Maagang pumasok si Lennah sa opisina. Sa kabila ng malamig na simoy ng umaga, mas magaan ang pakiramdam niya kumpara sa mga nakaraang linggo. Ilang buwan na rin mula nang magdesisyon siyang talikuran ang dating buhay at magsimula muli.
Bagamat masakit pa rin ang sugat na iniwan ni Marcuz, pinilit niyang ituon ang sarili sa trabaho upang muling buuin ang kanyang pagkatao. Habang inaayos niya ang mga papeles sa kanyang mesa, biglang dumating si Benjamin, may dalang dalawang tasa ng kape. Naglakad ito palapit, dala ang pamilyar na ngiti na tila kayang magpabago ng araw ng sinuman. “Good morning, Lennah,” bati ni Benjamin, sabay abot ng isa sa mga tasa. “Mukhang seryoso ka na agad sa trabaho ah. Kape para sa isang masipag na empleyado?” Napatingin si Lennah sa kanya, bahagyang nagulat ngunit natuwa. “Salamat, Benjamin. Hindi mo naman kailangang gawin ‘to,” sagot niya habang tinanggap ang kape. “Wala ‘yon,” tugonAbala si Lennah sa pag-aayos ng mga report na kailangang isumite kinabukasan. Sa bawat minuto, tila nauubos ang kanyang enerhiya sa dami ng trabaho. Ngunit, sa kabila ng pagod, napansin niyang mas gumagaan ang kanyang araw kapag nasa paligid si Benjamin. Sa bawat ngiti at biro nito, tila nababawasan ang bigat ng kanyang mga iniisip. “Lennah, kumusta ang progress ng report mo?” tanong ni Benjamin habang papalapit sa kanyang mesa. May dala itong tasa ng kape at ilang snack na nakalagay sa maliit na plato. “Eto, konti na lang. Pero parang pagod na ako,” sagot ni Lennah, pilit na ngumingiti habang inaayos ang salansan ng mga papeles. “Perfect timing,” sagot ni Benjamin, inilalapag ang kape sa tabi ng laptop niya. “Kape muna. Hindi ka makakaisip nang maayos kung gutom ka o kulang ka sa enerhiya.” Napatingin si Lennah sa kanya at bahagyang natawa. “Parang lagi mo akong binabantayan, ha.” “Alam mo naman, kailangang
Sa loob ng kanyang opisina, tahimik na nakaupo si Marcuz habang nakatingin sa isang lumang larawan nila ni Lennah. Sa larawan, kitang-kita ang ngiti ni Lennah—totoo, masaya, at puno ng buhay. Naisip niyang iyon ang mga panahong hindi pa nila nararamdaman ang bigat ng kanilang mundo. Ngunit ngayon, lahat ng iyon ay parang isang malabong alaala na lamang. Hindi niya maiwasang sisihin ang sarili. Bakit hinayaan niyang mawala si Lennah? Bakit hindi niya nagawang protektahan ito mula sa mga problemang pinilit nilang harapin? Ang mga tanong na ito ay paulit-ulit na gumugulo sa kanyang isipan, lalo na kapag mag-isa siya. --- Isang araw, dumating ang kanyang tauhan na si Ramon, dala ang balitang matagal nang hinihintay ni Marcuz. “Sir, nahanap na namin si Ma’am Lennah,” sabi nito, habang maingat na iniabot ang isang envelope. Agad na kinuha ni Marcuz ang envelope at binuksan ito. Naroon ang mga detalye
Maagang gumising si Lennah sa kabila ng pagiging abala sa trabaho ng nakaraang linggo. Pinilit niyang bumangon, ngunit ang bigat sa kanyang dibdib ay tila nag-iiwan ng bakas mula sa kanyang nakaraan. Hindi niya maialis sa isip ang mga nangyari, lalo na ang kanyang unti-unting nararamdaman kay Benjamin. Sa kusina, habang iniinom ang mainit na tsaa, naglalaro sa kanyang isipan ang bawat sandaling kasama si Benjamin sa opisina. Ang bawat ngiti, bawat malasakit na kilos, at ang paraan ng pagsabi nito na nandiyan siya palagi para kay Lennah. “Lennah, ano na naman ang iniisip mo?” tanong niya sa sarili habang iniikot ang kutsarita sa tasa. Napabuntong-hininga siya. Hindi niya maitanggi—unti-unti niyang napapansin ang espesyal na pagtingin ni Benjamin sa kanya. Ngunit paano kung masaktan na naman siya? Paano kung hindi pa siya handa? --- Sa opisina, abala si Lennah sa isang mahalagang project. Habang nagta-type sa k
Sa loob ng kanyang sasakyan, hindi mapigilan ni Marcuz na mag-isip ng paulit-ulit tungkol kay Lennah. Ilang araw na niyang pinagmamasdan ang babaeng dati niyang minahal, pero ngayon ay parang napakalayo na ng pagitan nila. Alam niyang hindi sapat ang pagtanaw mula sa malayo. Kailangan niyang gumawa ng paraan para sabihin ang lahat ng nais niyang iparating—kahit gaano pa kasakit ang posibleng sagot.“Lennah,” bulong niya sa sarili, habang pinagmamasdan ang mga empleyado na naglalabasan mula sa gusali ng opisina ni Lennah. “Huwag mo sana akong itulak palayo ulit.”Dumating si Lennah mula sa elevator, dala ang kanyang bag at ilang papeles. Pagod pero may bahagyang ngiti sa kanyang mukha habang nakikipag-usap sa kasamahan. Nakita siya ni Marcuz mula sa kabila ng kalsada. Agad niyang binuksan ang pinto ng sasakyan at tumayo sa gilid ng bangketa, hinihintay ang tamang pagkakataon.Nang maghiwalay na ang grupo ng mga empleyado, naiwan si Lennah na naglalakad mag-
Tahimik ang opisina sa hapon na iyon, pero sa kabila ng katahimikan, ramdam ni Lennah ang init ng pag-aalala ni Benjamin. Mula nang magkakilala sila, laging naroon si Benjamin—hindi lamang bilang kasamahan, kundi bilang isang kaibigan na handang maglaan ng oras para sa kanya.“Lennah,” bati ni Benjamin habang inilapag ang isang tasa ng kape sa kanyang mesa, “Alam kong abala ka ngayon, pero baka makatulong ito para makapagpahinga ka kahit saglit.”Nagulat si Lennah, ngunit agad siyang ngumiti. “Benjamin, parang sobra ka na sa kabaitan mo. Hindi mo kailangang gawin ito araw-araw.”“Hindi naman ito pahirap sa akin,” sagot ni Benjamin habang umupo sa tabi ng kanyang mesa. “Gusto ko lang siguraduhin na maayos ka. Mukha ka kasing hindi pa nakaka-recover nang husto mula sa mga pinagdaanan mo.”Natigilan si Lennah sa sinabi ni Benjamin. Totoo naman na marami pa siyang iniisip at pilit niyang binubuo ang kanyang sarili, ngunit paano ba nito nalalaman ang b
Tahimik na umiinom ng kape si Marcuz sa kanyang opisina habang nakatingin sa bintana. Sa harap niya ay ang ulat mula sa investigator na nagpapakita ng litrato ni Lennah at ni Benjamin. Magkasama silang nakangiti habang tila masayang nag-uusap sa isang restaurant. Hindi niya mapigilan ang kirot sa kanyang dibdib, kasabay ng unti-unting pag-usbong ng selos.“Sino siya? At bakit siya napakalapit kay Lennah?” tanong niya sa sarili.Ramdam niyang umiinit ang kanyang ulo. Hindi niya kailanman nakita si Lennah ng ganoon kasaya noong huli silang magkasama. Tinawag niya si Ramon, ang kanyang tauhan.“Ramon, alamin mo pa ang tungkol kay Benjamin Cruz. Lahat ng impormasyon na makukuha mo, ibigay mo sa akin.”Tumango si Ramon, agad na umalis upang sundin ang utos. Naiwang mag-isa si Marcuz, nakatitig sa litrato ni Lennah.“Hindi pa tapos ang lahat, Lennah. Hindi ko hahayaang maagaw ka ng kung sino lang.”Sa kabila ng pagiging abala sa opisin
Sa loob ng maraming gabi, nanatiling gising si Lennah, hindi maalis sa isipan ang mga nagdaang araw. Paulit-ulit niyang tinanong ang sarili kung tama ba ang ginagawa niyang paglayo kay Marcuz. Ngunit sa tuwing naririnig niya ang boses nito sa kanyang alaala, ang sakit ay muling bumabalik—mga pangakong hindi natupad, mga sugat na hanggang ngayon ay hindi pa rin naghilom.Sa kabilang banda, naroon si Benjamin, tahimik ngunit palaging nariyan. Sa bawat oras na nagiging mabigat ang trabaho, naroon ito upang tumulong. Sa tuwing nawawalan siya ng lakas, naroon ang mga biro nitong nagdadala ng bahagyang ngiti sa kanyang labi. Hindi ito nagpupumilit, hindi ito nagmamadali—kundi nariyan lang, handang maghintay.“Bakit nga ba ang hirap magtiwala ulit?” tanong ni Lennah sa sarili habang nakaupo sa kanyang maliit na sala. Sa ibabaw ng mesa ay ang paborito niyang tsaa, ngunit kahit ang aroma nito ay hindi kayang alisin ang bigat sa kanyang dibdib.---Kinabuka
Tahimik ang gabi habang naglalakad sina Lennah at Benjamin sa gilid ng isang park malapit sa kanilang opisina. Ang liwanag ng buwan ay nagbigay ng banayad na sinag sa kanilang dinaraanan, at ang malamig na hangin ay tila nagsasabing ang sandaling ito ay may kakaibang kahulugan. “Salamat sa pagsama, Lennah,” sabi ni Benjamin habang binabasag ang katahimikan. “Hindi ko alam kung napansin mo, pero parang bihira kang ngumiti nitong mga nakaraang araw.” Napatingin si Lennah sa kanya, at bahagyang ngumiti. “Minsan mahirap ngumiti kapag masyado kang maraming iniisip. Pero… salamat, Benjamin. Salamat sa pagiging nandiyan.” Ngumiti si Benjamin, isang ngiti na punong-puno ng sinseridad. “Hindi mo kailangang magpasalamat. Masaya ako kapag nakikita kitang masaya.” Nagpatuloy sila sa paglalakad hanggang sa makarating sa isang maliit na bench sa gitna ng parke. Tumigil si Benjamin at tumingin kay Lennah. “Pwede ba tayong maupo sandali? M
Sa isang malamig na umaga sa New Zealand, naupo si Marcuz at Lennah sa kanilang veranda habang nagkakape. Nasa harapan nila si Spencer, na abala sa paglalaro ng kanyang tablet. Subalit may seryosong bagay sa isip ni Spencer na matagal na niyang gustong pag-usapan.“Mom, Dad,” simula ni Spencer, ibinaba ang tablet at tumingin sa kanilang dalawa. “Pwede ba akong magtanong ng seryoso?”Napatingin sina Marcuz at Lennah sa anak nila, halatang nagtataka.“Ano iyon, anak?” tanong ni Marcuz habang nilapag ang tasa ng kape.“Gusto ko nang magpatuli,” diretsong sagot ni Spencer.Nagulat si Lennah at napatingin kay Marcuz, habang si Marcuz naman ay hindi napigilan ang bahagyang ngiti.“Tuli? Sigurado ka na ba, anak?” tanong ni Marcuz.Tumango si Spencer, seryoso ang ekspresyon sa kanyang mukha. “Opo, Dad. Gusto ko na pong maranasan iyon. Parang bahagi ng pagiging binata ko.”Hinaplos ni Lennah ang likod ng anak. “Kung yan ang gusto mo, Spencer, susuportahan ka namin. Pero... sa tingin mo ba hand
Sa gitna ng malamig na umaga, muling nabalot ng liwanag ang tahanan nina Lennah at Marcuz. Isang simpleng bahay sa New Zealand, napapalibutan ng malalagong puno at matatanim na bulaklak, ang nagsilbing tahimik na saksi sa bagong simula ng kanilang pamilya. Si Baby Emma, na ngayon ay isang taong gulang na, ay tumatawa habang binabantayan siya ni Spencer sa kanilang maliit na hardin. Nasa gilid si Lennah, abala sa pagtatanim ng bagong mga halaman. Samantalang si Marcuz naman ay nagpapanday ng simpleng lamesa para sa café na binuksan nila sa bayan. “Spencer, huwag mong kalimutang bantayan si Emma, ha?” paalala ni Lennah habang nililinisan ang kanyang mga kamay mula sa lupa. “Mommy, huwag kang mag-alala. Ako ang kuya. Lagi ko siyang poprotektahan,” sagot ni Spencer habang inaabot kay Emma ang kanyang paboritong stuffed toy. Ngumiti si Lennah. Hindi niya maiwasang maiyak sa saya. Sa kabila ng lahat ng sakit at hamon ng nakaraan, narito sila, masaya, buo, at puno ng pagmamahalan. ---
Sa ospital, narinig ang unang iyak ng bagong silang na sanggol. Sa pagitan ng luha at ngiti, mahigpit na hinawakan ni Marcuz ang kamay ni Lennah habang inihain ng doktor ang kanilang anak. “Congratulations, it’s a healthy baby girl,” sabi ng nurse habang inilalapit ang sanggol kay Lennah. Napaluha si Lennah habang tinanggap ang kanilang anak sa kanyang bisig. “Hello, munting anghel,” bulong niya habang tinitingnan ang maliliit na kamay at paa ng sanggol. “Kompleto na tayo.” Si Marcuz, halatang puno ng emosyon, ay marahang hinaplos ang ulo ng kanyang anak. “Ang ganda niya, Lennah. Tulad mo.” Tumawa si Lennah ng mahina, nakaramdam ng hindi maipaliwanag na ligaya. “Marcuz, salamat. Hindi ko magagawa ito nang wala ka.” Habang pinagmamasdan nila ang kanilang anak, biglang pumasok si Spencer, na may dalang maliit na bouquet ng bulaklak. “Mommy! Daddy! Nasaan si baby sister?” Inilapit ni Marcuz si Spencer sa kama. “Halika, anak. Eto na ang baby sister mo. Meet her.” Dahan-dahang lumap
Maalinsangan ang umagang iyon habang naghahanda si Lennah ng agahan. Nakabukas ang bintana ng kanilang kusina, at mula rito ay tanaw niya si Marcuz at Spencer na naglalaro ng bola sa hardin. Habang pinapanood niya ang mag-ama, naramdaman niya ang kakaibang pagod na bumalot sa kanya sa kabila ng maganda niyang gising. “Mommy, luto na ba ang pancakes?” tanong ni Spencer habang pumapasok sa kusina, pawisan ngunit nakangiti. “Sandali na lang, anak. Umupo ka muna diyan at magpahinga,” sagot ni Lennah, pinilit ang ngiti kahit ramdam niya ang panghihina ng katawan. “Okay, Mommy! Pero masarap na amoy nito!” sagot ni Spencer habang umupo sa tabi ng mesa. Napansin ni Marcuz ang bahagyang pamumutla ni Lennah nang sumunod siya kay Spencer papasok sa kusina. “Lennah, ayos ka lang ba? Parang matamlay ka ngayon.” Tumango si Lennah. “Siguro pagod lang. Medyo masakit din ang ulo ko kaninang umaga, pero mawawala rin ito.” Ngunit hindi nawala ang pag-aalala sa mukha ni Marcuz. “Siguraduhin mong m
Pagdating nina Marcuz, Lennah, at Spencer sa kanilang tahanan, agad nilang naramdaman ang kakaibang katahimikan at kasiyahan na hatid ng pagbabalik. Ang liwanag ng araw na pumapasok sa bintana ay parang yakap ng bagong simula. Habang inilalabas nila ang kanilang mga bagahe, napuno ng masayang tawanan at kwentuhan ang bahay. “Ang saya na narito ulit tayo,” sabi ni Marcuz habang iniaabot ang maleta ni Lennah sa sala. “Iba talaga ang pakiramdam ng bahay.” “Oo nga,” sagot ni Lennah habang tinitingnan ang paligid. “Pero ngayon, parang mas may bago na akong nakikitang liwanag dito. Para tayong nagsimula ulit.” Tatakbo-takbo si Spencer, hawak ang isang laruan na binili nila mula sa honeymoon. “Mommy, Daddy, pwede ko bang ipakita ito kay Ella bukas? Sigurado akong magugustuhan niya ito!” Napangiti si Lennah habang pinagmamasdan ang anak. “Oo naman, anak. Siguraduhin mo lang na iingatan mo iyan, ha?” Kinabukasan, habang umiinom ng mainit na kape sina Lennah at Marcuz sa terrace, pinag-usa
Sa ilalim ng asul na langit ng New Zealand, kung saan ang mga bundok at malalawak na halaman ay nagsilbing likas na altar, nagtipon ang malalapit na kaibigan at pamilya nina Marcuz at Lennah para saksihan ang kanilang muling pag-iisang dibdib. Ang lugar ay punong-puno ng kulay. Ang mga bulaklak na in-arrange nang maingat, ang banayad na musika mula sa isang lokal na banda, at ang ngiti ng bawat bisitang naroon. Habang naglalakad si Lennah patungo sa altar, hawak ni Spencer ang laylayan ng kanyang puting damit. Halatang-halata sa mukha ng bata ang saya, proud na proud sa papel na ginagampanan niya. Tumayo si Marcuz sa dulo ng aisle, ang kanyang mata ay nag-aapoy sa pagmamahal habang pinapanood ang kanyang bride na papalapit. “Ikaw ang pinakagandang nakita ko, Lennah,” bulong ni Marcuz sa sarili habang pinipigilan ang pagpatak ng kanyang luha. Nang makarating si Lennah sa harap ng altar, bahagya siyang tumigil at huminga nang malalim. “Handa na ako,” sabi niya kay Marcuz habang magk
Tahimik na gabi iyon sa kanilang bahay. Habang nasa kusina si Lennah, abala sa pag-aayos ng hapunan, biglang bumukas ang pinto at pumasok si Marcuz na may hawak na maliit na bouquet ng mga puting rosas. Napatingin si Lennah sa kanya, nagtataka. “Para saan ang mga bulaklak na ‘yan?” tanong niya, bagamat may ngiti sa kanyang labi. Lumapit si Marcuz at iniabot ang mga bulaklak. “Para sa’yo, siyempre,” sagot niya. “At para ipaalala kung gaano kita kamahal.” Napangiti si Lennah ngunit naramdaman niya ang kakaibang tensyon sa paligid. May kung anong naiiba kay Marcuz—parang may mas malalim pa siyang gustong sabihin. Pagkatapos nilang maghapunan, iniabot ni Marcuz kay Lennah ang isang envelope. “Buksan mo,” aniya, punong-puno ng pananabik. Nang buksan ito ni Lennah, nakita niya ang isang maliit na card na may nakasulat na, “Will you marry me again?” Natigilan siya, pinipigil ang luha sa kanyang mga mata. “Marcuz, ano ito?” mahina niyang tanong. Tumayo si Marcuz mula sa kanyang upuan,
Sa loob ng kanilang bagong bahay sa New Zealand, naupo sina Marcuz at Lennah sa kanilang dining table, may dalang tasa ng kape at isang makapal na notebook. Si Spencer naman ay nakaupo sa sahig, gumuguhit gamit ang kanyang mga krayola, abala sa sariling mundo ngunit tahimik na nakikinig sa usapan ng kanyang mga magulang. “Marcuz,” simula ni Lennah habang binubuklat ang notebook, “Matagal ko nang gustong gawin ito. Jsang bagay na hindi lang para sa atin, kundi para rin sa community. Isang maliit na café, marahil, na may kasamang gallery para sa mga local artists.” Ngumiti si Marcuz. “Gusto ko ‘yan, Lennah. Para sa akin, ito ang paraan natin upang magpasalamat sa pagkakataong binigay ng lugar na ito. Bukod pa doon, magiging maganda rin ito para sa mga tao rito na naghahanap ng inspirasyon o simpleng pahingahan.” “Daddy!” biglang sabi ni Spencer habang nilalapit ang kanyang guhit. “Pwede bang maglagay tayo ng corner para sa mga bata? May mga libro, laruan, at crayons din tulad nito?”
Umaga. Habang nagkakape si Lennah sa veranda ng kanilang bahay sa New Zealand, napansin niya ang isang envelope na nakalagay sa mesa. Hindi niya alam kung paano ito nakarating doon, ngunit agad niyang napansin ang pamilyar na sulat-kamay sa harapan. Galing ito kay Benjamin. Pinagmasdan niya ang envelope habang unti-unting bumabalot sa kanya ang damdaming hindi maipaliwanag. Nang tuluyan na niyang buksan ang sulat, nagsimula siyang magbasa. ‘Lennah, Kumusta ka? Sana ay nasa mabuti kang kalagayan, kasama si Marcuz at Spencer. Nag-aalangan man akong sumulat, naramdaman kong kailangan kong gawin ito. Gusto ko lamang ipabatid ang saya ko para sa inyo. Napagdaanan natin ang napakaraming bagay, ngunit sa huli, masaya akong makita kang masaya at buo na ang pamilya mo. Dito sa lungsod, patuloy akong nag-aadjust. Nagbukas ako ng maliit na negosyo—isang coffee shop sa tabi ng gallery kung saan madalas akong magpinta. Naalala ko ang mga araw na magkasama tayong nag-uusap habang umiinom ng ka