araw, si Francisco ay sakay na sa bangka ni Claudio na nasa baybayin ng lawa. Medyo ang binata ay di yata nasisiyahan."Ipagpaumanhin po ninyo ang aking kapangahasan na makipagtipan sa inyo. Ninais ko po kayong makausap ng sarilinan. Dito ay walang gagambala sa atin sa loob ng isang oras tayo ay makakabalik na.""Namamali kayo, kaibigang Claudio," ang sagot ni Francisco. "Kailangan ninyo akong maihatid sa bayang iyan na ang kampanaryo'y ating natatanaw dito. Sapagkat nakatagpo ko ang alperes na nagpupumilit na sumama sa akin. Dahil sa nalalaman ko na kayo ay kilala na niya kaya sinabi ko na ako ay pumunta sa ibang bayan.""Nagpapasalamat po ako sa inyong pag-aalala, subalit sana ay inyo na siyang inanyayahan na kayo'y samahan," ang tugon ni Claudio. "Pero paano kayo?" "Ako po'y hindi niya makikilala. Sapagkat sa minsang pagkakita sa akin ay di niya matatandaan ang aking pagmumukha.""Ano po ba ang sasabihin ninyo sa akin?" Tum
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata L: Ang Kamag-anak ni Claudio
"Marahil ay may mga animnapung taon na ngayon, ang aking nunong lalaki ay nanirahan sa Maynila. Siya ay nag lingkod ng pagka-tenedor de libros sa bahay ng isang mangangalakal na Kastila." Ang nuno ni Claudio ay mag aanak ng isang lalaki. "Ngunit kung anong dahilan at ang pinagtatrabahuhan ng nuno ay nasunog. Sa isang iglap ay lumaganap ang apoy sa buong bahay. Ang halaga ng natupok ay malaki. Hinahanap ang may sala at ang aking nuno ay siyang isinakdal. Siya ay tumutol ngunit walang nangyari pagkat mahirap at hindi kayang bumayad ng mahusay na abogado. Siya ay hinatulang paluin at ilibot sa mga lansangan sa Maynila. Ang aking nuno ay itinakwil, maliban sa kanyang asawa. Siya ay ginapos sa isang kabayo at pinalo sa bawat panulukan ng lansangan sa harap ng maraming tao. Nawalan ng malay ang aking lolo sa tindi ng palo. Siya'y pinalaya matapos tampalasanin. Ang asawa niya na noon na nagdadalang tao ay humanap ng gawain o kaya'y namalimos sa bahay-bahay upang mapangalagaan ang may
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LI: Pagbabago
Si Lucas sa walang-kibo at balisa ang kalooban. Sapagkat katatanggap lamang niya ng isang sulat buhat kay Doña Beatrice na nagsasabi ng ganito:Mahal kong Pinsan: Sa loob nang tatlong araw ay inaantay kong malaman sa iyo kung na patay ka na ng alperes o napatay mo na siya. Ayoko ng lumipas pa ang isang araw na di maparusahan ang hayop na iyon. Kung matapos ang taning na ito at di mo pa siya hinahamon sa pag lalaban ay sasabihin ko kay Don Gregorio na kailanman ay di ka makakasama sa kasiyahan ni Heneral Arsenio Martinez. Sasabihin ko kay Felicidad na pawang kasinungalingan ang lahat at di na kita bibigyan ni isang kuwalta. Kung kakalabanin mo siya ay ipinapangako ko sa iyo, ang lahat mong maibigan. Titingnan ko kung kakalabanin mo siya at kung hindi ay ipinapangako na di ka makahihingi sa akin ng paumanhin o makapagdadahilan.Ang pinsan mong nagmamahal. sa iyo nang buong puso.Beatrice de los Reyes de España,
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LII: Ang Mga Tao Sa Libingan
Ang buwan ay natatabunan ng maulap na langit. Malamig ang ihip ng hangin na nagbabadya na nalalapit na ang Disyembre na siyang pumapalis sa dahong tuyo at alikabok sa makipot na daan patungo sa libingan.May tatlong anino ang marahang nagngungusap sa ilalim ng pinto. Ang paksa ng kanilang usapan si Francisco at si Claudio. Itinanong ng isa kung nakausap nito si Claudio. "Binanggit naman ng isa na si Don Francisco ang nagpadala sa aking asawa sa Maynila upang ipagamot kaya hindi ako makatanggi sumama sa kilusan. May isa na nagsabi na lulusob sa kumbento upang singilin ang mga kasamahan ng kura. Ang ilan ay nagsabi na sila naman ang lulusob sa kuwartel.Sa kadiliman ay kanilang na aninaw na may isang aninong dumarating na namamaybay sa bakod. Maya-maya ay humihinto at tumitingin sa kanyang likuran.Sinalubong ng tatlong anino ang naunang anino. "Maghiwa-hiwalay tayo sapagkat may sumusunod sa akin. Ang inyong mga sandata ay bukas na lamang ninyo tatanggapin. Sa gab
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LIII: Ang Pagsulong Ng Isang Magandang Umaga
Kumalat sa buong bayan ang balitang maraming ilaw sa libingan ng sinundang gabi. Ang mga mang sa kapatiran ni San Antonio ay siyang nag balita ng mga nakitang nakasinding kandila. Kanilang inilarawan pati hugis at laki ng mga ito ngunit hindi naman nila matukoy ang bilang ng nasabing mga kandila. Ngunit kanilang tinataya na baka daw may dalawampu. Si Hermana Cynthia ang kasapi naman ng Cofradia ng Santisimo Rosario, bagamat malayo ang kanyang tahanan sa libingan ay nagsasabing sila naman daw ay nakarinig ng panaghoy at paghikbi.Nang umagang iyon, ang kura ay nagsermon na may kaugnayan sa purgatoryo. Si Don Julio ay may ilang araw ng maysakit, na panghihina ay matuling naglulubha. Dinadalaw siya ni Don Vito."Ang totoo ay hindi ko alam kung dapat ko kayong batiin sa pagkakatanggap sa inyong pagbibitiw ng katungkulan. Kayo ay nakikipagtunggali sa mga guwardiya sibil na di naman nararapat.""Sa panahon ng digmaan ang puno ay dapat manatili sa kanyang tayo."
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LIV: Anumang Lihim ay Mabubunyag
Tumugtog ang mga batingaw. Ito ay hudyat na ng orasyon. Ang lahat ng tao nang marinig ang orasyon ay huminto sa kani-kanilang ginagawa at ang mga lalaki ay nag-alis ng sumbrero. Sa mga bahay-bahay naman ay maririnig ang malakas na pagdarasal ng Angelus (orasyon).Samantalang nang mga sandaling iyon ang kura ay nakasumbrerong humahangos na nagtungo sa bahay ng alperes. Nang makita si Padre Pedro ng mga nagsisipagdasal ay biglang lumapit upang humalik sa kamay. Hindi sasalang may mahalagang bagay ang gumiit sa kanyang isipan at sa gayon ay malimutan ang kanyang sariling kapakanan at ang simbahan.Mabilis na nakaakyat si Padre Pedro sa bahay ng alperes at makailang beses na tumawag. Lumabas naman ang Alperes na kunot ang noo kasunud-sunod naman ang asawang si Doña Beatrice."Padre kura! Ako'y talagang papunta sa inyo dahil sa inyong kambing. Hindi ko maitutulot na sirain sa tuwi-tuwina ang aking bakod kaya pag nagbalik ay babarilin ko." "Iyan ay kung m
Pinakabagong kabanata
Memories of the Past [COMPLETED] Maikling Kabuuan Ng Mga Alaala Ng Nakaraan
Si Francisco ay isang binatang Pilipino na nag-aral nang walong taon sa Paris at nagbalik sa San Lorenzo.Si Gobernador Gregorio ay naghandog ng isang hapunan sa pagdating ni Francisco Alonzo. Subalitay pangyayaring hindi inaasahan. Si Francisco makalawang beses na hinamak ni Padre Ignacio isang Franciscanong pari na naging kura ng San Lorenzo. Ang binata ay humingi ng paumanhin. Siya ay nagpaalam pagkat may mahalaga raw siyang pupuntahan.Si Francisco Alonzo ay katipan ni Felicidad de Quintos, isang kabigha-bighaning binibini, na sa kagandahan at mga katangian ay ginawang sagisag ng Inang Bayan. Si Felicidad ay anak sa turing ni Gobernador Gregorio, isa sa mayaman sa San Lorenzo maka-prayle at mapang-api sa mahihirap.Kinabukasan, panauhin ni Gobernador Gregorio sa kanyang tahanan si Francisco Alonzo. Sa pag-uusap ni Felicidad at Francisco ay muling nanariwa ang dalisay na pagmamahalang umusbong mula sa kanilang kamusmusan. Binasa noon ni Felicidad ang su
Memories of the Past [COMPLETED] Ang Huling Paalam: Francisco Alonzo y Montevallo
Magkikita ulit tayo pagdating ng ika-dalawampung taon mula ngayon. -Francisco This is work of fiction. Names, characters, places and events are fictitious unless otherwise stated, any resemblance to real person, living or dead, or actual event is purely coincidental. All rights reserved. No part of this story maybe, reproduced, distributed, transmitted in any form or by any means, without the prior permission of the author. AUTHOR'S NOTE: Maraming salamat sa pagbabasa at pagsuporta ng aking istorya hindi ko ito makalilimutan. Maraming salamat sa taong nagpasok sa akin dito natulungan mo ako ng malaki mabuhay ka pa sana ng matagal, maraming salamat.
Memories of the Past [COMPLETED] Ang Nawawalang Kabanata: Ang Huling Liham ni Felicidad
San LorenzoKalye Pilipo, Santo RosarioIka-31 ng Disyembre 1945Felicidad de Quintos y FloresKalye Burgos, Santa ClaraSan LorenzoMinamahal kong Francisco, Lubos akong nagagalak ng mabalitaan kong ikaw ay nakaligtas ngunit labis ang aking hinagpis ng malaman kong ika'y hindi na muling babalik pa sa lugar kung saan ang ating pag-iibigan ay nagsimula. Naaalala mo pa ba noong tayo'y mga musmos pa lamang lagi tayong nasa pampang ng Ilog ng Pag-ibig nagkukwentuhan sa ilalim ng matandang puno kung saan nakaukit ang ating mga pangalan, kung saan doon nanumpa sa pagdating ng tamang panahon tayo ay maikakasal at magkakaroon ng malulusog na supling. Ngunit sadyang malupit ang tadhana ang minsang pag-iibigan ay naudlot ng dahil lamang sa pagkakagalit mo at ng aking tunay na ama na si Padre Ignacio, siguro'y hindi mo na nabalitaan ang nangyari sa aking
Memories of the Past [COMPLETED] Mga Alaala Ng Nakaraan: Wakas
This is work of fiction. Names, characters, places and events are fictitious unless otherwise stated, any resemblance to real person, living or dead, or actual event is purely coincidental.All rights reserved. No part of this story maybe, reproduced, distributed, transmitted in any form or by any means, without the prior permission of the author.Ang nobelang Mga Alaala Ng Nakaraan ay nauukol sa sosyo-politikal at pangkasaysayang realidad ng lipunan. Ang nobelang ito ay binubuo ng 63 kabanata na tumatalakay sa mga kaganapan noong panahon ng Kastila.MGA TAUHANI. Angkan ni Francisco Alonzo y MontevalloFrancisco AlonzoDon Lorenzo AlonzoDon Arthuro AlonzoII. Angkan ni Felicidad De Quintos y FloresFelicidad De QuintosGob. Gregorio De QuintosAmelia FloresTiya FloraIII. Mga
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIV: Katapusan
Pumasok sa kumbento si Felicidad. Iniwan na ni Padre Ignacio ang bayang kinaroroonan niya upang sa Maynila na manirahan. Si Padre Pedro ay nasa Maynila na rin. Samantalang naghihintay siyang maging obispo ay manakanakang nagsesermon sa simbahan ng Santa Clara at sa kumbento naman niti ay may mahalagang tungkulin. Di nagtagal si Padre Ignacio ay tumanggap ng isang kautusan ng Padre Provincial upang maging kura sa isang napakalayong lalawigan. Napabalitang dinamdam niya nang gayon kaya't kinabukasan ay natagpuan ang paring ito na patay na sa kanyang hihigan. May mga nagsasabi na namatay sa sakit na apoplegia, ang iba nama'y sa bangungot, ngunit ayon sa medikong tumingin, biglaan ang pagkamatay ng pari.Walang sinuman sa mga mambabasa ang ngayon ay nakakakilala kay Gobernador Gregorio. Ilang linggo bago suutan ng abiti si Felicidad para magmongha ay nakaramdam ng isang panlulumo na pinagmulan ng unti-unti niyang pamamayat. Siya ay naging malungkutin at mapag-isip. Noon ay katata
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXIII: Noche Buena
Sa itaas ng bundok sa tabi mg isang ilug-ilugan ay may nakakubli sa kakahuyan. Ito ay may isang dampa na yari sa mga balu-baluktot na punongkahoy. Dito ay may naninirahan na isang mag-anak na Tagalog na ang ikinabubuhay ay ang pangangaso at pangangahoy. Sa ilalim ng puno ang nunong lalaki ay nagtitistis ng dahon ng niyog na gagawing walis. Isang dalaga naman ang naglagay ng isang bakol ng mga itlog ng manok, dayap at mga gulay. Dalawang batang lalaki at babae ang magkasamang naglalaro sa tabi ng isang batang maputla, malungkot at may malalaking mga mata.Si Manuel na may sugat sa paa ay hirap na hirap na tumindig at lumapit sa matanda. "Ingkong, mahigit isang buwan na po ba akong maysakit?" "Mula ng matagpuan ka naming walang malay ay dalawang beses nang bumilog ang buwan. Ang akala nga namin noon ay patay ka na.""Gantihan nawa kayo ng Diyos!" Kami po ay mahirap lamang," ang naisagot ni Manuel. "Subalit ngayon po ay Pasko, ibig ko po sanang umuwi sa bayan upang
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXII: Nagpaliwanag si Padre Ignacio
Ang mga nakikitang regalo ni Felicidad ay walang halaga't kabuluhan, maging ang mga brilyante at mga burdadong pinya at sutla. Nakatingin sa pahayagan ang dalaga ngunit walang makita ni mabasa kaya. Bagama't may mga nagbabalita ng pagkamatay ni Francisco na nalunod sa lawa.Nang biglang nakaramdam siya noong na may dalawang palad na tumakip sa kanyang mga mata. Isang masayang tinig ang kanyang narinig, "Sino ako, sino ako? Natakot ka, ano? Dahil ba sa hindi mo inaasahan ng aking pagdating? Ako ay galing sa lalawigan upang makita ka at ang kasal mo," ang sabi ni Padre Ignacio. Nilapitan niya ang dalaga at iniabot ang kamay upang hagkan. Yumuko si Felicidad at nanginginig na hinagkan ang kamay ng pari. "Bakit ka nanlalamig, namumutla --- may sakit ka ba, anak?" Magiliw niyang kinabig ang dalaga at hinawakan ang dalawang kamay nito. "Wala ka na bang tiwala sa iyong inaama?" ang tanong ni Padre Ignacio. "Sige, maupo ka at sabihin mo sa akin ang problema mo tulad noong ginagawa mo
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LXI: Putukan sa Lawa
"Ginoo, pakinggan po ninyo ang panukalang naisip ko," ang sabi ni Claudio samantalang sila'y magtutungo sa San Gabriel. "Kayo'y aking itatago sa aking kaibigan. Dadalhin ko sa inyo ang lahat ng inyong kuwalta na aking iniligtas at itinago sa puno ng balite sa libingan ng inyong Inkong at tumungo na kayo sa inyong lupain." "Ako, patutungo sa ibang lupain?" ang sagot ni Francisco."Upang kayo'y makapamuhay nang tahimik sa panahong natitira sa inyong buhay. Kayo'y may mga kaibigan sa España, mayaman at maaari ninyong lakarin na kayo'y mapatawad sa pagkabilanggo. Ang ibang lupain, sa ganang akin, ay lalong mabuti kaysa ating sarili bayan."Tumahimik si Francisco,waring nag-iisip. Sila ay dumarating sa Ilog ng Pag-ibig at ang bangka ay nagsisimulang sumalunga sa agos. Sa tulay ng España ay may kabayuhang nagpapatakbo samantalang naririnig noon ang mahahaba ay matutunog na paswit."Claudio ang inyong kasawian ay nagbuhat sa aking kaanak. Ang buhay
Memories of the Past [COMPLETED] Kabanata LX: Magpapakasal na si Felicidad
Tuwang-tuwa si Gobernador Gregorio. Pagkat wala ni sino mang nakialam sa kanya sa buong maghapong kakila-kilabot. Hindi siya dinakip at hindi rin siya ikinulong. Ngunit nang bumalik si Kapitan Tinong sa kanyang bahay ay may sakit, namumutla at namamanas. Hindi nakabuti sa kanya ang paglalakbay. Hindi siya kumikibo di bumabati sa kanyang pamilyang umiiyak, tumatawa, nagsasalita at nababaliw sa kagalakan. Ngunit ni ang pinsang si Primitivo at ang lahat ng karunungan nito ay walang magawa para siya'y mapakibo. "Crede prime" ang sabi sa kanya. "Kung hindi ko nasunog ang lahat ng kasulatan ay nabitay ka na sana."Ang sinapit ni Kapitan Tinong ay kabaligtaran naman sa sinapit ni Gobernador Gregorio. Ayon kay Gobernador Gregorio, ito ay maaaring himala ng Mahal na Birhen ng Antipolo. "Ito marahil ay sa tulong na rin ng aking nga magulang at ng aking magiging manugang na si Lucas de España."Ang bulung-bulungan si Francisco ay bibitayin na. Bagamat may mga katibayan upa
