Chapter 4

Sa kabilang dako

Sinabi ko sa magulang ko ang sinabi ng anak ko.

"Ang gusto niya makasama ang auntie at pinsan niya sa birthday niya at ang gusto niya sa Pilpinas ito gawin dahil nandun ang auntie at pinsan niya," malumanay nasambit ng mommy ko sa akin.

Tumango na lang ako sa kanya at tumitig.

"Kailan ito?" tanong daddy ko sa akin.

Binatukan siya ng mommy ko sa ulo napangiwi na lang siya at hinimas ang ulo niya.

"Sino ba sa atin malakas ang makalimot, hindi ba ako? Sinabi na niya, sa kaarawan ng apo mo." wika ng mommy ko sa daddy ko.

"Malapit na, kailangan nating mag-kansela ng meeting sa araw ng birthday niya." wika ng daddy ko sa mommy ko.

"Ikaw lang naman ang masyadong alcoholic at ang anak mong si Kenchie," sita ng mommy ko sa daddy ko.

Natawa ako sa kanilang dalawa. Napangiti na lang ako noon kumpleto pa ang pamilya namin ngayon hindi na dahil, palipat-lipat ng tirahan ang kapatid ko at kaming dalawa na lang ng kapatid kong bunso ang nandito kasama ang anak ko.

"Ano, mom pumapayag na kayo?" tanong ko sa kanilang dalawa.

"Oo, pumapayag na ako pero sabihan mo ang kuya mo at ate Jia mo nasa Pilipinas ang tungkol sa birthday ng anak mo at kailangan mo na rin syang ipakilala sa kanila." wika ng mommy ko sa akin hinawakan niya ang kamay ko.

Natahimik naman ako sa sinabi ng mommy ko.

"Kung magtatanong sila tungkol sa anak mo manahimik ka na lang at huwag ka na mag-kwento sa kanila," sambit ng mommy ko sa akin.

"Paano kung si Odelia ang magtanong sa kanila tungkol sa ama niya?" tanong ko sa magulang ko.

"Ayun na nga, dapat sabihin mo na sa anak mo dahilan ng pag-hihiwalay nyo ng ama niya kahit hindi rin malinaw sa atin ang puno't-dulo nalaman na lang natin nag-asawa na siya." sabat ng daddy ko sa amin.

"Bukas o bago mag-birthday niya kukuha na ako ng flight ticket natin para naka-prepare pa tayo," wika ng mommy ko.

"Ayos?" sabat ng daddy ko sa amin.

"Maghahanda na lang siya sa sasabihin niya sa anak niya tungkol sa ama niya," wika ng mommy ko sa daddy ko na tumatango.

"Mommy!" bungad ng anak ko sa amin.

"How's your studies?" tanong ko at pinaupo ko siya sa sofa.

"Mom, what, have you talked to them?" tanong ng anak ko sa akin hinawakan ko ang kamay at napatango.

"What does mean your nodding, mom?" tanong niya.

"Pumayag na sila sa gusto mo at kukuha na sila ng plane ticket natin papunta sa Pilipinas," ngiti kong wika sa anak ko.

Napatayo at napatalon siya at nakita ko ang lawak ng pag-ngiti niya.

"Thank you so much, mom you are the best mom." ngiti niyang sambit at tumungon ako sa pag-ngiti niya.

"Bolera!" ngiting aniko sa kanya.

"No, when we are in the Philippines let's look for my dad." aniya sa akin ngumiti lang ako.

When we got back to San Francisco, California, USA there I would tell him where his father was. We slept well after we had eaten.

—

Kinabukasan, my boyfriend and I met at a fast food chain store.

"Tyler!" ngiting tawag ko sa boyfriend ko nang mag-tagpo ang paningin namin.

Tyler hugged me and I saw the sadness on his face.

"Why is your face is sad?" takang tanong ko sa boyfriend ko hinawakan ko ang pisngi niya.

"No—, let's go inside and eat so we can get to school early." sambit niya at hinawakan niya ang kamay ko.

Humanap kami ng ma-pwestuhan at ng makahanap umupo na ako habang nagpaalam naman ang boyfriend ko na pupunta sa restroom.

"Nanay!" ngiting bungad niya sa akin at may pinakitang panyo.

"You, why are you so long in the restroom?" puna ko hindi man ako nagdududa pero may iba akong pakiramdam sa tagal niya sa restroom.

"My stomach ached, boiling, nanay." wika niya sa akin.

"You still hold the handkerchief, you're dirty!" diri kong sambit at sumimangot na lang ako sa kanya.

Naupo ako ulit at nagpipigil akong tumawa ng nagbago ang itsura ng mukha.

"If I'm dirty, what are you and you stick to filth." aniya natahimik naman ako parang iba sa kanya ang sinabi ko.

"Ang maruming tao sa harap ko, ang mahal na mahal ko kaya kung sasaktan at lolokohin mo lang ako hindi mo pa nakikita magalit si Odelia, tatay." mahulugang sambit ko sa kanya.

"Mahal kita, kung ano man ang naririnig at nakikita mo sa paligid huwag mo paniwalaan, ako lamang ang paniwalaan mo, hindi ko kayang lokohin ang babaeng tinanggap ako, kung ano ako, nanay wala ka bang tiwala sa pagmamahal ko sa'yo?" malungkot nasambit niya hinawakan niya ang kamay ko at nilagay niya ang panyo pinakita niya sa akin.

"Of—Hindi, hindi sa wala akong tiwala sa'yo natatakot lang ako na iwanan at paglaruan mo lang ang damdanin ko." amin ko sa kanya.

"It's just that, if we reach our three years relationship and I'm still able to leave you and hurt you, it's not because, I don't love you but, I don't want you to be embarrassed by other people, because of me, if you know and I've found a replacement for you in my life, you just forget that you know me-" gulat niyang nasambit sa akin nasampal ko siya sa unang pagkakataon.

I was shocked at what I had done to him and I suddenly bowed. I was surprised that he raised my face and looked at me.

"Happy burthday, nanay I love you thank you." ngiting aniya hinalikan nya ako sa noo ko.

Hindi na lang ako nagsalita at napapikit.

"I know, you saw the two of us and you were jealous of us, don't believe what you see but as I tell you, she's was my friend." anito sa akin.

I'm not mistaken for what I saw, I was quiet and watching you right now and in our relationship, I thought you were different.

Kung talagang mahal mo ako, hindi ka nagka-ganyan. Kung mahal mo ako, kahit may ganito tayong sitwasyon hindi mo ako pagtataksilan.

"If we were for each other we would meet, if not one of us would not be happy." mahulugang sambit ko sa kanya ng aalis na ako.

"We still do, don't we?" tanong niya at hinawakan niya ako sa kamay ko.

"Yes, if she is the cause of our break up, you think who will choose." aniko sa kanya at nilingon ko siya.

"-" hindi na siya nagsalita pa at binitawan niya ako.

"Minahal kita kahit alam kong bata ka pa sa akin, minahal kita hindi dahil sa pang-uuto ng mga kaibigan ko kundi mahal kita dahil pinatibok mo ang puso ko." slang niyang pagsasalita ng tagalog.

"I won't let go of you if I know you love me, I'll wait for you to choose between us, 'tay mahal kita hindi kita isusuko kung alam kong mahal mo ako." sambit ko sa kanya at niyakap ko siya at hinila ang kamay niya lumabas kami sa fast food chain.

I don't care if anyone recognizes two of us. Well, we're together I'm happy. I feel like we have freedom.

We got in the cab and went to our school together.

"This is our last day of class, my birthday is not celebrated here but in the Philippines, with my family and I would like to spend the remaining four days with you, 'tay." ngiti kong wika sa kanya.

"You Leave me alone, our relationship begins, blur." mahinang sambit nya bigla.

Natahimik ako tama rin ito para makapag-isip ako.

"Can you wait for me? Or no, if you can't wait for me, forgive me." amin ko na lang sa kanya.

"I'll wait for you, hopefully you'll be back soon." anito hinalikan niya ako sa noo.

We together for the four days, hugging, walking with sway our holding hands and kissing in the forehead. I don't want to think negatively and when I come back I'll tell my mom about us.

"There is something different about you and Tyler." puna ng kaibigan ko ng makita niyang magkasama kami ni Tyler.

"What did you notice about us?" tanong ko sa kanya.

"Are you both, Is there a relationship?" maarteng tanong ng kaibigan ko sa aming dalawa ni Tyler.

"I do not deny anything, and I do not admit anything to you." aniko sa kaibigan ko at umalis na kaming dalawa ni Tyler.

"Hey!" tawag niya sa aming dalawa nagkatawanan kami nakita ko si Queen Ysa na masama ang tingin sa akin.

Inirapan ko si Queen Ysa, nang alam niya kung saan siya lulugar. Wala akong pakialam kung siraan niya ako huwag lang sa pamilya ko.

"What are you doing, don't look at her." bulong niya sa akin.

"All I know is that she is a daughter of a prince and she was illegitimate child," bungad ng kaibigan ko tinaasan ko ng kilay ang boyfriend.

He didn't even bother to say what my friend said.

5 days later, we never saw each other again. We have been busy with the requirement for the coming school year. Nag-iimpake na rin ako ng mga gamit ko sa maleta.

After 5 days

—

Hindi na kami nagpasundo sa kapatid ko.

"This is the Philippines?" tanong ng anak ko sa akin ng pagkalabas namin sa arrival area ng airport.

"Yes, it is." sambit ko ibang-iba na ang itsura ng Pilipinas.

"A lot of people there, for what would it be, mom?" takang tanong ng anak ko sa amin ng grandparents nya sinundan ng tingin ang tinitignan nya.

"Only with their careful for illness, do you know that for hundreds of years, many diseases have plagued our world." aniko sa anak ko na tumatango.

"Ang pinaka-matindi ang taong 2020, mula sa hindi kilalang bansa ang sakit at dahil, sa tao na mula doon at umuwi sa kanilang mga bansa na-ikalat ng mga tao ang sakit na hindi nila alam dumapo na sa kanila, hindi sinasadya pero ang sakit na nagmula sa hindi kilalang lugar." sabat ng daddy ko sa amin.

"I know, many people die because of the disease, which is far more fatal than any other disease." sambit ng anak ko sa amin at lumakad na kami at sumunod sa rules ng airport.

Ilang oras, muntik ng hindi makasunod sa amin ng anak ko ang magulang ko.

"I quarantine for fourteen days I say, I am not sick ang daming nagbago mula sa sakit na kumalat sa buong mundo." anila sa amin ng anak ko.

"As you said, everything is not as it used to be." mahulugang anila napailing na lang ako sa magulang ko.

Inakbayan ko ang anak ko hila namin ang cart kung saan nakapatong ang dala naming maleta.

Napapailing na lang ako sa kanila at sumakay na kami sa sasakyan namin naghihintay.

"You're back!" bulong ko na lang sa sarili ko at pumasok na kami sa loob ng sasakyan.

Much has changed in the Philippines. It wasn't the same before when I got back here.

"Happy birthday, sweetie I love you so much." bulong ko sa anak ko hinawakan ang kamay nya.

"Thank you, mom the best gift." ngiting aniya sa amin.

Pinindot ng mommy ko ang doorbell ng malaking gate ng mansyon ni kuya.

Namiss ko siya at lalo na ang tatlo niyang anak.

"Sino sila?" bungad ng dalawang katulong sa amin.

"Nandyan ba sa loob ang mag-asawang Swellden?" tanong ng mommy ko sa dalawang katulong.

"Ma'am, hindi ko po kayo nakilala pasok kayo!" gulat nasambit ng katulong sa amin ng makilala niya ang mommy ko.

Pinasok ng driver ang sasakyan at nakasunod sa likod ang dalawang katulong.

Hila namin ang maleta kinuha nila ito sa amin pagkababa namin. Lumakad kami papasok sa loob at nagulat kami ng mga tao sa loob.

"Mitchielle, dad and mom?" gulat na tawag ni kuya pagkakita sa amin.

"Kami nga, namiss namin kayo." wika ng mommy namin at lumapit sa amin si kuya.

"Tita!" tawag ng tatlo kong pamangkin.

"Ang tatangkad nyo mas malaki pa kayo sa akin, kamusta?" tanong ko sa kanila.

"Mabuti naman, tita." ngiting sambit ng isa sa panganay at kambal ng kuya ko.

"Napadalaw kayo?" tanong ng kuya ko sa amin.

"Masama bang dalawin ka namin, kuya?" ngiting aniko at napayakap ako sa kanya.

"Si Kennie?" tanong niya sa amin.

"Nasa Japan siya para sa conference meeting siya ang proxy ko dun," sabat ng daddy ko sa kanya.

"Ah.." ngiting aniya nakita namin tinignan niya ang anak ko sa likod namin.

"Kuya, si Odelia anak ko.." amin ko sa kanya napa-iwas ako ng tingin kay ate Jia na palapit sa amin.

"Anak mo? Hindi naman posible pero, mom at dad?" tanong niya sa magulang ko.

"Alam namin hindi niya nilihim sa'yo hindi lang siya nabibigyan ng pagkakataon na magsabi alam din ng kapatid mo," sabat ng daddy ko sa kuya ko.

"I'm Odelia Swellden, tito Chie they just can't tell you anything about me." sabat ng anak ko at nagtago siya sa likod ko.

"Why just now? In my opinion, she is younger than my two children, except for my youngest." puna ng kuya ko sa anak ko at sinamaan ko siya ng tingin.

"Bie xia wo nu'er." aniko sa kuya ko.

(Don't scare my daughter.)

"She's 15 years old and today is her birthday so she wants to see her relatives and meet her cousins." anila sa kuya ko natahimik siya.

Nakatingin siya sa akin at huminga ng malalim.

"Odelia, happy birthday I have no gift to give you because, just now we met." malungkot nasambit ng isa kong pamangkin sa anak natawa naman ito at pinisil ang pisngi nito.

"Happy birthday, Odelia." bati ng kambal na anak ni kuya Chie at ate Jia sa anak ko.

"Thank you, I don't need a gift and it is right for me is to be together my family on my birthday even when one is missing." ngiting wika ng anak ko sa pinsan niya.

"You're kind, Odelia just like your mom." sabat ng pamangkin ko sa anak ko natawa naman ako.

"Walang handa hindi kami makapag-handa binigla niyo kami sa inyong pagdating," sabat ni ate Jia sa amin binati niya rin ang anak ko.

"Thank you po," anito kay ate Jia.

"Pwede pa naman tayo maghanda overnight party bumili na lang tayo ng ilulutong pagkain sa SM," sabat ng mommy ko sa amin.

Inutos ni ate Jia sa kanilang katulong na dalhin ang gamit namin sa kwarto.

"Mag-pahinga muna kayo mamaya bibili kami ni Chielle sa SM, hon alam kong may gusto kang itanong sa kapatid mo huwag muna ngayon." sita ni ate Jia sa kuya ko.

"Xiexie, Xifu." wika ng magulang ko at tumango kaming dalawa ng anak ko.

(Thank you, daughter-in-law.)

Nagbago lang sila dahil nag-matured. Nandun pa rin ang sweetness nilang dalawa.

"Salamat, ate namiss ko kayo." aniko ko.

"Ako rin! Ikaw ah..." aniya sa akin ngumiti lang ako sa kanya.

"Oo na.." natawa kong sambit at ngumiti lang ako.

"Mom..." bulong ng anak ko sa akin.

"They were kind, they were just shocked." bulong ko sa anak ko huminga na lang ako.

Sumunod na rin kami sa katulong na inutusan ni ate Jia.

"Nin bixu gaosu wo, rang women tan tan nin de nu'er he ta de fuqin, nin bing bu anquan." seryosong sambit ng kuya ko sa akin huminga na lang ako at napabaling sa magulang ko nakatingin sa amin.

(You have to tell me, let's talk about your daughter and her father, and you're not safe.)

"We talk, Kenchie." wika ng daddy namin sa aming dalawa bago niya ako tinawag at sumunod na ako sa kanila.

Natahimik sila pagkarating namin sa kwarto walang nagbago.

"Whose room is this, mom?" tanong ng anak ko pagkahiga nya sa kama.

"To me, in every room..there is your Jia's parents and brother, and to us, there is and this is mine." aniko at hiniga ko ang maleta at binuksan ko para kunuha ng damit.

"Oh.." aniya.

"If you want to change, this is your clothes." aniko at inabot ang damit ng anak ko nagtaka ako dahil may bracelet na nakasabit sa braso ng anak ko.

Napatingin ako sa kanya at sa bracelet. Nagpalit ako ng damit at nahiga ako sa kama ko.

"Matutulog na ako tumabi ka lang sa akin kung aantukin ka." aniko sa anak ko.

"Yes, mom." aniya at tumango sa akin.

Nag-set ako ng alarm pag-gising ko at pinikit ko na ang dalawa kong mata.