Pagkatapos magsalita ni Carmina ay tumingin siya kay Enrico nang nanlalaki ang mga mata.Pero totoo ang kaniyang sinabi, hindi siya nag sisinungaling nang sabihin niya ito. Gusto rin talaga niya na sa pagkakataong ito, si Enrico ang maghatid sa kaniya pauwi.Sa inihayag ni Carmina ay tila nagulat si Enrico. Ngunit hindi rin naman nagtagal ang kaniyang pagkagulat. Maya maya lang ay iniunat ni Enrico ang kaniyang mga braso at dahan dahang hinaplos ang kaniyang malambot na buhok, “Don’t be self-willed, Carmina uuwi rin naman ako mamayang gabi upang samahan ka.” Sinabi niya ito gamit ang mahinang boses na parang sinusuyo ang isang bata."Okay." Tumango si Carmina: “Sige, sabihin mo na kay Mang Tony na ihatid na lang ako sa bahay.” Hindi na siya nagtanong pa and she didn’t make any sound right after she said it.She really was an obedient one, sa sobrang masunurin ay hindi na siya nakareklamo pa. Hindi na siya tumutol pa sa kung ano ang iniutos ni Enrico. Pero may iba siyang naisip.Sumaka
Tumingin ng diretso si Enrico kay Carmina at maikling tumugon, “Okay.” His voice was calm as usual, at para bang walang pag aalinlangan sa boses nito. “But what about the certificate? And si Lolo, napag isipan mo na ba?” Pagtatanong naman ni Enrico. Tumango si Carmina: “Pupunta ako kay Lolo at sasabihin ko sa kaniya about the certificate, and later on baka ibigay na rin siya sa akin ni Lolo. You want to go there with me?” Nag isip pa muna saglit si Enrico bago siya sumagot, “Well, then. Okay, I’ll come with you.” Pagkatapos ng almusal, kanya-kanya silang nag-impake ng mga gamit at sumakay sa kotse para pumunta sa lumang bahay ng mga Dela Muerte kung saan nananatili ang kanilang lolo. Habang nasa byahe ay tahimik lamang sila at halos walang kibo. Wala naman itong problema kay Carmina dahil marami siyang iniisip sa buong paglalakbay nila. Nang makarating sila sa lumang bahay ay agad nilang nakita si Altair at Rosella na tuwang-tuwa. “Ma’am Carmina, alam n’yo ho ba na wala pong ibang
“Yes, I remember.” Tumango si Enrico at sinabing, “Pero hintayin mo ako, may gagawin lang muna ako.”Pagkatapos niyang magsalita, tumalikod siya at dali-daling umalis.Carmina looked at his back fade away, she didn't know what he would do, but since he told her to wait for a while, it means na siguradong babalik siya maya-maya dahil sinabi niya ito. Wala siyang idea kung ano ba ang gagawin ni Enrico that’s why she don’t have a choice, kailangan niya maghintay.Anyway, nagkausap naman sila na magkakaroon sila ng appointment alas dos ng hapon.There is still plenty of time.‘What will happen next?’ Tanong ni Carmina sa kaniyang sarili.Samantala, si Enrico naman ay halos tumakbo na hanggang sa kwarto ng kanilang Lolo Dante.Kumatok muna siya rito at pagkatapos ay binuksan na niya ang pinto. Pagkapasok niya pa lamang ay agad na niyang nakita ang kaniyang Lolo na nakaupo sa isang kahoy na recliner habang nakapikit. Dahan-dahan lamang muna siyang humakbang at naamoy ang mabangong simoy ng
“Lolo! Tama na po, ang dami na pong dugo sa katawan ni Enrico! Please…tigilan n’yo na po.” Halos mangiyak na rin si Carmina sa sitwasyon nila ngayon habang pinagmamasdan si Enrico.Matapos tumingin ni Lolo Dante kay Carmina, sa wakas ay kumalma ito at parang nanlambot ang kaniyang puso.Ibinaba niya ang kanyang saklay, huminga siya ng malalim: "Ilayo mo siya agad, ayoko muna siyang makita.”"Opo, Lolo." Agad na tumango si Carmina, pagkatapos ay tumingin sa kanyang gilid: "Tito Altair, tulungan n’yo po ako."Pagkalipas ng limang minuto, tinulungan nina Carmina at Altair si Enrico pabalik sa silid."Sobrang masakit ba, Enrico?" Nang magtanong si Carmina, nanginginig ang boses niya. At grabe ang pag-aalala nito.Paanong hindi masakit pagkatapos ng labis na pagdurugo.“Be patient, I--I’ll treat you right away, Enrico.” Pagkatapos magsalita ni Carmina, dali-dali niyang hinanap ang kahon ng gamot.Dahil na rin siguro sa sobrang pagkabalisa, naghanap siya ng ilang lugar bago mahanap ang kaho
"Bilisan mo, punta ka sa ospital. Hinimatay raw si Lolo sabi ni Tito Altair, and he’s being rescued just now.” Nanginginig na tapos magsalita si CarminaMatanda na si lolo, at hindi na rin maganda ang kanyang kalusugan.Hindi niya maisip kung makakalabas ng maayos si lolo kapag nakapasok na ito sa emergency room.Natatakot siya.Sobrang takot.Gayunpaman, sa traffic light, nalaman ni Carmina na hindi man lang lumiko si Enrico."Pumunta ka sa ospital, Enrico, saan ka pupunta?" Biglang nagalit si Carmina.Namutla siya sa galit.Hinawakan ni Enrico ang kanyang mga kamay sa manibela, kalmado pa rin at tahimik.Kung ikukumpara sa gulat at kaba ni Carmina, parang hindi naman siya apektado, at palagi siyang kalmado.Bumuntong-hininga siya, "Carmina, don't worry. Sa pagkakaalam ko kay Lolo, he may not be sick."Bakas sa mukha ni Carmina ang sobrang pagtataka. Ngunit bago pa siya makapagreact ay nagpatuloy na sa pagsasalita si Enrico, "Noong bata pa ako, madalas magsinungaling sa akin ang lolo
Ginagawa ni Carmina ang lahat para i-comfort ang kaniyang sarili at saka si Enrico, pero hindi niya magawang aliwin ang kanilang mga isip.Sunod-sunod pa ring bumabagsak ang kanilang mga luha sa damit ni Enrico. At dahil sa rami na rin ng mga luhang kanilang ibinuhos ay mabilis na nabasa ang benda na nasa katawan ni Enrico at nabahiran ang kaniyang sugat.Ang sugat sa likod ni Enrico ay agad na kumalat at ang kulay pulang dugo nito ay tumagos na sa kaniyang puting damit.However, no one has time to take care of it. Ang buong atensyon nila ay nasa kalagayan ngayon ng kanilang Lolo. Hindi na nila matandaan kung gaano katagal na silang naghihintay sa labas ng emergency room hanggang sa mamatay ang ilaw nito at mula sa pinto noon ay lumabas ang doktor.Mabilis na tumakbo ang lahat at dahan-dahang inayos ang kanilang mga sarili. Pinunasan nila ang kanilang mga luha na kanina pang patuloy na tumutulo at pinigilan muna ito saglit.Unang nagsalita si Enrico: “Doc, how is my grandpa?” Kung noo
“Kaya mo bang ipangako?” Inulit muli ni Lolo Dante ang kaniyang tanong kay Enrico.Agad na tumango si Enrico, “Yes, Lolo. I promise you.”"Okay." Tuwang-tuwa ang matanda at masayang ngumiti: "Kung gayon ay makatitiyak si lolo. Go and call Carmina in.”Dahan-dahang tumayo si Enrico at lumabas ng ward upang papasukin si Carmina.Maya maya lamang ay pumasok na si Enrico at kasunod nito si Carmina. Sa pintuan, desperadong pinunasan niya ang kanyang mga luha. Alam niyang gustong makita siya ni lolo na tumatawa, at ayaw siyang makita na umiiyak.Kaya kailangan niyang magpigil, hindi siya maiiyak, hindi siya dapat umiyak.Nakita niya mula sa pintuan ang nakapikit na mga mata ng kanilang Lolo Dante, ngunit napakapayapa ng mukha nito. Kailangan niyang pakalmahin ang kaniyang sarili at huwag ipakita sa matanda ang nararamdaman nitong kalungkutan.Matapos tuluyang maisaayos ang kanyang kalooban, ngumiti si Carmina ng pilit, lumakad papunta sa gilid ng matanda at hinawakan ang kamay nito.“Lolo,
Makalipas ang isang araw, libing na ni Lolo.Ang punerarya ay mabigat at nakapanlulumo, at maraming tao ang dumating upang magdalamhati.Lumuhod si Carmina sa harap ng mourning hall, tahimik lang na nakatingin sa litrato ni lolo.Sinabi ni lolo na ayaw niyang umiiyak siya.Sinunod niya ang bilin sa kaniya ng kaniyang Lolo na ito at talagang hindi siya umiyak. Pinigilan niya, pinipigilan niya.Noong araw ng libing, umulan ng malakas.Talagang umulan ng malakas.Si Carmina ay nakasuot ng itim na damit na may puting bulaklak na naka-ipit sa kanyang dibdib. May hawak siyang itim na payong at nakatayo sa karamihan ng taoSa pamamagitan ng malaking tabing ng ulan, tila nakita niya si lolo na nakangiti sa kanya. At parang sinasabi nito na, “Carmina, hija, huwag kang umiyak. Gusto ni Lolo na nakikita kang ngumingiti, Carmina naming na ang ngiti ang pinakamaganda at pinakabagay sa kaniya.”Kaya naman, nanindigan si Carmina. Hindi siya umiyak.Mabilis ang panahon. Parang noong nakaraan lamang a
Niyakap ni Carmina ang kanyang baywang ng mahigpit, at ang kanyang ulo ay idiniin sa kanyang likod.Naramdaman ang temperatura, na para bang biglang nag init ang buong paligid nila at mas lalong nanigas ang katawan ni Enrico.Matapos igalaw ang kanyang mga daliri, sa wakas ay ibinuka niya ang kanyang bibig: "Okay."Isang malambot na pantig.Bagama't napakasimple nito, napakasaya at nasisiyahan na si Carmina.Pag-uwi niya, nilagyan ni Enrico ng isang garapon ng mainit na tubig si Carmina at ibinilin na magbabad dito ng mabuti.Malakas ang ulan ngayon, at ilang oras na silang basang-basa sa ulan, kung hindi nila naaalis ang lamig sa kanilang katawan ay baka sipunin o kaya naman ay lagnatin silang dalawa mamaya kaya minabuti na nilang agaran upang ito ay maiwasan.Ilang minuto muna silang nagpahinga bago maligo.Pagkatapos maligo, mas uminit ang pakiramdam ni Carmina.May bahid din ng dugo ang mukha niya, at hindi na ito kasing putla ng dati.Habang naliligo si Enrico, agad niyang ininom
Makalipas ang isang araw, libing na ni Lolo.Ang punerarya ay mabigat at nakapanlulumo, at maraming tao ang dumating upang magdalamhati.Lumuhod si Carmina sa harap ng mourning hall, tahimik lang na nakatingin sa litrato ni lolo.Sinabi ni lolo na ayaw niyang umiiyak siya.Sinunod niya ang bilin sa kaniya ng kaniyang Lolo na ito at talagang hindi siya umiyak. Pinigilan niya, pinipigilan niya.Noong araw ng libing, umulan ng malakas.Talagang umulan ng malakas.Si Carmina ay nakasuot ng itim na damit na may puting bulaklak na naka-ipit sa kanyang dibdib. May hawak siyang itim na payong at nakatayo sa karamihan ng taoSa pamamagitan ng malaking tabing ng ulan, tila nakita niya si lolo na nakangiti sa kanya. At parang sinasabi nito na, “Carmina, hija, huwag kang umiyak. Gusto ni Lolo na nakikita kang ngumingiti, Carmina naming na ang ngiti ang pinakamaganda at pinakabagay sa kaniya.”Kaya naman, nanindigan si Carmina. Hindi siya umiyak.Mabilis ang panahon. Parang noong nakaraan lamang a
“Kaya mo bang ipangako?” Inulit muli ni Lolo Dante ang kaniyang tanong kay Enrico.Agad na tumango si Enrico, “Yes, Lolo. I promise you.”"Okay." Tuwang-tuwa ang matanda at masayang ngumiti: "Kung gayon ay makatitiyak si lolo. Go and call Carmina in.”Dahan-dahang tumayo si Enrico at lumabas ng ward upang papasukin si Carmina.Maya maya lamang ay pumasok na si Enrico at kasunod nito si Carmina. Sa pintuan, desperadong pinunasan niya ang kanyang mga luha. Alam niyang gustong makita siya ni lolo na tumatawa, at ayaw siyang makita na umiiyak.Kaya kailangan niyang magpigil, hindi siya maiiyak, hindi siya dapat umiyak.Nakita niya mula sa pintuan ang nakapikit na mga mata ng kanilang Lolo Dante, ngunit napakapayapa ng mukha nito. Kailangan niyang pakalmahin ang kaniyang sarili at huwag ipakita sa matanda ang nararamdaman nitong kalungkutan.Matapos tuluyang maisaayos ang kanyang kalooban, ngumiti si Carmina ng pilit, lumakad papunta sa gilid ng matanda at hinawakan ang kamay nito.“Lolo,
Ginagawa ni Carmina ang lahat para i-comfort ang kaniyang sarili at saka si Enrico, pero hindi niya magawang aliwin ang kanilang mga isip.Sunod-sunod pa ring bumabagsak ang kanilang mga luha sa damit ni Enrico. At dahil sa rami na rin ng mga luhang kanilang ibinuhos ay mabilis na nabasa ang benda na nasa katawan ni Enrico at nabahiran ang kaniyang sugat.Ang sugat sa likod ni Enrico ay agad na kumalat at ang kulay pulang dugo nito ay tumagos na sa kaniyang puting damit.However, no one has time to take care of it. Ang buong atensyon nila ay nasa kalagayan ngayon ng kanilang Lolo. Hindi na nila matandaan kung gaano katagal na silang naghihintay sa labas ng emergency room hanggang sa mamatay ang ilaw nito at mula sa pinto noon ay lumabas ang doktor.Mabilis na tumakbo ang lahat at dahan-dahang inayos ang kanilang mga sarili. Pinunasan nila ang kanilang mga luha na kanina pang patuloy na tumutulo at pinigilan muna ito saglit.Unang nagsalita si Enrico: “Doc, how is my grandpa?” Kung noo
"Bilisan mo, punta ka sa ospital. Hinimatay raw si Lolo sabi ni Tito Altair, and he’s being rescued just now.” Nanginginig na tapos magsalita si CarminaMatanda na si lolo, at hindi na rin maganda ang kanyang kalusugan.Hindi niya maisip kung makakalabas ng maayos si lolo kapag nakapasok na ito sa emergency room.Natatakot siya.Sobrang takot.Gayunpaman, sa traffic light, nalaman ni Carmina na hindi man lang lumiko si Enrico."Pumunta ka sa ospital, Enrico, saan ka pupunta?" Biglang nagalit si Carmina.Namutla siya sa galit.Hinawakan ni Enrico ang kanyang mga kamay sa manibela, kalmado pa rin at tahimik.Kung ikukumpara sa gulat at kaba ni Carmina, parang hindi naman siya apektado, at palagi siyang kalmado.Bumuntong-hininga siya, "Carmina, don't worry. Sa pagkakaalam ko kay Lolo, he may not be sick."Bakas sa mukha ni Carmina ang sobrang pagtataka. Ngunit bago pa siya makapagreact ay nagpatuloy na sa pagsasalita si Enrico, "Noong bata pa ako, madalas magsinungaling sa akin ang lolo
“Lolo! Tama na po, ang dami na pong dugo sa katawan ni Enrico! Please…tigilan n’yo na po.” Halos mangiyak na rin si Carmina sa sitwasyon nila ngayon habang pinagmamasdan si Enrico.Matapos tumingin ni Lolo Dante kay Carmina, sa wakas ay kumalma ito at parang nanlambot ang kaniyang puso.Ibinaba niya ang kanyang saklay, huminga siya ng malalim: "Ilayo mo siya agad, ayoko muna siyang makita.”"Opo, Lolo." Agad na tumango si Carmina, pagkatapos ay tumingin sa kanyang gilid: "Tito Altair, tulungan n’yo po ako."Pagkalipas ng limang minuto, tinulungan nina Carmina at Altair si Enrico pabalik sa silid."Sobrang masakit ba, Enrico?" Nang magtanong si Carmina, nanginginig ang boses niya. At grabe ang pag-aalala nito.Paanong hindi masakit pagkatapos ng labis na pagdurugo.“Be patient, I--I’ll treat you right away, Enrico.” Pagkatapos magsalita ni Carmina, dali-dali niyang hinanap ang kahon ng gamot.Dahil na rin siguro sa sobrang pagkabalisa, naghanap siya ng ilang lugar bago mahanap ang kaho
“Yes, I remember.” Tumango si Enrico at sinabing, “Pero hintayin mo ako, may gagawin lang muna ako.”Pagkatapos niyang magsalita, tumalikod siya at dali-daling umalis.Carmina looked at his back fade away, she didn't know what he would do, but since he told her to wait for a while, it means na siguradong babalik siya maya-maya dahil sinabi niya ito. Wala siyang idea kung ano ba ang gagawin ni Enrico that’s why she don’t have a choice, kailangan niya maghintay.Anyway, nagkausap naman sila na magkakaroon sila ng appointment alas dos ng hapon.There is still plenty of time.‘What will happen next?’ Tanong ni Carmina sa kaniyang sarili.Samantala, si Enrico naman ay halos tumakbo na hanggang sa kwarto ng kanilang Lolo Dante.Kumatok muna siya rito at pagkatapos ay binuksan na niya ang pinto. Pagkapasok niya pa lamang ay agad na niyang nakita ang kaniyang Lolo na nakaupo sa isang kahoy na recliner habang nakapikit. Dahan-dahan lamang muna siyang humakbang at naamoy ang mabangong simoy ng
Tumingin ng diretso si Enrico kay Carmina at maikling tumugon, “Okay.” His voice was calm as usual, at para bang walang pag aalinlangan sa boses nito. “But what about the certificate? And si Lolo, napag isipan mo na ba?” Pagtatanong naman ni Enrico. Tumango si Carmina: “Pupunta ako kay Lolo at sasabihin ko sa kaniya about the certificate, and later on baka ibigay na rin siya sa akin ni Lolo. You want to go there with me?” Nag isip pa muna saglit si Enrico bago siya sumagot, “Well, then. Okay, I’ll come with you.” Pagkatapos ng almusal, kanya-kanya silang nag-impake ng mga gamit at sumakay sa kotse para pumunta sa lumang bahay ng mga Dela Muerte kung saan nananatili ang kanilang lolo. Habang nasa byahe ay tahimik lamang sila at halos walang kibo. Wala naman itong problema kay Carmina dahil marami siyang iniisip sa buong paglalakbay nila. Nang makarating sila sa lumang bahay ay agad nilang nakita si Altair at Rosella na tuwang-tuwa. “Ma’am Carmina, alam n’yo ho ba na wala pong ibang
Pagkatapos magsalita ni Carmina ay tumingin siya kay Enrico nang nanlalaki ang mga mata.Pero totoo ang kaniyang sinabi, hindi siya nag sisinungaling nang sabihin niya ito. Gusto rin talaga niya na sa pagkakataong ito, si Enrico ang maghatid sa kaniya pauwi.Sa inihayag ni Carmina ay tila nagulat si Enrico. Ngunit hindi rin naman nagtagal ang kaniyang pagkagulat. Maya maya lang ay iniunat ni Enrico ang kaniyang mga braso at dahan dahang hinaplos ang kaniyang malambot na buhok, “Don’t be self-willed, Carmina uuwi rin naman ako mamayang gabi upang samahan ka.” Sinabi niya ito gamit ang mahinang boses na parang sinusuyo ang isang bata."Okay." Tumango si Carmina: “Sige, sabihin mo na kay Mang Tony na ihatid na lang ako sa bahay.” Hindi na siya nagtanong pa and she didn’t make any sound right after she said it.She really was an obedient one, sa sobrang masunurin ay hindi na siya nakareklamo pa. Hindi na siya tumutol pa sa kung ano ang iniutos ni Enrico. Pero may iba siyang naisip.Sumaka