Sa isang maaliwalas na hapon, naganap ang muling pagtatagpo nina Nina, Marcuz, at Lennah sa isang maliit na coffee shop sa gilid ng lungsod. Sa loob, may kakaibang katahimikan na tila nag-aanyaya ng maayos na pag-uusap. Dumating si Nina, nakaayos nang simple, ngunit halatang puno ng emosyon. "Salamat sa pagpapaunlak," sabi ni Nina habang nauupo sa kanilang mesa. Tumango si Lennah, bahagyang nag-aalangan ngunit bukas ang loob. Si Marcuz naman ay tahimik na tinitingnan si Nina, pilit na binabasa ang damdaming nakapaloob sa kanyang mga mata. "Nina," simula ni Marcuz, "Anong dahilan ng pagtawag mo sa amin?" Saglit na tumigil si Nina, huminga nang malalim, at saka nagsalita. "Kailangan ko kayong makausap para matapos na ang lahat ng tensyon. Alam kong marami akong nagawang mali. Nasaktan ko kayong dalawa, at gusto kong humingi ng tawad." Hindi agad nakapagsalita sina Marcuz at Lennah. Si Lennah ay nagpakawala ng mahinang buntong-hininga bago tumingin kay Nina. "Hindi madali ang mga
Sa gabing iyon, ang bahay ni Marcuz ay napuno ng mga halakhak, ngiti, at halong lungkot habang pinagsaluhan nila ni Lennah, Spencer, at ang kanilang mga kaibigan at pamilya ang huling hapunan bago ang kanilang pag-alis. Ang hapag-kainan ay puno ng masasarap na pagkain, ngunit higit pa rito, puno rin ito ng mga alaala, pagmamahal, at pagbibigay-pugay sa mga bagong simula. “Para sa bagong simula nina Marcuz, Lennah, at Spencer!” sabi ni Carla habang itinaas ang kanyang baso ng wine. “Hindi namin kayo makakalimutan. Sana, huwag niyo rin kaming kalimutan.” Nagkatinginan sina Marcuz at Lennah, parehong naantig sa sinabi ni Carla. Tumayo si Marcuz, hawak ang baso, at ngumiti sa lahat. “Salamat sa inyong lahat. Hindi magiging posible ang lahat ng ito kung hindi dahil sa suporta ninyo. Hindi namin kayo makakalimutan, kayo ang bahagi ng simula at dahilan ng bago naming yugto.” Tumayo rin si Lennah, hawak ang kamay ni Spencer. “Tama si Marcuz. Hindi ito paalam, kundi isang panibagong
Sa araw ng kanilang pag-alis, ramdam ang halo-halong emosyon sa loob ng bahay nina Marcuz at Lennah. Ang dating maingay at masiglang tahanan ay tila naging tahimik, puno ng kahon na naglalaman ng mga alaala ng kanilang nakaraan. Habang binabalot ni Lennah ang huling piraso ng mga gamit, sumulyap siya sa paligid at napabuntong-hininga. "Sigurado ka na ba talaga?" tanong ni Carla, na dumalaw para magpaalam. Tumango si Lennah. "Oo, Carla. Panahon na para magsimula ulit. Para kay Marcuz, para kay Spencer, at para na rin sa akin." Niyakap siya ng mahigpit ng kaibigan. "Hindi ko alam kung paano kami magpapatuloy dito nang wala ka, pero alam kong tama ang desisyon mo." Sa sala, si Marcuz ay abala sa pagbibilang ng mga kahon kasama si Ramon, ang matagal na niyang tauhan. Lumapit si Spencer, hawak ang kanyang paboritong laruan. "Daddy, pwede ba nating dalhin ito? Ayokong iwanan si Mr. Dino." Ngumiti si Marcuz at kinuha ang laruan mula sa anak. "Syempre naman, anak. Lahat ng mahalaga
Ang maaliwalas na tanawin ng New Zealand ay tila isang panibagong simula para kina Lennah, Marcuz, at Spencer. Pagdating nila sa kanilang bagong tahanan sa isang maliit at tahimik na bayan, agad nilang naramdaman ang kakaibang kapayapaan. Ang bahay na kanilang pinili ay simple ngunit puno ng potensyal. May malalaking bintana na nagpapapasok ng liwanag, at isang malawak na bakuran kung saan maaaring maglaro si Spencer. Habang binababa ni Marcuz ang kanilang mga gamit mula sa sasakyan, masayang tumatakbo si Spencer sa paligid. “Daddy, Mommy! Tingnan n’yo! Ang dami kong pwedeng paglaruan dito!” Ngumiti si Lennah habang pinapanood ang anak. “Masaya siya, Marcuz. Tama ang desisyon natin.” Tumango si Marcuz at tumingin sa kanyang asawa. “Oo, Lennah. Ito ang bagong simula na nararapat para sa ating pamilya.” --- Kinabukasan, sinimulan nilang ayusin ang bahay. Si Lennah ay abala sa pag-aayos ng mga kurtina habang si Marcuz naman ay nagbubuo ng mga muwebles sa sala. Habang nagtatrabaho,
Unti-unting natutunan nina Lennah at Marcuz ang kanilang bagong buhay. Ang araw ay nagsisimula sa halimuyak ng sariwang kape sa kusina at ang tawanan ni Spencer habang naghahanda siya para sa pagpasok. “Mommy, tingnan mo! Ako na ang nag-ayos ng bag ko,” masayang sabi ni Spencer habang ipinapakita ang kanyang backpack na punong-puno ng mga krayola at papel. Napangiti si Lennah habang hinaplos ang buhok ng anak. “Ang sipag naman ng baby ko. Sige, maghanda ka na at ihahatid ka namin ni Daddy.” Nasa sala si Marcuz, abala sa pagbabasa ng isang lokal na dyaryo. Nang marinig ang usapan ng mag-ina, tumayo siya at ngumiti. “Handa na ba ang munting explorer natin?” tanong niya habang inaayos ang kwelyo ng suot ni Spencer. “Handang-handa, Daddy!” sagot ng bata. Habang binabaybay nila ang makitid na kalsada patungo sa eskuwela, napuno ng mga kuwento si Spencer tungkol sa kanyang bagong kaibigan sa klase. “Si Liam, Daddy, ang galing mag-drawing! Tapos si Sophie, lagi akong binibigyan ng extr
Nakaupo si Lennah at Marcuz sa veranda ng kanilang bahay habang umiinom ng mainit na kape. Ang malamig na simoy ng hangin at ang tanawin ng mga bundok sa malayo ay tila nagsasabi ng bagong simula para sa kanilang dalawa. “Marcuz,” bungad ni Lennah, “Minsan iniisip ko, paano kaya kung hindi natin pinagdaanan lahat ng sakit at hirap? Ganito rin kaya tayo katatag ngayon?” Tinitigan siya ni Marcuz, ang mga mata nito’y puno ng sinseridad. “Lennah, siguro hindi natin malalaman ang sagot diyan. Pero isang bagay ang sigurado ako. Lahat ng pinagdaanan natin, ang sakit, ang pagkakamali, ang mga luha—iyon ang dahilan kung bakit alam kong kaya nating magsimula ulit, mas matatag, mas maingat.” Tumango si Lennah. “May punto ka. Pero minsan, may takot pa rin akong nararamdaman. Takot na baka hindi natin kayanin ulit kung sakaling may dumating na bagong hamon.” Hinawakan ni Marcuz ang kamay niya, mahigpit ngunit puno ng lambing. “Normal lang ang matakot, Lennah. Pero hindi kita bibitawan. Pang
Umaga. Habang nagkakape si Lennah sa veranda ng kanilang bahay sa New Zealand, napansin niya ang isang envelope na nakalagay sa mesa. Hindi niya alam kung paano ito nakarating doon, ngunit agad niyang napansin ang pamilyar na sulat-kamay sa harapan. Galing ito kay Benjamin. Pinagmasdan niya ang envelope habang unti-unting bumabalot sa kanya ang damdaming hindi maipaliwanag. Nang tuluyan na niyang buksan ang sulat, nagsimula siyang magbasa. ‘Lennah, Kumusta ka? Sana ay nasa mabuti kang kalagayan, kasama si Marcuz at Spencer. Nag-aalangan man akong sumulat, naramdaman kong kailangan kong gawin ito. Gusto ko lamang ipabatid ang saya ko para sa inyo. Napagdaanan natin ang napakaraming bagay, ngunit sa huli, masaya akong makita kang masaya at buo na ang pamilya mo. Dito sa lungsod, patuloy akong nag-aadjust. Nagbukas ako ng maliit na negosyo—isang coffee shop sa tabi ng gallery kung saan madalas akong magpinta. Naalala ko ang mga araw na magkasama tayong nag-uusap habang umiinom ng ka
Sa loob ng kanilang bagong bahay sa New Zealand, naupo sina Marcuz at Lennah sa kanilang dining table, may dalang tasa ng kape at isang makapal na notebook. Si Spencer naman ay nakaupo sa sahig, gumuguhit gamit ang kanyang mga krayola, abala sa sariling mundo ngunit tahimik na nakikinig sa usapan ng kanyang mga magulang. “Marcuz,” simula ni Lennah habang binubuklat ang notebook, “Matagal ko nang gustong gawin ito. Jsang bagay na hindi lang para sa atin, kundi para rin sa community. Isang maliit na café, marahil, na may kasamang gallery para sa mga local artists.” Ngumiti si Marcuz. “Gusto ko ‘yan, Lennah. Para sa akin, ito ang paraan natin upang magpasalamat sa pagkakataong binigay ng lugar na ito. Bukod pa doon, magiging maganda rin ito para sa mga tao rito na naghahanap ng inspirasyon o simpleng pahingahan.” “Daddy!” biglang sabi ni Spencer habang nilalapit ang kanyang guhit. “Pwede bang maglagay tayo ng corner para sa mga bata? May mga libro, laruan, at crayons din tulad nito?”
Sa isang malamig na umaga sa New Zealand, naupo si Marcuz at Lennah sa kanilang veranda habang nagkakape. Nasa harapan nila si Spencer, na abala sa paglalaro ng kanyang tablet. Subalit may seryosong bagay sa isip ni Spencer na matagal na niyang gustong pag-usapan.“Mom, Dad,” simula ni Spencer, ibinaba ang tablet at tumingin sa kanilang dalawa. “Pwede ba akong magtanong ng seryoso?”Napatingin sina Marcuz at Lennah sa anak nila, halatang nagtataka.“Ano iyon, anak?” tanong ni Marcuz habang nilapag ang tasa ng kape.“Gusto ko nang magpatuli,” diretsong sagot ni Spencer.Nagulat si Lennah at napatingin kay Marcuz, habang si Marcuz naman ay hindi napigilan ang bahagyang ngiti.“Tuli? Sigurado ka na ba, anak?” tanong ni Marcuz.Tumango si Spencer, seryoso ang ekspresyon sa kanyang mukha. “Opo, Dad. Gusto ko na pong maranasan iyon. Parang bahagi ng pagiging binata ko.”Hinaplos ni Lennah ang likod ng anak. “Kung yan ang gusto mo, Spencer, susuportahan ka namin. Pero... sa tingin mo ba hand
Sa gitna ng malamig na umaga, muling nabalot ng liwanag ang tahanan nina Lennah at Marcuz. Isang simpleng bahay sa New Zealand, napapalibutan ng malalagong puno at matatanim na bulaklak, ang nagsilbing tahimik na saksi sa bagong simula ng kanilang pamilya. Si Baby Emma, na ngayon ay isang taong gulang na, ay tumatawa habang binabantayan siya ni Spencer sa kanilang maliit na hardin. Nasa gilid si Lennah, abala sa pagtatanim ng bagong mga halaman. Samantalang si Marcuz naman ay nagpapanday ng simpleng lamesa para sa café na binuksan nila sa bayan. “Spencer, huwag mong kalimutang bantayan si Emma, ha?” paalala ni Lennah habang nililinisan ang kanyang mga kamay mula sa lupa. “Mommy, huwag kang mag-alala. Ako ang kuya. Lagi ko siyang poprotektahan,” sagot ni Spencer habang inaabot kay Emma ang kanyang paboritong stuffed toy. Ngumiti si Lennah. Hindi niya maiwasang maiyak sa saya. Sa kabila ng lahat ng sakit at hamon ng nakaraan, narito sila, masaya, buo, at puno ng pagmamahalan. ---
Sa ospital, narinig ang unang iyak ng bagong silang na sanggol. Sa pagitan ng luha at ngiti, mahigpit na hinawakan ni Marcuz ang kamay ni Lennah habang inihain ng doktor ang kanilang anak. “Congratulations, it’s a healthy baby girl,” sabi ng nurse habang inilalapit ang sanggol kay Lennah. Napaluha si Lennah habang tinanggap ang kanilang anak sa kanyang bisig. “Hello, munting anghel,” bulong niya habang tinitingnan ang maliliit na kamay at paa ng sanggol. “Kompleto na tayo.” Si Marcuz, halatang puno ng emosyon, ay marahang hinaplos ang ulo ng kanyang anak. “Ang ganda niya, Lennah. Tulad mo.” Tumawa si Lennah ng mahina, nakaramdam ng hindi maipaliwanag na ligaya. “Marcuz, salamat. Hindi ko magagawa ito nang wala ka.” Habang pinagmamasdan nila ang kanilang anak, biglang pumasok si Spencer, na may dalang maliit na bouquet ng bulaklak. “Mommy! Daddy! Nasaan si baby sister?” Inilapit ni Marcuz si Spencer sa kama. “Halika, anak. Eto na ang baby sister mo. Meet her.” Dahan-dahang lumap
Maalinsangan ang umagang iyon habang naghahanda si Lennah ng agahan. Nakabukas ang bintana ng kanilang kusina, at mula rito ay tanaw niya si Marcuz at Spencer na naglalaro ng bola sa hardin. Habang pinapanood niya ang mag-ama, naramdaman niya ang kakaibang pagod na bumalot sa kanya sa kabila ng maganda niyang gising. “Mommy, luto na ba ang pancakes?” tanong ni Spencer habang pumapasok sa kusina, pawisan ngunit nakangiti. “Sandali na lang, anak. Umupo ka muna diyan at magpahinga,” sagot ni Lennah, pinilit ang ngiti kahit ramdam niya ang panghihina ng katawan. “Okay, Mommy! Pero masarap na amoy nito!” sagot ni Spencer habang umupo sa tabi ng mesa. Napansin ni Marcuz ang bahagyang pamumutla ni Lennah nang sumunod siya kay Spencer papasok sa kusina. “Lennah, ayos ka lang ba? Parang matamlay ka ngayon.” Tumango si Lennah. “Siguro pagod lang. Medyo masakit din ang ulo ko kaninang umaga, pero mawawala rin ito.” Ngunit hindi nawala ang pag-aalala sa mukha ni Marcuz. “Siguraduhin mong m
Pagdating nina Marcuz, Lennah, at Spencer sa kanilang tahanan, agad nilang naramdaman ang kakaibang katahimikan at kasiyahan na hatid ng pagbabalik. Ang liwanag ng araw na pumapasok sa bintana ay parang yakap ng bagong simula. Habang inilalabas nila ang kanilang mga bagahe, napuno ng masayang tawanan at kwentuhan ang bahay. “Ang saya na narito ulit tayo,” sabi ni Marcuz habang iniaabot ang maleta ni Lennah sa sala. “Iba talaga ang pakiramdam ng bahay.” “Oo nga,” sagot ni Lennah habang tinitingnan ang paligid. “Pero ngayon, parang mas may bago na akong nakikitang liwanag dito. Para tayong nagsimula ulit.” Tatakbo-takbo si Spencer, hawak ang isang laruan na binili nila mula sa honeymoon. “Mommy, Daddy, pwede ko bang ipakita ito kay Ella bukas? Sigurado akong magugustuhan niya ito!” Napangiti si Lennah habang pinagmamasdan ang anak. “Oo naman, anak. Siguraduhin mo lang na iingatan mo iyan, ha?” Kinabukasan, habang umiinom ng mainit na kape sina Lennah at Marcuz sa terrace, pinag-usa
Sa ilalim ng asul na langit ng New Zealand, kung saan ang mga bundok at malalawak na halaman ay nagsilbing likas na altar, nagtipon ang malalapit na kaibigan at pamilya nina Marcuz at Lennah para saksihan ang kanilang muling pag-iisang dibdib. Ang lugar ay punong-puno ng kulay. Ang mga bulaklak na in-arrange nang maingat, ang banayad na musika mula sa isang lokal na banda, at ang ngiti ng bawat bisitang naroon. Habang naglalakad si Lennah patungo sa altar, hawak ni Spencer ang laylayan ng kanyang puting damit. Halatang-halata sa mukha ng bata ang saya, proud na proud sa papel na ginagampanan niya. Tumayo si Marcuz sa dulo ng aisle, ang kanyang mata ay nag-aapoy sa pagmamahal habang pinapanood ang kanyang bride na papalapit. “Ikaw ang pinakagandang nakita ko, Lennah,” bulong ni Marcuz sa sarili habang pinipigilan ang pagpatak ng kanyang luha. Nang makarating si Lennah sa harap ng altar, bahagya siyang tumigil at huminga nang malalim. “Handa na ako,” sabi niya kay Marcuz habang magk
Tahimik na gabi iyon sa kanilang bahay. Habang nasa kusina si Lennah, abala sa pag-aayos ng hapunan, biglang bumukas ang pinto at pumasok si Marcuz na may hawak na maliit na bouquet ng mga puting rosas. Napatingin si Lennah sa kanya, nagtataka. “Para saan ang mga bulaklak na ‘yan?” tanong niya, bagamat may ngiti sa kanyang labi. Lumapit si Marcuz at iniabot ang mga bulaklak. “Para sa’yo, siyempre,” sagot niya. “At para ipaalala kung gaano kita kamahal.” Napangiti si Lennah ngunit naramdaman niya ang kakaibang tensyon sa paligid. May kung anong naiiba kay Marcuz—parang may mas malalim pa siyang gustong sabihin. Pagkatapos nilang maghapunan, iniabot ni Marcuz kay Lennah ang isang envelope. “Buksan mo,” aniya, punong-puno ng pananabik. Nang buksan ito ni Lennah, nakita niya ang isang maliit na card na may nakasulat na, “Will you marry me again?” Natigilan siya, pinipigil ang luha sa kanyang mga mata. “Marcuz, ano ito?” mahina niyang tanong. Tumayo si Marcuz mula sa kanyang upuan,
Sa loob ng kanilang bagong bahay sa New Zealand, naupo sina Marcuz at Lennah sa kanilang dining table, may dalang tasa ng kape at isang makapal na notebook. Si Spencer naman ay nakaupo sa sahig, gumuguhit gamit ang kanyang mga krayola, abala sa sariling mundo ngunit tahimik na nakikinig sa usapan ng kanyang mga magulang. “Marcuz,” simula ni Lennah habang binubuklat ang notebook, “Matagal ko nang gustong gawin ito. Jsang bagay na hindi lang para sa atin, kundi para rin sa community. Isang maliit na café, marahil, na may kasamang gallery para sa mga local artists.” Ngumiti si Marcuz. “Gusto ko ‘yan, Lennah. Para sa akin, ito ang paraan natin upang magpasalamat sa pagkakataong binigay ng lugar na ito. Bukod pa doon, magiging maganda rin ito para sa mga tao rito na naghahanap ng inspirasyon o simpleng pahingahan.” “Daddy!” biglang sabi ni Spencer habang nilalapit ang kanyang guhit. “Pwede bang maglagay tayo ng corner para sa mga bata? May mga libro, laruan, at crayons din tulad nito?”
Umaga. Habang nagkakape si Lennah sa veranda ng kanilang bahay sa New Zealand, napansin niya ang isang envelope na nakalagay sa mesa. Hindi niya alam kung paano ito nakarating doon, ngunit agad niyang napansin ang pamilyar na sulat-kamay sa harapan. Galing ito kay Benjamin. Pinagmasdan niya ang envelope habang unti-unting bumabalot sa kanya ang damdaming hindi maipaliwanag. Nang tuluyan na niyang buksan ang sulat, nagsimula siyang magbasa. ‘Lennah, Kumusta ka? Sana ay nasa mabuti kang kalagayan, kasama si Marcuz at Spencer. Nag-aalangan man akong sumulat, naramdaman kong kailangan kong gawin ito. Gusto ko lamang ipabatid ang saya ko para sa inyo. Napagdaanan natin ang napakaraming bagay, ngunit sa huli, masaya akong makita kang masaya at buo na ang pamilya mo. Dito sa lungsod, patuloy akong nag-aadjust. Nagbukas ako ng maliit na negosyo—isang coffee shop sa tabi ng gallery kung saan madalas akong magpinta. Naalala ko ang mga araw na magkasama tayong nag-uusap habang umiinom ng ka