Napakunot ang noo ni Mandy at kasasagot pa lang sana kay Kuya Greg upang sabihing hindi na kailangang mag-abala, nang biglang may narinig siyang kaguluhan sa paligid.Napalingon siya nang hindi inaasahan at nakita ang isang lalaking halos singkuwenta anyos naâsi Dexterâna may magalang na tindig habang papalapit sa kanya.âMadame, ako na po ang pumalit kay Sir Greg upang sunduin kayo pauwi.âNabigla ang lahat ng naroroon.Nanlaki ang mga mata ni Wendy. âDad?!âMatalim siyang tiningnan ni Dexter. âNasa trabaho ako.âPagkasabi nito, muli siyang bumaling kay Mandy at magalang na ngumiti. âMadame, dito na po kayo dumaan.âBiglang nakaramdam si Mandy ng panlalamig sa anit.Ang tinutukoy ni Kuya Greg na papalit sa kanya upang sumundo ay walang iba kundi ang ama ni Wendy?Nag-umpisa ang bulung-bulungan sa paligid, lumalakas pa habang lumilipas ang mga segundo. Samantala, si Wendy ay namumula at namumutla dahil sa hiya.Maya-maya, mabilis niyang tinakbo ang distansiya papunta sa kanyang ama at
Napakunot ang noo ni Mandy. âPwede bang huwag nang mag-abala sa pagsundo sa akin sa susunod? Inaral ko na ang ruta ng bus. Dalawang sakay lang mula sa eskwelahan hanggang bahay, at napakadali lang naman.âBahagyang ngumiti si Conrad. âKung hahayaan kitang umuwi mag-isa gamit ang pampublikong sasakyan, titigil na ba ang mga kaklase mo sa pangungutya sa iyo?âNanlaki ang mga mata ni Mandy at biglang natigilan. âA-alam mo?âPero kung iisipin, kung nagawa niyang utusan ang ama ni Wendy upang sunduin siya sa paaralan, tiyak na alam din niya ang mga nangyayari roon.Sa pag-iisip nito, hindi maiwasan ni Mandy na lihim siyang sulyapan ng ilang ulit.Noong una, ang akala niya ay nagpakasal lamang siya sa isang lalaking may kapansanan at ang tanging tungkulin niya ay alagaan ito. Ngunit habang tumatagal, lalo siyang nahihirapang basahin ang tunay na pagkatao ni Conrad.Sa katunayan, pakiramdam niya ay siya ang mas inaalagaan nitoâkahit siya ang itinuturing na mas malakas at malusog sa kanilang d
Abala si Mandy sa kusina sa loob ng isaât kalahating oras.Matapos ilagay sa hapag ang huling putahe para sa gabing iyon, sinuri niya ang kanyang mga nilutong pagkain at napangiti sa tuwa. Agad siyang tumakbo papunta kay Conrad at masiglang nagtanong, âTapos na ako! Gusto mo bang kumain na ngayon o mamaya pa?âNarinig ni Conrad ang matamis at malambing na tinig ng babae, kayaât bahagyang gumuhit ang isang ngiti sa kanyang labi. âNgayon na.ââP'wede, ihahatid na kita sa hapag-kainan.âRamdam ang pananabik sa tinig ni Mandy habang itinulak niya ang wheelchair ni Conrad. âGinawa ko ang pinaka-espesyal kong mga putahe ngayong gabi. Subukan mo kung magugustuhan mo! Sabihin mo lang kung alin ang pinakapaborito mo, at araw-araw kitang ipagluluto ng ganito.âHabang nag-uusap sila, naihatid na niya ito sa hapag-kainan.Matapos ihanda ang lahat, masiglang iniabot ni Mandy ang chopsticks kay Conrad ngunit agad ding napaisip at napatigil. âAy, nakalimutan ko⊠hindi mo pala nakikita. Paano kaya⊠gu
"Kung gusto mong makita si Lola, pumunta ka na lang mag-isa. Huwag mo nang isama ang asawa mo."Dahan-dahang lumubog ang puso ni Mandy sa kawalan. Pinilit niyang ibaba ang kanyang boses. "Naiintindihan ko."Katatapos pa lang niyang ibaba ang tawag kay Tito Manuel nang biglang tumunog muli ang kanyang teleponoâsi Tita Leticia naman ang tumatawag.Sa loob lamang ng ilang araw, ito na ang ika-animnapung beses na tinawagan siya ni Tita Leticia.Napakalaki ng paaralang pinapasukan ni Mandy kaya hindi siya mahanap ng kanyang tiyahin. Hindi rin nito alam kung saan siya nakatira, kaya ang tanging nagawa nito ay tawagan siya nang paulit-ulit araw-araw.Ibinalik ni Mandy ang cellphone sa mesa at tumitig sa screen. Nakikita niya ang pangalang Tita Leticia na kumikislap sa display at agad siyang nakaramdam ng matinding inis at pagkalito.Matagal siyang hindi kumilos hanggang sa tumigil ang pag-vibrate ng phone, ngunit biglang may pumasok na isang text message.Mula ito kay Tita Leticia.Mandy, ala
âTatlong araw pa lang na-confine si Bruno, paano aabot agad sa ganitong kalaking halaga?âMula sa kabilang linya, narinig niya ang may halong pang-uuyam na boses ni Leticia. âBakit hindi aabot ng ganoong halaga? Ang anak kong si Bruno ay napuruhan nang hustoâŠâHindi pa siya tapos magsalita nang tila napagtanto niyang kahiya-hiya ang usapan, kaya mabilis siyang napalunok at iniba ang paksa. âBasta ang mahalaga, malubha ang natamo niyang pinsala.âBiglang natigil ang boses ni Leticia. âPaano mo nalaman na tatlong araw nang naka-confine si Bruno?âAng anak niyang si Bruno ay nasangkot sa matinding gulo at halos mawalan ng malay dahil sa bugbog na natamo nito. Halos ikahiya na niya ang nangyari, kaya kahit sa sarili niyang kapatid na si Manuel ay hindi niya ito ipinaalam.Bukod pa roon, nitong mga nagdaang araw ay hindi naman sinasagot ni Mandy ang mga tawag niya, kaya ito ang unang beses na napag-usapan nila ang tungkol sa pagkakaospital ni Bruno.Kaya paano nagawa ni Mandy na siguruhin n
"Bukas, dadalhin ko mismo sa ospital ang pera."Muling huminga nang malalim si Mandy. "Tita, ipadala mo na lang sa akin ang address mamaya."Matapos ibaba ang tawag, napasandal siya sa malaking puno sa hardin at malalim na huminga, pilit na pinakakalma ang sarili.Diyos ko, ilang brain cells ba ang namatay sa kanya habang nakikipag-usap kay Leticia? Isa sa pinakamalaking kahinaan niya ay ang hindi niya agad nasusundan ang sitwasyon.Halimbawa, kapag may nakipagtalo sa kanya at pinagsabihan siya ng masasakit na salita, hindi siya kaagad makakahanap ng isasagot. Pero kapag nakaalis na ang taong iyon, saka lang niya marerealisa kung paano siya dapat sumagot o lumaban.Dahil ilang beses na itong nangyari, napagtanto rin niya sa wakas na hindi siya bagay sa pakikipagtalo o pakikipagtagisan ng talino. Kaya mas pinipili na lang niyang umiwas sa gulo kaysa harapin ito.Ang mga salitang binitiwan niya kanina kay Leticia sa tawag ay ilang araw niyang pinag-isipan habang patuloy niyang tinatanggi
âNag-aalalaâŠâ Napahikab si Mandy at muntik nang mabanggit ang tungkol kay Leticia, pero bigla siyang natauhan at agad na tinikom ang bibig.Sinabi ng kanyang lohika na hindi niya dapat ipaalam ito kay Conrad. Kung sasabihin niya na iniisip niya ang tungkol sa pera, hindi ba't parang humihingi na rin siya ng tulong sa kanya?Kaya't mabilis siyang ngumiti at idinaan sa biro. âNag-aalala lang ako sa exam ko sa Physics ngayong araw. Hindi ko kasi talaga forte ang Physics.âHabang sinasabi niya ito, bahagyang nanginig ang kanyang mga pilikmata at halatang hindi niya alam kung saan ibabaling ang kanyang paningin.Bahagyang kumunot ang noo ni Conrad, pero hindi niya siya pinasinungalingan. âKung talagang nag-aalala ka, bakit hindi ka na lang mag-review nang maayos?âSaglit na nag-isip si Mandy bago tumango. âPwede ba akong umuwi nang mas gabi matapos ang klase?ââHuwag mo nang papuntahan si Kuya Greg para sunduin ako. Pupunta ako sa library para mag-aral, tapos sasakay na lang ako ng bus pauw
Natatakot si Bruno na sabihin sa kanyang inang si Leticia na si Mandy ang dahilan ng pananakit sa kanya. Kitang-kita kung gaano siya kaingat sa kilos at salita. Sa mismong sandali ng kanyang pagtalikod, sinadyang ngumiti si Mandy sa pinsan.Agad namang nanginig ang mga kamay ni Bruno, at natapon pa niya ang hawak niyang mainit na lugaw."Nasaan na ang pera?"Pagkalabas nila ng kwarto, hindi man lang itinago ni Leticia ang kanyang inis kay Mandy. "Bilisan mo, ibigay mo na."Wala nang nagawa si Mandy kundi iabot sa kanya ang sobre na may lamang labindalawang libong piso. "Tita Leticia, siguraduhin mong tutuparin mo ang pangako mo."Napairap si Leticia. "Basta siguraduhin mong palagi kang may dalang pera, hindi ako magsasalita sa lola mo!"Pagkasabi nito, lihim pa niyang sinulyapan si Mandy nang may panunuya.Akalain mo, nakapag-asawa na nga ng mayaman, pero ganito pa rin kung maglabas ng peraâparang ayaw maubusan, naisip ni Leticia.Matapos maibigay ang pera, wala nang dahilan pa si Mand
Natatakot si Bruno na sabihin sa kanyang inang si Leticia na si Mandy ang dahilan ng pananakit sa kanya. Kitang-kita kung gaano siya kaingat sa kilos at salita. Sa mismong sandali ng kanyang pagtalikod, sinadyang ngumiti si Mandy sa pinsan.Agad namang nanginig ang mga kamay ni Bruno, at natapon pa niya ang hawak niyang mainit na lugaw."Nasaan na ang pera?"Pagkalabas nila ng kwarto, hindi man lang itinago ni Leticia ang kanyang inis kay Mandy. "Bilisan mo, ibigay mo na."Wala nang nagawa si Mandy kundi iabot sa kanya ang sobre na may lamang labindalawang libong piso. "Tita Leticia, siguraduhin mong tutuparin mo ang pangako mo."Napairap si Leticia. "Basta siguraduhin mong palagi kang may dalang pera, hindi ako magsasalita sa lola mo!"Pagkasabi nito, lihim pa niyang sinulyapan si Mandy nang may panunuya.Akalain mo, nakapag-asawa na nga ng mayaman, pero ganito pa rin kung maglabas ng peraâparang ayaw maubusan, naisip ni Leticia.Matapos maibigay ang pera, wala nang dahilan pa si Mand
âNag-aalalaâŠâ Napahikab si Mandy at muntik nang mabanggit ang tungkol kay Leticia, pero bigla siyang natauhan at agad na tinikom ang bibig.Sinabi ng kanyang lohika na hindi niya dapat ipaalam ito kay Conrad. Kung sasabihin niya na iniisip niya ang tungkol sa pera, hindi ba't parang humihingi na rin siya ng tulong sa kanya?Kaya't mabilis siyang ngumiti at idinaan sa biro. âNag-aalala lang ako sa exam ko sa Physics ngayong araw. Hindi ko kasi talaga forte ang Physics.âHabang sinasabi niya ito, bahagyang nanginig ang kanyang mga pilikmata at halatang hindi niya alam kung saan ibabaling ang kanyang paningin.Bahagyang kumunot ang noo ni Conrad, pero hindi niya siya pinasinungalingan. âKung talagang nag-aalala ka, bakit hindi ka na lang mag-review nang maayos?âSaglit na nag-isip si Mandy bago tumango. âPwede ba akong umuwi nang mas gabi matapos ang klase?ââHuwag mo nang papuntahan si Kuya Greg para sunduin ako. Pupunta ako sa library para mag-aral, tapos sasakay na lang ako ng bus pauw
"Bukas, dadalhin ko mismo sa ospital ang pera."Muling huminga nang malalim si Mandy. "Tita, ipadala mo na lang sa akin ang address mamaya."Matapos ibaba ang tawag, napasandal siya sa malaking puno sa hardin at malalim na huminga, pilit na pinakakalma ang sarili.Diyos ko, ilang brain cells ba ang namatay sa kanya habang nakikipag-usap kay Leticia? Isa sa pinakamalaking kahinaan niya ay ang hindi niya agad nasusundan ang sitwasyon.Halimbawa, kapag may nakipagtalo sa kanya at pinagsabihan siya ng masasakit na salita, hindi siya kaagad makakahanap ng isasagot. Pero kapag nakaalis na ang taong iyon, saka lang niya marerealisa kung paano siya dapat sumagot o lumaban.Dahil ilang beses na itong nangyari, napagtanto rin niya sa wakas na hindi siya bagay sa pakikipagtalo o pakikipagtagisan ng talino. Kaya mas pinipili na lang niyang umiwas sa gulo kaysa harapin ito.Ang mga salitang binitiwan niya kanina kay Leticia sa tawag ay ilang araw niyang pinag-isipan habang patuloy niyang tinatanggi
âTatlong araw pa lang na-confine si Bruno, paano aabot agad sa ganitong kalaking halaga?âMula sa kabilang linya, narinig niya ang may halong pang-uuyam na boses ni Leticia. âBakit hindi aabot ng ganoong halaga? Ang anak kong si Bruno ay napuruhan nang hustoâŠâHindi pa siya tapos magsalita nang tila napagtanto niyang kahiya-hiya ang usapan, kaya mabilis siyang napalunok at iniba ang paksa. âBasta ang mahalaga, malubha ang natamo niyang pinsala.âBiglang natigil ang boses ni Leticia. âPaano mo nalaman na tatlong araw nang naka-confine si Bruno?âAng anak niyang si Bruno ay nasangkot sa matinding gulo at halos mawalan ng malay dahil sa bugbog na natamo nito. Halos ikahiya na niya ang nangyari, kaya kahit sa sarili niyang kapatid na si Manuel ay hindi niya ito ipinaalam.Bukod pa roon, nitong mga nagdaang araw ay hindi naman sinasagot ni Mandy ang mga tawag niya, kaya ito ang unang beses na napag-usapan nila ang tungkol sa pagkakaospital ni Bruno.Kaya paano nagawa ni Mandy na siguruhin n
"Kung gusto mong makita si Lola, pumunta ka na lang mag-isa. Huwag mo nang isama ang asawa mo."Dahan-dahang lumubog ang puso ni Mandy sa kawalan. Pinilit niyang ibaba ang kanyang boses. "Naiintindihan ko."Katatapos pa lang niyang ibaba ang tawag kay Tito Manuel nang biglang tumunog muli ang kanyang teleponoâsi Tita Leticia naman ang tumatawag.Sa loob lamang ng ilang araw, ito na ang ika-animnapung beses na tinawagan siya ni Tita Leticia.Napakalaki ng paaralang pinapasukan ni Mandy kaya hindi siya mahanap ng kanyang tiyahin. Hindi rin nito alam kung saan siya nakatira, kaya ang tanging nagawa nito ay tawagan siya nang paulit-ulit araw-araw.Ibinalik ni Mandy ang cellphone sa mesa at tumitig sa screen. Nakikita niya ang pangalang Tita Leticia na kumikislap sa display at agad siyang nakaramdam ng matinding inis at pagkalito.Matagal siyang hindi kumilos hanggang sa tumigil ang pag-vibrate ng phone, ngunit biglang may pumasok na isang text message.Mula ito kay Tita Leticia.Mandy, ala
Abala si Mandy sa kusina sa loob ng isaât kalahating oras.Matapos ilagay sa hapag ang huling putahe para sa gabing iyon, sinuri niya ang kanyang mga nilutong pagkain at napangiti sa tuwa. Agad siyang tumakbo papunta kay Conrad at masiglang nagtanong, âTapos na ako! Gusto mo bang kumain na ngayon o mamaya pa?âNarinig ni Conrad ang matamis at malambing na tinig ng babae, kayaât bahagyang gumuhit ang isang ngiti sa kanyang labi. âNgayon na.ââP'wede, ihahatid na kita sa hapag-kainan.âRamdam ang pananabik sa tinig ni Mandy habang itinulak niya ang wheelchair ni Conrad. âGinawa ko ang pinaka-espesyal kong mga putahe ngayong gabi. Subukan mo kung magugustuhan mo! Sabihin mo lang kung alin ang pinakapaborito mo, at araw-araw kitang ipagluluto ng ganito.âHabang nag-uusap sila, naihatid na niya ito sa hapag-kainan.Matapos ihanda ang lahat, masiglang iniabot ni Mandy ang chopsticks kay Conrad ngunit agad ding napaisip at napatigil. âAy, nakalimutan ko⊠hindi mo pala nakikita. Paano kaya⊠gu
Napakunot ang noo ni Mandy. âPwede bang huwag nang mag-abala sa pagsundo sa akin sa susunod? Inaral ko na ang ruta ng bus. Dalawang sakay lang mula sa eskwelahan hanggang bahay, at napakadali lang naman.âBahagyang ngumiti si Conrad. âKung hahayaan kitang umuwi mag-isa gamit ang pampublikong sasakyan, titigil na ba ang mga kaklase mo sa pangungutya sa iyo?âNanlaki ang mga mata ni Mandy at biglang natigilan. âA-alam mo?âPero kung iisipin, kung nagawa niyang utusan ang ama ni Wendy upang sunduin siya sa paaralan, tiyak na alam din niya ang mga nangyayari roon.Sa pag-iisip nito, hindi maiwasan ni Mandy na lihim siyang sulyapan ng ilang ulit.Noong una, ang akala niya ay nagpakasal lamang siya sa isang lalaking may kapansanan at ang tanging tungkulin niya ay alagaan ito. Ngunit habang tumatagal, lalo siyang nahihirapang basahin ang tunay na pagkatao ni Conrad.Sa katunayan, pakiramdam niya ay siya ang mas inaalagaan nitoâkahit siya ang itinuturing na mas malakas at malusog sa kanilang d
Napakunot ang noo ni Mandy at kasasagot pa lang sana kay Kuya Greg upang sabihing hindi na kailangang mag-abala, nang biglang may narinig siyang kaguluhan sa paligid.Napalingon siya nang hindi inaasahan at nakita ang isang lalaking halos singkuwenta anyos naâsi Dexterâna may magalang na tindig habang papalapit sa kanya.âMadame, ako na po ang pumalit kay Sir Greg upang sunduin kayo pauwi.âNabigla ang lahat ng naroroon.Nanlaki ang mga mata ni Wendy. âDad?!âMatalim siyang tiningnan ni Dexter. âNasa trabaho ako.âPagkasabi nito, muli siyang bumaling kay Mandy at magalang na ngumiti. âMadame, dito na po kayo dumaan.âBiglang nakaramdam si Mandy ng panlalamig sa anit.Ang tinutukoy ni Kuya Greg na papalit sa kanya upang sumundo ay walang iba kundi ang ama ni Wendy?Nag-umpisa ang bulung-bulungan sa paligid, lumalakas pa habang lumilipas ang mga segundo. Samantala, si Wendy ay namumula at namumutla dahil sa hiya.Maya-maya, mabilis niyang tinakbo ang distansiya papunta sa kanyang ama at
Ibinaba ni Mandy ang tingin at inilabas mula sa kanyang bag ang mga libro at mga tala. âTalagang malaki ang nagagawa ng pagiging mayaman.âMula nang magkasakit ang kanyang lola, labis niyang pinangarap na maging isang mayamang tao. Ngayon nga ay naging asawa na siya ng isang mayaman, pero pakiramdam niya ay parang hindi pa rin totoo ang lahat.âHuwag mo namang sabihin âyan.âNapangiwi si Ronnie. âHindi mo kailangang magmakaawa, Mandy. Hayaan mo na lang lumabas si Conrad, sampalin ng katotohanan si Wendy, at ipaluhod siya para humingi ng tawad saâyo!âUmiling si Mandy. âHuwag na.ââBakit?ââKung gusto nila akong laitin, palagi silang makakahanap ng paraan. Kahit patunayan ko pang hindi matanda, pangit, mataba, at kalbo si Conrad, hahanap at hahanap pa rin sila ng panibagong dahilan para laitin siya. Siguradong sasabihin nilang isa siyang inutil.âHuminga siya nang malalim at isinuot ang earphones. âMas mabuting huwag ko na lang silang pakinggan.âPinakasalan niya si Conrad para alagaan