Yzza's POV
Ngayon ay araw ng Linggo at as usual, pupunta na naman kami ng bukid. Doon na naman kami mag-aagahan muli at mag-aayos na din kami ng mga tanim na gulay. Mas maaga kami kaysa kahapon nang dumating sa bukid kaya naman mas marami kaming nagawa nang araw na iyon.
Busy ako sa pagcucultivate ng mga tanim na sitaw at kalabasa ni Inay nang mapansin kong wala sa paligid si Itay. Nawili ako sa aking ginagawa dahil nage-enjoy ako ng sobra kaya’t hindi ko na namalayang wala na pala sa paligid si Itay. Napahinto ako sa aking ginagawa at hinanap siya ng aking mga mata.
Tumingin na ako sa lahat ng sulok sa aking palibot pero hindi pa din nahanap ng mga mata ko si Itay. Sinulyapan ko si Inay na tuloy lamang sa ginagawa nito at wala pa ding malay na hindi na naming kasama si Itay. Naisip kong tanungin siya at baka nagpasabi rito si Itay patungkol sa pupuntahan nito at hindi na nakuha pang magpaalam dahil sa pagmamadali.
“Inay, napansin niyo po ba si Itay? Bigla lang kasi siyang nawala.” Nakakunot-noo kong tanong kay Inay. Napahinto naman siya at tiningnan ako ng diretso. Nakita ko sa mukha niya ang kawalan ng reaksiyon at panatag ng mukha.
“Ang sabi niya kanina ay magsasadya lamang siya kay Don Samson. May importante lamang silang pag-uusapan.” Saad niya at muli nang nagpatuloy sa ginagawa matapos akong bigyan ng isang makahulugang tingin.
Hindi na ako nagimbestiga pa pagkatapos ng sagot niyang iyon. Napatango na laamang din ako nang makuha ang sagot na kanina ko ibig malaman.
Nagpatuloy na akong muli sa aking ginagawa. Habang busy ako sa pagcucultivate ng mga tanim ay sumagi sa isipan kong muli si Don Samson. May paminsang naliligaw sa malawak na plantasyon ng mga gulay si Don Samson. Dahil marami itong negosyong inaasikaso, halos magawi roon ang Don.
Ang huling pagkakatanda niya nang pumunta roon ang Don ay nakaraang taon pa. May importante lang itong kinuha sa plantation kaya nagawi roon.
One year ago….
MAINIT na mainit ng umagang iyon kahit pa alas nuebe pa lamang . Araw iyon ng Sabado kaya magkasama kami ng Itay at Inay ng araw na iyon sa bukid. Sa kalagitnaan ng aking kabisihan ay hindi ko napansing may kausap si Itay. Although naririnig ko ang kanilang mga pag-uusap pero hindi ko na iyon pinansin dahil alam kung tungkol lang din sa pagtatrabaho namin sa bukid nila ang pag-uusapan ng mga ito.
“Mukhang sinuswerte tayo ngayon Samuel.” Narinig kong wika ng Don. Nasa boses nito ang saya at eksayted na pagbabalita kay Itay. “Lumalaki na ngayon ang produksiyon at supplay natin ng gulay hindi lang dito sa atin kundi maging sa kabilang bayan.”
“Naku, Don Samson. Nakakataba naman ng puso ang mga sinasabi niyong iyan kung sakaling totoo nga.” Tugon naman ni Itay na kahit alam kong hindi ko nakikita ang mukha niya ay alam kong sobrang masaya ito sa pinagsasabi ng Don.
“Sa tingin mo ba ay nagbibiro ako? Siyempre, totoo lahat ng sinasabi ko. Ito ang ikalawang dahilan kung bakit ako narito. Para lang ibalita sa’yo ang tungkol sa ating malakas na kita sa gulayan.”
Naging interesado naman ako na makita kung ano talaga ang reaksiyon ni Itay kaya naman ay natukso akong sulyapan sila. Nakuha ko yata ang atensiyon ng Don kaya naman parang natuka ito ng ahas ng makita akong sumulyap sa kanila.
Kitang-kita sa dalawang mata ng matanda ang isang napakalaking paghanga. Hindi ko halos nalaman kung ilang segundong nakapause lamang ito sa kinatatayuan at nakapako lamang ang tingin sa akin.
Binawi ko naman ang aking mga mata at ibinalik ang aking atensiyon sa aking ginagawa. Para namang nahalata ang Itay at malugod niya akong ipinakilala sa kaniyang amo.
“Siyanga pala, siya pala si Yzza, anak namin ni Miriam.”
Hindi ko na nakita ang naging reaksiyon ng Don dahil sa totoo lang ay ayaw kong salubungin ang mga mata nito. Habang tumatagal kasi ay hindi na paghanga ang nararamdaman ko mula sa Don.May nababasa akong pagnanasa sa mga mata nito lalo na nang hagurin nito ako ng tingin.
“Hindi mo sinabing may anak ka na babae? Sayang naman ang ganda niya at nabibilad lamang sa araw.” Narinig kong pahayag ng Don. Naramdaman ko ang paghakbang niya palapit sa kinaroroonan ko na nagbigay sa akin ng hindi maipaliwanag na takot at pagiging uncomfortable.
“Pasensiya na Don Samson. Madalang na din kasi kayong makakapunta rito kaya hindi niyo na napansin siya.” Paliwanag ng ama ko na hindi ko maisip ang dahilan kung bakit kaylangang magpaliwanag rito ni Itay. Porke ba tauhan nito ang aking mga magulang ay may karapatan nang malaman nito kung sino ang anak ng mga tauhan? Kailangan bang updated ito sa mga kaganapan ng buhay ng mga tauhan?
Ang awkward ha!
“No, it’s okay.” Dahil busy ako sa paghahanap ng sagot kung bakit kailangan ni Itay ang magexplain rito, huli na ng mapansin kong nasa likuran ko na siya at hinawakan ako sa balikat.
Isang bagay na ikinagulat ko at napasinghap sa bigla. Kahit kaylan ay hindi pa ako nahahawakan ng kahit na sinong binata o lalaki kaya iba sa pakiramdam ko ang ginawa ng Don. Mas lalong dumagundong ang kaba ko sa takot na natriggered kanina pa kung paano nito ako tingnan.
Agad kong inilayo ang sarili ko at tumakbo sa aking Inay Miriam. Kinikilabutan ako sa mga sandaling iyon, hindi ko alam kung bakit pero trust me, sobra-sobrang takot na hindi ko alam kung bakit.
Narinig kong mahinang tumawa si Don Samson. Takot na takot naman akong isiniksik ang sarili kay Inay.
“Relax, baby girl. Hindi kita kakainin. Gusto ka lamang makilala ni Don Samson.” Natatawang saad ni Don. Hindi na nito ako hinabol dahil na din siguro sa takot na nakalarawan sa mukha ko.
Ang buong akala ko ay ipagtatanggol ako ni Inay. Sesermunan lang din pala ako.
“Diyos ko namang bata ka, oo! Para ka namang ngayon lang nakakita ng tao.” Sermon ni Inay na pilit akong inilalayo sa katawan niya. “E gusto ka lamang namang makilala ni Don Samson.” Dagdag pa niya. “Umupo ka nga roon at may pag-uusapan pa kami ni Don Samson.”
Gusto ko sanang manlaban kay Inay dahil pilit niyang tinatanggal ang aking mga daliri pero hindi ko na nagawa. Nilunok ko na lamang ang takot kong nararamdaman lalo na noong paano akong tingan ni Inay nang binalak kong hindi umalis sa pagkakasiksik sa kaniya.
Para akong basang sisiw na naupo sa gilid at hindi sinubukan pang magsalita. Lumayo lamang sila ng ilang distansiya at mahinang nag-usap. Sinubukan kong tingnan sila buhat sa malayo. Wala na akong narinig sa kanilang pinag-uusapan liban na lang sa buka ng kanilang mga labi habang nagpapalitan ng sagot.
Nahuli pa ng mga mata ko ang pag-abot ni Don Samson ng isang bagay kay Itay. Kung pera iyon o kung ano pa man iyon ay hindi ko na alam.
Yzza’s POVThat was almost a year and a half ago. Since then, hindi ko na nakita pa ang anino ni Don Samson sa lugar na iyon. Ang bali-balita ay nasa Maynila ang matanda at binisita daw ang anak na si Loid Xavier na kasalukuyang nag-aaral. Hindi naman sa hinahanap ko ang presensiya ng matanda. Ano naman kasi ang pakialam ko kung hindi man ito magpakita kahit pa kaylanman sa amin? Hindi ko naman iyon ikakamatay siguro?Isa pa, nakakabahala ang mga titig ng matanda sa akin noong nagdadalaga pa lamang ako. Paano na lang ngayong malaki na ako at nagkashape na ang katawan? Kahit pa sabihing sunog sa araw ang balat ko ay hindi ko pa din maitatago ang ganda at hugis ng katawan ko na paminsan-minsan ay pinagdidiskitahan ng mga iba pang kabinataan sa amin na tulad naming ay matagal nang naninilbihan sa pamilya Aguirre.Marami sa mga binatang anak ng mga trabahador ng Don Samson ay pinupuna ako kapag nasasalubong ako sa daan. May mga nagpapalipad-hangin ng pagkakagusto pero dinidedma ko na l
Yzza'z POVMALALAKAS at sunod-sunod na katok sa labas ng pintuan ng aking kuwarto ang nagpabalikwas sa akin ng bangon. Araw ng Sabado at gaya ng nakaugalian ng aming pamilya ay panahon na naman para pumunta sa bukid."Ano ba? Hindi ka ba gigising? Kanina pa ako katok ng katok at tawag sayo ng tawag dito a!" Dinig kong sigaw ni Inay Miriam mula sa labas. Mainit ang ulo nito ngayon ngunit hindi ko alam kung bakit. Hindi naman ganito madalas paggising niya sa akin. Paminsan-minsan lang naman na hindi na nakapagtataka."Opo, nandiyan na! Liligpitin ko lamang ang aking kamang tulugan." Magalang namang tugon ko para hindi na ito magalburuto pa sa labas."Bilis-bilisan mo diyan at mataas na ang araw. Baka abutin ka pa ng isang oras sa pagligpit mo diyan." muling hirit ni Inay. Hindi na ako sumagot pa at baka lalo lamang itong atakihin ng high blood nito. Kilala ko si Inay, the more na sinasagot-sagot, the more na maraming pinagsasabi.Minadali ko na ang aking ang kilos. Narinig ko ang pala
MALALIM na noon ang gabi pero hanggang sa mga oras na iyon ay hindi pa din ako makakatulog. Ewan ko ba, pero hindi ko talaga maiaalis sa isipan ko ang isipin ang tungkol sa aking pag-aaral ng kolehiyo.Sa tantiya ko ay alas-nuebe na iyon at alam kong nagpapahinga na sina Itay at Inay sa kanilang kuwarto ng mga sandaling iyon. Magkatabi lamang kami ng kuwarto. Tanging isang sawaling dinding lamang ang nasa pagitan namin na siyang naghihiwalay sa dalawang kuwarto. Hindi naman gaanong kalakihan ang aming bahay. Malapad lamang ang sala at ang kusinang ekstensiyon lamang sa likuran. Nakahiwalay naman ang banyo at palikuan na may limang metro ang layo.Nakadungaw lamang ako sa bintanang hindi ko pa din nasasara sa mga oras na iyon. Sakto namang full moon ng Sabadong iyon kaya naman napakaliwanag ng palibot. Malayang nakatanaw ang kanilang mga mata sa patag na bukirin sa likuran ng kanilang bahay. Malapit sa isang basakan ang kanilang bahay na hindi naman nila pagmamay-ari. Ang nasabing basa
LOID Xavier POVIt was a summer season. On Vacation na din kami sa school na pinapasukan ko kaya namomroblema na naman ako ulit. Alam ko kasi na kapag summer ay pinapauwi ako ni Dad sa hacienda naman sa Romblon. Tagadoon talaga ako at kaya lang ako napadpad ng Maynila ay dahil sa aking pag-aaral sa kursong Abogasya.Sa kasalukuyan ay nasa second year college na ako dito sa St. Brendan Northern College. Pansamantala ay nakikitira ako sa kapatid ni Mom Mellina na si Tita Olga. Ikalawang kapatid ito ni Mom sa apat silang magkakapatid. Lahat ay pawang babae at may kaniya-kaniya na ding pamilya.Hindi din naman ako nakaramdam ng pagkabagot dito sa bahay dahil kasama ko ang dalawang anak nina Tito Eleazar at tita Olga na sina Trexie at Bench. Si Trexie ay twelve years old na habang si Bench naman ay five year old pa lamang. Ang dalawang makukulit na mga bata ang siyang naging kalaro at kasama ko araw-araw dito sa aking pananatili sa Maynila.Hindi naman problemado ang mga ito sa aking pan
Yzza’s POVThat was almost a year and a half ago. Since then, hindi ko na nakita pa ang anino ni Don Samson sa lugar na iyon. Ang bali-balita ay nasa Maynila ang matanda at binisita daw ang anak na si Loid Xavier na kasalukuyang nag-aaral. Hindi naman sa hinahanap ko ang presensiya ng matanda. Ano naman kasi ang pakialam ko kung hindi man ito magpakita kahit pa kaylanman sa amin? Hindi ko naman iyon ikakamatay siguro?Isa pa, nakakabahala ang mga titig ng matanda sa akin noong nagdadalaga pa lamang ako. Paano na lang ngayong malaki na ako at nagkashape na ang katawan? Kahit pa sabihing sunog sa araw ang balat ko ay hindi ko pa din maitatago ang ganda at hugis ng katawan ko na paminsan-minsan ay pinagdidiskitahan ng mga iba pang kabinataan sa amin na tulad naming ay matagal nang naninilbihan sa pamilya Aguirre.Marami sa mga binatang anak ng mga trabahador ng Don Samson ay pinupuna ako kapag nasasalubong ako sa daan. May mga nagpapalipad-hangin ng pagkakagusto pero dinidedma ko na l
Yzza's POVNgayon ay araw ng Linggo at as usual, pupunta na naman kami ng bukid. Doon na naman kami mag-aagahan muli at mag-aayos na din kami ng mga tanim na gulay. Mas maaga kami kaysa kahapon nang dumating sa bukid kaya naman mas marami kaming nagawa nang araw na iyon.Busy ako sa pagcucultivate ng mga tanim na sitaw at kalabasa ni Inay nang mapansin kong wala sa paligid si Itay. Nawili ako sa aking ginagawa dahil nage-enjoy ako ng sobra kaya’t hindi ko na namalayang wala na pala sa paligid si Itay. Napahinto ako sa aking ginagawa at hinanap siya ng aking mga mata.Tumingin na ako sa lahat ng sulok sa aking palibot pero hindi pa din nahanap ng mga mata ko si Itay. Sinulyapan ko si Inay na tuloy lamang sa ginagawa nito at wala pa ding malay na hindi na naming kasama si Itay. Naisip kong tanungin siya at baka nagpasabi rito si Itay patungkol sa pupuntahan nito at hindi na nakuha pang magpaalam dahil sa pagmamadali.“Inay, napansin niyo po ba si Itay? Bigla lang kasi siyang nawala.
LOID Xavier POVIt was a summer season. On Vacation na din kami sa school na pinapasukan ko kaya namomroblema na naman ako ulit. Alam ko kasi na kapag summer ay pinapauwi ako ni Dad sa hacienda naman sa Romblon. Tagadoon talaga ako at kaya lang ako napadpad ng Maynila ay dahil sa aking pag-aaral sa kursong Abogasya.Sa kasalukuyan ay nasa second year college na ako dito sa St. Brendan Northern College. Pansamantala ay nakikitira ako sa kapatid ni Mom Mellina na si Tita Olga. Ikalawang kapatid ito ni Mom sa apat silang magkakapatid. Lahat ay pawang babae at may kaniya-kaniya na ding pamilya.Hindi din naman ako nakaramdam ng pagkabagot dito sa bahay dahil kasama ko ang dalawang anak nina Tito Eleazar at tita Olga na sina Trexie at Bench. Si Trexie ay twelve years old na habang si Bench naman ay five year old pa lamang. Ang dalawang makukulit na mga bata ang siyang naging kalaro at kasama ko araw-araw dito sa aking pananatili sa Maynila.Hindi naman problemado ang mga ito sa aking pan
MALALIM na noon ang gabi pero hanggang sa mga oras na iyon ay hindi pa din ako makakatulog. Ewan ko ba, pero hindi ko talaga maiaalis sa isipan ko ang isipin ang tungkol sa aking pag-aaral ng kolehiyo.Sa tantiya ko ay alas-nuebe na iyon at alam kong nagpapahinga na sina Itay at Inay sa kanilang kuwarto ng mga sandaling iyon. Magkatabi lamang kami ng kuwarto. Tanging isang sawaling dinding lamang ang nasa pagitan namin na siyang naghihiwalay sa dalawang kuwarto. Hindi naman gaanong kalakihan ang aming bahay. Malapad lamang ang sala at ang kusinang ekstensiyon lamang sa likuran. Nakahiwalay naman ang banyo at palikuan na may limang metro ang layo.Nakadungaw lamang ako sa bintanang hindi ko pa din nasasara sa mga oras na iyon. Sakto namang full moon ng Sabadong iyon kaya naman napakaliwanag ng palibot. Malayang nakatanaw ang kanilang mga mata sa patag na bukirin sa likuran ng kanilang bahay. Malapit sa isang basakan ang kanilang bahay na hindi naman nila pagmamay-ari. Ang nasabing basa
Yzza'z POVMALALAKAS at sunod-sunod na katok sa labas ng pintuan ng aking kuwarto ang nagpabalikwas sa akin ng bangon. Araw ng Sabado at gaya ng nakaugalian ng aming pamilya ay panahon na naman para pumunta sa bukid."Ano ba? Hindi ka ba gigising? Kanina pa ako katok ng katok at tawag sayo ng tawag dito a!" Dinig kong sigaw ni Inay Miriam mula sa labas. Mainit ang ulo nito ngayon ngunit hindi ko alam kung bakit. Hindi naman ganito madalas paggising niya sa akin. Paminsan-minsan lang naman na hindi na nakapagtataka."Opo, nandiyan na! Liligpitin ko lamang ang aking kamang tulugan." Magalang namang tugon ko para hindi na ito magalburuto pa sa labas."Bilis-bilisan mo diyan at mataas na ang araw. Baka abutin ka pa ng isang oras sa pagligpit mo diyan." muling hirit ni Inay. Hindi na ako sumagot pa at baka lalo lamang itong atakihin ng high blood nito. Kilala ko si Inay, the more na sinasagot-sagot, the more na maraming pinagsasabi.Minadali ko na ang aking ang kilos. Narinig ko ang pala