Prologue

Alam kong maraming magbabago sa oras na simulan ko ang mga pinaplano ko but I don't have a choice. I'll die if I will keep on running away. Hindi ako mabubuhay base sa kung ano ang gusto ko kung tatakbo lang ako.

Nandito na ako... kailangan ko na lang ipagpatuloy ang dapat na mangyari. Nawala na sa akin ang buhay bilang isang Lemon Concepcion at nandito ako para ipagpatuloy ang buhay ni Liwanag na magsisilbing ikalawang buhay ko.

Kailangan kong ayusin ang gusot bago ko makamit ang katahimikan.

Ang saya ng fiesta sa tahanan nina Lola Juana kasi pati kapit-bahay nila, nagpupunta sa kanila plus they we're all singing and dancing, too. Ang dami ring k'wento ng mga tao dun na hindi ko alam kung totoo kasi tawanan lang kami nang tawanan. Busog na busog na rin kami pero pinilit pa rin naming pumunta pa kina Catalina bilang request na rin ni Agustino at inimbitahan din kasi kami nina Catalina.

Hindi naman totally ayoko kay Catalina. Gusto ko naman siya maging kaibigan lalo pa't wala siyang kaibigan dito kasi nalaman niyang iba pala ang sinasabi nila kapag nakatalikod ito sa kanya.

Masyadong tahimik ngayon... lalo akong natatakot.

"Napakaraming panauhin kanina," humahangos na sabi ni Catalina pagkaupo niya sa upuan at nandito kami malapit sa balcony. Maghahapon na rin kaya malamang ang iba ay nagsialisan na dahil may mga palabas at palaro pa sa plaza. "Sigurado ba kayong hindi na kayo kakain?" tanong niya habang tinitingnan ang tea na iniinom namin at mga kakanin na halos hindi na namin magalaw. Umiling kaming lahat. Kailangan namin ng tea para matunawan. Ang dami na naming nakain, e.

"Nais mo bang sumama sa amin sa plaza upang manood?" tanong ni Agustino kay Catalina.

"Napapagod na ako rito. Pinipilit ako ng aking magulang na kausapin ang ilang bisita," reklamo ni Catalina sabay hangos nang malalim. "Ano naman ang panonoorin sa plaza?"

"Marami. Kung nais mong malaman, sumama ka sa amin." Para-paraan din itong si Agustino para lang makasama si Catalina, e.

"Sasama ka ba, Mon?" Catalina asked me kaya napasimangot si Agustino sabay tingin sa 'kin.

"Ah hindi, e. Kinakabag yata kasi ako," sagot ko sabay himas ng tiyan.

"Nais mo na bang umuwi?" tanong agad ni Lino. Gosh, hindi niya gets na nagpapanggap lang din ako tulad ng pagpapanggap niya kanina sa harap ng simbahan para ilayo ako kay Padre Roque.

"Kaya pa," mahinang sabi ko habang binibigyan siya ng I-was-just-acting-maki-sabay-ka-na-lang look. Napatango siya na may halong pagtataka.

"Kung gayon ay hindi na lamang ako sasama. Tiyak na magkakagulo lamang tayo," nakataas-kilay na sabi ni Catalina kay Agustino kaya bahagyang natawa si Agustino.

"Hindi ka na aawayin pa ni Kuya, Catalina. Isa pa, mas masaya kung marami tayong manonood," ngiting-ngiting sabi ni Miranda. "Sasama ka ba sa amin, Lino?"

Hindi nakaimik si Lino. Tiningnan niya pa ako na parang humihingi ng sagot mula sa 'kin samantalang siya itong tinatanong, hindi ako.

"Sumama ka na. Si Berto na lang ang sasama sa 'kin pauwi," sabi ko na kinakunot lalo ng noo ni Lino. Ganun din si Agustino. Napagtanto siguro nila na kapag sinama ko pa si Berto ay silang apat na lang ang maglalakad mamaya upang manood. Parang double date? Mas gugustuhin ko pang si Miranda ang mahalin ni Lino kaysa ako na sobrang gulo ng buhay.

"Ngunit hindi ko rin nais manood," ani Lino sabay tingin kay Miranda na nalungkot bigla. "Bakit hindi ninyo yayain sina Manang Hiyas at Josefa kung nais ninyo ng marami?" tanong niya habang nagpapalipat-lipat ang tingin sa 'kin at kay Miranda. Mukhang nakakahalata na siya.

"Tila hindi matutuloy ang ating lakad," ani Berto sabay higop ng tea kaya napatingin kami sa kanya. Kung hindi siguro ako nagdecline, baka matuloy 'to.

Bumuntong-hininga ako at uminom din ng tea habang pinagmamasdan ang mga taong kaharap ko rito. Kung saan-saan na sila nakatingin at ang tahimik na rin ng paligid. I know we're all tired because of this fiesta and we've been to different houses but they still want to go to plaza. Of course I want too. Kaso naisip ko na ibigay na sa kanila ang araw na 'to. Napapagod na rin kasi akong magpanggap.

"Minsan lang 'to sa isang taon. Bakit hindi natin sulitin?" tanong ko kaya napatingin sila sa 'kin. Ngumiti ako at inubos na ang tea. "Ituloy natin," alok ko at umaliwalas ang mukha nila kaya napangiti na rin ako. I don't know, I just want to see their happy faces.

Tinuloy namin ang lakad namin at nagpaalam na rin kami sa parents ni Catalina na nais din sanang manood ng pagtatanghal kaso pagod na rin daw sila kakaasikaso sa mga bisita. Nagpunta rin pala sa kanila sina Padre Roque at ilang kasamahan nito pero agad ding umalis kaya hindi na namin sila naabutan. Buti naman kasi ayokong sirain ang araw na 'to.

Pakiramdam ko, huli na ang katahimikang ito.

"Oy," sambit ko nang hawakan ni Lino ang kamay ko at hinila palayo kina Agustino na busy tumingin sa mga nagsasayaw sa gitna ng tanghalan. Sabay-sabay ang step nung dancers with their partners. Nag-eenjoy pa sana akong manood kaso si Lino. "Bakit?" tanong ko nang bagalan na ni Lino ang paglakad at nakalayo na kami sa kinaroroonan nina Berto. Mukhang hindi nila nahalatang nawala kami ni Lino.

"Maaari bang tayo naman, Mon?" nag-aalinlangang tanong niya na lalong kinakunot ng noo ko. "Kanina pa natin sila nakakasama. Alam kong nasasakal ka na rin." Natawa siya at ganun na rin ako.

Sinenyasan ko siyang lumapit sa 'kin at bumulong ako sa tainga niya. "Kakapagod mag-boses lalaki," sabi ko gamit ang totoo kong boses na tinawanan niya rin.  "Baka hanapin nila tayo?"

Umiling siya at pinisil ang kamay kong hawak niya pa. Hindi ko lang alam kung ano ang iisipin ng mga taong makakakita nito lalo pa't hanggang ngayon ay nagpapanggap akong lalaki sa haraoan ng marami. Si Lino at Agustino lang naman ang nakakaalam ng totoo kong kasarian. Si Berto rin pala.

"Hayaan na natin sila. Hali ka," aniya sabay hila na naman sa 'kin na animo'y wala siyang pakialam sa mga tao sa paligid namin. Kung saan-saan niya lang ako hinila at minsan ay napapatingin din kami sa mga nagtatanghal hanggang sa napadaan kami sa isang music store. Hinila ko siya papasok doon.

"Parte ba ito ng plano ninyo?" Lino asked regarding Agustino's plan for Catalina. Plano kasi ni Agustino na magharana sa babaeng iyon. Baka isipin lang ni Catalina na nantitrip si Agustino kaya kailangan naming ayusin ang gagawin namin.

Hinila ko ang kamay kong hawak niya at umiling. "Hindi. Gusto ko lang tumingin," nakangiting sabi ko habang tinitingnan ang iba't-ibang string instruments. Mga acoustic pa ang gitara nila rito. Namimiss ko na ang mag-gitara. "Maaari po ba?" tanong ko dun sa tinderong matanda na kakalapit lang sa 'kin sabay turo ko sa gitarang nakasabit sa pader. Mukhang napansin niyang panay ang tingin ko sa tinda niya kaya lumapit na siya sa amin.

"Subukan mo," nakangiting sabi niya at inabot sa 'kin ang gitara. Tuwang-tuwa ako nang kunin ko iyon at chineck agad kung nakatono na pero hindi pa pala so inayos ko muna ang tono.

"Tila bihasang-bihasa ka sa paggigitara, Ijo," nakangiting sabi nung matanda kaya bahagya akong natawa at umiling habang patuloy sa pag-aayos ng tono. Agad din siyang umalis kasi kailangan niya pang asikasuhin ang ibang bibili.

Maraming tao rito lalo pa't malapit ito sa plaza pero kami lang ni Lino ang napadpad dito sa dulo ng tindahan. Karamihan ay nasa tarangkahan lang at mukhang napatingin lang dito.

"Walang nabanggit si Berto na magaling sa gitara si Binibining Liwanag," bulong sa 'kin ni Lino mula sa likod ko kaya natigil ako at napalunok.

As Liwan, I don't know her yet but as Lemon, of course I do know how to play guitar because---of YouTube tutorial. I guess so. Hinuhuli ba ako ni Lino?

"Alam ba ng mga tao roon kung kailan ang aking kapanganakan?" kinakabahang tanong ko sabay tingin kay Lino na umiling nang malungkot kaya napangiti ako. "Hindi pala nila ako kilala talaga. Ni hindi nila alam kung sino ang aking mga magulang, kung bakit ako napunta sa Pilipinas bigla nang mag-isa."

Maiintindihan naman siguro ni Lino kung bakit hindi alam ng mga taga-Salvacion ang tungkol sa paggigitara ko. Hindi nila ako lubos na kilala.

Bahagya siyang natawa at ginulo ang buhok ko na kinakunot ng noo ko. Kinakabahan na naman ako kasi pamilyar ang gesture na 'yun.

"Napakaraming lihim, napakaraming katanungang nais kong unti-unting malaman mula sa mahiwagang librong ito," nakangiting sabi niya habang diretsong nakatingin sa mga mata ko.

Lalo niya lang akong pinag-aalala. Gustong-gusto niya talagang magpadamay. Hays. Yumuko siya para makalapit sa 'kin kaya medyo nanlaki ang mga mata ko. Akala ko, hahalikan niya ako.

"Maaari po bang basahin kita hanggang dulo?" bulong niya na hindi ko masagot kasi hindi ko alam ang sasabihin ko sa kanya. Ang lakas ng kabog ng dibdib ko. "Hindi mo kailangang sumagot ngayon. Patuloy lamang ako sa pagsuyo sa iyo, Binibining Liwanag," dagdag niya sabay kindat sa 'kin at inagaw na mula sa 'kin ang gitara. "Ito ba ang iyong nais? O may napipili ka pang iba?" tanong niya habang nakatingin sa gitara.

"May mahal akong iba," mahinang sabi ko kaya natulala siya sa gitara, halatang nagulat sa aking tinuran. "Mas mabuti pang tigilan mo na ako, Lino. Hindi mo rin kasi matatapos ang librong 'to. Hanggang sa kalagitnaan ka lang," sabi ko sabay agaw sa kanya ng gitara.

Alam kong may nararamdaman na rin ako for Lino pero kailangan kong pigilan iyon kasi may isang taong kailangan kong maalala. Alam kong wala siya sa panahong 'to pero nasa buong pagkatao pa siya ni Lemon at kahit makalimutan ko pa lahat as Lemon, hinding-hindi na siya mabubura sa 'kin. Noon pa, alam kong nandito pa rin siya.

"Nais ko pa ring ipagpatuloy." Kitang-kita sa mga mata niya na desidido siya at ayaw niyang magpapigil. "At kung iniisip mong mapasusuko mo ako, magbago ka na ng isip dahil hinding-hindi iyon mangyayari. Wala akong ibang nakikitang iniibig mo, Binibini," nakangiting sabi niya sa 'kin at inagaw na naman sa 'kin ang gitara kaya napaawang ang bibig ko. "Ngayon, maaari po bang hayaan niyo na lamang akong ibigin at alagaan kayo? Masaya na po ako dun." Tinapik niya ang tuktok ng ulo ko habang nakangiti at ang lambot pa ng boses niya. Then naglakad na siya palayo sa 'kin.

Nanatili akong nakatayo at pinanood siyang mapalayo sa 'kin. Everything about him is familiar. I know to myself that he's not that guy from 2020 but I can see that guy through him.

Sino ka ba talaga, Lino?

To be continued...